Trọng Thành

Ngành y tế Pháp tổng bãi công. Bệnh viện quá tải. Nền y tế công Pháp – nổi tiếng thế giới từ hàng chục năm nay về các điều trị, chăm sóc chất lượng cao, mở rộng cho tất cả – đang đứng trước nguy cơ tan vỡ. Le Monde chạy tựa trang nhất : ”Bệnh viện công sụp đổ”. Les Echos: ”Bệnh viện: Chính phủ đang tìm lối thoát”. Libération chạy tựa: ”Bệnh viện: nỗi giận dâng trào !”.

Le Monde đăng tải ”Lời kêu gọi” của 70 lãnh đạo ngành y tế công vùng Paris, nhấn mạnh: ”Bệnh viện công Pháp từ nhiều thập niên qua đã có được một uy tín cao với quốc tế… do các chăm sóc hiện đại nhất cho trẻ em, người lớn, cũng như trong các sứ mạng nghiên cứu, đào tạo. Chúng tôi báo động với quý vị là hệ thống này hiện đang tan vỡ, chúng tôi không còn đủ khả năng đảm nhiệm được các sứ mạng của mình”. Nhật báo giải thích ”hệ thống bệnh viện công hiện đang suy sụp ở khắp nơi, không chỉ là trong các bộ phận cấp cứu, mà toàn bộ hệ thống đang trong tình trạng nguy ngập”.

Le Monde nhấn mạnh là, ngày 14/11/2019 này, ”lần đầu tiên kể từ hơn 10 năm nay”, toàn bộ giới y tế công, từ tổ chức của giới phụ trách các cơ sở đào tạo y tế, đến các nghiệp đoàn bác sĩ, y tá, hộ lý, dược sĩ, bác sĩ nội trú, sinh viên…. được kêu gọi xuống đường để ”Cứu nguy ngành ty tế công”.

Đầu tư không đủ, không thu hút được người mới

Ông Martin Hirsch, tổng giám đốc hệ thống y tế công Paris, cho biết cuộc khủng hoảng hiện nay xuất phát từ chỗ ngành y tế công không tuyển mộ thêm được thêm nhân viên mới và không đủ khả năng vận hành các cơ sở điều trị. Liên đoàn các bệnh viện Pháp lưu ý đến tình trạng được ”đầu tư không đủ”, đặc biệt liên quan đến việc đãi ngộ nhân viên ngành y (có đến 97% cơ sở y tế gặp phải vấn đề này).

Libération giải thích : ”nguồn gốc của khủng hoảng là rất dễ thấy. Hiện tại, trung bình nhu cầu chăm sóc, điều trị tăng khoảng 4% hàng năm. Đây là cái giá phải trả cho tình trạng dân cư lão hóa, các tiến bộ công nghệ trong ngành y (…) Đối với chính phủ, 4% tăng trưởng này, nếu như họ chấp nhận điều đó, sẽ là một gánh nặng quá lớn cho chi phí công. Mức tăng chi phí kịch trần hiện nay chỉ được phép là 2%. Kết quả (của việc thiếu đầu tư) được biểu hiện hàng ngày : nhân viên mệt mỏi, lương bổng chậm tăng, trang thiết bị thiếu thốn…”.

Nguy cơ hệ thống y tế công tan vỡ, nếu chính phủ không có chính sách phù hợp. Le Monde có bài xã luận ”Bệnh viện : Hãy lắng nghe này, chúng ta đang chìm đây!”. Đòi hỏi trước mắt của những người tranh đấu là chính phủ ngay lập tức tuyển mộ hàng nghìn nhân viên mới, tăng lương 300 euro/tháng cho tất cả các nhân viên ngành y, ngừng cắt giảm số lượng giường bệnh tại các cơ sở điều trị.

