Minh Anh

Cuộc đọ sức công nghệ 5G giữa Mỹ và Trung Quốc chưa biết hồi nào chấm dứt. Hoa Kỳ từ đầu cuộc chiến luôn ở thế thượng phong. Nhưng với thời gian, thế cờ đang bị đảo ngược, lợi thế đang nghiêng về phía Trung Quốc.

Với việc Cơ quan an ninh mạng Anh Quốc trong một báo cáo cho rằng trang thiết bị viễn thông 5G của Hoa Vi không mang một rủi ro nghiêm trọng nào, tổng thống Mỹ « Donald Trump đang thua một ván trong cuộc chiến chống Hoa Vi của Trung Quốc ». Trong bài « Siêu điệp viên James Bond không ngán Trung Quốc », nhà báo Jean-Michel Bezat trên phụ trang kinh tế báo Le Monde giải thích vì sao.

Theo National Cyber Security Centre NCSC Anh Quốc, tập đoàn viễn thông hàng đầu chuyên cung cấp trang thiết bị viễn thông mà Hoa Kỳ cáo buộc là con ngựa thành Troie làm gián điệp cho Trung Quốc không mang tính đe dọa đến mức phải cấm hãng này gia nhập thị trường. Kết luận này khác hẳn với « những mối quan ngại sâu sắc » mà bộ trưởng Quốc Phòng Anh, Gavin Williamson đã bày tỏ hồi tháng 12/2018.

Luân Đôn tuyên bố có khả năng kiểm soát và giảm nhẹ các rủi ro gián điệp hay tấn công mạng có liên quan đến các trang thiết bị do tập đoàn viễn thông Trung Quốc Hoa Vi cung cấp trong việc triển khai mạng 5G, mang yếu tố quyết định cho tương lai nền kinh tế kỹ thuật số (xe ô tô tự vận hành, vật dụng có kết nối, nhà máy thời 4.0, các ứng dụng quân sự…)

Kết luận này được tờ báo Anh Financial Times tiết lộ hôm Chủ Nhật 17/02/2019. Đây quả là một cái tát dành cho ông Donald Trump hiện đang lao vào một cuộc xung đột thương mại Mỹ – Trung và Hoa Vi được xem như là biểu tượng của đế chế công nghệ Trung Quốc. Cú tát này còn mạnh mẽ hơn bởi vì Vương Quốc Anh có tham gia vào liên minh Five Eyes, mà nước này chia sẻ các thông tin cực kỳ nhậy cảm với Hoa Kỳ, Canada, Úc và New Zealand.

Việc từ chối mọi kiểu báo động dọa dẫm trước đó đã được lãnh đạo cơ quan tình báo Anh Quốc (MI6) bày tỏ ngay tại Hội nghị An ninh Munich hôm thứ Sáu 15/02. Ông Alex Younger cho rằng vấn đề này « phức tạp hơn chuyện “ở trong hay ở ngoài” ». Theo ông, điều trước tiên là nên tự bảo đảm chất lượng các tiêu chuẩn (kể cả cho vấn đề an ninh), « một điều chẳng liên quan gì với các nước xuất xứ ». Thứ nữa là nên tránh chỉ có một nhà cung cấp duy nhất, trong lúc tại châu Âu cũng có nhiều nhà cung cấp khác nư Ericsson và Nokia hay Cisco của Mỹ.

Washington đang tiến hành một chiến dịch gây áp lực mạnh mẽ buộc châu Âu cũng phải tẩy chay Hoa Vi. Sự cẩn trọng của Anh Quốc, vốn dĩ rất cảnh giác về vấn đề an ninh quốc gia, sẽ có một tác động mạnh đối với nhiều nước khác tại châu lục Già Cỗi này hiện đang phân vân khó xử.

Theo tác giả, hiện có nhiều giải pháp kỹ thuật cho phép các cơ quan tình báo xâm nhập đến tận mã nguồn của Hoa Vi và nhiều đối thủ cạnh tranh của hãng này. Do vậy, các nước không thể bỏ qua các trang thiết bị của Hoa Vi, một tập đoàn đa quốc gia đã cắm rễ sâu tại châu Âu từ hơn 10 năm qua, và tại Pháp là 16 năm. Mặt khác, cũng không nên kìm hãm việc triển khai mạng 5G, trong khi mà châu Âu đã chậm bước so với châu Á và Mỹ.

