Đọc báo Pháp – 15/05/2020
Tòa án Đức chống Liên Âu: Thủ tướng Merkel phải lên tiếng – Trọng Thành
Tuyên bố của tập đoàn dược phẩm Pháp Sanofi ưu tiên cấp vác-xin chống Covid-19 cho Mỹ trước tiên gây chấn động và vấn đề đãi ngộ « những người trên tuyến đầu » trong đợt phong tỏa hai tháng vừa qua là các chủ đề thời sự nổi bật của báo chí Pháp số ra ngày thứ Sáu 15/05/2020.
Trước hết xin giới thiệu hồ sơ đặc biệt của Le Figaro, chiếm gần trọn 4 trang đầu số báo, về con bão ngầm trong lòng châu Âu, sau phán quyết ngày 05/05 của Tòa Bảo Hiến Đức đòi Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu (BCE) giải trình về một kế hoạch hỗ trợ tài chính của BCE hồi 2015, đồng thời ra tối hậu thư kỳ hạn ba tháng cho định chế này.
Nguy cơ tan vỡ dự án xây dựng châu Âu
Le Figaro chạy trang nhất hàng tựa: « Người Đức không muốn trả các khoản nợ cho châu Âu », nhận xét Tòa Bảo Hiến Đức ở Karlsruhe « gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị giữa hai vùng nam và bắc Liên Âu ». Le Figaro tóm lược: « Với cuộc khủng hoảng virus corona, Liên Hiệp Châu Âu phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong lịch sử của mình. Tại tất cả các nước, các chỉ dấu kinh tế đều mang tín hiệu nguy cấp. Bối cảnh này đòi hỏi phải các giải pháp mạnh, tuy nhiên cũng lúc đó, cũng rất thuận lợi cho việc quan điểm mang tính giáo điều (về tài chính) của nước Đức trở lại, giống như trong cuộc khủng hoảng Hy Lạp trước đây. Với việc phủ nhận một phán quyết của Tòa Án Công Lý của Liên Hiệp Châu Âu, Tòa Bảo Hiến Đức đe dọa khoét sâu hố ngăn cách nam - bắc trong nội bộ châu Âu, có nguy cơ khiến cho dự án châu Âu tan vỡ ».
Phán quyết của tòa án Đức, gây bàng hoàng tại châu Âu, bị lên án là tấn công vào các nền tảng của Liên Hiệp Châu Âu, vào tính độc lập của Ngân Hàng BCE và vị trí cao nhất về pháp lý của Tòa Án Công Lý của Liên Hiệp Châu Âu. Hôm thứ Tư 13/05, thủ tướng Đức Angela Merkel đã có bài phát biểu tại Nghị Viện Đức, nhằm hóa giải nguy cơ xung đột.
Vùng euro cần « liên minh chính trị »
Bài « Angela Merkel gợi đến tinh thần châu Âu để vượt qua các xung khắc » đặc biệt chú ý đến câu nói sau đây của thủ tướng Merkel với các dân biểu Đức: « Chúng ta đừng quên rằng Jacques Delors đã nói trước khi đồng euro được đưa vào sử dụng: Cần phải có một liên minh chính trị, một liên minh tiền tệ thôi sẽ không đủ ».
Jacques Delors, chính trị gia Pháp theo tư tưởng xã hội chủ nghĩa, từng là chủ tịch Ủy Ban Châu Âu trong 10 năm (1985-1995), cũng là người sáng lập viện nghiên cứu về chính trị châu Âu Institut Notre Europe – Jacques Delors.
Le Figaro nhận xét, việc thủ tướng Đức đặt vấn đề hội nhập về chính trị của châu Âu lên hàng đầu cũng là điều mà tổng thống Pháp mong đợi từ nhiều tháng nay, đặc biệt trong hồ sơ củng cố sự gắn bó của khu vực đồng euro.
