Tin Việt Nam – 26/09/2016
Người dân nộp đơn khởi kiện Formosa
Nhiều người dân tại Nghệ An đến Kỳ Anh, Hà Tĩnh để nộp đơn kiện Formosa.
Nói với BBC Tiếng Việt từ Nghệ An, ông Paul Trần Minh Nhật, một trong những người tham gia chuyến đi nói “chúng tôi làm hợp đồng với 20 xe, nhưng chỉ có 11 xe đến”.
Theo ông Minh Nhật các nhà xe bị “đe dọa” là “chở cũng được, nhưng coi có muốn làm ăn nữa hay không”.
“Vì chỉ có 11 xe đến nên nhiều người dân phải đi xe bus để đến Kỳ Anh,” nhà hoạt động này cũng cho biết.
Dự kiến giáo xứ Phú Yên và tất cả những người khởi kiện sẽ lên xe đi để 8 giờ 30 tới Tòa án huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh.
“Tất cả những người làm đơn khởi kiện sẽ nộp đơn vào Tòa án huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, là nơi Formosa đặt trụ sở theo đúng luật Việt Nam.”
“Đơn kiện, theo luật Việt Nam, chúng tôi không thể đứng đơn tập thể, mà mỗi người đứng đơn. Mẫu đơn ở đây đã được tham khảo các luật sư về thủ tục, hình thức, nội dung.”
“Con số người dân tập trung buổi sang rất đông, nhưng số người đi là khoảng 540 người theo danh sách, vì họ phải vào Kỳ Anh để nộp hồ sơ. Đa số người dân ở giáo xứ Phú Yên, các vùng lân cận, xã Vĩnh Yên, Quỳnh Phương, Quỳnh Lộc.. và dân cư trong huyện Quỳnh Lưu của Nghệ An.”
Vụ kiện đơn giản và… phức tạp
Luật sư Võ An Đôn, từ Đoàn luật sư Phú Yên, phân tích: “Vụ kiện này vừa đơn giản và vừa phức tạp. Đơn giản là Formosa đã nhận mình là thủ phạm gây ra thiệt hại rồi, đã bồi thường thiệt hại rồi. Chỉ cần người bị hại nộp đơn khởi kiện là đã có thể có bồi thường và thắng kiện rồi.”
“Nhưng có điểm khó là bên phía chính quyền có thể gây khó khăn cho việc khởi kiện, như họ có thể không nhận thụ lý vụ án chẳng hạn,” ông Đôn nói với BBC.
Hình ảnh và clip trên mạng xã hội cho thấy nhiều người dân đến giáo xứ Phú Yên (Quỳnh Lưu, Nghệ An) để làm lễ và đi trên đoàn xe.
Trước đó ngày 22/9, hơn 1.000 hộ gia đình viết thư đề nghị Quốc hội và Chính phủ trích hơn 2 ngàn tỉ đồng từ số tiền 11.500 tỉ đồng mà họ mô tả là Công ty Formosa đã thanh toán toàn bộ để bồi thường cho hơn 1.100 hộ dân.
“Không chỉ có những nạn nhân trực tiếp là ngư dân, những người làm công việc hậu cần nghề biển, mà còn có cả những người làm trong ngành nghề dịch vụ như kinh doanh nhà hàng, nhà nghỉ, và người buôn bán nhỏ lẻ khác.
“Số tiền yêu cầu bồi thường của từng hộ gia đình được tính dựa trên thiệt hại thu nhập trung bình trên thực tế trong 6 tháng qua, thiệt hại tài sản vật chất dùng cho việc sản xuất kinh doanh, tổn hại tinh thần, và thiệt hại thu nhập trung bình trong 5 năm tới do hậu quả tàn phá môi trường biển bởi Công ty Formosa gây ra,” bức thư viết.
Ảnh hưởng hàng trăm ngàn người
Trước đó, báo cáo của chính phủ Việt Nam nói vụ cá chết ở miền Trung ảnh hưởng hàng trăm ngàn người.
Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Nguyễn Thiện Nhân, được dẫn lời nói tại kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa 14 hồi tháng Bảy rằng việc Formosa xả thải gây ô nhiễm môi trường và gây hậu quả nghiêm trọng cho 4 tỉnh ven biển miền Trung.
“Cử tri và nhân dân cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân đã buông lỏng trách nhiệm quản lý Nhà nước về đầu tư và bảo vệ môi trường,” ông Nhân nói.
Một báo cáo khác được mô tả là vừa được gửi đến Quốc hội cho biết Chính phủ Việt Nam nói: “Theo Chính phủ, tính toán sơ bộ thì sự cố ô nhiễm biển miền Trung đã ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 100 nghìn người, do không có việc làm ổn định, thu nhập thấp và 176.285 người phụ thuộc”.
Hôm 20/9, thông cáo của Bộ Y tế Việt Nam nói người dân “không sử dụng các loại hải sản” ở tầng đáy sống trong vòng 20 hải lý, sau sự cố thảm họa môi trường khiến cá chết.
Công ty Formosa bị cáo buộc và thừa nhận gây ra vụ cá chết ở ven biển bốn tỉnh miền Trung, và đồng ý bồi thường 500 triệu đôla Mỹ.
Luật sư: Khả năng ngư dân thắng kiện Formosa là 100%
Nhà máy đặt ở Hà Tĩnh của hãng Formosa Đài Loan đang đối mặt với một trận chiến pháp lý lớn. Hôm 26/9, 600 ngư dân ở tỉnh Nghệ An đã đến một tòa án cấp thị xã của tỉnh Hà Tĩnh để nộp đơn kiện nhà máy của Formosa vì đã gây ra thảm họa môi trường biển hồi tháng 4 năm nay.
Vụ xả chất thải trái phép của Formosa khi đó đã gây ra nạn cá chết hàng loạt, đồng thời gần như làm tê liệt các hoạt động ngư nghiệp và du lịch của 4 tỉnh miền Trung từ Hà Tĩnh cho đến Thừa Thiên-Huế.
Lúc 5 giờ chiều, giờ địa phương, từ Kỳ Anh, nhà hoạt động dân chủ Chu Mạnh Sơn tường thuật với VOA Việt Ngữ về cuộc khởi kiện của các ngư dân bị ảnh hưởng:
“Lúc 3 giờ 20, Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam cùng một số đại diện bà con ở thị xã Quỳnh Lưu đã vào làm việc trực tiếp với Chánh án Tòa án Nhân dân Thị xã Kỳ Anh để rồi hai bên làm thủ tục nhận đơn người dân khiếu kiện Formosa. Và bây giờ thì quá trình nhận đơn đang diễn ra”.
Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam, Quản xứ Giáo xứ Phú Yên, Nghệ An, trong nhiều tháng qua đã tổ chức nhiều buổi cầu nguyện và biểu tình ôn hòa để các giáo dân cũng là ngư dân bày tỏ sự bất bình về thảm họa do Formosa gây ra và đòi đóng cửa nhà máy của hãng.