Hoa Vi đã mở một chiến dịch truyền thông để phản công. Chiến dịch này còn mạnh mẽ hơn khi mà ban lãnh đạo của hãng phê phán Hoa Kỳ sử dụng những phương pháp tồi tệ nhất và tuyên truyền thông tin giả (fake news). Ví dụ mới nhất Hoa Vi đưa ra là phát biểu của đại sứ Mỹ bên cạnh Liên Hiệp Châu Âu. Ông Gordon Sondland dường như khẳng định rằng từ Bắc Kinh người ta có thể điều khiển, làm cho một xe ô tô tự hành đang chạy tại châu Âu hay tại Mỹ lao ra ngoài đường và giết chết hành khách trong xe.

Chỉ còn hơn hai tháng nữa là diễn ra kỳ bầu cử Nghị Viện Châu Âu. Trào lưu dân túy có xu hướng đang lên và có hy vọng chiếm được nhiều ghế ở Nghị Viện. Tuy nhiên, Les Echos trên trang nhất lưu ý đến « những hạn chế của phe theo chủ nghĩa dân túy ».

Theo các thăm dò mới nhất, cánh hữu theo chủ nghĩa dân tộc và những đảng hoài nghi châu Âu có khả năng thu được 21% số ghế ở Nghị Viện. Cục diện chính trường châu Âu ít nhiều có những biến đổi. Tuy phe dân túy không thể ngăn chận được việc thông qua các dự luật nhưng thế mạnh của những lực lượng dân túy này cũng có thể tác động, ảnh hưởng lên nhiều định chế.

Làm thế nào xử lý số công dân tham gia thánh chiến ? Châu Âu đang vật vã tìm giải pháp là nhận định chính trên trang nhất của Le Figaro.

Tổng thống Donald Trump ngày thứ Bảy 16/02/2019 lên tiếng thúc ép các đồng minh châu Âu phải cho hồi hương số quân thánh chiến phương Tây bị binh sĩ Kurdistan bắt giữ tại Syria để đưa ra xét xử ở trong nước, bằng không ông sẽ cho trả tự do.

Thái độ này của tổng thống Mỹ khiến Le Figaro, trong bài xã luận ngao ngán thốt lên « đồng minh gì mà lạ đời ». Pháp, Đức và nhiều nước châu Âu khác ngày thứ Hai 18/02 phải hội kiến để tìm kiếm một giải pháp ứng phó với các áp lực của Donald Trump và lực lượng Kurdistan tại Syria.

Le Figaro trích dẫn cảnh báo của một quan chức Kurdistan cho rằng số quân thánh chiến này chẳng khác gì như những « quả bom nổ chậm » và những nước có công dân tham gia thánh chiến phải gánh lấy trách nhiệm. Trong khi thành trì cuối cùng của quân thánh chiến Daech đang bị tiêu diệt dần dần ở phía đông Syria, tư pháp của nhiều nước châu Âu đang « rối trí » không biết xử lý ra sao với những kẻ mà Le Figaro gọi là « hồn ma ». Tư pháp nước Pháp đang nghiên cứu nhiều kịch bản. Hiện tại Pháp chưa đáp trả các mệnh lệnh của Hoa Kỳ và duy trì chính sách tiếp nhận « theo từng trường hợp » theo như phát biểu của bộ trưởng Tư Pháp, bà Nicole Belloubet.

Không hẹn mà nên, châu Phi lại được hai tờ báo Les Echos và Liberation cùng quan tâm đến. Nhật báo kinh tế Les Echos có bài phóng sự dài giải thích « Làm thế nào Trung Quốc chiếm ưu thế ở châu Phi ».

Tiền Trung Quốc đổ vào châu Phi như thác chảy. Chính sách này của Bắc Kinh khiến nhiều định chế quốc tế và các nước phương Tây phải gióng chuông báo động. Nếu như trong những thập niên 1980-1990, việc nhiều nước giầu xóa nợ cho các nước châu Phi dưới sự giám sát của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF và Ngân Hàng Thế Giới đã cho phép rút ngắn lại tỷ lệ nợ từ 100% so với GDP xuống còn ở mức 30% vào năm 2013.

Thế nhưng, tỷ lệ mắc nợ này lại có xu hướng tăng lên trong vài năm gần đây. Tháng Giêng năm 2019, Ngân Hàng Thế Giới đưa ra con số báo động là 50% trong năm 2017. Còn theo IMF, khoảng 40% quốc gia có thu nhập thấp, chủ yếu là châu Phi có mức nợ siêu cao. Tình hình châu Phi có thể nói ngày càng trở nên xấu đi mà thủ phạm chính không ai khác là Trung Quốc, nguồn tài trợ chính cho châu lục với những phương pháp cho vay đáng ngờ và mờ ám.

