Mới đây, phóng viên Quang Thế của báo Tuổi Trẻ bị nhân viên công lực hành hung thô bạo khi thu thập thông tin; phóng viên báo Pháp Luật Việt Nam đến hiện trường ghi chép tin tức bị kẻ mặc thường phục tự xưng là chỉ huy cư xử hệt như hành vi của một tên côn đồ; phóng viên của VTC điện tử bị đánh đập dã man khi đang làm nghiệp vụ bởi công an xã… Còn trước đó mấy tháng, nhà báo Đỗ Doãn Hoàng bị một bọn xã hội đen hành hung một cách độc ác… Những hành vi xúc phạm khốn nạn và bỉ ổi đến thân thể và nhân phẩm của nhà báo diễn ra liên tiếp trong thời gian qua khiến phần đông xã hội nói chung và giới báo chí Việt Nam nói riêng đau xót và phẫn nộ. Đây là những cú giáng trả có mục đích, có tính toán vào Công lý, Tri thức và Sự thật mà những người thuộc “Quyền lực thứ tư” của Quốc gia đang làm một đại diện xứng đáng. Tại sao lại có sự trùng hợp đến thế giữa hành động của một số người thực thi công vụ đại diện cho luật pháp và bọn Mafia? Có gì liên hệ giữa chúng? Ai đã bảo kê để chúng tác yêu tác quái như vậy? Tìm công lý ở đâu bây giờ?…

Là một người viết báo, trong khi chờ đợi và cũng tìm cách tự lý giải một cách cặn kẽ những nỗi bức xúc trăn trở trên, tôi xin gửi tới các nhà báo đã/đang bị hành hung một bài thơ cũ nhưng có lẽ còn nguyên tính thời sự – như một lời tri ân, cảm thông, động viên bạn đồng nghiệp.

KHÓC BẠN – MỘT NHÀ THƠ, NHÀ BÁO

Nhớ Trần Hoà Bình

Bạn ơi, thế là từ nay

bạn không còn được ngẩn ngơ trước một ngọn gió heo may

không còn phải băn khoăn ngày đi họp Khoa buộc phải mặc com-lê, cà-vạt

không còn nỗi lo sợ khi trót đụng chạm tới quan tham

không còn phải bận tâm sẽ ăn gì, uống với ai lúc màn đêm sập bóng…

Còn đâu nữa những tối vui Quán Xưa

vài chén rượu nhạt

mấy câu chuyện bâng quơ

và thăm thẳm nỗi thương đời…

Những kẻ trói gà không chặt

lại lo chuyện trên trời dưới bể

Những kẻ gân cổ lên cãi khi ai đó gọi là đồ gàn đa cảm

lại nhiều nước mắt hơn cả nàng Kiều¹

trước những số phận oan khiên, bất hạnh

Cả khi nước mắt xót thương đã trở thành đồ xa xỉ

và cũng chẳng còn nước mắt mà khóc nữa

nỗi đau càng tích tụ

hoá thành bệnh “Giời đày”!

Nhưng không khổ bằng cái bệnh

phải mỉm cười khi mếu, phải cất giọng hát khi đau

phải cho nước mắt lăn vòng vào đoạn kết có hậu

Và chỉ còn biết lẩm bẩm vu vơ:

“Tất cả đều thiếp ngủ

Chỉ mình tôi ngồi khóc như người nguyền rủa”²

Giờ đây, nếu như bạn vẫn còn vương chút máu mê nghề nghiệp -

cái nghề nghiệp không được bảo hiểm

bạn sẽ hơn hẳn chúng tôi

vì có thể tự do ra vào những ngôi nhà bí hiểm

được làm ra bằng những đồng tiền bí hiểm cũng không kém

những ngôi nhà thật to thật đẹp chứa đựng những hình nhân

đang hoá thân thành những con bọ khổng lồ theo nguyên mẫu của Kafka³

và trái tim còn băng giá hơn cả bà Chúa Tuyết!⁴

Nhưng khổ thân cho bạn

vì dưới suối vàng bạn đâu đã hết mối thương tâm và phẫn nộ…

Ở nơi dù không có viên đạn sắt và thanh kiếm thép nào đe doạ nhà thơ, ký giả

song lại có điều đáng sợ khủng khiếp hơn

đó là sự nghi kỵ, thù hằn, miệt thị

Không ít người trong chúng ta

nếu không bị đánh văng kính, sưng vù mặt mũi, vỡ tan ống kính,

không bị cướp giật bản thảo

thì cũng phải cúi đầu gạt thầm giọt lệ tủi nhục…

Chúng tôi như đang nghe thấy tiếng bạn kêu to từ đáy huyệt sâu

cặp kính trắng long lên giận dữ:

“ Dù nỗi xót xa, lời an ủi của nhà thơ không thay thế được miếng cơm manh áo

dù cái sắc sảo tinh tường của ký giả không đem lại được công lý cuối cùng

nhưng nếu như thơ ca không còn là thơ ca nữa

ai dám chắc những con bọ của Kafka không sinh sôi nảy nở như dịch hạch?

và nếu lương tâm của mọi nhà báo đều bị nỗi khiếp sợ bẻ gập cong queo

ai dám chắc những tên giết người có dao hoặc không dao chẳng thể mặc áo quan toà?”

Bạn ơi,

thương thay!

và cũng đáng yêu thay!

khi nhắm mắt bạn vẫn không quên nổi Sứ mệnh làm Nhà thơ, Ký giả

và bạn lại đặt thêm gánh nặng lên vai chúng tôi

những kẻ đang cố ghìm tiếng khóc

giữa khi đã quá nhiều tiếng khóc…

__________

1. “Khéo dư nước mắt khóc người đời xưa” (Truyện Kiều)

2. Taras Chevsenco: “Bức thư gửi những người đồng bào của tôi”- Thuý Toàn dịch

3. Tác phẩm Hoá Thân của F. Kafka

3. Nhân vật trong truyện của H. Andersen

M.A.N.A.T.