Chính phủ bắt đầu lắng nghe

Cách nay 6 tuần, bộ trưởng Y Tế Angès Buzyn đã thông báo một ”kế hoạch khôi phục” để đối phó với cuộc khủng hoảng của ngành cấp cứu, nhưng lãnh đạo bộ Y Tế cho đến gần đây dường như đã không nhận ra mức độ nghiêm trọng của khủng hoảng và mức độ quyết liệt của cuộc phản kháng. Hôm thứ Ba 12/11, bộ trưởng Y Tế dường như đã bắt đầu thay đổi thái độ, cho biết đàm phán đang được khởi sự, để tăng mức đầu tư cho các cơ sở y tế. Theo Le Monde, chính phủ Pháp, bằng mọi giá, muốn phong trào ngành y hạ nhiệt, trước cuộc bãi công ngày 05/12 chống dự án cải cách hưu trí.

”Ngành y tế gia tăng áp lực lên chính phủ đến mức tối đa” là hồ sơ chính của Les Echos. Nhật báo Kinh tế có bài xã luận: ”Bệnh viện : Chỉ tiền thôi không đủ”. Theo Les Echos, phải tăng tốc thực thi dự án cải cách mang tính hệ thống ngành y, được đề ra hồi năm ngoái. Đặc biệt là làm sao cho ngành y tế công trở lại là nơi thu hút nhân lực, trong bối cảnh bị y tế tư nhân cạnh tranh mạnh.

Khủng hoảng trong nhiều lĩnh vực, nhưng toàn cảnh bức tranh không phải là màu xám. La Croix dành trang nhất cho vấn đề việc làm tại Pháp, với dòng tựa đầy phấn chấn : ”Nước Pháp đã tạo thêm được việc làm ! ”.

Theo La Croix trong bài ”Tăng trưởng ít, nhưng vẫn có thêm việc làm mới”. Cụ thể là, kể từ cuối năm 2015, số lượng việc làm mới tạo ra vượt số lượng việc làm bị mất. Xu thế này tiếp tục tăng, hơn 54.000 việc làm nhiều hơn trong quý ba 2019, theo thống kê của INSEE. Riêng trong quý một 2019, xu thế tăng trưởng việc làm trong khối kinh tế tư nhân đã vượt qua con số biểu tượng hơn 100.000 việc làm nhiều hơn. Xu thế tích cực này tiếp tục được duy trì kể từ đầu năm đến nay.

Kinh tế gia Bertrand Martinot, của Siaci Saint-Honoré và là tác giả cuốn ”Chômage, inverser la courbe”, lưu ý là tạo ra nhiều việc làm mới, trong bối cảnh tăng trưởng ảm đạm là một thành công quan trọng. Ông nhấn mạnh đến vai trò của cựu tổng thống François Hollande nhiệm kỳ trước và chính sách ủng hộ doanh nghiệp của đương kim tổng thống Macron, nay đang bắt đầu gặt hái kết quả. Chính sách tạo thuận lợi cho ”hợp đồng hỗ trợ người tìm kiếm việc làm” của tổng thống Macron mang lại nhiều kết quả là một phân tích khác trên Les Echos.

Về thời sự quốc tế, Les Echos chú ý đến chuyến công du của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ sang Mỹ, trong bối cảnh bất đồng song phương Washington – Ankara hiếm thấy, đặc biệt sau chiến dịch can thiệp quân sự Thổ Nhĩ Kỳ vào miền bắc Syria.

Bài ”Cuộc gặp trong không khí căng thẳng giữa tổng thống Mỹ và đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ” cho biết tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan chĩa mũi dùi phê phán sang tổng thống Pháp, người đã đưa ra phát biểu gây chấn động : ”NATO chết não”, hồi tuần trước. Hôm qua, trong cuộc họp báo tại Washington, ông Erdogan khẳng định các phát biểu của tổng thống Macron về NATO là ”không thể chấp nhận được”. Từ Nhà Trắng, tổng thống Mỹ phụ họa thêm, khi khẳng định đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ ”rất thất vọng” về tuyên bố của lãnh đạo Pháp. Không gì dễ dàng hơn là tìm ra một đối thủ chung, để xoa dịu các bất đồng song phương, ít nhất cũng trong một giai đoạn nhất định, Les Echos bình luận.