Báo Đức: Cựu thống đốc Draghi là « con quỷ hút tiền »
Trên thực tế, theo Le Figaro, phán quyết của Tòa Bảo Hiến Đức và quan điểm trái ngược của thủ tướng Merkel cũng thể hiện mâu thuẫn trong chính nội bộ đảng CDU cầm quyền Đức. Bởi ứng cử viên số một kế nhiệm bà Merkel trong vị trí lãnh đạo đảng, ông Friedrich Mertz, không phản đối việc tòa án Đức chống lại phán quyết của Tòa án châu Âu. Chính trị gia Mertz được sự ủng hộ của nhiều cử tri Đức, vốn căm ghét Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu, bị cáo buộc là phung phí tiền tiết kiệm của người Đức. Nhật báo bảo thủ Bild mới đây gọi thống đốc Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu nhiệm kỳ trước, chính trị gia Ý Mario Draghi là « Draghila », con quỷ hút tiền người Đức.
Trong bối cảnh bên ngoài thì các quốc gia hoài nghi châu Âu như Ba Lan hay Hungary có thể lợi dùng tình hình để đục nước béo cò, bên trong thì đảng cực hữu bài ngoại Đức AfD trỗi dậy, thủ tướng Merkel buộc phải lên tiếng. Tuy nhiên, thủ tướng Đức không thể can thiệp vào lĩnh vực tư pháp. Bà Merkel đã chọn đề xuất thay đổi các hiệp ước của châu Âu, và thúc đẩy trở lại ý tưởng về quỹ chấn hưng của châu Âu, đã từng được Pháp đưa ra. Tuy nhiên, đối với nhiều người, bà Merkel dường như khó có thể làm được gì nhiều hơn, bởi bà chỉ là một lãnh đạo sắp hết nhiệm kỳ.
Phán quyết của Tòa án Đức có thể có « tác dụng ngược »
Cũng trong hồ sơ này, Le Figaro có bài « Các nước châu Âu bị đẩy vào chân tường trong vấn đề liên minh tiền tệ », sau phán quyết của Tòa án Đức. Theo Le Figaro cho dù phán quyết nói trên không trực tiếp liên quan đến các kế hoạch hỗ trợ tài chính của Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu hiện nay, nhưng nó mang lại cho phía phản bác các phương tiện cần thiết để tấn công vào các biện pháp chống khủng hoảng mới do Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu chủ trì.
Theo Le Figaro, hiện tại, đương kim chủ tịch Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu, bà Christine Lagarde bình tĩnh, tiếp tục theo đuổi con đường đã chọn, không đếm xỉa đến các thách thức của Tòa án Đức. Trong khi đó, nhìn từ phía nước Pháp, theo Le Figaro, phán quyết của Tòa án Đức có thể coi như một « tín hiệu báo động » đối với các thành viên Liên Hiệp Châu Âu, buộc họ phải tăng cường phối hợp.
Nhưng Paris tỏ ra tin tưởng. Bộ trưởng Kinh Tế và Tài Chính Bruno Le Maire, trích lại lời triết gia Đức Hegel về « mưu mẹo của lịch sử » đầy nghịch lý. Nghịch lý đó là một phán quyết có vẻ mang tính bất lợi của toà án Đức có thể gây tác dụng ngược, « buộc chính phủ liên bang Đức chấp nhận tăng cường chính sách của Liên Âu về ngân sách chung, để bù lấp những giới hạn của chính sách về tiền tệ. Nếu xảy ra, thì đây chính là điều đi ngược lại những gì diễn ra cho đến nay ».
Nữ chủ tịch Ủy Ban Châu Âu là người « thiếu tầm nhìn »?