Về cuộc khởi kiện hiện nay, vị linh mục cho biết có hai nhóm luật sư trợ giúp pháp lý cho các ngư dân. Vào thời điểm VOA liên lạc, linh mục vẫn đang làm việc với phía tòa án thị xã nên ngài chỉ nói ngắn gọn về kỳ vọng của ngài và của các ngư dân về vụ kiện:
“Trước mắt nếu chúng ta xét theo cơ sở pháp lý thì chúng ta phải là khởi kiện sẽ là thắng”.
Nhận định về tương lai vụ kiện, Luật sư Võ An Đôn, người thường bảo vệ cho quyền lợi của những người yếu thế trong nhiều vụ kiện tụng hoặc xét xử, nói với VOA:
“Nếu bà con ở Nghệ An, Hà Tĩnh khởi kiện Formosa mà có đầy đủ bằng chứng cho rằng nguyên nhân thiệt hại là do Formosa gây ra thì việc này thắng kiện là 100% nắm trong tay bởi vì vụ kiện này rất là đơn giản. Người gây ra thiệt hại là công ty Formosa đã đồng ý chịu bồi thường với số tiền là 500 triệu đôla, thì theo luật chỉ cần người thiệt hại chứng minh về thiệt hại của mình do Formosa gây ra thì đương nhiên bồi thường, thì theo luật 100% là thắng”.
Tuy nhiên vị luật sư nhấn mạnh đó là khả năng chiến thắng trên lý thuyết. Ông cảnh báo rằng trên thực tế, khi nhận một số lượng đơn khởi kiện của hàng trăm người, “bên chính quyền sẽ gây khó khăn” bằng cách “không thụ lý” đơn hoặc “viện lý do này, lý do khác” để không thụ lý đơn khởi kiện.
Trong trường hợp Tòa án Thị xã Kỳ Anh làm như vậy, Luật sư Đôn tư vấn rằng những ngư dân hoặc người bị ảnh hưởng có thể nộp đơn lên tòa án tối cao hoặc viện kiểm sát cấp tỉnh của địa phương đó.
Để đi đến tòa án ở Kỳ Anh, 600 ngư dân Quỳnh Lưu đã vượt qua quãng đường khoảng 200 kilomet mà khởi đầu chuyến đi họ đã gặp cản trở từ lực lượng công an, an ninh. Nhà hoạt động Chu Mạnh Sơn cho hay ban đầu các ngư dân thuê 20 xe khách để đi, song do sự can thiệp và dọa dẫm từ “công an huyện Quỳnh Lưu và Diễn Châu”, nên chỉ có 15 xe đưa họ đi.
Theo nhà hoạt động, mặc dù có những ngăn cản, sách nhiễu, đe dọa cũng như cách hành động theo dõi, ghi hình của công an và an ninh mặc thường phục, 600 ngư dân đã đến được tòa án. Tại đó, họ đã được tiếp sức, động viên bởi 500 ngư dân của các giáo xứ Quý Hòa và Đông Yên.
Anh Sơn cho biết các ngư dân khẳng định sẽ kiên quyết tiếp tục đấu tranh đòi quyền lợi, yêu cầu Formosa đền bù thiệt hại, và yêu cầu chính quyền “đuổi Formosa cút khỏi Việt Nam” để có “một tương lai sáng” cho con cháu họ không phải gánh chịu các thảm họa hay hậu quả của thảm họa.
VN chuẩn bị đón Tổng thống Philippines
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte sẽ hội kiến với Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang khi thăm Việt Nam từ 28 đến 29/9.
Ông cũng sẽ gặp cộng đồng người Philippines ở Hà Nội.
Chính phủ Philippines ước tính khoảng 3.800 người Philippines đang sống ở Việt Nam.
Ông Rodrigo Duterte cũng cho biết ông dự kiến sẽ đi thăm Trung Quốc, Nhật Bản và Nga.
Ông nói tại Trung Quốc, ông sẽ thảo luận về tranh chấp biển đảo nhưng cũng muốn thúc đẩy quan hệ thương mại.
Dự kiến ông Duterte sẽ thăm Trung Quốc, Nhật Bản vào tháng 10.
Hoàng tử William ‘sắp thăm Việt Nam’
Hoàng tử Anh William dự kiến đến Hà Nội giữa tháng 11 dự một hội nghị quốc tế chống buôn bán động vật hoang dã.
Hội nghị Hà Nội về Buôn bán trái pháp luật các loài động vật, thực vật hoang dã sẽ diễn ra vào tháng 11.
Việt Nam nói hội nghị có thể sẽ đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực của Việt Nam trong việc đẩy mạnh cam kết thực hiện có trách nhiệm việc phòng chống buôn bán trái phép động vật hoang dã.
Hoàng tử Anh William đang là Chủ tịch của “United for Wildlife”, dự án liên hiệp giữa 7 tổ chức bảo vệ động vật hoang dã lớn nhất thế giới dưới sự chủ trì của Quỹ từ thiện Hoàng gia Anh.
Hội nghị sẽ đưa ra Tuyên bố Hà Nội, một tuyên bố chung giữa chính phủ của 40 quốc gia tham dự.
Năm 2014, Việt Nam đã tham gia Hội nghị London, cùng 40 nước ký Tuyên bố về chống buôn bán trái phép động vật hoang dã.
Liên hệ gì giữa Tôn Hoa sen và Ban Tuyên giáo Trung ương?
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
Ngày 13 tháng 9 một chỉ thị của Ban tuyên giáo Trung ương được ông Phó Ban tuyên giáo Phạm Văn Linh chỉ đạo 7 điểm cho báo chí không được tham gia viết, đăng tải bài phản biện. Trong đó điểm thứ 2 yêu cầu dừng phản biện đưa tin về dự án thép của Tôn Hoa Sen. Trong thời điểm dư luận hết sức bức xúc trước thảm họa Formosa việc ngăn cản báo chí đưa tin phản biện dự án Tôn Hoa sen không những đi ngược lại quyền tự do thông tin của người dân mà còn cho thấy sự quyết tâm khó giải thích của chính quyền đối với Tôn Hoa sen.
Chỉ thị ngưng đưa tin
Kể từ khi Tôn Hoa sen công khai thừa nhận sẽ đầu tư cho dự án nhà máy liên hợp thép tại Cà Ná, Ninh Thuận báo chí đã nhanh chóng nhập cuộc đưa ra mọi bằng chứng, luận điểm yếu kém của doanh nghiệp này trước một dự án mà ai cũng biết tập đoàn Hoa sen khó đáp ứng nhu cầu vốn, kỹ thuật lẫn kinh nghiệm về môi trường.
Báo chí đưa cả thông tin về cá nhân ông Lê Phước Vũ cũng như tình trạng nợ của Hoa sen với mục đích giúp cho chính phủ cái nhìn chi tiết hơn về tập đoàn này trước khi nghiên cứu tỉ mỉ hồ sơ của Tôn Hoa sen cũng như những dự toán mà nó sẽ thực hiện trong tương lai.
