Tin Biển Đông Pháp Luật TP HCM có bài: Mỹ-Trung tranh cãi nảy lửa về Biển Đông. Phát biểu tại diễn đàn Đối thoại An ninh Shangri-La ở Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hoà cảnh báo, nước này sẽ “hành động một cách quyết đoán”, nhằm bảo vệ tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với Đài Loan và khu vực Biển Đông.
Ông Ngụy cũng lên tiếng chỉ trích các “chiến dịch bảo vệ tự do hàng hải” và tuyên bố quân đội Trung Quốc “sẽ không từ bỏ một tấc lãnh thổ thiêng liêng nào của tổ quốc”. Phía Mỹ vẫn giữ quan điểm không cấp nhận các hoạt động bá quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Hai diễn viên “gạo cội” Phùng Xuân Nhạ và Trần Tuấn Anh trượt “ghế nóng” lần này.BBC có bài phỏng vấn nhà báo tự do Nguyễn Đức: Về hai bộ trưởng Công thương, Giáo dục vắng mặt ở phiên chất vấn. Về sự vắng mặt Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ trong phiên chất vấn, ông Đức bình luận:
Tại sao cùng một con số mà người thì thấy bé, kẻ thì thấy lớn? Ấy là do tâm thái của con người. Nếu bạn ngọi chờ để lấy từ người khác, thì bạn sẽ thấy lớn. Ngược lại, nếu bạn muốn cho người khác, thì bạn sẽ thấy bé.
1. Không nhớ bao nhiêu lần, nhưng dự trữ vàng cùng đô la trong dân đã bị một số quan chức nhiều lần lăm le huy động. Mới đây nhất, chiều ngày 30/5/2019, tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa 14, ông Trần Quang Chiểu (thường trực Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội) lại đề nghị Chính phủ có biện pháp huy động vàng và ngoại tệ của dân. Mà mục đích, như ông Chiểu nói ra, là để trả nợ: “Hằng năm, đất nước chúng ta phải vay nước ngoài nhiều tỷ USD để bù đắp bội chi và trả nợ gấp với lãi suất không thấp trên 6% trong khi lượng vàng và ngoại tệ trong dân còn rất lớn”. (Vietnam Finance 31/5/2019).
ĐBQH Trần Quang Chiểu, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội. Ảnh: PLVN
2. Xin thưa với ông Chiểu, tiền vàng trong dân tuy có nhưng rất nhỏ chứ không phải rất lớn như ông nghĩ. Dân đã nghèo thì làm gì có của mà dự trữ giàu. Đất nước 95 triệu dân mà dự trữ (như một số quan chức dự báo) là chỉ có khoảng 500 tấn vàng và 10 tỷ đô la thì bõ bèn chi. Tính thô gần đúng (42 296 đô la/1kg vàng), thì tổng số tiền quy đổi của 500 tấn vàng là 21 tỷ 148 triệu đô la. Như vậy dự trữ bình quân đầu người chỉ có 327,87 đô la / người (31 148 000 000 đô la/95 000 000 người). Một con số vô cùng nhỏ bé so với thu nhập bình quân đầu người hàng năm của các nước phát triển, chẳng hạn như Singapore là 100 345 đô la / người ( theo thống kê Quỹ Tiền tệ quốc tế ( International Monetary Fund) năm 2018). Tính ra dữ trữ của người dân Việt chỉ đáng có 0.33% thu nhập năm của người dân Singapore. Nhìn mà rơi nước mắt! Là rất lớn hay là rất bé – thưa ông nghị Chiểu?
Tại sao cùng một con số mà người thì thấy bé, kẻ thì thấy lớn? Ấy là do tâm thái của con người. Nếu bạn ngọi chờ để lấy từ người khác, thì bạn sẽ thấy lớn. Ngược lại, nếu bạn muốn cho người khác, thì bạn sẽ thấy bé.