Quan hệ giữa nước Đức với Liên Hiệp Châu Âu hiện nay rất đặc biệt khi chủ tịch Ủy Ban Châu Âu là người Đức. Cũng Le Figaro có bài « Von der Layen ở tâm điểm rạn nứt giữa Liên Âu và Berlin ». Nữ chính trị gia von der Layen, cựu bộ trưởng Quốc Phòng của bà Merkel, bị rất nhiều chính trị gia châu Âu lên án là người thiếu tầm nhìn, chỉ là công cụ trong tay các lãnh đạo Đức. Tuy nhiên, bà Ursula von der Layen trở thành người đứng đầu Ủy Ban Châu Âu đúng vào một thời điểm khó khăn bậc nhất trong lịch sử Liên Hiệp. Thử thách thực sự với bà Ursula von der Leyen, chính là xây dựng thành công kế hoạch chấn hưng châu Âu, kế hoạch sẽ quyết định xem châu Âu sẽ « thoát ra bằng cách nào, và thoát ra như thế nào khỏi cuộc khủng hoảng ghê gớm hiện nay ».
Riêng về phán quyết của Tòa Bảo Hiến Đức, Le Figaro khen ngợi chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đã có phản ứng « dũng cảm » khi đe dọa sẽ kiện lại Tòa án Đức. Nhật báo Pháp cũng suy đoán, khi đưa ra quyết định, bà Ursula von der Layen ắt hẳn đã phải thảo luận với Berlin.
Tập đoàn Pháp ưu tiên nước Mỹ: Giữa « xúc cảm và hiện thực »
« Ở tâm điểm của cuộc chạy đua toàn cầu tìm vác-xin chống Covid-19 » là tựa đề trang nhất của nhật báo kinh tế Les Echos. Lẽ đương nhiên, cú sốc gây ra sau thông báo của hãng dược phẩm Sanofi, sẽ cấp vác-xin cho nước Mỹ trước tiên gây tranh luận, là nội dung đầu tiên của hồ sơ này. Xã luận Les Echos mang tựa đề « Xúc cảm và hiện thực » ghi nhận trước hết quan điểm cho rằng nước Mỹ có thể được cấp vác-xin đầu tiên, do họ tài trợ cho các nghiên cứu, gây phẫn nộ.
« Thái độ không thể chấp nhận được », « kẻ lợi dụng những đau thương », « tuyên bố khiêu khích »… Chính giới Pháp hôm qua cũng gần như có một thái độ đoàn kết hiếm có chống lại Sanofi.
Tuyên bố được đưa ra đúng vào ngày thứ hai khi người Pháp vừa chấm dứt 55 ngày phong tỏa phòng đại dịch, để bắt đầu nối lại với cuộc sống bình thường, trong tâm trạng đầy lo lắng là một làn sóng dịch bệnh thứ hai có thể trở lại, khiến khủng hoảng do đại dịch, vốn đã trầm trọng càng trở nên khó lường. Các phản ứng dữ dội nói trên rõ ràng là tương thích với tình cảm phổ biến trong xã hội. Tại Pháp, cũng như nhiều nơi khác, rất nhiều người trông đợi vác-xin như một giải pháp duy nhất chắc chắn cho phép đời sống xã hội trở lại bình thường.
Tuy nhiên, theo Les Echos, cần lưu ý là « hiện thực kinh tế là phức tạp hơn tình cảm ». Chính quyền Mỹ trên thực tế đã tài trợ cho các nghiên cứu của Sanofi cùng các đối tác ngay từ tháng 2. Đây là một khoản đầu tư mạo hiểm và họ có quyền được thừa hưởng kết quả. Les Echos cũng tranh thủ dịp này để phê phán các quan hệ xấu giữa chính quyền Pháp với ngành công nghiệp dược phẩm Pháp từ nhiều năm nay, đến mức mà hàng loạt nhà máy đã lần lượt rời khỏi Pháp.
Dù sao, nhật báo kinh tế cũng trấn an là, người dân Pháp không nên quá lo lắng, vì khi đã có vác-xin thì dân Pháp sẽ dễ dàng được tiếp cận với vác-xin, ngược hẳn lại với nước Mỹ, nơi giá phải trả để được tiêm là rất cao, và rất nhiều gia đình không có bảo hiểm y tế.
