Sở dĩ tin tức về bà Thạch được công chúng quan tâm rất sát bởi vì bà này có liên quan mật thiết với coronavirus gây dịch cúm Vũ Hán hiện nay, và là nhân vật trong nhiều thuyết âm mưu về nguồn gốc của đại dịch.

Bà Thạch là chuyên gia hàng đầu về virus học, tầm cỡ thế giới của Trung Quốc, phụ trách Viện nghiên cứu virus Vũ Hán. Sở dĩ bà có hỗn danh là “batwoman” không phải vì bà hành hiệp giang hồ, xuất quỷ nhập thần, cứu nhân độ thế như nhân vật Batman trong phim Hollywood mà vì bà chuyên nghiên cứu về coronavirus có trong các loài dơi sinh sống ở vùng Hoa Nam, Trung Quốc. Từ nghiên cứu dơi, bà là nhà khoa học đầu tiên tìm ra nguồn gốc con coronavirus gây bệnh viêm đường hô hấp cấp SARS năm 2002 là từ một loài dơi móng ngựa có nhiều trong các hang động đá vôi ở tỉnh Vân Nam. Công việc nghiên cứu của bà Thạch có sự hợp tác và tài trợ của các cơ quan khoa học nhiều nước, từ Hoa Kỳ tới Pháp, Úc và Canada, và kết quả nghiên cứu thường xuyên được công bố trên các tạp chí quốc tế về virus học.

Khi đại dịch coronavirus bùng phát ở Vũ Hán cuối năm ngoái, đã có nhiều ý kiến nghi ngờ vai trò của Viện nghiên cứu Vũ Hán và cá nhân bà Thạch, theo hướng họ đã vô tình hay cố ý làm phát tán virus ra cộng đồng dân cư.

Tuy chưa có kết luận khoa học nào về căn nguyên của đại dịch Covid hiện nay, phần lớn các nhà khoa học đều cho rằng, đây là một coronavirus chủng mới, có trong loài dơi, biến dị rồi lây sang người thông qua một loài động vật trung gian nào đó, có thể là con tê tê (pangolin). Do coronavirus có nguồn gốc từ loài dơi, lại khởi phát ở Vũ Hán nên mọi con mắt đều đổ dồn về Viện nghiên cứu virus Vũ Hán của bà Thạch.

Hồi tháng 02-0202, bà Thạch đã lên mạng WeChat bác bỏ thông tin rằng coronavirus có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm của bà; bà thề “với cả cuộc đời mình” rằng phòng thí nghiệm của bà không liên can gì tới đại dịch cúm Vũ Hán.

Dòng tin trên mạng WeChat được coi là của bà Thạch Chính Lệ đăng sáng nay 02-05.

Trong vài ngày qua, giả thuyết virus xuất phát từ Viện nghiên cứu virus Vũ Hán và Phòng thí nghiệm của bà Thạch trong viện lại trở nên sôi nổi trên mạng và cả trên báo chí chính thống, với phát biểu của Tổng thống Trump và tiết lộ của các cơ quan tình báo Mỹ. Cùng thời gian đó, trên mạng trực tuyến lưu truyền nhiều tin đồn rằng bà Thạch đã đào tẩu khỏi Trung Quốc cùng với nhiều tài liệu mật về nguồn gốc của dịch, hiện đang trú ẩn trong tòa Đại sứ Hoa Kỳ tại Paris, Pháp.

Tuy nhiên, sáng nay thứ Bảy 02-05, trên mạng WeChat đăng một dòng tin được cho là của bà Thạch Chính Lệ, trong đó bà viết: “Cho dù mọi việc có khó khăn đến đâu, sẽ không có chuyện ‘đào tẩu’ như tin đồn. Chúng tôi không làm gì sai và chúng tôi tiếp tục tin tưởng vững chắc vào khoa học. Rồi sẽ có một ngày mây đen tan đi và mặt trời lại chiếu sáng.”

Tờ báo lá cải Global Times của nhà nước Trung Quốc xác nhận dòng tin trên là của bà Thạch. Cùng với dòng tin có một số ảnh chụp phong cảnh, được cho là ở nơi bà đang sinh sống, nhưng không thể kiểm chứng được vì trong ảnh không có khuôn mặt người nào.

Cho đến nay, căn nguyên chính xác của đại dịch vẫn chưa xác định được. Trung Quốc vẫn một mực bác bỏ thông tin rằng dịch khởi phát ở Vũ Hán, Trung Quốc và phản đối việc đặt tên của dịch gắn với các địa danh của Trung Quốc.

Đến hôm nay dịch cúm Vũ Hán do coronavirus chủng mới gây ra đã cướp đi sinh mạng của 238.000 người, hơn 3,3 triệu người nhiễm bệnh, trong đó Mỹ có hơn 1,1 triệu người bệnh và 64,7 ngàn người chết.

(Sài Gòn Nhỏ) – 3/5/20