3. Một điều quan trọng khác, rằng Chính phủ đã bí, chỉ ngọi chờ đầu tư nước ngoài – là hướng ngọi ngoại. Nay các vị Đại biểu Quốc hội đã không nghĩ được kế sách gì hay giúp cho Chính phủ, mà lại bày cách bòn mót tiền trong dân – là hướng ngọi nội. Qủa là sự bao quát nội – ngoại không bỏ sót từ hai phía!
Nhưng đó là một sự bao quát vừa hạ sách, vừa nhẫn tâm. Thử hỏi nếu huy động hết tiền và vàng dự trữ trong dân năm nay thì năm sau lấy gì mà huy động? Nếu Chính phủ tiêu mất tiền của dân rồi không có khả năng trả nợ thì dân lấy gì để sống? Chỉ ngồi trông chờ vào tiền tích cóp của người dân là hạ sách.
Người dân giữ vàng và đô la là vì đồng tiền Việt Nam mất giá. Khi Chính phủ giỏi, với một nền kinh tế mạnh, đồng tiền ổn định nhiều năm, thì lượng dự trữ vàng và ngoại tệ sẽ dần giảm. Nhưng với nền kinh tế hiện tại và dưới cơ chế này, thì tương lai đồng tiền Việt Nam sẽ còn tiếp tục mất giá. Chính phủ khó có cách mà huy động được từ dân. Trả lãi suất cao cho vốn huy động thì Chính phủ không có khả năng kinh doanh để bù lãi suất cao, dẫn đến lạm phát, và khả năng không trả được cho dân. Phát hành công trái thì dân không mua, vì công trái sẽ mất giá trị.
Thêm một lưu ý nữa. Những người có tiền thì đầu tư vào bất động sản. Kẻ tham nhũng thì mua nhà và gửi tiền ở ngân hàng nước ngoài. Những người không có khả năng như hai nhóm trên là tầng lớp lao động nghèo khó. Họ chiếm đa số nhưng dự trữ lại rất nhỏ nhoi. Muốn huy động cũng chẳng được bao. Vậy nên phải nghĩ phương sách khác.
4. Bởi thế, xin hiến kế cho Chính phủ và Quốc hội, là thay vì huy động vàng thì phải huy động TRÍ TUỆ trong dân. TRÍ TUỆ trong dân mới quý hơn vàng. Dự tữ TRÍ TUỆ trong dân là vô giá. Sử dụng TRÍ TUỆ trong dân thì có thể làm ra vô vàn của cải, chứ không chỉ có 500 tấn vàng với 10 tỷ đô la – như các quý vị mong đợi.
5. Còn điều quan trọng khác nữa xin hiến kế cho Chính phủ và Quốc hội, là phương cách huy động TRÍ TUỆ trong dân. Muốn biết bằng cách nào huy động được TRÍ TUỆ trong dân thì hãy HỎI Ý DÂN. HỎI Ý DÂN là tức khắc huy động được TRÍ TUỆ trong dân.
6. Phương thức HỎI Ý DÂN rất giản đơn nhưng lại thần kỳ. Thế mà lãnh đạo chính thể chưa một lần biết vận dụng. Nên TRÍ TUỆ trong dân đang bị lãng quên hoang phí. Đời sống cần lao sẽ còn mãi nhọc nhằn. Và vận nước vẫn mịt mùng gian truân.
Trong khi đó, cùng thời điểm, CS Đông Âu lại sụp đổ.
Có 1 đặc điểm chung ở cả Đông Âu, LX và TQ là cách mạng màu nổ ra khi chính lãnh đạo đảng đổi màu (tự diễn biến). Phải nói là cách mạng màu ở Đông Âu dẫn đến hệ thống XHCN ở Đông Âu và LX sụp đổ thì công của TBT/TT Liên Xô Gorbachev là rất quan trọng. Lúc đó quân đội LX vẫn đóng ở các nước Đông Âu, đặc biệt là ở Đông Đức. Nhưng khi có biểu tình thì quân LX được lệnh cấm trại, không can thiệp. Trong khi mấy chục năm trước, quân đội LX đã từng đem xe tăng đi đàn áp biểu tình ở Hung và Tiệp. Đông Đức lúc đó là tiền đồn XHCN nên sự kiểm soát quân sự của LX lại càng chặt chẽ. Tương tự vậy, quân LX ở các nước Đông Âu còn lại đều án binh bất động.
