Nhiều thông tin chính thức từ chính quyền Trung Quốc dường như đang ám chỉ virus corona chủng mới là nhân tạo và bắt nguồn từ phòng thí nghiệm vũ khí sinh học ở Vũ Hán. 

Trong một cuộc họp khẩn cấp tại Bắc Kinh ngày 21/2, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói về sự cần thiết phải khống chế dịch COVID-19 và thiết lập một hệ thống ngăn chặn dịch bệnh tương tự trong tương lai.

Một hệ thống quốc gia nhằm kiểm soát rủi ro an toàn sinh học phải được áp dụng để “bảo vệ sức khỏe người dân”, ông Tập nói, “vì sự an toàn của phòng thí nghiệm là một vấn đề thuộc phạm trù an ninh quốc gia”. Nếu loài virus này bắt nguồn từ động vật (dơi, rắn hay tê tê) như báo cáo chính thức, tại sao ông Tập lại chỉ thị việc chú trọng đến “sự an toàn của phòng thí nghiệm”?

Trong cuộc họp, ông Tập không thực sự thừa nhận SARS-CoV-2 hiện đang tàn phá Trung Quốc đã trốn thoát khỏi một trong những phòng thí nghiệm nghiên cứu sinh học của nước này. Nhưng ngay ngày hôm sau, đã có bằng chứng cho thấy đây có thể là những gì đã xảy ra, khi Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc đưa ra một chỉ thị mới có tiêu đề: “Hướng dẫn về tăng cường quản lý an toàn sinh học trong các phòng thí nghiệm vi sinh xử lý các virus tiên tiến như virus corona chủng mới”.

Dựa trên những mảnh ghép thông tin này, phải chăng Trung Quốc đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát mầm bệnh nguy hiểm trong các ống nghiệm? Và ở Trung Quốc liệu có bao nhiêu “phòng thí nghiệm vi sinh học” có khả năng xử lý các virus cấp cao như virus corona chủng mới?, Steven W. Mosher, chủ tịch Viện Nghiên cứu Dân số (một tổ chức phi lợi nhuận tại Mỹ), tác giả một bài viết đăng trên tờ New York Post hôm 22/2, đặt câu hỏi.

Trên thực tế, trên khắp Trung Quốc, chỉ có duy nhất một phòng thí nghiệm như vậy. Và phòng thí nghiệm này nằm ở thành phố Vũ Hán, cũng chính là tâm chấn của dịch bệnh.

Là phòng thí nghiệm vi sinh cấp 4 (BSL-4) duy nhất ở Trung Quốc, cơ sở này – với tên gọi Phòng thí nghiệm An toàn vi sinh Quốc gia (National Biosafety Laboratory), trực thuộc Viện Virus học Vũ Hán – được trang bị các trang thiết bị chuyên dụng để thí nghiệm các chủng virus corona gây chết người.

Không chỉ vậy, chuyên gia hàng đầu về vũ khí sinh học của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, nữ Thiếu tướng Chen Wei, đã được phái đến Vũ Hán vào cuối tháng 1 để hỗ trợ công tác ngăn chặn dịch bệnh.

Theo tờ nhật báo của quân đội Trung Quốc PLA Daily, bà Chen đã nghiên cứu virus corona kể từ thời điểm bùng phát dịch SARS vào năm 2003, bên cạnh virus Ebola và bệnh than. Đây cũng không phải là chuyến đi đầu tiên của bà đến Viện Virus học Vũ Hán, bởi đây là một trong hai phòng thí nghiệm nghiên cứu vũ khí sinh học duy nhất tại Trung Quốc.

Phải chăng điều này cho thấy virus corona chủng mới, hiện được gọi là SARS-CoV-2, có thể đã trốn thoát khỏi chính phòng thí nghiệm đó, và công việc của nữ tướng Chen là cố gắng đưa “thần đèn trở lại” như trước đây?, ông Mosher đặt câu hỏi.

Thiếu tướng Chen Wei, chuyên gia hàng đầu về vũ khí sinh học của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (ảnh chụp màn hình Youtube/Edge of Wonder).

Bổ sung thêm vào lịch sử các sự cố tương tự của Trung Quốc, ngay cả virus SARS chết người gây ra một vụ đại dịch toàn cầu tương tự vào năm 2003 cũng đã trốn thoát – hai lần – từ phòng thí nghiệm Bắc Kinh, nơi nó được dùng trong các thí nghiệm. Cả hai lần dịch bệnh “nhân tạo” này đã nhanh chóng được ngăn chặn, nhưng cả hai đều sẽ không xảy ra nếu các biện pháp phòng ngừa an toàn được thực hiện.

Ngoài ra còn 1 sự việc ít được đề cập: Một số nhà nghiên cứu Trung Quốc có thói quen bán các cá thể động vật thí nghiệm cho những người bán hàng rong ngoài chợ sau khi đã thử nghiệm xong.

Thay vì quy trình xử lý chuẩn tắc là hỏa táng các con động vật bị nhiễm bệnh dùng trong thí nghiệm, theo yêu cầu của pháp luật, họ còn bán chúng ra chợ đen để kiếm thêm một chút tiền tiêu vặt. Trong một số trường hợp, số tiền thu được là rất lớn. Ví dụ, một nhà nghiên cứu ở Bắc Kinh, hiện đang ngồi tù, đã kiếm được một triệu đô la nhờ bán những con khỉ và chuột thí nghiệm của mình trên thị trường động vật sống, để rồi rốt cục chúng sẽ đi vào dạ dày của một ai đó. Chúng ta không biết đây có phải là trường hợp đối với dịch COVID-19 này hay không, nhưng nhiều dấu hiệu từ phía chính quyền Trung Quốc đã cho thấy các nghiên cứu xoay quanh SARS-CoV-2 như một vũ khí sinh học đã từng được triển khai tại Phòng thí nghiệm An toàn vi sinh Quốc gia Vũ Hán.

Theo Steven W. Mosher, New York Post

Quý Khải dịch và biên tập