Tuy nhiên, chuyên gia Jean-Joseph Boillot, Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế IRIS trên Les Echos có giải thích rằng vì sao phương Tây không thể lên án Trung Quốc. « Trung Quốc chỉ sao chép lại những gì Pháp đã làm với Françafrique hay như Mỹ với vùng châu Mỹ Latinh. » Hàng tỷ đô la mà Trung Quốc đổ vào châu Phi cho phép hỗ trợ tăng trưởng cho châu lục. « Nhờ Trung Quốc, châu Phi đã thoát cảnh lệ thuộc vào nguồn nguyên nhiên liệu của mình ».

Về phần mình, « Thổ Nhĩ Kỳ cũng hướng đến châu Phi và xa hơn thế nữa ». Theo Liberation, trong những năm gần đây, Ankara không ngừng gia tăng sự hiện diện của mình tại châu Phi trong nhiều lĩnh vực : Thương mại, quốc phòng, hợp tác… Thổ Nhĩ Kỳ tạo dựng một « quyền lực mềm » riêng của mình được cho là cân bằng hơn so với « quyền lực mềm » của phương Tây và ít khắt khe hơn so với Ả Rập Xê Út.

Theo giải thích của ông Sedat Ahmet Aybar, giáo sư trường đại học Aydin ở Istanbul, « lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ ở châu Phi ngày càng trở nên mang tính chiến lược và Liên Hiệp Châu Phi cũng đã xem Thổ Nhĩ Kỳ như là một đối tác chiến lược ». Trong vòng có 20 năm gần đây, trao đổi mậu dịch giữa hai bên đã tăng từ 100 triệu đô la lên thành 20 tỷ đô la trong năm 2018.

Đương nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn đứng phía sau, cách xa Trung Quốc hay Pháp, nhưng cường quốc kinh tế thứ 17 trên thế giới đang dần khẳng định như là tác nhân không thể thiếu tại châu lục đen này.

Trong lĩnh vực sức khỏe và môi trường, báo Le Monde thông báo « Glyphosate : Một nghiên cứu cho thấy rõ mức tăng nguy cơ mắc chứng Lymphoma ».

Theo kết quả một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, rủi ro mắc chứng Lymphoma Không Hodgkin NHL, một dạng ung thư máu tăng 41% đối với những người thường xuyên tiếp xúc với thuốc diệt cỏ Roundup do tập đoàn Monsanto chế tạo. Rủi ro mắc chứng ung thư máu tăng đối với những người thường xuyên phơi nhiễm không chỉ với chất Glyphosate mà cả với tất cả các sản phẩm được chế biến từ glyphosate trong điều kiện có sử dụng và phơi nhiễm thật sự.

http://vi.rfi.fr/chau-a/20190219-hoa-vi-donald-trump-1-0

(AFP) – Pháp-Đức tiếp tục thảo luận về quy định liên doanh xuất khẩu vũ khí. 

Trả lời AFP ngày 18/02/2019, một phát ngôn viên chính phủ Đức cho biết cuộc họp đầu tiên về chủ đề này đã diễn ra vào tháng Giêng, bên lề lễ ký Hiệp ước Aix-la-Chapelle. Phía Pháp cũng khẳng định « các cuộc trao đổi vẫn được tiếp tục » nhằm thực hiện các dự án hợp tác công nghiệp song phương có mục đích xuất khẩu. Trước đó, Paris và Berlin đã thống nhất cùng phát triển một loại xe tăng chiến đấu (MGCS), một hệ thống không chiến (SCAF) kết hợp với chiến đấu cơ thế hệ mới, tên lửa hành trình và máy bay tự hành.

(RFI) – 16 bang Mỹ kiện tổng thống Trump ban hành tình trạng khẩn cấp. 

Đơn kiện được bang California và 15 bang Dân Chủ khác được đệ lên một tòa án liên bang San Francisco ngày 18/02/2019. Chưởng lý California cáo buộc tổng thống Trump đã “trơ trẽn tiếm quyền của Nghị Viện và bịa ra một cuộc khủng hoảng di dân” nhằm có được 7 tỉ đô la để xay tường chống người nhập cư ở biên giới với Mêhicô. Số tiền trên được lấy từ ngân sách quân đội, một quỹ dành trợ giúp thiên tai và một quỹ khác nhằm chống nạn buôn bán ma túy, trong khi đây là hai vấn đề nhức nhối ở bang California. Không chỉ gây thiệt thòi cho người nộp thuế, chính quyền bang California thậm chí còn cho đó là hành động ăn cắp tiền của dân.

(Reuters) - Pakistan kêu gọi Liên Hiệp Quốc trợ giúp để giảm căng thẳng với Ấn Độ. 