Thực tế lúc đó TBT đảng CS LX là TBT của các TBT đảng CS Đông Âu, người lãnh đạo tối cao đã bật đèn xanh thì dân Đông Âu tự tin mà làm cách mạng thôi. Thực tế là quân đội các nước sở tại cũng không hề đàn áp. Nếu có đàn áp bằng xe tăng như TQ, thì CM cũng dễ bị dập tắt. CM tháng 8 cũng vậy thôi. Quân Nhật đã cố tình không can thiệp, nên VM mới cướp chính quyền bằng cuốc thuổng gậy gộc được.
Ở chính LX, cuộc cải tổ của Gorbachev khiến phe bảo thủ bất mãn, họ đã tổ chức đảo chính, giam lỏng được Gorbachev. Nhưng Yeltsin đã phản đảo chính thành công với hình ảnh ông đứng trên tháp pháo 1 chiếc xe tăng của phe đảo chính. Tức là quân đảo chính đã quay nòng súng (tự diễn biến). Đây là hình ảnh đối lập với những chiếc xe tăng TQ nghênh ngang chạy giữa đám biểu tình ở TAM (Thiên An Môn).
Vậy, vấn đề ở chỗ là chính lãnh đạo đảng phải tự diễn biến và những kẻ cầm súng phải không can thiệp, thì CM màu mới có cơ hội thành công. Làm thế nào để điều đó xảy ra? Kinh nghiệm ở Đông Âu và TQ là rất khác nhau.
Ở TQ, quân đoàn 27, được giao nhiệm vụ đàn áp biểu tình, có quá nửa quân số là không biết chữ, họ có gốc gác ở xa Bắc Kinh, nên sẵn sàng giết dân Bắc Kinh 1 cách cuồng tín. Thậm chí họ giết luôn 1 số quân nhân đơn vị bạn lúc đó vẫn đang canh giữ ở TAM, dùng xe tăng mà, sao phân biệt được. Quân đội LX không đến nỗi ngu dốt và cuồng tín như vậy, nên họ quay nòng súng chỉ vì Yeltsin thuyết phục.
Phe bảo thủ ở TQ vẫn còn rất mạnh, cho dù 2 TBT liên tiếp có cải cách. Bố già Đặng Tiểu Bình vẫn còn đó. Đặng tuy chả bao giờ nắm chức vụ cao nhất trong đảng và nhà nước cũng như CP nhưng lại là người có quyền lực thực sự lúc bấy giờ. Ông vẫn đang là chủ tịch quân ủy trung ương (CT UB quân sự TƯ) . Đó là 1 sự đặc biệt trong chính trị TQ, khi mà 2 TBT liên tiếp lại không có quyền lực tối cao trên thực tế. Đó là lý do khiến Đặng có thể chỉ đạo đàn áp biểu tình.
Trong khi đó, Gorbachev (lãnh đạo tối cao LX và Đông Âu) lại không đàn áp. Ở Đông Đức hay Rumani, TBT đảng vẫn không chấp nhận cải cách, nhưng họ không đủ sức mạnh để đàn áp khi LX bất động. Kết cục là TBT Honecker (Đông Đức) phải trốn sang LX và TBT Ceaucescu (Ru) bị tử hình.
Biểu tình ở TAM chỉ diễn ra ở Bắc Kinh, tuy có lúc có tới 300ng người tham dự, nhưng đa số là SV. Vì thế nên nó đơn độc ở 1 địa phương và chỉ 1 tầng lớp (dân Bắc Kinh có tham gia nhưng ít). Như vậy, chứng tỏ dân trí TQ lúc đó đa số chưa có nhận thức về sự cần thiết phải có dân chủ, chỉ có nhóm SV có nhận thức cao và đủ manh động là có nhận thức cao hơn. Nếu biểu tình diễn ra ở nhiều nơi thì chắc quân đội TQ cũng không dám đàn áp.