Les Echos và Le Monde cùng chú ý đến một bước ngoặt mới trong thủ tục luận tội phế truất tổng thống Donald Trump. Kể từ hôm qua, 13/11, người dân Mỹ có thể trực tiếp theo dõi các buổi điều trần trước Hạ Viện. Theo Les Echos, mục tiêu phe Dân Chủ nhắm đến là, với việc để người dân trực tiếp chứng kiến các nhân chứng mô tả các phương thức hành động, bị đánh giá bất hợp pháp, của tổng thống Trump tại Ukraina, công luận Mỹ sẽ ngả hẳn sang phía ủng hộ phế truất, và phe Cộng Hòa đang kiểm soát Thượng Viện sẽ phải thay đổi quan điểm, trong bối cảnh này.

Hiện tại, lập trường của phe Cộng Hòa tại Thượng Viện không thay đổi. Các thượng nghị sĩ Cộng Hòa, cho đến nay, vẫn ủng hộ các hành động của tổng thống, mà họ cho là đúng đắn, vì nằm trong chính sách gia tăng cuộc chiến chống tham nhũng tại Ukraina. Nước Mỹ hiện đang rất bị chia rẽ về chủ đề này. Theo một thăm dò dư luận mới đây, 47% người Mỹ ủng hộ phế truất, 44% phản đối.

Về Trung Quốc, Les Echos có bài ”Bắc Kinh bị tố dùng tiền Ngân Hàng Thế Giới đàn áp dân Duy Ngô Nhĩ”. Trong một lá thư gửi đến ban lãnh đạo Ngân hàng Thế Giới, hai nghị sĩ Mỹ Marco Rubio và James McGovern đã có những lời lẽ ngụ ý là số tiền (với tổng trị giá khoảng 50 triệu đô la) thoạt tiên được dành cho việc cải thiện mức sống của giáo viên và chi phí cho giáo dục tại Tân Cương, đã được sử dụng một phần để mua thiết bị để sử dụng tại ”các cơ sở cải tạo” tại khu tự trị này, bị giới bảo vệ nhân quyền cáo buộc là các trại giam trá hình của chính quyền Trung Quốc. Theo Les Echos, Ngân Hàng Thế Giới vừa quyết định cắt giảm tài trợ cho Trung Quốc trong lĩnh vực này.

Vẫn về Trung Quốc, Le Monde chú ý đến xung đột hiện tại đã lan đến các trường Đại học lớn của đặc khu Hồng Kông, trong đêm thứ Ba qua ngày thứ Tư 13/11. Theo bài ”Hồng Kông : Đại học, đích ngắm của cảnh sát”, người lãnh đạo Văn phòng liên lạc Hoa Lục phụ trách Hồng Kông và Macao kêu gọi chính quyền đặc khu có các biện pháp cứng rắn hơn để chấm dứt các hành động bạo lực. Trong lúc đó, phong trào phản kháng không có dấu hiệu nhân nhượng. Có lời kêu gọi biểu tình tại 35 địa điểm trên khắp thành phố 21 giờ tối hôm qua. La Croix có bài phóng sự ”Hồng Kông trở thành chiến địa”.

Trong lĩnh vực môi trường, nhiều báo Pháp chú ý đến việc số lượng các di chuyển hàng ngày bằng xe hơi tại vùng thủ đô nước Pháp sụt giảm. Trang nhất phụ trương Les Echos (Doanh Nghiệp và Thị Trường) chạy tựa ”Bước thụt lùi lịch sử của việc di chuyển bằng xe hơi tại vùng Ile-de-France”. Theo cơ quan Nghiên cứu về Giao Thông (EGT), số lượng di chuyển bằng ô tô năm 2018 giảm 4,7% so với năm 2010. Cụ thể là, trong năm ngoái có 14,8 triệu lượt di chuyển/ngày, ít hơn 700 nghìn lượt so với hồi 2010. Số lượng sụt giảm này là rất đáng chú ý, vì số lượng lượt di chuyển tiếp tục tăng (5%), từ 41 triệu lên 43 triệu (do dân cư tăng). Một điểm đáng chú ý khác là tỉ lệ người đi xe đạp tăng mạnh (29%), theo Le Monde.

