Trong lúc Nhà Trắng và chính quyền các tiểu bang không ngừng chỉ trích nhau vì tình trạng thiếu vật tư y tế và sự trợ giúp của chính phủ liên bang, Trung Quốc đã chớp thời cơ nhảy vào viện trợ.

Ông Trump cho rằng các bang đang đòi hỏi quá nhiều so với tình hình thực tế - Ảnh: REUTERS

Thống đốc New York, ông Andrew Cuomo, đã không tiếc lời ca ngợi Trung Quốc sau khi nhận được lô hàng viện trợ 1.000 máy thở từ nước này trong lúc chê trách sự chậm chạp và keo kiệt của chính quyền Donald Trump, theo báo The Hill.

Tổng thống Trump, ngược lại, nói rằng bản thân ông đã lên tiếng giúp New York có được lô hàng và xứng đáng nghe một lời cảm ơn "vang dội", trong lúc lẳng lặng định nghĩa lại vai trò của kho dự trữ thuốc và vật tư y tế chiến lược quốc gia.

Của cho là của nợ

Nhà Trắng đang đối mặt với sự giận dữ và chỉ trích từ các thống đốc tiểu bang về sự hỗ trợ liên bang trong cuộc chiến chống lại sự bùng phát của đại dịch COVID-19. Sự thất vọng càng tăng lên khi hàng viện trợ đến nơi nhưng không sử dụng được.

Hồi tuần trước, thống đốc bang California, ông Gavin Newsom, đã lên mạng xã hội Twitter nói thẳng bang của ông cần 10.000 máy thở nhưng chính quyền liên bang chỉ cấp cho 170 máy. Sẽ chẳng có gì để nói nếu cả thảy 170 máy lấy từ kho dự trữ quốc gia này đều bị hư hỏng, phải sửa lại mới sử dụng được.

Tại Alabama, chính quyền bang cho biết họ "cạn lời" khi nhận được 6.000 khẩu trang y tế chuyên dụng từ kho dự trữ quốc gia nhưng tất cả đều đã hết hạn sử dụng cách đây…10 năm. Oregon thì đỡ hơn một chút, các khẩu trang vẫn còn hạn sử dụng nhưng dây đeo và nẹp mũi thì không biết bung ra lúc nào.

Một nhóm nghị sĩ của bang New Hampshire cũng viết thư phàn nàn về chất lượng của 16.000 găng tay cao su được phân phát và cho biết nhận xong chỉ để đó chứ không dùng được vì gây ra dị ứng.

Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) hồi tuần trước thừa nhận một số vật tư y tế lấy từ kho dự trữ quốc gia có thể đã hết hạn sử dụng. Tuy nhiên, do tình hình cấp bách và diễn biến nhanh của dịch bệnh, các mặt hàng này vẫn được gởi đến các bệnh viện.

Máy bay chở 1.000 máy thở Trung Quốc viện trợ cho New York - Ảnh chụp màn hình

Ông Trump: Bao nhiêu cũng không vừa lòng thiên hạ

"Chưa người nào nhận được hỗ trợ nhiều như ông thống đốc New York trong suốt thời gian qua", ông Trump nhấn mạnh trong cuộc họp báo ngày 4-4.

Tổng thống Mỹ cho biết ngoài máy thở, hơn 8,1 triệu khẩu trang đã được gởi tới New York, các bệnh viện dã chiến hàng ngàn giường cũng được dựng lên nhanh chóng. Ông Trump cho rằng với tất cả những điều này, ông xứng đáng nghe một lời cảm ơn từ Thống đốc Cuomo hơn những lời chê trách.

Trước tình trạng số máy thở nhận được từ kho dự trữ liên bang như nước nhỏ giọt, Thống đốc New York Cuomo đã quyết định tự tìm nguồn cung cấp ở nước ngoài.

Hồi tuần trước ông Cuomo cũng ví von việc chính quyền liên bang thiếu máy thở dự trữ đã đẩy các bang vào một cuộc "đấu giá" trực tuyến nhưng để thắng được, vấn đề không phải là bỏ ra bao nhiêu tiền mà là có bao nhiêu người đã ngã xuống vì dịch bệnh.

Một lô máy thở được chính phủ liên bang Mỹ chuyển đến cho bang Washington - Ảnh: AP

Ông Cuomo, một thành viên của Đảng Dân chủ, hôm 4-4 đã ca ngợi Chính phủ Trung Quốc sau khi nhận được 1.000 máy thở từ nước này. Số máy thở này do nhiều công ty Trung Quốc đóng góp sẽ giải quyết phần nào nhu cầu lên tới 30.000 máy thở của New York, nhưng nhiều người lo ngại "của cho sẽ là của nợ".

Tổng thống Mỹ đã nhiều lần biện minh cho sự hỗ trợ khiêm tốn của chính quyền liên bang và cho rằng các bang không nên yêu cầu giúp đỡ quá mức cần thiết.

Theo ông Trump, có những thống đốc Mỹ trước mặt thì tỏ ra biết ơn khi nhận được 1.000 máy thở từ chính quyền liên bang nhưng trước truyền thông thì lên án tổng thống vì muốn 10.000 máy nhưng chỉ nhận được 1/10. "Tôi không nói tất cả, nhưng vài tay thống đốc theo phe Dân chủ thì luôn như vậy".

Nhà Trắng định nghĩa lại kho dự trữ chiến lược quốc gia

Chính quyền Trump đã âm thầm thu hẹp vai trò của kho dự trữ chiến lược quốc gia khi xác định nó chỉ là nguồn bổ sung ngắn hạn trong trường hợp kho dự trữ của các bang bị thiếu hụt tạm thời.

Trước dịch COVID-19, Nhà Trắng định nghĩa kho dự trữ chiến lược quốc gia là "nguồn cung cấp dược phẩm và vật tư y tế lớn nhất quốc gia trong các trường hợp khủng hoảng y tế nghiêm trọng khiến nguồn cung địa phương cạn kiệt".

BẢO DUY