Rất nhiều nhà báo phê phán việc Phó ban tuyên giáo Trung ương Phạm Văn Linh chỉ thị yêu cầu báo chí ngưng đăng tin, phản biện về Tôn Hoa sen là một động thái vi phạm nguyên tắc dân chủ mặc dù việc này không phải là lần đầu tiên xảy ra đối với báo chí Việt Nam.
Đối với người làm báo, việc đưa tin phản biện trước một dự án quá nhiều rủi ro như Tôn Hoa sen là một công việc hiển nhiên bởi chức năng truyền thông của báo chí là đưa tin trung thực và hướng dẫn dư luận về một dự án có tầm cỡ quốc gia, để từ đó người dân tham gia quan sát những động thái của chính phủ. Đối với một tờ báo đảng thì việc này càng phải nên làm vì Đảng chưa khi nào ngưng cổ vũ cho sự minh bạch cần có trong thông tin.
Ngày 25 tháng 4, trả lời phóng viên Lan Anh trên Kênh VTC14 về thắc mắc của ngư dân đối với Công ty Formosa về hệ thống xử lý nước xả thải, ông Chu Xuân Phàm, Phó phòng đối ngoại Công ty Formosa Hà Tĩnh cho rằng phải biết chấp nhận mất mát vì không thể có được hai điều cùng một lúc. Hoặc cá hoặc là nhà máy thép.
Lời thú nhận của ông Chu Xuân Phàm hướng cho dư luận thấy sự yếu kém của tỉnh Hà Tĩnh khi cho phép nhà máy Vũng Áng hoạt động bất kể môi trường bị phá hủy. Chính phủ được báo chí đánh động qua những điều mà ông Phàm thừa nhận đã cho thấy sự tích cực của báo chí trước các vấn đề môi trường mà doanh nghiệp luôn luôn che dấu.
Nhà báo Đại tá Bùi Văn Bồng nguyên trưởng đại diện báo Quân đội Nhân dân khu vực đồng bằng sông Cửu Long phản ứng khi nghe chỉ thị của Ban Tuyên giáo Trung ương về dự án Tôn Hoa sen:
Chỉ thị của Ban tuyên giáo Trung ương là một chỉ thị mang tính chất chỉ đạo báo chí toàn quốc, các cơ quan tuyên truyền toàn quốc để mà nói về vấn đề gì đó định hướng xã hội.
- Nhà báo Bùi Văn Bồng
“Chỉ thị của Ban tuyên giáo Trung ương là một chỉ thị mang tính chất chỉ đạo báo chí toàn quốc, các cơ quan tuyên truyền toàn quốc để mà nói về vấn đề gì đó định hướng xã hội. Nhưng nếu chỉ đạo của tuyên giáo đi vào chỉ đạo cụ thể để ngăn chặn như thế là vi phạm quyền thông tin của người dân. Quyền được thông tin và thông tin trở lại cũng như quyền được phản biện với đảng và nhà nước, chính phủ những điều mà họ cần biết.
Điều đó đi ngược lại với quan điểm tự do ngôn luận lẫn tự do báo chí của đảng ta đấy là cái thứ nhất. Cái thứ hai khi những vấn đề nảy sinh trong cuộc sống trong sản xuất, trong phát triển kinh tế xã hội mà đất nước mình đã nhiều lần chấp nhận những dự án, xây dựng các công trình mà không khảo sát, không nghiên cứu kỹ nhưng đưa những ý kiến đề xuất chủ quan của một người nào, một nhóm nào đó đó để làm công trình hoặc là chấp nhận một dự án nào đó và sau này gây hậu quả thiệt hại thì chúng ta đã lãnh nhiều rồi.
Bây giờ khi dư luận đang nói nhiều thì chính là lúc đảng và nhà nước phải nghiên cứu cho nó rõ cho nó kỹ để mà quyết định làm hay là không làm. Còn nếu mà những ý kiến phản biện, phê bình hoặc đóng góp ngược lại của những vị đứng ra để chịu trách nhiệm chỉ đạo và lãnh đạo, phối hợp giữa bên A bên B để gây dựng một dự án gì đó mà có hại lâu dài về nhiều mặt tất nhiên kể cả mội trường và hiệu quả kinh tế xã hội mà ra quy định là chặn thì đó là vi phạm rất lớn, kể cả vi phạm đường lối quan điểm và tư tưởng của Đảng.”
Vai trò của báo chí
Một thí dụ điển hình về vai trò của báo chí góp phần tích cực phản biện trong các dự án mà an toàn môi trường là câu hỏi không có lời giải, đó là nhà máy thép của tập đoàn Posco tại vịnh Vân Phong.
Vào năm 2008 dự án cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong tại tỉnh Khánh Hòa bị hoãn đột ngột, đáng lẽ khởi công theo kế hoạch vào ngày 25 tháng Giêng. Đây là một cảng quốc tế đã được quy hoạch cấp quốc gia, được Quốc hội thông qua nhưng bị ngưng lại để dành cho một dự án khác đó là nhà máy thép Vân Phong do tập đoàn Posco của Hàn Quốc làm chủ đầu tư.
Nhà báo Võ Văn Tạo là người trực tiếp tham gia cùng với nhiều tờ báo lớn nhỏ trong vụ này kể lại:
“Thời gian đó tôi cộng tác hơn một chục tờ báo lớn nhỏ đồng thời tôi có rất nhiều đồng nghiệp thân thiết khi họ đến Nha Trang tác nghiệp tôi đã tạo điều kiện giúp dỡ cho họ phương tiện hay liên lạc với giới chức . . . lúc đó tôi là phóng viên thường trú của báo Nông thôn ngày nay và tôi đã phát tiếng súng đầu tiên của dự án thép Posco với hai giác độ một là giữ lại cảng trung chuyển cho hàng hải Việt Nam thứ hai nữa là bảo vệ môi trường rất trong lành của vịnh Vân Phong được rất nhiều người ca ngợi, có tiềm năng về nuôi trồng thủy sản, nghỉ mát dưỡng bệnh . . .Đồng thời lúc đó tôi cũng liên lạc với báo Tuổi Trẻ, báo Kinh tế Sài gòn, phối hợp đài truyền hình Việt Nam VTV.
Tôi biết rằng những dư luận đó mà phản ứng mạnh trên báo chí thì chắc chắn rằng Ban bí thư luôn luôn ghi nhận các ý kiến của xã hội như thế. Thực tế thì có rất nhiều trường hợp rất khó khăn thí dụ như báo Nhân Dân lúc đó là ông Đinh Thế Huynh làm Tổng biên tập và ổng yêu cầu anh em trong tờ báo đó không loan tải về dự án đó bởi vì sau này khi ông Nguyễn Tấn Dũng ra nước ngoài có tiết lộ cho lãnh đạo tỉnh và báo chí biết rằng dự án Posco trước đó hai đời Tổng bí thư và hai đời Thủ tướng trong đó có bản thân ông Nguyễn Tấn Dũng sang trụ sở của Posco bên Hàn quốc mời gọi đầu tư cho nên ông Đinh Thế Huynh ông ấy biết và ngăn cản chuyện đó.