Căng thẳng tăng lên một nấc sau vụ tấn công đẫm máu nhất nhắm vào lực lượng bán quân sự của Ấn Độ ở vùng Cachemire, phía do Ấn Độ kiểm soát. Trước cáo buộc dung dưỡng khủng bố của New Delhi, ngày 19/02/2019, thủ tướng Pakistan cho rằng lời tố cáo của Ấn Độ là vô căn cứ và kêu gọi đối thoại, hợp tác điều tra về nguyên nhân vụ khủng bố. Trong khi đó, tại Cachemire, ngày 18/02, có 9 người thiệt mạng trong chiến dịch của quân đội Ấn Độ chống quân nổi dậy.

(AFP) – Ba Lan không tham dự thượng đỉnh Visegrad nhưng họp song phương. 

Thượng đỉnh bốn nước Trung Âu (Hungari, Ba Lan, Slovakia và Cộng Hòa Séc) diễn ra tại Israel ngày 19/02/2019. Quyết định được Ba Lan đưa ra vào hôm trước sau những phát biểu của thủ tướng và ngoại trưởng Israel cáo buộc Ba Lan bài Do Thái và tiếp tay cho Phát xít Đức trong thảm họa diệt chủng Holocaust trong Thế Chiến II. Ngày 19/02, chính quyền Vacxava yêu cầu chính quyền Israel xin lỗi.

(Reuters) – Lực Lượng FDS muốn liên quân quốc tế duy trì quân chống Daech ở Syria. 

Ngoài số quân từ 1.000 đến 1.500 người, trong cuộc họp báo ngày 18/02/2019, ông Mazloum Kobani, một lãnh đạo của lực lượng Kurdistan FDS, cũng thể hiện mong muốn Mỹ từ bỏ quyết định rút quân khỏi Syria và cho biết cần « sự yểm trợ trên không, một lực lượng trên mặt đất » để phối hợp với lực lượng FDS.

(AFP) – Bắc Kinh cực lực bác bỏ cáo buộc tin tặc Trung Quốc tấn công Úc.

Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm nay, 19/02/2019 cho rằng đó là những cáo buộc “vô căn cứ” và “vô trách nhiệm”, có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng giữa hai nước. Bắc Kinh đồng thời phản đối những lời “ám chỉ” của truyền thông Úc tác hại đến quan hệ Úc-Trung. Vào hôm qua, chính thủ tướng Úc đã tiết lộ thông tin về một vụ tin tặc đột nhập vào máy tính của Nghị Viện Liên Bang. Truyền thông Úc sau đó đã trích dẫn nguồn tin từ một số cơ quan an ninh nghi ngờ Trung Quốc là nguồn gốc vụ tấn công.

(Sky News) – Bộ trưởng Quốc phòng Anh khẳng định vẫn đưa tàu sân bay đến Biển Đông.

Ông Gavin Williamson đã tái xác định như trên trước Hạ Viện Anh Quốc vào hôm qua, 18/02/2019, sau khi bị chỉ trích là đã phá hoại tiến trình đàm phán thương mại với Trung Quốc khi tuyên bố sẽ triển khai một tàu sân bay tới khu vực Thái Bình Dương, trong đó có Biển Đông. Tuyên bố của ông Williamson về nhiệm vụ đầu tiên của Hàng không mẫu hạm HMS Queen Elizabeth được cho là đã khiến phó thủ tướng Trung Quốc Hồ Xuân Hoa (Hu Chunhua) hủy bỏ các cuộc đàm phán thương mại với bộ trưởng Tài Chánh Anh Quốc Philip Hammond.

( AFP ) – Honda sẽ đóng cửa nhà máy ở Anh Quốc. 

Tập đoàn xe hơi Honda của Nhật hôm nay, 19/01/2019, đã thông báo sẽ đóng cửa nhà máy của hãng này ở Swindon, Anh Quốc, vào năm 2021 khiến chính phủ Luân Đôn sửng sờ, trong bối cảnh nước này chưa biết sẽ rời khỏi Liên Hiệp Châu Âu như thế nào. Đây là nhà máy duy nhất của Honda ở châu Âu và là nguồn cung cấp việc làm chủ yếu cho thành phố Swindon. Quyết định nói trên được thông báo vào lúc chính phủ thủ tướng Theresa May đang nỗ lực duy trì sức hấp dẫn của Anh Quốc cho dù nước này sẽ ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu. Mặt khác, công nghiệp xe hơi là một trong những trục chính yếu trong chiến lược công nghiệp của bà Theresa May.

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20190219-tin-doc-nhanh