Một quan chức cấp cao tại Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết bà đã khuyên cha mẹ mình không di chuyển xa nhà. Bà nói rằng người già nên tránh đám đông để đỡ lây nhiễm bệnh.
Trụ sở của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ở Atlanta, bang Georgia – Ảnh: REUTERS
Ngày 9-3, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã kêu gọi những người Mỹ có nguy cơ mắc bệnh COVID-19 cao nhất, cụ thể là người già và người có các bệnh nền, sẵn sàng ở lại trong nhà giữa bối cảnh số ca bệnh ở Mỹ tăng nhanh, theo Hãng tin AFP.
“Hãy có đủ các thực phẩm và đồ dùng trong gia đình để bạn sẵn sàng ở lại trong nhà trong một khoảng thời gian” – bà Nancy Messonnier, giám đốc Trung tâm Quốc gia về miễn dịch và các bệnh đường hô hấp thuộc CDC, kêu gọi.
Liên quan tới các biện pháp phòng ngừa, CDC cũng khuyên người già tránh tụ tập ở nơi đông người và tránh tất cả hình thức đi lại không cần thiết chẳng hạn đi máy bay và du thuyền.
Nancy Messonnier lấy ví dụ hiện cha mẹ của bà trong độ tuổi 80, và mặc dù họ không sống ở khu vực có sự lây lan COVID-19 trong cộng đồng, nhưng “tôi đã yêu cầu họ dính chặt ngôi nhà”.
Bà Nancy Messonnier – Ảnh chụp màn hình Getty
Quan chức CDC này nói thêm dựa theo một nghiên cứu thực hiện với 70.000 bệnh nhân COVID-19 ở Trung Quốc, có khoảng 15 – 20% bệnh nhân mắc bệnh nghiêm trọng và nguy cơ sẽ tăng lên đối với những người từ 60 tuổi trở lên.
“Đây dường như là bệnh ảnh hưởng tới người lớn và nghiêm trọng nhất là người già. Bắt đầu ở tuổi 60, nguy cơ nhiễm bệnh tăng lên và nguy cơ này sẽ tăng theo số tuổi” – bà Nancy Messonnier nói.
Đối với những người đã mắc các bệnh nền như tiểu đường, bệnh tim, bệnh phổi… thì nguy cơ thậm chí cao hơn.
Theo cập nhật của trang NBC News, đã có hơn 650 người nhiễm virus corona chủng mới và 26 ca tử vong ở Mỹ. Hầu hết ca tử vong do COVID-19 được ghi nhận ở bang Washington, miền tây nước Mỹ.
Tổng thống Donald Trump (phải), Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin (giữa) và Phó tổng thống Mike Pence.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ gặp Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và các quan chức kinh tế khác vào ngày 9/3 để cân nhắc các hành động nhằm ngăn chặn hậu quả từ sự bùng phát virus corona, Reuters dẫn nguồn tin từ một giới chức chính quyền Trump cho hay.
Mặc dù giảm nhẹ mối đe dọa về dịch bệnh, nhưng chính quyền Trump đang cân nhắc một số chính sách tiềm năng, bao gồm cho phép lấy ngày nghỉ bệnh được trả lương, quan chức trên cho biết với điều kiện giấu tên.
Số ca nhiễm virus corona ở Mỹ hiện nay được xác nhận là 566 người, trong đó có 22 trường hợp tử vong, theo các cơ quan y tế công cộng tiểu bang và một cuộc kiểm đếm quốc gia do Đại học Johns Hopkins thực hiện.
Khoảng ¾ trong số 50 tiểu bang của Hoa Kỳ đã báo cáo các bệnh nhiễm COVID-19.
Thị trường chứng khoán Mỹ đã rơi vào tình trạng bán tháo trong hai tuần qua vì lo ngại virus corona bùng phát sẽ đẩy nền kinh tế toàn cầu suy thoái. Thị trường này giảm mạnh vào đầu phiên giao dịch ngày thứ Hai, gây ra tình trạng ngừng giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán New York. Các chỉ số chính của Hoa Kỳ đã giảm hơn 4% vào cuối buổi sáng.