Nhưng lúc đó có những bài báo thật tốt vẫn đưa trên báo Nhân Dân khi ông Đinh Thế Huynh đi vắng khỏi tòa soạn thì anh Phó Tổng biên tập đã đưa bài báo đó lên. Có những bài trên báo Sài gòn Giải phóng cũng bị nghẹn lại nhưng cuối cùng do tác động báo Sài gòn Giải phóng cũng đăng. Sau mấy tháng như thế cuối cùng đến tháng 11 thì ông Hoàng Trung Hải có công văn cho tỉnh Khánh Hòa chính thức từ chối dự án Posco. Đó là một trong những lần báo chí phản biện thành công nhất đối với dự án rất lớn đã có ý đồ gần như 100% tại vịnh Vân Phong của Khánh Hòa.”
Đối với Tôn Hoa sen bên cạnh dư luận từ quần chúng, Đại tá Bùi Văn Bồng cũng đặt câu hỏi về thái độ của Ban Tuyên giáo trung ương có thể bị nhóm lợi ích mua chuộc hay thuộc dạng sân sau của tập đoàn Tôn Hoa sen:
“Trong vấn đề này tôi thấy rằng ông Phó ban Tuyên giáo Trung ương đó liệu có phải vì động cơ nào đó hay ý định cá nhân, phe nhóm nào đó mà đi ủng hộ cho cái dự án này cho bằng được thì như thế là anh ủng hộ nhà đầu tư một cách cực đoan và anh phớt lờ, bỏ qua ý kiến dân chủ của nhân dân và của các nhà khoa học.”
Ngày 15 tháng 9, hai ngày sau khi Ban tuyên giáo Trung ương ra chỉ chị, Sở Truyền thông và thông tin Tỉnh Ninh Thuận tiếp tục ra văn bản yêu cầu mọi cơ quan ban ngành trong tỉnh tiếp tay tuyên truyền cho khu liên hợp thép của Tôn Hoa sen tại Cà Ná.
Sau ngày 13 tháng 9 người dân không còn thấy một thông tin gì về Tôn Hoa sen hay dự án Cà Ná trên báo chí nữa. Thế nhưng một tuần sau phóng sự “có một sự thật khác ở Cà Ná” trên báo Hội Nông dân Việt Nam đã ghi nhận về người dân tại Cà Ná cho thấy cuốc sống ở đây đang xáo động bởi thép Hoa sen.
Bà Nguyễn Thị Răng, một phụ nữ sống tại thôn Lạc Nghiệp, xã Cà Ná cho biết “Chỉ có những người ăn không ngồi rồi mới mong dự án thép để có tiền đền bù đất. Đất ở đây từ khi có dự án làm muối thì đâu trồng được cây cối nên đâu làm được gì. Những người đó sung sướng thì chúng tôi đau khổ. Chúng tôi sống bằng nghề biển nên mong các ngành các cấp đừng cho tập đoàn Hoa Sen về làm thép ở đây”
Không riêng gì Cà Ná dân chúng khắp nơi lo lắng cho bữa cơm gia đình cũng đặt câu hỏi, Tôn Hoa sen mạnh đến đâu để được Ban tuyên giáo ủng hộ hết mình như vậy?
Công an ngăn trở Phú Yên kiện Formosa
BTV Mặc Lâm
Sáng hôm nay ngày 26 tháng 9 năm 2016, giáo xứ Phú Yên và vùng lân cận theo dự tính sẽ tập trung tại giáo xứ để đến Tòa án đưa đơn khỏi kiện nhà máy Formosa vì đã gây thảm họa môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe và công ăn việc làm của người dân.
Số người tham dự cuộc đi này lên đế 600 người và giáo xứ đã thuê 20 xe ô tô để đưa đón họ. Tuy nhiên công an đã làm khó dễ các nhà xe khiến cho một nửa trong họ không đến được theo như hợp đồng.
Linh mục Đặng Hữu Nam, Quản xứ giáo xứ Phú Yên cho chúng tôi biết thếm chi tiết như sau:
“Hôm nay theo chương trình thì tôi tổ chức đưa người dân giáo xứ Phú Yên và người dân vùng phụ cận lên tòa án kiện Formosa về vấn đề môi trường. Chúng tôi đã hợp đồng với 20 xe ô tô để chở người dân đi với số lượng khoảng 600 người nhưng từ ngày hôm qua công an huyện Quỳnh Lưu và công an huyện Diễn Châu đã đến tận các nhà xe bao vây, khủng bố họ. Công an tuyên bố nếu chương trình đưa dân đi khởi kiện thì họ sẽ cho biết tay, họ sẽ làm ảnh hưởng việc làm ăn của nhà xe sau này. Lời tuyên bố đó làm cho một số người không dám đi nhưng rồi khi tôi đứng ra bảo lãnh là sẽ đi với tôi thì họ sẵn sàng để đi. Họ đã điều chỉnh được số lượng 20 xe để ngay buổi sáng nay họ sẽ đến để rồi đưa chúng tôi đi.
Khi trên đường đi đến chúng tôi thì công an huyện Quỳnh Lưu, công an huyện Diễn Châu đã tổ chức chặn xe lại, công an lên gặp gỡ những người lái xe hăm dọa họ trong khi họ đang trên đường đến với chúng tôi do đó người dân chưa lên xe được vì họ dọa: anh đi cũng được nhưng mà sau chuyến đi của anh về thì anh sẽ biết, chúng tôi sẽ cho anh biết như thế nào.
Vì thế đã có mười một chiếc xe không đến được với chúng tôi. Trong khi đó chúng tôi tiếp tục bổ sung những xe khác thì hầu như tất cả các nhà xe trên địa bàn của tỉnh Nghệ An nhận lời. Nhưng khi nhận lời rồi trên đường họ đến đây thì công an lại tiếp tục chận đường uy hiếp tuyên bố nhà xe sẽ bị trả thù vì đã đưa người dân theo lời khuyên của chúng tôi đã đi đến tòa án khởi kiện.
Cho đến bây giờ chỉ có một số xe, chúng tôi phải tìm mọi cách để giúp người dân đi. Đáng lẽ chương trình của tôi là 4 giờ 30 chúng tôi đã khởi hành từ nhà thờ giáo xứ Phú Yên nhưng mà cho đến giờ này là 8 giờ kém 10 chúng tôi vẫn chưa đi hết được”.