« Vác-xin chung của nhân loại » chống Covid-19 : Thiếu hợp tác quốc tế
Vấn đề tuyên bố của Sanofi về vác-xin cũng là chủ đề trang nhất của La Croix. Xã luận nhật báo Công giáo, với tựa đề « Trò chơi nhỏ nhen của các tập đoàn đa quốc gia », nhấn mạnh là « cuộc tranh luận bốc lửa » xung quanh phát biểu của Sanofi ưu tiên vác-xin chống Covid-19 cho Mỹ phản ánh rõ sự vắng mặt của các hợp tác quốc tế, bỏ ngỏ sân chơi cho các tập đoàn kinh tế.
Tình cảm phẫn nộ là dễ hiểu, vì đây là vấn đề tìm ra giải pháp cho một đại dịch toàn cầu, nhưng theo La Croix không nên kỳ vọng ở các tập đoàn kinh tế sẽ đóng vai « người làm từ thiện », cũng như không nên quy kết họ là « loài ác quỷ ». Các tập đoàn kinh tế chỉ hành động vì lợi ích của họ. Điều cần nói là các cơ quan quyền lực cần phải hợp tác đủ để có câu trả lời ở cấp độ toàn cầu.
Vẫn La Croix có mục hỏi đáp nhằm giải đáp toàn diện vấn đề vác-xin chống Covid-19. Tổ Chức Y Tế Thế Giới hiện đã ghi nhận có 110 dự án làm vác-xin, trong đó có 8 đang bước vào khâu thử nghiệm lâm sàng với người. Trong số 8 thử nghiệm đó, có hai là của Sanofi. Vấn đề hàng đầu hiện nay là tài trợ.
Về nguyên tắc, ngày 03/05, các lãnh đạo châu Âu, gồm Pháp, Đức, Ý và Na Uy tuyên bố cam kết thiết lập các nền tảng cho một liên minh quốc tế thực sự chống Covid-19, trong đó một vác-xin chung cho toàn thể nhân loại là mục tiêu. Hiện tại, một dự thảo nghị quyết về vấn đề này đã được phổ biến không chính thức, để chuẩn bị cho việc thông qua tại đại hội đồng của WHO ngày 18 và 19/05 tới. Tuy nhiên, dự thảo của WHO không thể hiện được tham vọng hướng đến việc sản xuất một vác-xin chung cho nhân loại. Khoảng 140 nhà lãnh đạo trên toàn thế giới, hôm 14/05, kêu gọi đoàn kết hướng đến mục tiêu « chế tạo vác-xin miễn phí cho tất cả ». Ông German Velasquez, giám đốc y tế công thuộc tổ chức tư vấn South Centre, cảnh báo nếu không có một nỗ lực theo hướng này, dịch Covid-19 sẽ là thời điểm báo tử của WHO.
Covid- 19 – Những người trên tuyến đầu: « Lời cảm ơn không đủ »
Giai đoạn phong tỏa đầy gian nan đã tạm qua, vấn đề đãi ngộ những người đã đứng trên đầu sóng ngọn gió bắt đầu đặt ra. « Họ xứng đáng được thưởng hơn một tấm huân chương » là tựa lớn trang nhất Libération.
Libération điểm mặt « các y tá, nhân viên vệ sinh, người thu tiền ở cửa hàng, người đưa hàng đến nhà… Trong suốt thời gian phong tỏa, họ đã đứng trên tuyến đầu. Tổng thống đã thừa nhận họ được trả lương thấp. Giờ đây khi cơn bão qua đi. Vấn đề đãi ngộ xứng đáng cần đặt ra ». Bài xã luận của Libération nhấn mạnh là chính quyền không phải là bên duy nhất quyết định, nhưng cần đưa ra tín hiệu trước, bằng cách tổ chức một hội nghị lớn toàn quốc bàn về lương bổng. Libération cũng khẳng định, để làm được đó điều đó, cần phải coi lập trường của MEDEF, tức hiệp hội của giới chủ Pháp, đã thuộc về quá khứ. Để nhấn mạnh thêm thông điệp này, Libération có hồ sơ chính « Lời cảm ơn không đủ ».
