Hồ sơ Duy Ngô Nhĩ xen vào đàm phán thương mại Liên Âu-Trung Quốc

Trọng Nghĩa

Phản ứng có dấu hiệu hoảng loạn của châu Âu trước một biến thể mới của con virus gây dịch Covid-19 tiếp tục là chủ đề chính trên các báo Pháp ra ngày 22/12/2020. Bên cạnh đó, vấn đề Trung Quốc cưỡng bức lao động người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương cũng được quan tâm rộng rãi, với hai hồ sơ dài trên Le Monde và Libération.

Le Monde giới thiệu ngay trên trang nhất trong một hàng tựa: “Cuộc điều tra về tình trạng cưỡng bức lao động nhắm vào người Duy Ngô Nhĩ”.

Le Monde: Cả một chính sách cưỡng bức lao động ở Tân Cương

Theo Le Monde, nhiều yếu tố mới cho thấy là Trung Quốc đã tổ chức việc cưỡng bức lao động những người Hồi Giáo tại vùng Tân Cương.

Những người Duy Ngô Nhĩ là nạn nhân của cả một chiến dịch giam cầm hàng loạt và bị bắt buộc phải làm việc cho ngành công nghiệp trong vùng. Nhân công Duy Ngô Nhĩ được sử dụng trong việc trồng bông vải, cần thiết cho ngành vải sợi Trung Quốc.

Bruxelles lâm vào tình thế khó xử

Báo Libération cũng rất chú ý đến hồ sơ Duy Ngô Nhĩ và thấy rằng vấn đề này có thể tác động đến một thỏa thuận kinh tế giữa Liên Hiệp Châu Âu và Trung Quốc, đẩy Bruxelles và một tình thế khó xử.

Tờ báo nêu nguyên nhân qua hàng tựa: “Duy Ngô Nhĩ: Cuộc đọ sức giữa EU và Trung Quốc” và nêu câu hỏi : Liệu vấn đề người Duy Ngô Nhĩ có gây nguy hiểm cho một thỏa thuận kinh tế đã gần kề hay không ? Libération nhìn thấy “Cái bóng của 11 triệu người Duy Ngô Nhĩ đang bao phủ Bruxelles”.

Sau bảy năm thương lượng, thỏa thuận bảo hộ đầu tư giữa Liên Hiệp Châu Âu Trung Quốc sẽ được ký kết vào thứ Ba, trước khi kết thúc nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên của thủ tướng Đức Angela Merkel. Nhưng trong giai đoạn chạy nước rút, cuộc đọ sức lại gay gắt thêm.

Lãnh đạo ngoại giao châu Âu đòi tự do cho một học giả Duy Ngô Nhĩ

Chiều thứ Hai, Josep Borrell, người đứng đầu ngành ngoại giao châu Âu, đã yêu cầu Trung Quốc “thả ngay lập tức” một số nhà bảo vệ nhân quyền, trong đó có nhà trí thức Duy Ngô Nhĩ Ilham Tohti, bị kết án tù chung thân vì “ly khai”. Ông là người đoạt Giải Thưởng Nhân Quyền Sakharov của châu Âu vào năm 2019.

Đối với Libération, một tuần sau những tiết lộ mới về lao động cưỡng bức ở Tân Cương, miền tây Trung Quốc, việc ký kết một thỏa thuận kinh tế với Bắc Kinh có nguy cơ làm sứt mẻ hình ảnh của Liên Hiệp Châu Âu.

Theo một cuộc khảo sát của nhà nghiên cứu Adrian Zenz, được Libération và BBC công bố vào ngày 14/12, nửa triệu người Duy Ngô Nhĩ đang bị ép buộc làm việc trên các cánh đồng bông của khu vực, nơi sản xuất 85% bông của Trung Quốc.