Khi được hỏi nếu trên đường đi có các chốt công an giao thông ngăn lại làm khó dễ nhà xe thì giáo dân sẽ quay về hay tiếp tục đến tòa án, Linh mục Đặng Hữu Nam cho biết:
“Tôi dự báo thì nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam họ sẽ tìm mọi cách để ngăn cản như chúng ta đã thấy nhưng chắc chắn rằng nếu mà còn cái đầu óc tỉnh táo thì họ sẽ không đứng ra để chặn đường như vậy. Bởi vì khi mà người dân chưa lên xe thì họ dọa nhà xe nhưng khi người dân đã lên xe rồi mà ách tắt giữa đường thì chắc chắn là người dân sẽ xuống đường và ngay lúc đó sẽ có những cuộc biểu tình phản đối, truyền thông sẽ cho cả thế giới biết được diện mạo của nhà cầm quyền Việt Nam”.
Bộ công an Việt – Trung tăng cường hợp tác
Việt Nam và Trung Quốc cam kết sẽ tiếp tục tăng cường hoạt động hợp tác giữa hai bộ Công An nhằm chống các loại tội phạm bao gồm tội phạm công nghệ cao, tội phạm phá hoại an ninh nội địa và trấn áp tội phạm xuyên quốc gia như buôn bán ma túy và buôn người.
Đó là nội dung trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Công an Trung Quốc Quách Thanh Côn diễn ra vào sáng ngày hôm nay tại Hà Nội.
Theo Thông tấn xã Việt nam, tại cuộc gặp, Thủ tướng Việt Nam đề nghị hai bên mở rộng hợp tác nâng cao trình độ cho cán bộ thực thi pháp luật theo tinh thần 4 tốt và phương châm 16 chữ vàng mà lãnh đạo hai đảng và nhà nước đã thống nhất.
Vấn đề biển Đông cũng được đề cập trong cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo. Theo đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Puúc khẳng định hai bên cần thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông, gọi tắt là DOC.
Trước đó, vào ngày 25 tháng 9, Bộ công an hai nước đã tổ chức hội nghị hợp tác phòng chống tội phạm lần thứ 5 tại Hà Nội. Chủ trì hội nghị là Bộ trưởng Công an Trung Quốc Quách Thanh Côn và người tương nhiệm Việt Nam, thượng tướng Tô Lâm.
Kết thúc hội nghị, hai bên đã đề ra phương hướng hợp tác giữa hai bộ từ nay đến năm 2018. Hai bên nhấn mạnh sẽ tiếp tục tăng cường trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác đấu tranh làm thất bại mọi âm mư, hoạt động của các thế lực thù địch và phản động.
Vào năm 2008, Việt Nam và Trung Quốc đã thiết lập cơ chế hội nghị hợp tác phòng chống tội phạm. Theo nhận xét của Bộ trưởng Quách Thanh Côn thì hoạt động này đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận, đóng góp vào việc giữ gìn an ninh, ổn định khu vực biên giới, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế mỗi nước.
Những câu chuyện trên “lề trái”, “lề phải”
Kính Hòa, phóng viên RFA
Blogger Cánh Cò viết rằng chưa bao giờ chuyện thời sự Việt Nam lại dồn dập như lúc này, từ chuyện cung đình cho đến chợ búa, từ chuyện con cá ở Formosa đến việc ông Bí thư tỉnh ủy Thanh Hóa ngoại tình, và dĩ nhiên câu chuyện tham nhũng và mất tích của Trịnh Xuân Thanh vẫn chưa có hồi kết.
Cung đình dòng tộc, và những chuyện khác
Một câu chuyện cung đình ở mức trung bình là chuyện ông Triệu Tài Vinh, người đứng đầu đảng cộng sản tại tỉnh Hà Giang. Ông Vinh có tới gần 10 người thân được bổ nhiệm vào các chức vụ quan trọng trong tỉnh. Sự việc được các blogger và cư dân mạng xã hội bàn tán xôn xao trước khi báo chí chính thống của nhà nước hỏi chuyện ông Vinh. Ông tuyên bố rằng những người thân của ông đều được bổ nhiệm đúng qui trình, mà hơn nữa ông nói rằng ông không có ý muốn làm lãnh đạo.
Blogger Kinh Thư bình luận về tuyên bố đúng qui trình của ông Tài Vinh:
Chuyện cả họ làm quan đã trở thành chuyện tất yếu đúng quy trình. Như thế này thì chuyện cát cứ, lập thành nhiều trung tâm quyền lực, dẫn đến mâu thuẫn chống phá lẫn nhau là điều hiển nhiên chắc chắn. Điều này cũng có nghĩa đảng Cộng Sản ở Việt Nam đang dần mất hết quyền lực tập trung, các nghị quyết của đảng đã, đang, sẽ không còn sức mạnh vì đụng phải quyền lợi phe nhóm của dòng họ. Phép vua thua lệ làng, mọi chính sách sẽ chỉ là chuyện nói cho vui, trên bề mặt. Chuyện tất yếu sẽ đến đúng như quy trình.
Phép vua thua lệ làng, mọi chính sách sẽ chỉ là chuyện nói cho vui, trên bề mặt. Chuyện tất yếu sẽ đến đúng như quy trình.
- Blogger Kinh Thư
Nếu Kinh Thư cho rằng qui trình bổ nhiệm người nhà của các quan chức hiện nay sẽ dẫn đến quyền lực tập trung của đảng bị mất đi, thì tác giả Lã Yên viết trên trang Dân Luận rằng chuyện dòng tộc cùng nhau làm quan sẽ có tác hại ghê gớm hơn nếu chuyện đó xảy ra trong một xã hội hà khắc, được cai trị một cách độc tài.
Về khách quan mà nói, việc cả nhà, cả họ đều làm quan chẳng có gì là xấu, mà đó còn là vinh dự cho một gia đình, dòng họ. Nhưng ở một chế độ độc tài, không dân chủ, không minh bạch, luật pháp không được thượng tôn, trong khi chủ nghĩa lý lịch lên ngôi thì lấy gì bảo đảm chọn và bổ nhiệm đúng người, đúng việc.
Đạo làm quan, người xưa răn rằng: “Tài hèn, đức mọn, quyền cao là đại họa”. Nên xét nghĩ, việc bổ nhiệm quan chức không dựa trên thực tài mà dựa vào quan hệ thân quyến, gia tộc thì dễ phát sinh nguy cơ thao túng quyền lực và vụ lợi, điều chỉ gây hại cho đất nước.
Blogger Song Chi viết rằng Người dân khi nói về nội bộ đảng cũng hay dùng những từ vừa mỉa mai vừa bỡn cợt như “cung đình Hà Nội”, gọi bốn vị trí cao nhất là “tứ trụ cung đình”, con trai con gái dâu rể các ông Tổng bí thư, Thủ tướng là hoàng tử, công chúa, phò mã.