Nếu như Libération tập trung vào những người lao động trên tuyến đầu, thì chủ đề chính của Le Monde hôm nay là « Thất nghiệp ». Nhật báo Pháp chú ý đến con số kỳ lạ, được INSEE đưa ra hôm qua, tỉ lệ đăng ký thất nghiệp, tìm việc làm tại Pháp trong quý đầu năm nay là 7,8%, giảm 0,3. Tuy nhiên, theo Le Monde, cần phải hiểu đây là kết quả việc phong tỏa (cùng với chính sách hỗ trợ của Nhà nước đi kèm). Nhưng tình trạng thất nghiệp nghiêm trọng có thể thấy qua một con số khác: Số người đăng ký làm việc thay thế giảm đến 37% (ít hơn 292 nghìn người). Theo một dự báo của IMF, thất nghiệp tại Pháp tính đến cuối năm nay sẽ vượt số 10%.
Tin tổng hợp
(TTCP/Reuters) – Việt Nam có thêm 24 ca nhiễm virus corona ngoại nhập.
Theo trang Thông Tin Chính Phủ ngày 15/05/2020, tất cả các bệnh nhân đều là hành khách trên chuyến bay chở 345 người từ Mátxcơva về Vân Đồn ngày 13/05. Như vậy, Việt Nam có 312 ca nhiễm virus corona, trong đó 260 ca được chữa khỏi, 52 ca đang điều trị. Theo Reuters, Việt Nam tìm mọi cách để cứu « bệnh nhân 91 », phi công người Anh, để tránh ca tử vong đầu tiên vì Covid-19, trong đó có đề nghị ghép phổi. Đến sáng 15/05, Trung Tâm Điều Phối Ghép Tạng Quốc Gia đã tiếp nhận 40 đề nghị được hiến phổi để ghép cho « bệnh nhân 91 ».
(AFP) – 5 thủy thủ tàu sân bay Mỹ « Theodore Roosevelt » tái dương tính.
Nguồn tin từ báo Mỹ New York Times hôm 14/05/2020, cho biết 5 thủy thủ của hàng không mẫu hạm Mỹ USS Theodore Roosevelt đã được đưa khỏi tầu sau khi bị được xét nghiệm dương tính trở lại với Covid-19. Các thủy thủ này bị nhiễm virus trong đợt làm nhiệm vụ trên Thái Bình Dương hồi cuối tháng Ba đầu tháng Tư vừa qua và đã được cách ly 2 tuần tại Guam. Họ đã hai lần có kết quả xét nghiệm âm tính và được xác nhận khỏi bệnh. Như các thủy thủ khác, họ được trở về tàu chuẩn bị ra khơi, nhưng các triệu chứng bệnh xuất hiện và có kết quả dương tính.
(AFP) – Covid-19 : Thuốc hydroxychloroquine vẫn chưa chứng tỏ công hiệu.
Theo hai công trình nghiên cứu được đăng trên tạp chí y khoa Anh Quốc BMJ ngày 15/05/2020, hydroxychloroquine dường như không có công hiệu trị Covid-19, cho dù đó là bệnh nhân nặng hay nhẹ. Công trình nghiên cứu thứ nhất, do các nhà nghiên cứu Pháp tiến hành, đã đi đến kết luận là loại thuốc chống sốt rét này không làm giảm đáng kể nguy cơ phải vào khoa hồi sức hoặc nguy cơ tử vong nơi các bệnh nhân Covid-19. Công trình nghiên cứu thứ hai, do một ê kíp nhà nghiên cứu Trung Quốc tiến hành, cho thấy là thuốc hydroxychloroquine không giúp diệt trừ virus nhanh hơn so với các thuốc khác nơi các bệnh nhân Covid-19 nhẹ, thậm chí các phản ứng phụ của thuốc chống sốt rét này còn nặng hơn các thuốc kia.
(AFP) – Phát hiện đường dây làm tiền giả lớn tại Trung Quốc.
