Far News dẫn phát biểu của Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei với Thủ tướng Shinzo Abe ngày 13/6 đưa tin, Tehran sẽ không lặp lại “kinh nghiệm cay đắng” trong việc đàm phán với Mỹ.

Ông Abe đã có chuyến thăm Iran kéo dài 2 ngày và mang theo thông điệp từ ông Trump tới ban lãnh đạo của Tehran. Tuy nhiên, ông Khamenei đã thẳng thừng từ chối đáp trả: “Tôi không thấy ông Trump xứng đáng được trao đổi bất cứ thông điệp nào và tôi sẽ không trả lời ông ấy vào lúc này và trong tương lai”.

Ông Khamenei cũng cáo buộc cam kết không thay đổi chế độ Iran mà ông Trump đưa ra trước đây là “lời nói dối”, nhấn mạnh rằng ông không tin đề xuất từ phía Washington rằng họ sẽ thực hiện những cuộc “đàm phán chân thành” với Tehran.

Sau cuộc gặp với Lãnh tụ Tối cao, ông Abe thừa rằng ông Khamenei đã đưa ra những tuyên bố thể hiện quan điểm cứng rắn hơn hẳn Tổng thống Iran Hassan Rouhani. Ông Rouhani, mặt khác, cam kết rằng Iran “không có ý định sản xuất, sở hữu hay sử dụng vũ khí hạt nhân”.

Chuyến thăm của ông Abe lần này đánh dấu lần đầu tiên trong hơn 40 năm, một thủ tướng Nhật Bản tới thăm Iran nhằm đóng góp tích cực vào quá trình giảm bớt căng thẳng ở Trung Đông. Ông thừa nhận cuộc đối đầu Tehran và Washington sẽ còn tiếp tục căng thẳng, nhưng cam kết rằng Nhật Bản sẽ tiếp tục nỗ lực để đạt được hòa bình và ổn định trong khu vực.

“Tôi đã gặp gỡ Lãnh đạo Tối cao Iran và tôi có thể lắng nghe niềm tin của ông ấy về hòa bình. Đó là một bước đi quan trong hướng tới đảm bảo hòa bình và ổn định trong khu vực”, ông Abe cho hay.

Dù Tokyo và Tehran lâu nay vẫn giữ quan hệ khá thân thiện, nhưng ông Abe chính thủ tướng Nhật Bản đầu tiên gặp gỡ một lãnh đạo tối cao Iran, nhân vật có quyền lực tuyệt đối với định hướng chính sách của Tehran.

Tổng thống Rouhani được coi là một nhân vật có quan điểm ôn hòa hơn. Chính ông là người đã ký kết thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Mỹ và các cường quốc khác.

Ông Abe tuyên bố rằng ông ủng hộ thỏa thuận hạt nhân, hy vọng Iran sẽ tuân thủ theo các cam kết. Iran hồi tháng 5 đã dừng thực hiện một số cam kết chung chung. Họ cho các bên thời hạn 60 ngày để đàm phán lại, bằng không họ sẽ tiếp tục làm giàu uranium vượt mức đã quy định trong thỏa thuận.

Giới quan sát đánh giá chuyến thăm của ông Abe lần này ngoài việc làm dịu bầu không khí căng thẳng ở Trung Đông còn được coi là động thái nhằm gia tăng vị thế đối ngoại của Tokyo trên trường quốc tế.

Một nguồn tin trong chính phủ Iran nói rằng ông Rouhani nói với ông Abe rằng họ không muốn leo thang căng thẳng trong khu vực, tuy nhiên Mỹ đã khởi phát “cuộc chiến kinh tế” chống lại Iran và điều này khiến tình hình xấu đi. Ông Rouhani nhờ ông Abe chuyển yêu cầu tới ông Trump rằng Mỹ hãy gỡ toàn bộ các lệnh trừng phạt lên ngành dầu khí Iran.

Trong thời gian qua, Mỹ đã gia tăng hiện diện quân sự ở Trung Đông khi điều động tàu chiến, quân nhân, lá chắn tên lửa tới “nắn gân” Iran. Trong khi đó, Iran tuyên bố họ không muốn chiến tranh, nhưng không ngại tham chiến.

Theo SCMP