Vận động viên đua xe đạp Raymond Poulidor, vừa qua đời, mãi mãi là hình ảnh đẹp trong trái tim người Pháp là chủ đề trang nhất của nhiều báo. Le Monde đưa tin trên trang nhất với nhận định : Raymond Poulidor biệt danh ”Poupou”, qua đời hôm 13/11, ở tuổi 83, nổi tiếng là tay đua ”luôn xếp ở hạng thứ hai”.

Cảm tình của người Pháp đối với ”Poupou” một phần lớn là do niềm đam mê vô tận của vận động viên huyền thoại, sau bao nhiêu tai nạn, vẫn không rời đường đua. Và mối quan hệ của ông với nhà vô địch Jaques Aquetile, đối thủ sau này trở thành một người bạn thân thiết. Raymond Poulidor mang lại 189 giải thưởng cho nước Pháp, với các cuộc đua xe đạp Vòng quanh nước Pháp và nhiều cuộc đua quốc tế khác.

http://vi.rfi.fr/phap/20191114-benh-vien-cong-phap-truoc-nguy-co-tan-vo

(VietnamNews) – Việt Nam phản đối việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa. 

Trả lời họp báo ngày 13/11/2019, bà Lê Thị Thu Hằng, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam, khẳng định : « Việt Nam bác bỏ hoàn toàn mọi nội dung phát biểu liên quan đến Việt Nam của Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 08/11/2019 về vấn đề chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa ». Việt Nam đã có phản ứng như trên vì trong cuộc họp báo ngày 08/11, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc lại khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh đối với các vùng đang có tranh chấp với Việt Nam để đáp lại việc Hà Nội nói không loại trừ khả năng kiện Trung Quốc.

(AFP) – Các nhà đấu tranh Duy Ngô Nhĩ khẳng định có bằng chứng về sự tồn tại của gần 500 trại tập trung và nhà tù. 

Trong buổi họp báo ngày 13/11/2019 ở Washington, Phong trào Thức tỉnh Quốc gia Turkistan phương Đông khẳng định thông tin trên thông qua việc phân tích các hình ảnh dữ liệu số của Google Earth. Họ phát hiện 182 địa điểm được cho là « trại tập trung », 209 « nhà tù » và 74 « trại lao động ». Khoảng 40% số địa điểm trên chưa từng được nêu trước đó.

(AFP) – Mỹ có thể sẽ điều chỉnh quy mô các cuộc tập trận với Hàn Quốc. 

Phát biểu ngày 14/11/2019 trong chuyến công du Seoul, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Mark Esper khẳng định việc điều chỉnh trên tùy theo mức độ đàm phán với Bắc Triều Tiên. Theo ông, trách nhiệm của Lầu Năm Góc là « duy trì cấp độ chuẩn bị quân sự, tránh một cuộc xung đột và nếu vì một lý do nào đó, một cuộc xung đột xảy ra, thì sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng ». Mỹ và Hàn Quốc chuẩn bị một đợt tập trận có quy mô đã được giảm thiểu vào tuần tới sau khi Vigilant Ace, cuộc diễn tập trên không hàng năm, bị hủy vào năm 2018.

(AFP) –Cam Bốt trả tự do có điều kiện cho 70 nhà đối lập. 

Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen hôm nay 14/11/2019 loan báo cho tại ngoại hầu tra hơn 70 người thuộc phe đối lập bị bắt trong những tuần lễ gần đây, « trong nỗ lực đoàn kết quốc gia ». Những người này bị cáo buộc giúp Sam Rainsy, đối thủ của ông Hun Sen, chuẩn bị đảo chính. Sam Rainsy, sống lưu vong ở Pháp, tuyên bố sẽ công khai trở về Phnom Penh vào dịp quốc khánh Cam Bốt, nhưng đã bị Thái Lan và Indonesia từ chối cho quá cảnh.