Khi được hỏi về sự sụt giảm thị trường chứng khoán mới nhất, Bộ trưởng Y tế Hoa Kỳ Alex Azar nói với các phóng viên rằng chính phủ liên bang đang làm việc tích cực để đối phó với cuộc khủng hoảng. “Chúng tôi rất nghiêm túc đối với dịch COVID-19”, ông nói.
Tổng thống Trump, người thường xem thị trường chứng khoán như một thước đo thành tích kinh tế của mình, trên trang Twitter đã chỉ trích truyền thông về cách đưa tin về sự bùng nổ dịch bệnh. Ông cáo buộc đảng Dân chủ đang thổi phồng tình hình “hơn mức thực tế”.
Sự bùng phát coronavirus, bắt nguồn từ Trung Quốc vào cuối năm ngoái, đã lan ra ít nhất 105 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hơn 110.000 người đã bị nhiễm bệnh và khoảng 3.800 người đã chết.
Tiệm mì La Cay trong khu thương xá Eden (Ảnh trên Facebook chính thức của Eden Center)
Khu thương xá nhộn nhịp nhất của người Việt ở miền Đông Hoa Kỳ nằm ở tiểu bang Virginia lâm vào cảnh ‘mất khách’ sau khi người Việt trong vùng truyền tai nhau một thông tin không đưa ra căn cứ rằng có người làm việc ở đây bị nhiễm Covid-19.
Chính quyền tiểu bang Virginia sáng ngày 11/3 công bố hiện bang này có 9 người bị nhiễm virus corona.
Hiện giờ, theo tìm hiểu của VOA, thì các thông tin trên Facebook về người nhiễm virus corona ở Eden Center đã hoàn toàn biến mất.
Khách hàng bỏ chạy
Thông tin lan truyền trên Facebook về việc khu Eden có người nhiễm COVID-19 đính kèm hình chụp tiệm mì La Cay Chợ Lớn và tiệm Thanh Sơn Tofu làm hình ảnh minh họa.
Trao đổi với VOA, bà Kim Tô, chủ tiệm mì La Cay Chợ Lớn trong khu Eden, nói bà ‘bức xúc tột đỉnh’ với cái mà bà gọi là ‘tin vịt’.
“Tiệm của tôi không còn khách nữa vì khách hàng giờ đây họ rất là cẩn thận,” bà cho biết. “Hết trơn cả khu Eden, buôn bán gì cũng không có khách. Từ sáng cho đến tối chỉ có lưa thưa vài ba người.”
“Tôi đang buôn bán làm ăn rõ ràng đâu đó đàng hoàng, rất là đông khách. Đùng một cái tự nhiên người ta xa lánh tiệm của tôi và xa lánh Eden,” bà nói.
“Người ta đâu biết chi phí mỗi ngày của chúng tôi rất là nặng đâu,” bà bức xúc và nói thêm rằng bà suy đoán ‘chắc có ai đó ghen ăn tức ở với tụi tôi’.
Theo lời bà Kim, chủ sở hữu của Eden Center, khu thương xá có nhiều nhà hàng, cửa hàng, chợ búa và cơ sở dịch vụ của người Việt, đã làm việc với nhà chức trách Mỹ để truy tìm kẻ loan ‘tin đồn’ và họ cho biết sẽ kiện người này ra tòa.
“Tụi tôi đang nhờ cơ quan chức năng điều tra cho ra kẻ nào đã vu khống,” bà nói thêm.
Bà Kim cũng cho biết là cho đến chiều ngày 11/3, tức là một ngày sau khi tin đồn được loan ra, dù ban quản lý khu thương xá đã có nhiều nỗ lực đính chính, tình hình kinh doanh của các tiểu thương ở đây ‘vẫn rất ảm đạm’.
“Buôn bán có đỡ hơn một chút nhưng vẫn còn chậm lắm,” bà nói. “Vẫn còn những người người ta chưa nhận được thông tin chính xác người ta vẫn còn e ngại hoặc người ta đi ăn quán khác cho chắc ăn.”