Không xa Hà Giang, cũng một vùng núi nghèo là tỉnh Sơn La. Tại đây một hình ảnh được lan truyền rộng rải trên mạng xã hội và cả báo chí chính thống trong tuần qua, là hình ảnh một người đàn ông chở người thân vừa qua đời của mình trên xe gắn máy, trong một manh chiếu rách. Hình ảnh ấy gây nhiều xúc động, thậm chí những phản ứng giận dữ khi người ta biết rằng cũng chính tại tỉnh Sơn La, những công trình tượng đài tốn kém hàng ngàn tỉ đồng đã được phê duyệt. Những công trình này được giới chức có thẩm quyền cho là để đáp ứng nguyện vọng và tình cảm của nhân dân.
Blogger Tưởng Năng Tiến đăng hình một tờ đơn với nét chữ nghuệch ngoặt của một người dân, một em bé không quần áo, tại tỉnh Sơn La, và rút ra kết luận:
Dù chưa bao giờ có cơ hội đặt chân đến “Sơn La nói riêng và Tây Bắc nói chung” nhưng qua tờ đơn nguyệch ngoạc chưa tới một trăm chữ (gần nửa viết sai lỗi chính tả) của ông Lò Văn Muôn, và qua hình ảnh những đứa bé trần truồng ở vùng đất này thì tôi hiểu tại sao tỉnh Sơn La có thể ban hành nghị quyết thông thông qua đề án xây dựng tượng đài Bác Hồ – với tốn phí 1.400 tỷ đồng – mà không gặp phải bất cứ sự chống đối nào của dân chúng địa phương.
Câu chuyện thứ ba được giới blogger chú ý, bàn tán với nhiều lời kính trọng, là một tòa án xử giam bà Cấn Thị Thuê, một nông dân mất đất, kiên trì đòi quyền lợi của mình và dân làng trong mấy năm qua. Bên ngoài tòa án, nơi xử bà Thêu, có nhiều nông dân cũng mất đất như bà nóng trông người mà blogger Cánh Cò gọi là người anh hùng của họ. Thậm chí Cánh Cò so sánh bà Thêu với hình ảnh một người phụ nữ nổi tiếng thế giới của Miến Điện là bà Aung San Suu Kyi,
Người nông dân Việt Nam không cần biết ai là Aung San Suu Kyi, họ một lòng với bà Thêu vì biết bà cũng là nạn nhân như họ. Cũng xót xa khi nhìn thấy từng vuông đất trên mảnh ruộng thân yêu của gia đình bị chế độ ngấm ngầm chia sớt cho các con hạm đất. Người dân oan ở các nơi khác, kể cả miền Nam, không nệ đường xá xa xôi vạ vật tại Hà Nội để đồng hành cùng với bà. Đó là sự thật và nhà nước do sợ sự thật nên đã tống bà vào tù.
Cơ chế và thay đổi
Trong câu chuyện mất tích và tham nhũng của ông Trịnh Xuân Thanh, mà nhiều blogger đã tốn nhiều sức lực trong mấy tuần qua, lại có thêm một tình tiết mới là ông Thanh không phải thuộc dạng cán bộ luân chuyển, có nghĩa là ông không thể được di chuyển từ một Tổng công ty sang một đơn vị cấp tỉnh.
Nhà văn Phạm Thị Hoài giải thích chữ luân chuyển này trong cơ chế cơ cấu nhân sự hiện nay của đảng cộng sản, và hệ lụy của nó:
Chữ luân trong luân chuyển là cái bánh xe, cái vòng tròn. Chính sách vòng tròn của Đảng sau 14 năm thực hiện đã cống hiến cho tiếng Việt một từ thú vị: chạy luân chuyển (chạy là một trong những động từ đặc trưng nhất cho sự tồn tại của người Việt) và tạo ra một ma trện chằng chịt những bày binh bố trận mù mịt, những mưu toan tiến thoái, những nhập nhằng đổi chác, những bước đệm và những cam kết trước khi trời sáng và những vụ thanh trừng nửa đêm, những chiếc ghế cần sang tên, những sự nghiệp cần tráng men và trước hết: những vết nhơ cần xóa, những bê bối cần hóa giải. Trong ngân hàng nhân sự của Đảng, các đồng chí nợ xấu sau vài vòng luân chuyển lại sạch sẽ như người cộng sản vừa bước ra từ giáo trình Mác-Lê. Hệ thống tự xây cho mình cung mê, để rốt cuộc không tìm ra cửa thoát. Luân chuyển thành luân vong, lại một chữ luân định mệnh.
Nói về những người cộng sản Việt Nam, có hai blogger không đồng ý với nhau về vị trí của những người này trong tiến trình dân chủ hóa Việt Nam hiện nay.
Trong một bài viết đăng trên mạng xã hội, nhà báo Huy Đức phê bình những người đấu tranh cho dân chủ nhưng có sự thù hận đố kỵ với những người cộng sản:
Những người cộng sản đã thất bại khi áp dụng chuyên chính vô sản với những ai không “yêu nước” theo mô hình của họ. Tôi không nghĩ là những người mong muốn đất nước dân chủ hóa sẽ dễ dàng thành công nếu như khi chưa có gì trong tay đã đòi tùng xẻo những người cộng sản. Tôi biết nhiều người cộng sản cũng muốn kiến tạo một tương lai ngay tại chính quê hương chứ không phải ai cũng vơ vét rồi đưa gia đình chuồn ra ngoại quốc.
Khi thực trạng báo chí nước nhà quá tệ khiến Ba Sàm mơ có một nơi mà ở đó mọi người có thể dễ dàng, nhanh chóng tìm được rất nhiều thông tin đa chiều.
- Tác giả Nguyễn Hoa Lư
Blogger Nguyễn Anh Tuấn, một nhà hoạt động dân sự trẻ tuổi không đồng tình với ý nghĩ rằng nhiều người cộng sản cũng muốn kiến tạo một tương lai tại chính quê hương,
Làm sao một người đảng viên cộng sản có thể kiến tạo một tương lai cho đất nước, nơi ai ai cũng có thể thực thi các quyền dân sự chính trị ôn hòa của mình, khi mà chính sự tồn tại của họ trong tư cách thành viên Đảng Cộng sản Việt Nam – một đảng tự định nghĩa sẽ nắm quyền tuyệt đối, toàn diện, duy nhất – đang chứng tỏ cho điều ngược lại: tước đoạt các quyền dân sự chính trị của người dân ngoài đảng?
Không nói về những người cộng sản, blogger Viết Từ Sài Gòn lại có hy vọng rằng xã hội Việt Nam đang thay đổi, đang chạm tay đến dân chủ. Tác giả đưa ra ba lý do cho nhận định lạc quan đó. Thứ nhất là người dân hiện nay nếu bất tín nhiệm với nhà nước thì có dựa trên những phân tích lý trí. Thứ hai là người dân đã bắt đầu bình tĩnh, không hô hào theo đám đông nữa. Và cuối cùng là người dân đang có ý thức về xã hội mà mình đang sống.