Trong khi đó, dân Đông Âu và LX vốn có dân trí cao hơn dân TQ nhiều, họ đã diễn biến sâu sắc đến nhiều tầng lớp dân chúng. Đặc biệt là trong nội bộ đảng CS. Như ở Ba Lan hay Tiệp, Hung, lãnh đạo đảng trước đó đã nhượng bộ dân rất nhiều để cải cách dân chủ. Thậm chí Ba Lan đã cho bầu cử tự do. Công đoàn đoàn kết đã được công nhận như tổ chức đối lập. Đây là gốc rễ của cách mạng màu.
Dân TQ gần như vô thần, lại ảnh hưởng Nho giáo (trung quân, ái quốc) nặng, nên trung với đảng hơn. Trong khi dân Đông Âu đa phần theo Thiên chúa giáo, là thế lực không bị chính quyền CS kiểm soát, chế độ phong kiến trước đó cũng “dân chủ” hơn là phong kiến TQ. Vì thế mà dân Đông Âu dễ tự diễn biến.
Về kinh tế, đến năm 89, TQ đã đổi mới kinh tế theo thuyết mèo trắng, mèo đen của Đặng được 10 năm, đã có những thành quả nhất định. Do đó uy tín của Đặng cũng lên cao. Dân cũng không quá đói khát, nên có lẽ dân TQ vẫn tin tưởng vào Đặng và đảng CS TQ, chưa tự diễn biến.
Trong khi đó, Đông Âu và LX năm 89 đã rơi vào suy thoái kinh tế cả chục năm. Kinh tế kiệt quệ mà dân trí lại cao, lại có đạo, thì CM ắt phải diễn ra.
Gorbachev có cách làm ngược với ĐTB ở chỗ, Gorbachev cải cách dân chủ đồng thời với cải cách kinh tế, nhưng kinh tế thì phát triển chậm trong khi dân trí về dân chủ lại tiến nhanh. Trong khi Đặng thì cải cách kinh tế hiệu quả đồng thời bóp nghẹt dân chủ, nên dân TQ bụng thì no mà đầu thì ngu, nên không có động cơ làm CM.
Đó là các lý do khiến CS Đông Âu sụp đổ trong khi CS TQ vẫn bền vững đến giờ. Triết lý thành công của TQ chỉ là làm sao để cho đa số dân bụng thì no mà đầu thì ngu. Đông Âu và LX thì lại ngược lại nên sụp đổ.
LTS: Khoảng 6 tiếng trước, báo VnExpress có đăng bài “6 tuần biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn 30 năm trước”. Bài báo ghi tên tác giả Vũ Hoàng, dẫn thông tin từ “đài địch” BBC, được mọi người khen ngợi. Thế nhưng, bài này chỉ sống được chưa đầy 5 tiếng thì đã bị gỡ bỏ.
Cũng may là Facebooker Nam Giang đăng lại, vì biết số phận của bài này không thể sống lâu trên VnExpress. Nam Giang viết: “Biết ngay kiểu gì nó cũng xóa bài mà. Nói tới TQ y như đào mả ông cố nội nó lên và đem đổ hầm cầu vậy. Nhục quá lũ đĩ bút ơi“. Cũng có thể Facebook sẽ gỡ bỏ bài đăng này, nên xin được đăng lại trên Tiếng Dân cho chắc ăn, trừ khi Tiếng Dân bị tin tặc hack.
6 tuần biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn 30 năm trước
Vũ Hoàng
4-6-2019
Cuộc biểu tình bắt nguồn từ sự bức xúc của người dân Trung Quốc trước tình trạng kinh tế khó khăn, còn Bộ trưởng Quốc phòng Ngụy Phượng Hòa gọi đây là “bất ổn chính trị cần dập tắt”.