Nghị Viện Châu Âu lên án tình trạng cưỡng bức lao động ở Tân Cương

Vụ việc này đã bị Nghị Viện Châu Âu lên án trong một nghị quyết khẩn cấp được thông qua vào thứ Năm với đa số áp đảo (604 ủng hộ, 20 phản đối). Một khi thỏa thuận kinh tế được 27 thành viên ký kết thì còn phải được Nghị Viện Châu Âu xác nhận và các nghị sĩ đã cảnh báo rằng họ sẽ không “ngồi lên trên” các nguyên tắc của mình.

Theo Libération, điểm quan trọng của thỏa thuận song phương này, mà các điều khoản chưa được công khai, là tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty châu Âu tiếp cận thị trường Trung Quốc và ngược lại.

Elvire Fabry, nhà nghiên cứu tại Viện Jacques Delors, một tổ chức tư vấn châu Âu, phân tích: “Với Trung Quốc, vấn đề chính là những lệch lạc bắt nguồn từ việc các doanh nghiệp Nhà nước được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp không giới hạn. Mục đích là để thống nhất các nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng. Và để đặt những viên gạch đầu tiên này trước sự thay đổi tổng thống ở Mỹ”.

Việc ký kết thỏa thuận đầu tư EU-Trung Quốc bị hoãn?

Nhưng sự đàn áp ở Tân Cương và Hồng Kông đã làm xáo trộn trò chơi ảnh hưởng cấp toàn cầu này. Đối với Elvire Fabry, “tôn trọng nhân quyền là một điểm mấu chốt quan trọng, nhưng không nên đơn giản hóa cuộc tranh luận. Chính sách thương mại của châu Âu được củng cố với mong muốn áp đặt các tiêu chuẩn ràng buộc về môi trường và xã hội trong các hiệp định thương mại. Nhưng chúng ta cũng cần đảm bảo sức mạnh kinh tế của mình để bảo vệ các giá trị của mình trước mô hình xã hội mà Trung Quốc muốn áp đặt. Việc ký kết không nhất thiết có nghĩa là đánh mất cơ hội để bảo vệ nhân quyền tốt hơn “.

Bắc Kinh, vốn cũng nôn nóng được hô hào chiến thắng, đã gia tăng nhượng bộ trong những ngày gần đây, mở ra các lĩnh vực mới cho sự cạnh tranh của châu Âu.

Nhưng việc ký kết, dự kiến ​​vào thứ Ba tới, có thể bị hoãn lại. Người phát ngôn của Ủy Ban Châu Âu cho biết: “EU vẫn cam kết đáp ứng thời hạn cuối năm với điều kiện là chúng tôi có một thỏa thuận xứng đáng. Vẫn còn những câu hỏi quan trọng cần được trả lời và chúng tôi sẽ không ưu tiên tốc độ hơn nội dung. “

Le Monde: Châu Âu đối mặt với biến thể mới của SARS-Cov-2

Nhật báo Le Monde chạy hàng tựa lớn trang nhất: “Châu Âu đối mặt với một biến thể của con virus”, ghi nhận sự kiện đa số các quốc gia châu Âu đã khẩn cấp đóng cửa biên giới đối với Vương Quốc Anh sau khi nước này phát hiện một biến thể có sức truyền nhiễm mạnh hơn virus gây dịch Covid-19.

Tờ báo Pháp nhắc lại rằng ngay tại nước Anh, chính quyền đã quyết định phong tỏa thủ đô Luân Đôn cũng như miền đông và đông nam đất nước, thẩm định rằng dịch bệnh đã lại “vuột khỏi tầm kiểm soát”.

Tại Pháp, chính quyền trước mắt đang gồng mình, chưa nghĩ đến việc siết chặt hơn nữa các biện pháp hạn chế và tái lập một chế độ phong tỏa chặt chẽ. Giới chuyên gia y tế, theo Le Monde, đang hết sức lo ngại. Nhà dịch tễ học Mahmoud Zureik, được tờ báo phỏng vấn, cho rằng: “Tình trạng thăng bằng hiện nay (giữa nhu cầu y tế và kinh tế) cực kỳ mong manh. Chúng ta đã đến mức mà mọi sự có thể đảo lộn rất nhanh”.

