Tin Biển Đông – 04/11/2016
Biển Đông: Trung Quốc và Malaysia
chống can thiệp từ bên ngoài
Hành động « can thiệp » từ bên ngoài vào Biển Đông sẽ không giúp ích gì cho việc giải quyết tranh chấp. Tuyên bố này được ghi trong thông cáo báo chí chung công bố ngày 03/11/2016, sau cuộc hội đàm tại Bắc Kinh giữa thủ tướng Malaysia Najib Razak và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Trong bản thông cáo, cả hai bên cũng nhấn mạnh rằng tất cả các quốc gia có yêu sách chủ quyền trên Biển Đông nên giải quyết bất đồng một cách hòa bình, thông qua đàm phán phù hợp với luật pháp quốc tế như Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển – UNCLOS.
Thông cáo ghi rõ : « Tất cả các bên phải tự kiềm chế và tránh những hành động làm phức tạp vấn đề hoặc làm căng thẳng gia tăng ở Biển Đông ».
Một điểm khác là cả Malaysia lẫn Trung Quốc đều cam kết duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tất cả các nước được hưởng quyền tự do hàng hải, hàng không trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Nhìn chung, bản thông cáo báo chí trên không khác gì mấy so với những phát biểu trước đây của hai bên liên quan đến vấn đề Biển Đông, ngoại trừ nội dung theo đó hai bên cho rằng bên ngoài không nên can thiệp vào Biển Đông, một ám ngữ thường được Bắc Kinh sử dụng để đả kích việc Mỹ dấn thân vào hồ sơ này.
Bên cạnh đó, việc hai bên nhắc đến nhu cầu tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển rất đáng chú ý trong bối cảnh Trung Quốc đã cực lực đả phá phán quyết về Biển Đông của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye, đã dựa trên Công Ước về Luật Biển để bác bỏ các yêu sách chủ quyền quá đáng của Bắc Kinh.
Thủ tướng Malaysia sẽ kết thúc chuyến công du Trung Quốc vào ngày 05/11. Đây là lần thứ ba ông đi thăm Trung Quốc từ ngày nhậm chức vào năm 2009, nhưng chuyến đi này rất được chú ý xem Kuala Lumpur có lại ngả theo Bắc Kinh hay không giống như nước láng giềng Philippines mới đây đã tỏ thái độ xa rời đồng minh Mỹ để đi theo Trung Quốc.
Chính trong bối cảnh đó, nhận định mới đây của ông Najib Razak trên báo Trung Quốc China Daily ngày 02/11, theo đó các nước thực dân cũ không nên « lên lớp » các cựu thuộc địa, đã bị xem là một lời đả kích phương Tây vào lúc Kuala Lumpur xích lại gần Bắc Kinh.
Trong một cuộc họp báo vào ngày 03/11, trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách châu Á Daniel Russel đã giảm nhẹ mức độ quan trọng của tuyên bố đó khi cho rằng ngôn từ của đương kim thủ tướng Malaysia không có gì mới, và cũng giống như lời lẽ của người tiền nhiệm của ông Razak là cựu thủ tướng Mahathir Mohamad.
Đối với ông Russel, sự kiện Kuala Lumpur đặt mua 4 chiếc tàu tuần tra của Trung Quốckhông phải là dấu hiệu về việc Malaysia xoay trục sang Trung Quốc, mà chỉ là một thỏa thuận thương mại bình thường.
Việt Nam không ủng hộ
thương thuyết song phương về biển Đông
Sau khi Trung Quốc và Maylaysia nhất trí thúc đẩy giải quyết tranh chấp trên biển Đông thông qua đối thoại và đàm phán song phương, Việt Nam đã lên tiếng phản đối.
Bộ Ngoại Giao Việt Nam hôm 3/11 khẳng định việc giải quyết tranh chấp trên biển Đông cần phải dựa trên cơ sở luật pháp quốc tế và bằng biện pháp hòa bình.
Người phát ngôn bộ Ngoại Giao Lê Hải Bình được truyền thông trong nước trích lời nói tại một cuộc họp báo thường niên tại Hà Nội rằng: “Lập trường nhất quán của Việt Nam là các vấn đề tranh chấp ở biển Đông liên quan đến song phương thì giải quyết qua kênh song phương, còn các vấn đề liên quan đến đa phương, có nhiều bên thì phải giải quyết thông qua nhiều bên.” Ông Bình, khi trả lời câu hỏi của VNExpress trong cuộc họp báo, nói Việt Nam giữ vững lập trường trong việc giải quyết các tranh chấp ở biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Việt Nam và Malaysia nằm trong số các nước trong khu vực tuyên bố chủ quyền chồng chéo với Trung Quốc trên biển Đông. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền trên 80% vùng biển giàu tài nguyên này, và đòi giải quyết các tranh chấp một cách song phương.
Trong vụ kiện ra tòa trọng tài quốc tế của Philippines, tòa án tại La Haye bác bỏ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc. Tuy nhiên, sau khi nhậm chức vào cuối tháng 6, tổng thống mới của Philippines Rodrigo Duterte, lật ngược chính sách của người tiền nhiệm Benigno Aquino, xích lại gần hơn với Trung Quốc, kể cả trong việc giải quyết tranh chấp chủ quyền biển đảo.
Giống như Philippines, Malaysia cũng đang xích lại gần hơn với Trung Quốc và đây được coi là một nỗ lực mới nhất của Bắc Kinh nhằm chống lại ảnh hưởng của Mỹ trong khu vực. Tổng thống Philippines trong chuyến thăm tới Bắc Kinh tháng trước đã tuyên bố “chia tay” với Mỹ và xoay sang Trung Quốc và Nga.
Theo hãng tin Reuters, Malaysia hôm 2/11 đã ký thỏa thuận mua 4 tàu hải quân của Trung Quốc và cam kết sẽ cùng với Bắc Kinh xử lý song phương tranh chấp trên biển Đông. Đây là thỏa thuận quốc phòng lớn đầu tiên của Malaysia với Bắc Kinh trong bối cảnh căng thẳng trên biển Đông gia tăng.
Gần đây, Mỹ đã đưa tàu khu trục hạm USS Decatur tới biển Đông nhằm thách thức “những tuyên bố chủ quyền hàng hải quá đáng” của Trung Quốc. Thứ trưởng bộ Quốc Phòng Việt Nam Nguyễn Chí Vịnh nói rằng “Việt Nam ủng hộ Mỹ cũng như các đối tác khác can dự vào khu vực” nếu sự can dự ấy phục vụ cho hòa bình và ổn định khu vực.
Năm ngoái, Mỹ đã chi gần 260 triệu đô la để giúp các nước trong đó có Việt Nam đảm bảo an ninh biển. Tuy nhiên với quyết định của Philippines và Malaysia xích gần hơn với Trung Quốc, chính sách xoay trục sang châu Á của Mỹ để kiềm chế sự bành trướng của Trung Quốc đang gặp nhiều trở ngại.
0 comments