(AFP) –Đài Loan cấm điện thoại Huawei có ghi chú là lãnh thổ thuộc Trung Quốc. 

Chính quyền Đài Bắc hôm nay 14/11/2019 đã buộc các cửa hàng ngưng bán ba mẫu smartphone Huawei P30, P30 pro và Nova 5T, mà trong phần cài đặt có ghi « Đài Loan, Trung Quốc », cho đến khi nào nhà sản xuất chịu điều chỉnh lại.

(AFP) – Tình báo Canada bị chia rẽ về khả năng cấm triển khai mạng 5G của Hoa Vi. 

Theo thông tin ngày 13/11/2019 của nhật báo Globe and Mail, các cơ quan tình báo Canada được chính phủ giao trách nhiệm nghiên cứu về chi phí cũng như lợi ích về mặt an ninh nếu như cấm công nghệ của Hoa Vi. Một phát ngôn viên bộ An Ninh Công Canada không đưa ra bình luận với AFP, nhưng cho biết : « cuộc khảo sát này gồm cả việc xem xét kỹ lưỡng những lời khuyên của các nước đồng minh ».

(AFP) –Facebook xóa 5,4 tỉ tài khoản giả mạo. 

Hôm qua 13/11/2019, Facebook khẳng định đã xóa 5,4 tỉ tài khoản giả mạo kể từ đầu năm nay, so với năm ngoái là 2,1 tỉ. Trong báo cáo mỗi sáu tháng về tính minh bạch, mạng xã hội này cho biết đã « cải thiện năng lực phát hiện và phong tỏa » việc lập ra các tài khoản « giả mạo hoặc lạm dụng ».

(AFP) – Thêm một dấu hiệu khủng hoảng trong ngành y tế Pháp. 

Ngày 14/11/2019, nhiều bệnh viện công cộng “đóng cửa”. Một phần lớn nhân viên, từ giới bác sĩ đến y tá, nhân viên lái xe cứu thương … biểu tình chống cắt giảm ngân sách y tế, đòi tuyển dụng thêm người lao động. Từ năm 2005, chính phủ cắt giảm 9 tỷ euro ngân sách của các bệnh viện công và đòi các bệnh viện Nhà nước phải hoạt động có “hiệu quả” như một doanh nghiệp tư nhân.

(Reuters) – Nga đặt căn cứ quân sự tại Qamishli, đông bắc Syria. 

Đài truyền hình Zvezda trực thuộc bộ Quốc Phòng Nga ngày 14/11/2019 thông báo tin trên và cho biết ba chiếc trực thăng cùng nhiều tên lửa địa đối không đã được điều đến căn cứ Qamishli, sát biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đây, căn cứ này từng do quân đội Mỹ kiểm soát.

(AFP) – Một bộ trưởng Ai Cập bác bỏ điều tra của Liên Hiệp Quốc liên quan đến cái chết của cựu tổng thống Mohamed Morsi. 

Ngày 13/11/2019, ông Omar Marwan lên tiếng về báo cáo của Liên Hiệp Quốc được công bố hôm 08/11/2019. Điều tra của quốc tế cho rằng, cựu tổng thống Morsi qua đời trong một phiên tòa hồi tháng 6/2019 là một vụ “ám sát không được xét xử”, ông Morsi bị giam giữ trong những điều kiện khắc nghiệt.

(AFP) – New York tổ chức triển lãm về hành trình 10 năm truy nã trùm khủng bố Ben Laden. 

Kể từ ngày 15/11/2019 tại bảo tàng tưởng niệm nạn nhân loạt khủng bố 11/09/2001 triển lãm mang tên “Revealed: The Hunt for Bin Laden” bắt đầu đón công chúng. Khách tham quan được tận mắt trông thấy một số những vật dụng từng được tịch thu trong căn nhà cuối cùng của Ben Laden tại Pakistan, khi đặc nhiệm Mỹ tấn công. Chiến dịch Geronimo mở ra trong hai ngày 01 và 02/05/2011, Ben Laden bị tiêu diệt.

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20191114-tin-doc-nhanh