‘Đừng nghe tin đồn’
Trên trang cá nhân của mình, ông Bobby Lý Bảo, chủ tịch cộng đồng người Việt ở vùng thủ đô Washington D.C., Virginia, Maryland, đã đăng dòng trạng thái bác bỏ ‘tin đồn’ và bày tỏ ủng hộ cho tiểu thương bị ảnh hưởng ở đây.
“Đã có rất nhiều tin đồn trên Facebook rằng có ai đó làm việc ở Eden đã bị dính virus corona. Đó là tin thất thiệt chỉ dựa vào lời đồn thổi. Không có gì được xác nhận cả. Tôi đã nói chuyện điện thoại cả ngày với ban quản lý khu Eden và một số người đã đăng tải tin tức chưa được kiểm chứng này. Họ đã xóa tin này trên trang của họ nhưng đã gây ra thiệt hại rồi,” ông Bảo viết trên Facebook.
Ông kêu gọi cộng đồng ‘đừng thêm dầu vào lửa với những tin đồn thất thiệt’ và cho biết ông sẽ đến ăn trưa tại tiệm mì La Cay Chợ Lớn để ủng hộ tiệm này.
Trong thông cáo được phát đi, ông Alan Frank, phó chủ tịch cao cấp của Capital Commercial Properties, công ty sở hữu và điều hành Eden Center, đã bác bỏ tin nói trung tâm Eden có người nhiễm virus corona.
“Chúng tôi muốn mọi người biết rằng chưa hề có bất cứ ca nhiễm virus corona ở Eden Center hay ở thành phố Falls Church (nơi tọa lạc Eden Center). Ban quản lý Eden Center đang làm việc mỗi ngày để giúp cho các tiểu thương thuê mặt bằng và khách hàng đến đây được an toàn nhất có thể,” thông cáo viết.
Ông Frank cũng kêu gọi mọi người ‘nghe tin từ chính quyền chứ không phải những thông tin đăng trên Facebook’.
Ông cho biết Eden Center đã cho để những chỗ rửa tay khô trên khắp khu thương xá và cho nhân viên lau chùi, khử trùng thường xuyên các lối đi, hành lang, nhà vệ sinh, tay nắm cửa và các cửa ra vào ở khu thương xá.
Từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát tại Vũ Hán, Trung Quốc, rồi dần dà lây lan sang nhiều nước trên thế giới, trên mạng xã hội Việt Nam đã xuất hiện rất nhiều thông tin không được kiểm chứng về con số người nhiễm, con số người chết, hay đưa tin về người nhiễm, người chết ở đâu đó, làm cho nhiều người lo lắng.
Tại Việt Nam, chính quyền cũng đe dọa sẽ ‘xử lý hình sự’ những người đưa tin không đúng sự thật, gây hoang mang dư luận, mất ổn định xã hội về tình hình dịch bệnh Covid-19, theo chỉ thị mới nhất của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về phòng chống dịch Covid-19 được truyền thông trong nước đăng tải hôm 11/3.
Hình ảnh Tập Cận Bình đi thăm Vũ Hán được chiếu trên màn ảnh rộng trước một trung tâm thương mại ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 10/03/2020REUTERS/Thomas Peter
Thụy My
La Croix ghi nhận từ hơn một tuần qua, bộ máy tuyên truyền khổng lồ của Trung Quốc bắt đầu tăng tốc. Hai tháng sau khi dịch bệnh virus corona chủng mới khởi phát, và nay đã lan tràn đến trên 90 quốc gia trên thế giới, chính quyền Bắc Kinh muốn xóa đi ký ức tập thể về nguồn gốc của con virus Vũ Hán, ở trong nước cũng như ngoài nước.
Một chiến dịch ngoại giao và truyền thông đã được tung ra, trước hết nhằm tung hỏa mù về thời điểm khởi đầu chính xác nạn dịch. Sự che giấu này kéo dài đến gần hai tháng : ca đầu tiên xuất hiện từ đầu tháng 12/2019, nhưng chính quyền chỉ công khai vào ngày 20/01/2020. Nhờ đó con virus đã lan rộng trên cả nước Trung Quốc trong dịp Tết âm lịch, với số lượng người khổng lồ về quê ăn Tết, và sau đó gây tai họa cho cả thế giới.