Về phía nhà cầm quyền, đặc biệt là từ bộ máy trấn áp của nhà nước cộng sản, blogger Đoan Trang cũng nhận thấy rằng sự hà khắc đã bớt đi rất nhiều so với trước đây:
Có sự thay đổi theo hướng bớt rừng rú hơn. Sự thay đổi này chẳng phải do chính quyền công an trị ở Việt Nam tự nhiên trở nên nhân hậu hơn, mà (có thể) là do chính quyền buộc phải học cách hành xử văn minh hơn để còn hội nhập với khu vực và thế giới; và do số người bất mãn, “phản động” bây giờ đông hơn xưa nhiều quá, công An không đủ nguồn lực để tiêu diệt hết, chỉ đủ sức để tạm thời kiểm soát được thôi.
Một điều có thể gây thất vọng cho Đoan Trang, cùng nhiều blogger lạc quan khác là nhà cầm quyền vẫn y án năm năm tù giam cho người chủ trang blog Ba Sàm, ông Nguyễn Hữu Vinh vào ngày thứ năm 22 tháng chín. Phiên tòa này nhắc cho tác giả Nguyễn Hoa Lư nhắc lại lời của ông Vinh cách đây mấy năm khi bắt đầu thực hiện trang tin tức lề trái nổi tiếng này:
“Khi thực trạng báo chí nước nhà quá tệ khiến Ba Sàm mơ có một nơi mà ở đó mọi người có thể dễ dàng, nhanh chóng tìm được rất nhiều thông tin đa chiều. Không những vậy, họ còn có thể được tự đánh giá, thử thách mình và học hỏi về kiến thức, lối sống, cách ứng xử, v.v.. Nơi đó sẽ giúp thêm việc khích lệ, tạo điều kiện chưa từng có cho mỗi cá nhân chỉ bằng phương tiện trên máy tính mà cũng có thể hy sinh chút ít thời gian, công sức để chia sẻ một cách nhanh chóng những hiểu biết, quan điểm của mình cùng mọi người trên khắp thế giới bằng những bài viết, ý kiến. Thêm nữa, nó cũng là nơi dung hòa “hai thế giới” thông tin của người Việt – gần đây được mệnh danh là “lề trái” và “lề phải”.
Ý muốn dung hòa hai thế giới truyền thông của ông Nguyễn Hữu Vinh đã phần nào thành hiện thực, khi trong thời gian gần đây, báo chí chính thống, thậm chí cả các quan chức nhà nước đã phải tính đến các nguồn tin từ các trang blog và mạng xã hội đưa ra. Và ngay trong bài báo viết về phiên tòa xử ông Nguyễn Hữu Vinh, báo Tuổi trẻ tại Sài Gòn đã thay một bức hình bị cho là làm xấu hình ảnh ông Vinh, sau khi có nhiều ý kiến chỉ trích từ giới blogger và từ mạng xã hội.
http://www.rfa.org/vietnamese/programs/ReadingBlogs/the-stories-on-the-left-and-on-the-right-09262016101812.html
“Nhà báo khác chó gì dân!”
và tương lai công an trị báo giới nhà nước
Nội trong tháng 9/2016, liên tiếp hai phóng viên nhà nước đã bị công an đánh bầm dập: ngày 21/9/2016, phóng viên Đỗ Thanh Hải (báo VTC News) bị một nhóm công an viên của xã Cư Pô (huyện Krông Puk) tấn công thô bạo đến mức nhập viện; hai ngày sau, sáng 23/9/2016, phóng viên Trần Quang Thế (báo Tuổi Trẻ) bị một nhóm người, trong đó có cán bộ của Đội cảnh sát hình sự công an huyện Đông Anh (Hà Nội), lao vào hành hung.
Nguyễn Trung Bảo – một nhà báo quốc doanh, đã phải tán thán “Nhà báo khác chó gì dân!” và chua chát đến mức cay độc: “Trận đòn hôm nay với các nhà báo nên xảy ra nhiều hơn nữa, và sẽ tất yếu như vậy thôi. Để các nhà báo hiểu rằng thân phận của họ thật ra không khác gì những người xuống đường biểu tình chống Trung Quốc, chống Formosa… mà có những kẻ trong số họ đã bĩu môi cười khẩy với câu hỏi muôn thuở: “Làm vậy thì được gì?“.
Nạn công an trị không chừa ai. Sau khi đàn áp các blogger “lề trái’’, công an cũng chẳng buông tha giới phóng viên “lề phải”, thậm chí đánh cả phóng viên “lề đảng”.
Vào tháng 5/2012, hai nhà báo Nguyễn Ngọc Năm và Hán Phi Long của Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) – cơ quan truyền thông đậm chất “lề đảng” – đã bị hành hung dã man. Hai nhà báo xác nhận, họ chính là người bị đánh trong clip được cho là ghi trong bối cảnh cưỡng chế tại Văn Giang khi làm tin liên quan vụ cưỡng chế đất tại huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Cho dù sau đó VOV đã phải lên tiếng yêu cầu Công an Hưng Yên giải thích lý do, nhưng vụ này mau chóng bị chìm xuồng. Hội nhà báo VN – tổ chức được coi là ‘bảo vệ quyền lợi cho nhà báo’ – đã hoàn toàn cấm khẩu.
Vào đầu năm 2015, nhà báo Kim Quốc Hoa – tổng biên tập báo Người Cao Tuổi – đã bị khởi tố vì tờ báo này liên tục phơi bày các vụ việc tham nhũng. Tuy nhiên không một cơ quan có trách nhiệm nào đứng ra bảo vệ cho ông Hoa, trừ những tổ chức xã hội dân sự độc lập và các trang mạng “lề trái”.
Còn khi nhà báo Nguyễn Ngọc Quang - Đài Phát thanh truyền hình tỉnh Thái Nguyên - bị côn đồ chém đến mức thương tật vào năm 2015 khi viết bài về tình trạng khai thác bừa bãi tại mỏ Núi Pháo, Thái Nguyên, mặc dù sau đó Bộ Thông tin truyền thông lên tiếng, nhưng lại dùng cách nói nước đôi. Còn Hội nhà báo VN chẳng thấy tăm hơi đâu.
Vào lần này khi nhà báo Trần Quang Thế của Tuổi Trẻ bị công an Đông Anh hành hung, Hội nhà báo VN cũng chỉ dám lên tiếng “yêu cầu xử lý nghiêm”. Hết, không có động tác gì đính kèm!
Những vụ việc phóng viên nhà nước bị nạn công an trị và côn đồ địa phương hành hung dã man đã tiếp thêm một tô điểm cay đắng cùng một trải nghiệm quá thấm thía đối với báo giới nhà nước về “nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”, đặc biệt với những nhà báo nào vẫn tâm niệm “còn đảng còn mình”.
Đã quá rõ là những cơ quan “quản lý” như Bộ thông tin truyền thông, Hội nhà báo VN cùng các cơ quan tuyên giáo đảng chẳng muốn làm bất cứ điều gì để bảo vệ nhà báo. Nếu không muốn nói ngược lại rằng các cơ quan này khư khư ôm giữ sự an toàn và ghế cho giới lãnh đạo.