Le Figaro: Biến thể virus tại Anh làm châu Âu lo ngại

Covid-19 cũng nổi bật trên trang nhất của Le Figaro qua hàng tựa lớn: “Covid-19: Biến thể của virus tại Anh khiến châu Âu lo ngại”. Trước tình hình đó, các quốc gia châu Âu nỗ lực phối hợp hành động nhằm đối phó với mối đe dọa đến từ nước Anh. Vấn đề là rất khó đánh giá mức độ nguy hiểm của biến thể mới của con virus, vì nhiều câu hỏi vẫn chưa có đáp án.

Theo nhật báo cánh hữu Pháp, khoảng 30 quốc gia trên thế giới đã đình chỉ đi lại với Vương Quốc Anh sau khi nước này phát hiện ra một biến thể của virus gây lây nhiễm mạnh hơn các chủng trước đó. Các quốc gia thành viên Liên Âu đang nỗ lực để tránh việc hỗn loạn bùng lên tại nước Anh.

Điều được Le Figaro nhấn mạnh là hành động phong tỏa vì lý do y tế này đã làm trầm trọng thêm căng thẳng chung quanh các cuộc đàm phán về Brexit, và người dân Anh như đã được hưởng những “hương vị” đầu tiên của những trục trặc nếu Brexit không diễn ra êm thắm.

Về mặt y học, sự xuất hiện của biến thể mới của con virus tại Anh đã được giới khoa học rất coi trọng, và họ đang cố gắng làm sáng tỏ nhiều điểm còn mơ hồ.

Một tia sáng hiếm hoi trong toàn cảnh đầy âu lo đó được tờ báo ghi nhận là các chuyên gia có vẻ đồng ý rằng vac-xin Pfizer/BioNTech, vừa được Liên Âu bật đèn xanh, sẽ có tác dụng đối với biến thể mới này. Tại Pháp, những liều vac-xin đầu tiên sẽ được tiêm ngay vào Chủ Nhật tới đây.

Libération: Covid N501Y, khách bất ngờ đêm Giáng Sinh

Libération trên trang nhất cũng nói đến biến thể của con virus, nhưng với giọng điệu hóm hỉnh: “Covid N501Y mới: Vị khách bất ngờ đêm Giáng Sinh”, dùng đến cái tên khoa học bí hiểm N501Y đã được đặt cho phần đột biến (mutation) đặc thù của biến thể (variant) virus gây bệnh Covid-19 tại Anh.

Tờ báo cánh tả Pháp còn giữ được một chút lạc quan khi cho biết là biến thể mới của con virus không nhất thiết nguy hiểm hơn, trước mắt chưa thấy dấu hiệu nào chứng tỏ rằng nó gây ra một dạng bệnh nghiêm trọng hơn. Hơn nữa, các loại vac-xin đang được triển khai vẫn có vẻ có hiệu quả.

Tuy nhiên, Libération cũng cảnh báo rằng tốc độ lây lan của biến thể mới này của virus dường như nhanh hơn và có lẽ đã lưu hành ở Pháp.

Điều làm cho tờ báo Pháp “thắc mắc” là chưa bao giờ sự đột biến ở loại virus này lại gây ra sự hoảng loạn như vậy, ngay cả khi hàng nghìn biến đổi gen nhỏ đã được xác định kể từ khi cuộc khủng hoảng bắt đầu. Nguyên nhân gây sợ hãi có thể bắt nguồn từ nỗi lo ngại là chủng mới này có độc lực cao hơn.

Les Echos: Châu Âu rốt cuộc sẽ bắt đầu chích ngừa

Trang nhất nhật báo Les Echos cũng được dành cho dịch Covid-19 với tựa lớn: “Chiến dịch chích ngừa rốt cuộc đã được khởi động tại châu Âu”.