Biểu tình trước quảng trường Thiên An Môn. Photo Courtesy
Cách đây đúng ba thập kỷ, hơn một triệu sinh viên, trí thức và công nhân Trung Quốc tập trung ở Quảng trường Thiên An Môn, thủ đô Bắc Kinh để bắt đầu cuộc biểu tình chính trị lớn nhất trong lịch sử nước này. Cuộc biểu tình nổ ra trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc lúc bấy giờ gặp khó khăn, lạm phát tăng cao, cuộc sống của người dân đi xuống, gây nên nhiều tiếng nói bất bình trong xã hội. Tuy nhiên sau 6 tuần, dưới những biện pháp cứng rắn của chính phủ Trung Quốc, biểu tình đã bị dập tắt. Đến nay cuộc biểu tình Thiên An Môn vẫn là đề tài nhạy cảm ở Trung Quốc.
Ngày 15/4/1989, cựu tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc Hồ Diệu Bang, một nhà cải cách hàng đầu, qua đời vì bệnh tim ở tuổi 73. Những người ủng hộ ông bắt đầu tụ tập tại Quảng trường Thiên An Môn để bày tỏ niềm tiếc thương Hồ Diệu Bang, nhưng đồng thời cũng thể hiện sự không hài lòng với tốc độ cải cách còn chậm chạp ở Trung Quốc.
Từ ngày 18/4 đến 21/4, lượng người tập trung ở Bắc Kinh đã tăng lên tới hàng nghìn và các cuộc biểu tình nhanh chóng lan rộng đến nhiều thành phố, trường đại học trên cả nước. Sinh viên, công nhân và các quan chức hô vang những câu khẩu hiệu phản đối chính quyền, phàn nàn về tình trạng lạm phát quá cao, mức lương không đủ sống và thiếu nhà ở.
Ngày 22/4, hàng chục nghìn sinh viên tụ tập bên ngoài Đại lễ đường Nhân dân ở Quảng trường Thiên An Môn khi lễ tưởng niệm cố tổng bí thư Hồ Diệu Bang diễn ra. Bất chấp cảnh báo trước đó từ chính quyền rằng những người tham gia biểu tình có thể bị trừng phạt nghiêm khắc, lượng người đổ về Quảng trường Thiên An Môn vẫn không ngừng gia tăng. Họ đưa ra một bản kiến nghị yêu cầu được đối thoại với Lý Bằng, thủ tướng Trung Quốc khi ấy, nhưng bị từ chối.
Ngày 26/4, tờ Peoples Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, đăng bài xã luận cáo buộc những người biểu tình đang chống đối đảng Cộng sản. Bài viết khiến ngọn lửa giận dữ của công chúng càng bùng lên dữ dội.
Ngày 4/5, hàng chục nghìn sinh viên từ ít nhất 5 thành phố của Trung Quốc tổ chức cuộc biểu tình lớn nhất kể từ thời điểm đảng Cộng sản lên nắm quyền năm 1949. Động thái trên diễn ra cùng dịp kỷ niệm 70 năm phong trào Ngũ Tứ (học sinh, sinh viên Trung Quốc tụ tập trước Thiên An Môn nhằm tuần hành kháng nghị Hòa ước Versailles).
Tại một cuộc họp với đại diện các ngân hàng châu Á, Triệu Tử Dương, tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 1987 đến 1989, vẫn khẳng định các cuộc biểu tình sẽ dần lắng xuống.
Ngày 13/5, trước thềm chuyến thăm Trung Quốc của lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev, hàng trăm sinh viên bắt đầu tuyệt thực vô thời hạn ở Quảng trường Thiên An Môn, cho rằng chính quyền đã không đáp ứng yêu cầu đối thoại. Động thái trên thu hút sự ủng hộ rộng rãi của công chúng. Cuộc biểu tình đã khiến chính quyền Trung Quốc phải hủy kế hoạch đón tiếp Gorbachev trên Quảng trường Thiên An Môn.
Ngày 19/5, Triệu Tử Dương tới gặp các sinh viên ở Quảng trường Thiên An Môn, đưa ra lời kêu gọi thỏa hiệp cuối cùng nhưng không thành công. Chính quyền Trung Quốc sau đó ban bố tình trạng thiết quân luật tại một số quận ở Bắc Kinh, quân đội bắt đầu di chuyển về phía trung tâm thành phố. Nhiều dân thường chặn đoàn xe của quân đội, dựng rào chắn trên đường phố, nhưng các binh sĩ nhận được lệnh không bắn dân thường.