Tân Hoa Xã hôm nay, 15/05/2020, đưa tin, công an Trung Quốc đã triệt phá được một đường dây làm tiền giả, thu giữ một khối lượng tiền kỷ lục: 442 triệu nhân dân tệ, tương đương khoảng 55 triệu euro. Trong thông cáo, bộ Công An Trung Quốc đánh giá đây là số lượng tiền giả thu giữ lớn nhất trong lịch sử nước Trung Hoa Cộng Sản. 16 nghi phạm đã bị bắt giữ trong một chiến dịch truy quét của công an tại tỉnh Hắc Long Giang và Quảng Đông, theo thông cáo của bộ Công An Trung Quốc .
(AFP) – Tập đoàn TSMC của Đài Loan đầu tư 12 tỷ đô la xây nhà máy ở Mỹ và tạo khoảng 1.600 việc làm.
TSMC là nhà sản xuất chíp điện tử và là nhà cung cấp lớn cho hãng Apple. Theo thông cáo của tập đoàn Đài Loan, được AFP trích dẫn ngày 15/05/2020, « dự án có tầm quan trọng chiến lược này » sẽ được xây ở bang Arizona vào đầu năm 2021 và sẽ là nhà máy thứ hai của TSMC ở Mỹ. Đây là một thắng lợi của tổng thống Donald Trump, người luôn muốn tăng cường sản xuất trên lãnh thổ Mỹ.
(AFP) – Mỹ lại kêu gọi Trung Quốc thả một người Tây Tạng được chọn làm Ban Thiền Lạt Ma, mất tích từ năm 1995.
Tháng 05/1995, Gedhun Choekyi Nyima, 6 tuổi, được Đức Đạt Lai Lạt Ma tuyên bố là hóa thân của Ban Thiền Lạt Ma, chức vụ quan trọng thứ hai trong Phật Giáo Tây Tạng, nhưng ngay sau đó bị chính quyền Trung Quốc bắt giữ và bặt vô âm tín từ đó. Trả lời báo giới ngày 14/05/2020, người phụ trách về tự do tôn giáo của bộ Ngoại Giao Mỹ khẳng định « sẽ tiếp tục gây sức ép với chính quyền Trung Quốc để họ trả tự do » cho tù nhân nhỏ tuổi nhất, tính vào thời điểm bị bắt.
(AFP) – Israel: 500 ngày khủng hoảng chính trị vẫn chưa kết thúc.
Lễ ra mắt tân nội các đoàn kết dân tộc đã không diễn ra vào tối 14/05/2020 như dự kiến và được lùi đến Chủ Nhật 17/05. Nguyên nhân là do nội bộ đảng Likoud của thủ tướng Benjamin Netanyahu chưa giải quyết xong việc phân chia chức vụ trong nội các mới và các nghị sĩ đảng Likoud dọa không bỏ phiếu tín nhiệm tân nội các.
Điểm tin thế giới sáng 15/5:
Ông Trump ‘rất thất vọng về Trung Quốc’;
Bắc Kinh phản đối
gia hạn lệnh cấm vũ khí đối với Iran
Lục Du
Sáng nay, thứ Sáu (15/5), Đại Kỷ Nguyên xin gửi tới quý độc giả phần tóm lược những tin thế giới nổi bật đêm qua:
Ông Trump ‘rất thất vọng về Trung Quốc’
Tổng thống Trump, hôm thứ Năm, nói rằng ông không muốn nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và cảnh báo Mỹ có thể sẽ cắt đứt toàn bộ mối quan hệ với Trung Quốc vì nước này không chịu nhận trách nhiệm đối với đại dịch viêm phổi Vũ Hán đang tàn phá thế giới.
“Tôi rất thất vọng về Trung Quốc”, Tổng thống Trump cho biết trên chương trình FOX Business. “Đáng lẽ họ không bao giờ được để dịch bệnh này xảy ra. Tôi vừa mới ký kết được một thỏa thuận thương mại tuyệt vời, vậy mà giờ thì tôi không cảm thấy như thế nữa. Mực còn chưa ráo thì dịch bệnh đã tới”. (Chi tiết)
Thượng viện Mỹ thông qua dự luật bảo vệ người Duy Ngô Nhĩ
Hôm thứ Năm, Thượng viện Hoa Kỳ đã phê chuẩn dự luật yêu cầu chính quyền Tổng thống Trump tăng cường các phản ứng trước cuộc đàn áp của Bắc Kinh đối với dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương, Trung Quốc, theo Reuters.