Phi tang dấu vết chợ Vũ Hán
Đối với đảng Cộng Sản Trung Quốc, việc bị điểm mặt chỉ tên là nguồn gốc của con virus corona chủng mới là không thể chấp nhận được. Tất cả những gì chỉ ra mối liên quan giữa Trung Quốc và con virus này cần phải được đặt dấu hỏi, và biến mất trong tất cả sách sử.
Tất cả các đại sứ Trung Quốc tại nước ngoài được lệnh cho lan truyền trên Twitter (dù mạng xã hội này bị cấm tại Hoa lục) và báo chí ngoại quốc một thông điệp như sau : « Tuy con virus corona đã lan ra từ Vũ Hán, nhưng xuất xứ thực sự của nó vẫn chưa rõ. Chúng tôi đang tìm kiếm xem con virus này xuất phát từ đâu ».
Tương tự, các nhà ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh đến việc « chợ bán thú hoang Hoa Nam ở Vũ Hán, mà ban đầu được cho là nơi xuất phát nạn dịch, nay không còn là tâm dịch ».La Croix ghi nhận, ngôi chợ này đã được dọn dẹp toàn bộ và có thể sẽ bị phá hủy, không còn để lại một dấu vết nào.
Phao tin virus corona Vũ Hán xuất xứ từ Mỹ, Nhật
Gieo rắc nghi ngờ trong đầu mọi người là giai đoạn đầu tiên để giúp nuôi dưỡng đủ loại thuyết âm mưu đang được lan truyền hiện nay, rằng con virus Vũ Hán có nguồn gốc từ…Mỹ !
Thậm chí đại sứ quán Trung Quốc ở Tokyo tuần trước còn gởi cho tất cả các Hoa kiều tại Nhật một số chỉ thị cần áp dụng, nếu phải đối phó với « virus corona Nhật Bản ». Cứ như là con virus Vũ Hán sau khi tràn sang Nhật đã nhập quốc tịch Nhật Bản.
Về phía Tokyo không đòi hỏi phải sửa sai, nhưng cách dùng từ này rõ ràng không ổn. Trước tầm cỡ của bệnh dịch, Tokyo đã cho hoãn lại chuyến thăm chính thức Nhật Bản của ông Tập Cận Bình dự kiến vào tháng Tư, và cấm tất cả các công dân Trung Quốc nhập cảnh vào Nhật, hai tháng sau khi khởi đầu khủng hoảng.
Libération cũng nhắc lại sự kiện hôm 5/3 đại sứ Trung Quốc tại Tokyo gởi thư cho các công dân về « virus Nhật », và có cùng nhận định : đảng Cộng Sản Trung Quốc tiếp tục viết lại lịch sử, tô vẽ Tập Cận Bình thành người chiến thắng trong « cuộc chiến tranh nhân dân chống virus ». Hôm 27/2, nhà dịch tễ học nổi tiếng Chung Nam Sơn (Zhong Nanshan) tuyên bố « virus corona có thể không phải từ Trung Quốc ».
Trong những ngày gần đây, báo chí nhà nước ở Hoa lục đăng rất nhiều thông tin về khoảng vài chục trường hợp con virus độc hại này từ nước ngoài « nhập khẩu » vào Trung Quốc, từ Iran hay Ý, nói bóng gió rằng nay thì những người ngoại quốc đã làm lây nhiễm cho Trung Quốc, trong khi thực tế đó chính là các Hoa kiều trở về nước.
« Thế giới phải cám ơn Trung Quốc »
Cuối cùng, nhiều thông điệp chính thức kêu gọi « thế giới phải cám ơn Trung Quốc » vì đã hy sinh, chiến đấu với con virus, và nay Bắc Kinh sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho những nước nào cần đến. Một thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc tuyên bố : « Trong lúc vẫn tiếp tục công việc phòng dịch tại Hoa lục, chúng tôi sẽ cung cấp - trong phạm vi khả năng của mình - sự hỗ trợ cho các nước ».