Từ 24/5 đến 1/6, các cuộc biểu tình tiếp diễn mà gần như không có sự hiện diện của lực lượng an ninh. Tuy nhiên, tại trụ sở chính phủ, các lãnh đạo Trung Quốc đang lên kế hoạch chấm dứt biểu tình và tình trạng hỗn loạn ở thủ đô. Ngày 2/6, các lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc tán thành quyết định dập tắt “các cuộc bạo loạn phản cách mạng” bằng vũ lực.
Tối 3/6, hàng nghìn binh sĩ quân đội Trung Quốc bắt đầu di chuyển hướng về phía trung tâm thủ đô Bắc Kinh. Người dân đổ ra đường nhằm ngăn họ lại, dựng rào chắn trên các con đường dẫn tới Quảng trường Thiên An Môn.
Phóng viên Kate Adie của BBC có mặt ở Quảng trường Thiên An Môn vào thời điểm đó cho biết trong lúc xe thiết giáp chở quân của quân đội tìm cách vượt qua chướng ngại vật, một số binh sĩ đã nổ súng, giết chết và làm bị thương nhiều dân thường không có vũ trangĐến sáng 4/6, Quảng trường Thiên An Môn gần như sạch bóng người biểu tình, khiến cả thủ đô Trung Quốc choáng váng. Hàng nghìn người dân giận dữ và tò mò tập trung trước hàng dài binh lính đứng chắn cửa phía đông bắc Thiên An Môn, khiến đụng độ và nổ súng lại tiếp diễn.
Chính phủ Trung Quốc coi sự can thiệp của quân đội nhằm chấm dứt biểu tình là một thắng lợi tuyệt vời. Một bài xã luận được đăng trên truyền thông nhà nước khẳng định quân đội sẽ trừng phạt nghiêm khắc và không thương tiếc “những người coi thường pháp luật và lên kế hoạch bạo loạn, gây rối trật tự xã hội”.
Đến nay, vẫn có các cuộc tranh cãi xung quanh câu hỏi chính xác bao nhiêu người đã thiệt mạng trong cuộc đụng độ giữa quân đội Trung Quốc và người biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn năm 1989. Một số người nói hàng trăm người đã chết, số khác cho rằng con số thương vong có thể lên tới hàng nghìn. Trung Quốc chưa từng công bố con số thương vong.
Ngày 5/6, quân đội lúc này đã kiểm soát hoàn toàn Bắc Kinh nhưng thế giới được chứng kiến một hành động thách thức đáng kinh ngạc mà về sau trở thành biểu tượng của cuộc biểu tình Thiên An Môn: Một người đàn ông không vũ khí đứng chặn trước những chiếc xe tăng xếp hàng đang di chuyển dọc theo Đại lộ Trường An hướng về Quảng trường Thiên An Môn. Tới giờ, số phận người đàn ông này vẫn là điều bí ẩn.
Ngày 9/6, lãnh đạo Trung Quốc Đặng Tiểu Bình có bài phát biểu đầu tiên kể từ khi cuộc biểu tình bị dập tắt, ca ngợi nỗ lực của quân đội và đổ lỗi cho những người biểu tình gây ra tình trạng hỗn loạn ở thủ đô.
Đề cập tới sự kiện Thiên An Môn cách đây 30 năm, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại hội nghị Đối thoại Shangri-La ở Singapore hôm 2/6 tuyên bố “chính quyền đã kiên quyết ngăn chặn tình trạng hỗn loạn” và đây là quyết định sáng suốt.
Các cuộc biểu tình ở Thiên An Môn là “bất ổn chính trị mà chính quyền trung ương cần dập tắt, đấy là chính sách đúng đắn”, ông khẳng định. “Nhờ thế mà Trung Quốc mới ổn định và nếu tới Trung Quốc, các bạn sẽ hiểu được phần lịch sử đó”.