Mỹ quan ngại về tình trạng nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ, đặc biệt kể từ sau báo cáo hồi tháng 8/2018 của Liên Hợp Quốc (LHQ), trong đó cho biết có hơn 1 triệu người Ngô Duy Nhĩ đang bị chính quyền Trung Quốc giam giữ trong các trại tập trung ở Tân Cương.
Các nhà điều tra lo ngại rằng dân tộc Duy Ngô Nhĩ đang đứng trước nguy cơ trở thành nhóm nạn nhân tiếp theo, sau các học viên Pháp Luân Công, bị chính quyền Trung Quốc biến thành “ngân hàng nội tạng sống” cho ngành cấy ghép tạng phi pháp tại nước này.
Bắc Kinh phản đối gia hạn lệnh cấm vũ khí đối với Iran
Hôm thứ Năm, Trung Quốc đã phản đối kế hoạch của Liên Hợp Quốc (LHQ) về việc gia hạn cấm vận vũ khí đối với Iran, khi lệnh cấm sẽ hết hạn tháng 11 năm nay. Reuters cho hay, nếu kế hoạch này của LHQ thất bại, rất có thể Hoa Kỳ sẽ tái áp dụng tất cả các biện pháp trừng phạt đối với Teheran.
Một quan chức Trung Quốc tại LHQ viết trên Twitter rằng Hoa Kỳ không có quyền nới thêm thời hạn của lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran, và nêu quan điểm rằng chỉ có tuân thủ thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 mà chính quyền Trump đã bác bỏ thì mới có thể tiến lên phía trước.
Vào thứ Tư, đặc phái viên của Hoa Kỳ về vấn đề Iran, ông Brian Hook, đã xác nhận việc Mỹ có kế hoạch gia tăng trừng phạt Iran, hai tuần sau khi một quan chức khác của chính quyền Trump tiết lộ Washington đã thông báo với Anh, Pháp và Đức về kế hoạch này.
Cuba sắp trở lại danh sách quốc gia ủng hộ khủng bố
Hoa Kỳ đang xem xét đưa Cuba trở lại danh sách các quốc gia tài trợ cho hoạt động khủng bố, một quan chức cao cấp của chính quyền Trump nói với Reuters hôm thứ Năm.
Vị quan chức Mỹ cho biết “lý do thuyết phục” khiến Hoa Kỳ cần đưa Cuba trở lại danh sách đen là Havana không từ bỏ việc ủng hộ chính phủ thiên tả Maduro ở Venezuela và nhóm phiến quân ELN ở Colombia.
Vị quan chức yêu cầu giấu tên cho biết thêm, việc đưa Cuba trở lại danh sách đen có thể sẽ được thực hiện vào cuối năm nay, chấm dứt 5 năm quốc gia này được đứng ngoài danh sách.
Bão Vongfon đổ bộ gây thêm rủi ro nhiễm nCoV cho Philippines
Cơn bão mạnh Vongfong đã tấn công miền trung Philippines hôm thứ Năm, khiến hàng chục ngàn người nước này phải sơ tán, nhiều người trong số đó buộc phải lựa chọn những nơi trú ẩn chật chội, khiến nguy cơ lây lan virus Vũ Hán tăng cao, theo AFP.
Bão Vongfong đã phá hủy nhà cửa, làm đổ cây và gây ra mưa lớn khi nó đổ bộ vào đảo Samar của Philippines, khiến người dân ở đây phải sơ tán khẩn cấp.
“Chúng tôi bị mắc kẹt trong một tình huống khủng khiếp khi chúng tôi phải đối mặt [cùng lúc] với mối đe dọa của cơn bão cũng như virus Vũ Hán”, một người dân Philippines nói với AFP.