Mục tiêu là để người ta quên đi chế độ cai trị đã làm mất ít nhất ba tuần lễ quý giá để ngăn chận dịch bệnh, qua việc tổ chức buổi tiệc khổng lồ với 40.000 gia đình tham gia hôm 18/1 tại Vũ Hán nhằm đoạt kỷ lục thế giới, và để cho 5 triệu người Vũ Hán ra đi trong khi nạn dịch đang tiến triển nhanh.
Báo chí chính thức đăng vô số hình ảnh những bệnh nhân cám ơn các bác sĩ, nhấn mạnh rằng việc con virus corona lan tràn trên khắp hành tinh và những khó khăn mà các nước dân chủ đang gặp phải. Tuy nhiên không hề nhắc đến các hậu quả xã hội thảm thương đối với những người dân bị cách ly ở Hồ Bắc, trong đó khốn khổ nhất là những người nghèo.
The Diplomat nhắc lại một ngạn ngữ Trung Hoa « Chỉ hươu, bảo ngựa » và nhận định của một chuyên gia, cứ nhắc đi nhắc lại mãi thì rốt cuộc đa số người nghe cũng thụ động chấp nhận là đúng.
Anthon Saich, chuyên gia của trường đại học Havard ghi nhận : « Các bác sĩ được giới thiệu như những người hùng, không phải vì họ tận tụy với chức trách, có y đức, mà vì họ là đảng viên ». Theo ông, cuộc khủng hoảng đã làm lung lay lòng tin về sự lãnh đạo của Tập Cận Bình, nhưng tác động của nó sẽ không kéo dài.
Đảng Cộng Sản Trung Quốc độc quyền sự thật, độc quyền lịch sử
La Croix nhận xét, cũng như thường lệ, luận điệu được đưa ra là « nhờ có đảng Cộng Sản Trung Quốc » mà dịch bệnh virus corona đã được kiểm soát, còn các nước khác thì đang vất vả chống dịch. Tờ báo hung hăng nhất của đảng là Global Times tuần rồi nhấn mạnh « các nước châu Âu không thể nào áp dụng được những biện pháp triệt để như Trung Quốc », nhằm chứng tỏ rằng chế độ cai trị của Bắc Kinh là ưu việt hơn các chế độ dân chủ phương Tây. Nhưng những biện pháp cô lập được Ý đưa ra đã chứng minh ngược lại.
Về từ ngữ « chiến tranh nhân dân chống virus » mà Tập Cận Bình thích dùng, The Diplomat trích lời chuyên gia David Bandurski, thuộc China Media Project, trường đại học Hồng Kông cho rằng : « Những cuộc chiến tranh tạo ra những anh hùng, và những người hùng giúp cho tuyên truyền nở rộ ». Các chiến dịch truyền thông đậm tính dân tộc chủ nghĩa đã phát huy tác dụng : làm chuyển hướng sự phẫn nộ của người dân về dịch bệnh SARS trước đây sang tranh chấp lãnh thổ với Nhật, đánh lạc hướng về phong trào biểu tình ở Hồng Kông và cuộc chiến tranh thương mại với Hoa Kỳ.
Trước các chiến dịch tuyên truyền mạnh mẽ của Bắc Kinh, nhà Trung Quốc học Steve Tsang, giáo sư Viện Trung Quốc ở Luân Đôn giải thích : « Đảng Cộng Sản Trung Quốc luôn muốn độc quyền sự thật, độc quyền lịch sử, và họ chối phăng việc che giấu nạn dịch ngay từ đầu. Các quan chức đảng luôn nghĩ rằng mình có lý, ngay cả khi họ sai rành rành. Nhưng « sự thật » theo kiểu Trung Quốc cần phải được đặt lại vấn đề ở phương Tây. Chính là chúng ta, trong thế giới dân chủ, phải vạch trần luận điệu tuyên truyền của đảng Cộng Sản Trung Quốc ».