Theo tờ báo kinh tế Pháp, Bruxelles đã bật đèn xanh cho loại vac-xin Pfizer-BioNTech và các chiến dịch tiêm chủng Covid-19 sẽ bắt dầu từ Chủ Nhật 27/12 tới đây tại nhiều nước Liên Âu.

Les Echos cho biết là đã có 300 triệu liều vac-xin đã được đặt mua, trong đó có 45 triệu dành cho nước Pháp.

La Croix: Người già rất cần người thân chung quanh

La Croix trên trang nhất quan tâm đến nỗi cô đơn của những người cao niên ở nhà dưỡng lão (Ephad), kêu gọi ngay trong hàng tựa đầu  “Ephad: Duy trì liên kết“

Dưới hàng tựa trang trong: “Trong các nhà dưỡng lão, cư dân rất háo hức khi có người quen bên cạnh”, La Croix nhìn thấy những người này trước đây đã phải trả giá rất đắt cho đại dịch Covid-19. Giờ đây, các cơ sở đã bị buộc phải cải thiện, như tại Aubervilliers, ngoại ô bắc Paris, nhân viên và cư dân phải học cách sống chung với virus.

Tại viện dưỡng lão ở đây, đợt sóng đầu tiên đã tàn phá nặng: mười người chết, trong số hàng trăm giường, 40% người già bị nhiễm virus. Một cú sốc khiến ban lãnh đạo cơ sở phải cải tạo mọi thứ.

Kể từ khi bắt đầu đợt thứ hai, nhờ tăng cường cảnh giác, không có trường hợp nào được thông báo. Ít nhất là đến ngày 17 tháng 12, khi hai cư dân có kết quả dương tính. Kể từ đó, các hoạt động tập thể và bữa ăn chung, được thực hiện trong một khu vực được tân trang lại để tuân thủ quy trình vệ sinh phòng chống dịch, đã bị đình chỉ. Cư dân được khuyến khích ở trong phòng của họ.

Nhưng không có vấn đề lập lại những sai lầm trong mùa xuân ! Lần này, cô lập không có nghĩa là giam cầm mà trên hết, các chuyến thăm đã không bao giờ dừng, và tiếp tục lại vào tháng Năm. Virus hay không, các lần thăm này vẫn sẽ được duy trì.

Tin tổng hợp

(France 24) – Vụ người Việt thiệt mạng trên xe tải nhập lậu vào Anh: Hai bị cáo đối mặt với án chung thân. 

Hôm qua, 21/12/2020, một tòa án Anh quốc kết tội « ngộ sát » đối với Gheorghe Nica, 43 tuổi, trong vai trò người tổ chức chính của vụ án buôn người, và Eamonn Harrison, tài xế xe tải, 24 tuổi. Tòa sẽ tuyên án trong thời gian tới. Ngày 23/10/2019, 39 người Việt, trong đó có 8 phụ nữ, được phát hiện trong một chiếc xe tải, từ Bỉ sang Anh Quốc. Tất cả đều chết ngạt. Theo tư pháp Anh, những kẻ buôn người kiếm được khoảng 14 nghìn euro cho mỗi người nhập lậu vào Anh quốc.

(20 minutes) – Hoa Kỳ: Twitter gắn nhãn “Biden đắc cử” dưới tất cả tin nhắn của Donald Trump. 

Trong khi tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ là Donald Trump vẫn chưa chính thức thừa nhận thất bại của mình trong cuộc bầu cử vừa qua, mạng xã hội Twitter vừa quyết định nhắc nhở ông bằng cách đăng hai cảnh báo mới dưới dòng tweet của ông, theo trang mạng The Verge của Mỹ. Dòng chữ “Các quan chức bầu cử đã chứng nhận Joe Biden là người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ở Hoa Kỳ” và “Cáo buộc gian lận bầu cử đang bị phản đối” đã xuất hiện trong vài ngày qua dưới các thông điệp của Donald Trump.