Điểm tin thế giới chiều 15/5:
Ông Trump thắng lớn khi công ty Đài Loan
xây nhà máy chip 12 tỷ USD ở Mỹ
Triệu Hằng
Mục Điểm tin thế giới chiều thứ Sáu (15/5) của Đại Kỷ Nguyên xin gửi tới bạn đọc những tin sau:
Ông Trump thắng lớn khi công ty Đài Loan xây nhà máy chip 12 tỷ USD ở Mỹ
Nhà sản xuất chip Đài Loan TSMC, một trong những công ty chế tạo chất bán dẫn lớn nhất thế giới, công bố sẽ chi 12 tỉ USD để xây một nhà máy sản xuất chip hiện đại tại Mỹ, tạo ra hàng ngàn công ăn việc làm.
Các hãng tin Reuters, AFP, Thời báo New York… đều nhận định quyết định của TSMC là một “chiến thắng lớn” đối với Tổng thống Trump. Thời gian qua ông Trump đã hối thúc các nhà sản xuất chip lớn đến sản xuất tại Mỹ và nỗ lực thúc đẩy các chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu rời khỏi Trung Quốc. Nhà máy của TSMC đặt ở Arizone, dự kiến khởi công năm 2021.
Mỹ xem xét đáp trả việc Iran chuyển dầu cho Venezuela
Mỹ đang xem xét hành động đáp trả việc Iran chuyển hàng lô dầu nhiên liệu cho Venezuela, Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao Mỹ cho biết hôm 14/5. Mỹ “gần như chắc chắn” chế độ Nicolas Maduro đang trả Iran hàng tấn vàng để đổi lấy dầu, vị quan chức này cho biết.
Có ít nhất một tàu chở dầu đã lấy hàng tại một cảng của Iran và ra khơi tiến về phía Venezuela, theo dữ liệu của Refinitiv Eikon hôm 13/5.
Iran và Venezuela là 2 quốc gia dầu lửa, đều là thành viên khối OPEC, cùng mâu thuẫn với Mỹ và phải chịu các lệnh trừng phạt cứng rắn từ phía Washington.
Mỹ – Hàn chưa đạt được thỏa thuận chia sẻ chi phí quốc phòng
Mỹ và Hàn Quốc đang đàm phán một thỏa thuận chia sẻ chi phí quốc phòng, và thỏa thuận cần phải “hoàn toàn chấp nhận được” đối với cả Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Moon Jae-in, hãng Yonhap dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết hôm 14/5.
Mỹ yêu cầu Hàn Quốc chi 1,3 tỷ USD mỗi năm, tăng gần 50% so với năm ngoái, trong khi Hàn Quốc từ chối mức chi vượt quá 13%. Hiện có 28.500 binh sĩ Mỹ đóng quân ở Hàn Quốc.
Forbes: Tàu nạo vét của Trung Quốc bị Đài Loan truy đuổi ở Biển Đông
Tờ Forbes ngày 12/5 đăng các hình ảnh vệ tinh được chụp vào ngày 13/4, cho thấy nhiều tàu nạo vét tự hành được ví như “sát thủ môi trường biển” của Trung Quốc – đang hoạt động không ngừng nghỉ trên Biển Đông. Nhiều tàu trong số này bị Đài Loan truy đuổi vì khai thác cát, đá bất hợp pháp.
Dịch châu chấu ở Yemen và Đông Phi vẫn chưa kết thúc
Liên Hợp Quốc cảnh báo, cuộc chiến chống lại đàn châu chấu khổng lồ ở Đông Phi và Yemen “vẫn chưa kết thúc”, theo tờ The National ngày 12/5. Thời tiết thuận lợi và việc ngừng phun thuốc trừ sâu do chiến tranh ở Yemen, đã tạo điều kiện cho châu chấu sinh sôi, dẫn đến nguy cơ phá hoại mới do loài côn trùng này gây ra.
Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc ước tính bầy châu chấu có thể lên tới hàng triệu con với sức ăn lương thực tương đương với khẩu phần của 35.000 người một ngày.