(AFP) – Đài Loan : Trường hợp lây nhiễm nội địa Covid -19 đầu tiên từ tháng Tư.

Theo bộ Y tế Đài Loan, ca đầu tiên sau 255 ngày yên ắng là một phụ nữ 30 tuổi  sau khi tiếp cận với một phi công nước ngoài. Người phi công này cũng dương tính với virus corona chủng mới. Từ ngày 12 tháng Tư đến nay, Đài Loan chỉ có những ca ngoại nhập.

 (AFP) – Afghanistan : Bốn bác sĩ tử thương trong một vụ khủng bố. 

Theo phát ngôn viên bộ Nội Vụ Afghanistan, chiếc xe chở bốn bác sĩ làm việc trong một nhà giam tù binh Taliban ở Kabul bị đặt bom. Ít nhất có 5 người thiệt mạng, gồm bốn bác sĩ và một người đi đường, theo báo cáo sơ khởi.

Điểm tin thế giới 22/12:

TT Trump họp với nghị sĩ về gian lận phiếu bầu

Mục Điểm tin thế giới, ngày thứ Ba (22/12), của DKN xin gửi tới quý độc giả những tin sau:

Cần loại phiếu đại cử tri tại những bang gây tranh cãi. Đây là ý kiến của dân biểu Mo Brooks.

Ông nói rằng kết quả của cuộc kiểm phiếu đại cử tri đoàn hôm 6/1 ở Quốc hội sẽ được quyết định bởi nguyện vọng của các cử tri trên toàn quốc, vì là đại diện của họ nên các nghị sĩ phải thực hiện theo ý chí của người dân. “Và cách mà các dân biểu và thượng nghị sĩ của chúng ta làm điều đó là từ chối các phiếu bầu của Cử tri đoàn ở những bang có hệ thống bầu cử sai sót nghiêm trọng khiến kết quả bầu cử được báo cáo là không đáng tin cậy và không chính xác”, ông Brooks nói, đề cập tới việc mà các nghị sĩ có trách nhiệm cần làm để lấy lại công lý cho người dân. [Epoch Times].

Đè cổ Trump, làm ông ta không thở được.

 Đây là cách mà Alec Baldwin, một người nổi tiếng vì quan điểm cực tả, hôm Chủ nhật (20/12), đã đề xuất với phe Dân chủ để buộc Tổng thống Trump rời khỏi Tòa Bạch Ốc. Ngoài ra ông Baldwin còn “tham mưu” rằng có thể dùng bình xịt hơi cay và còng tay ông Trump để khiến tổng thống đương nhiệm không thể chống cự được. Vào tháng trước, một người thiên tả khác là cựu Tổng thống Obama cũng đề xuất dùng lực lượng SEAL để “đào xới” Nhà Trắng” truy tìm và cưỡng buộc Tổng thống Trump trao lại quyền lực cho Biden [Western Journal, Daily Wire].

Ai liên quan tới gian lận phiếu sẽ bị truy tố và bỏ tù.

Thượng nghị sĩ Ted Cruz đã nói điều này với các cử tri ở Georgia vào hôm thứ Bảy (19/12). “Chúng ta đang cùng nhau chiến đấu để bảo vệ quốc gia mà chúng ta yêu quý”, Thượng nghị sĩ của bang Texas nói với đám đông ở Savannah. “Đã đến lúc chấm dứt nạn gian lận cử tri. Đã đến lúc phải vạch trần hành vi gian lận cử tri. Đã đến lúc phải bắt bất cứ ai liên quan đến gian lận cử tri, truy tố họ và bỏ tù họ” [Epoch Times].

TT Trump họp với nghị sĩ Quốc hội về gian lận phiếu bầu.

Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows cho biết thông tin này trong một tweet vào thứ Hai (21/12). “Một số thành viên của Quốc hội vừa kết thúc cuộc họp tại Phòng Bầu dục với Tổng thống [Trump]”, ông Meadows viết. “chuẩn bị chiến đấu chống lại gian lận bầu cử. Không lay chuyển” [Epoch Times].

nCoV phát sinh biến thể mới ở Anh là hiện tượng bình thường.

Đây là quan điểm của Tổ chức Y tế thế giới WHO. Dẫn dữ liệu từ Anh, WHO cho biết không có bằng chứng cho thấy biến thể mới của virus Vũ Hán khiến người bệnh nặng hơn hoặc gây tử vong nhiều hơn so với các chủng hiện có, mặc dù nó dường như lây lan dễ dàng hơn. WHO cũng cho biết các đột biến của virus Vũ Hán cho đến nay chậm hơn nhiều so với virus gây ra bệnh cúm và thậm chí biến thể mới của nCoV ở Anh vẫn có khả năng lây truyền thấp hơn nhiều so với các bệnh khác như quai bị [Reuters].

Thách thức gian lận bầu cử đang tiến gần hơn tới thành công.

“Chúng tôi ngày càng tiến gần hơn. Và tôi hy vọng các vị sẽ cho mọi người biết chúng tôi thực sự sắp đạt được [điều đó]”, TT Trump nói trên đài phát thanh WABC. Ông nói thêm: “Tin tức giả sẽ không cho mọi người biết điều đó. Họ không muốn nói về nó. Họ đang cố gắng che giấu nó. Chúng tôi không có quyền tự do báo chí. Đó là tin bị kiểm duyệt. Đó là một điều khủng khiếp đã xảy ra ở đất nước chúng ta […] Tôi thậm chí không còn gọi đó là tin giả nữa. Tôi gọi đó là tin tức hủ bại” [Epoch Times].

Không bổ nhiệm cố vấn đặc biệt điều tra Hunter Biden.

Tổng Chưởng Lý Hoa Kỳ William Barr cho biết điều này hôm thứ Hai (21/12). Ông Barr, người chuẩn bị rời nhiệm sở trong tuần này, cũng tuyên bố ông sẽ không chỉ định bất kỳ cố vấn đặc biệt nào để điều tra các cáo buộc về gian lận bầu cử. Ông nói rằng “không có cơ sở” để chính phủ Hoa Kỳ thu giữ các máy bỏ phiếu được sử dụng trong cuộc bầu cử năm 2020 [Reuters, The BL].

Dân quân thân Iran nã rocket vào đại sứ quán Mỹ.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng họ đã làm điều này vào ngày 20/12 và yêu cầu Iraq truy tố thủ phạm. “Các dân quân do Iran hậu thuẫn một lần nữa tấn công manh động và liều lĩnh tại Baghdad, khiến dân thường Iraq bị thương. Những kẻ tấn công cần bị truy tố. Những tên tội phạm quá khích và tha hóa này phải ngừng ngay hành động gây bất ổn của chúng”, ông Pompeo nói sau khi sự việc xảy ra [Twitter].

Buộc tội thêm nghi phạm vụ 39 người Việt chết trong container.

Tòa đại hình Old Bailey ở trung tâm thủ đô London, Anh, ngày thứ Hai (21/12) đã buộc 39 tội ngộ sát và một tội âm mưu hỗ trợ hành vi nhập cư trái phép đối với tài xế Eamonn Harrison, 24 tuổi, tài xế lái xe container đưa 39 người Việt đến cảng Zeebrugge, Bỉ, trước khi container này được chuyển lên phà tới Anh vào tháng 10/2019. Ngoài ra, Gheorghe Nica, 43 tuổi, có quốc tịch kép Anh – Romania, cũng bị buộc tội tương tự. Tòa chưa kết án, nhưng hai nghi phạm có thể đối mặt với án tù chung thân [Reuters].