Vậy giới báo chí nhà nước phải làm gì để chống chọi cái hiểm họa công an trị xúc phạm, đánh đấm và rất có thể còn bắt bớ họ?
Nhà báo Nguyễn Trung Bảo chỉ nêu ra một kết luật gắn gọn: “Sẽ không có gì khác nếu họ không tự đấu tranh với bạo quyền, với chính mình”.
Lê Dung / SBTN
Các nhà máy nhiệt điện than Trung Cộng
đe dọa đồng bằng sông Cửu Long
Mặc dù nhiều quốc gia trên thế giới đang dần dần đóng cửa những nhà máy nhiệt điện than nhằm tránh để môi trường bị tàn phá, nhưng chính quyền CSVN lại làm ngược lại. Họ cho mở rất nhiều nhà máy nhiệt điện tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Mới đây, các nhà khoa học đã phải lên tiếng báo động về mật độ nhà máy nhiệt điện than quá nhiều ở miền Tây Nam sẽ bức tử những con sông ở nơi này.
Theo quy hoạch của chính quyền CSVN, từ nay cho đến năm 2030, tại Miền Tây Nam phần sẽ có đến 14 nhà máy nhiệt điện than với công suất 18,268MW. Tại Trà Vinh có đến 4 nhà máy, Bạc Liêu 1 nhà máy, Hậu Giang 2 nhà máy, Long An 2 nhà máy, Sóc Trăng 3 nhà máy và Tiền Giang 2 nhà máy.
Tất cả 14 nhà máy nhiệt điện than này đóng góp cho khoảng 46% năng lượng điện của cả nước. Có một điều đáng bàn, hầu hết công nghệ, máy móc, dây chuyền đều của Trung Cộng, vốn đã lạc hậu mà họ muốn phế bỏ.
Khi cho xây dựng nhà máy nhiệt điện than, chính quyền địa phương và ngay cả trung ương đều rất xem nhẹ những đánh giá tác động về môi trường. Các chủ đầu tư hầu như không tính đến những tác động của nhà máy lên thủy sản, động vật, phát triển kinh tế địa phương…Người dân cũng không được tham vấn về những nguy hại của việc xây dựng nhà máy. Họ đứng ngoài lợi ích của chủ đầu tư.
Công nghệ làm sạch môi trường cũng không được các nhà máy nhiệt điện than chú trọng. Điều này làm gia tăng ô nhiễm môi trường. Khí thải SO2 được xả ra từ các ống khói nhà máy sẽ tạo thành những cơn mưa acid, ảnh hưởng trực tiếp đến đồng ruộng, sông ngòi, nguồn nước tại đây.
Đó là chưa nói, việc xây dựng những nhà máy nhiệt điện than tốn rất nhiều nước. Chỉ riêng nhà máy nhiệt điện Long An 1, một ngày cũng đã tốn gấp 3 lần hệ thống cấp nước sạch cho Hà Nội.
Cùng với đó, việc sử dụng công nghệ, dây chuyền, máy móc của Trung Cộng sẽ phụ thuộc nước này về nguyên liệu. Mới đây, báo điện tử Dân Trí cho biết, thay vì mua 44 Mỹ kim/tấn than từ Indonesia, thì Việt Nam phải nhập cảng với giá 71 Mỹ kim/tấn than từ Trung Cộng. Và ngày càng cho thấy Việt Nam ngày càng phụ thuộc từ công nghệ và nguyên liệu từ Trung Cộng trong lĩnh vực xây dựng nhà máy nhiệt điện than.
Còn nhớ, vào tháng 4/2015, tại xã Vĩnh Tân (huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận) đã xảy ra vụ bạo động kinh hoàng giữa người dân và cảnh sát cơ động. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân xả khói, bụi xỉ gây ô nhiễm, làm ảnh hưởng đến nguồn nước, sức khỏe của người dân.
Ngọc Quân/SBTN
Hơn 3/ 4 đàn ông Việt Nam sử dụng rượu bia
Tỉ lệ nam giới uống rượu ở Việt Nam cao nhất thế giới ở mức 77.3%.
Con số này được công bố trong buổi Hội thảo chia sẻ về thực trạng sử dụng rượu bia tại Việt Nam do Bộ Y Tế Cộng Sản Việt Nam tổ chức hôm Thứ Hai 26/09. Theo thống kê của Bộ Y Tế, vào năm 2010, lượng rượu bia tiêu thụ của Việt Nam ở mức 6.6 lít một người một năm, tăng gấp đôi giai đoạn 2003 đến 2005 là 3.8 lít một người một năm. Các giới chức dự báo đến 2025, con số này sẽ tăng tới 7 lít một người một năm. Hiện có hơn 44% số người sử dụng rượu bia ở mức nguy hại cho sức khỏe, và 45% số người sử dụng rượu bia lái xe trong vòng 2 giờ đồng hồ sau khi uống. Đây được cho là nguyên nhân chính gây ra những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng.
Theo Cục Y Tế Dự Phòng, trung bình một năm, một người Việt Nam tiêu thụ 17.2 lít cồn nguyên chất; đặc biệt nam giới tiêu thụ 27.4 lít, gấp 4 lần hơn mức tiêu thụ trung bình toàn cầu, đứng thứ hai sau Thái Lan ở trong khu vực Đông Nam Á, đứng thứ 10 Châu Á và đứng thứ 29 trên thế giới. Mức tiêu thụ bia tăng từ 2.8 tỷ lít năm 2012 lên hơn 3 tỷ lít năm 2013.
Các chuyên gia của Bộ Y Tế kêu gọi chính quyền có biện pháp mạnh để hạn chế sử dụng rượu bia. Điều này xem ra khó thực hiện, khi chính quyền CSVN từ trước giờ vẫn muốn ru ngủ thanh niên Việt Nam trong sự hưởng thụ, để quên đi tình hình nguy biến của đất nước, dân tộc.
Huy Lam / SBTN
‘Đập muỗi diệt ruồi’ của ông Trọng đang bế tắc?
Quá khó để mô phỏng chiến dịch được coi là chống tham nhũng của Nguyễn Phú Trọng với chiến dịch “đả hổ diệt ruồi” của Tập Cận Bình. Với một ít nước cờ mà đã toát lộ gần hết ‘cơ” của ông Trọng, chỉ có thể đặt tên cho chiến dịch đang phát động của ông là “đập muỗi diệt ruồi”!
Động tác phải “tự cơ cấu” vào Đảng ủy Công an trung ương của Tổng bí thư Trọng là một chỉ dấu lộ liễu về việc ông Trọng đã có thể không còn tin cậy lực lượng công an như “cánh tay sắt của đảng”, mà quyết định tự mình làm tất cả theo cách mà Tập Cận Bình đã ra oai với Bộ trưởng công an Chu Vĩnh Khang ở Trung cộng.
Tuy nhiên, cách thể hiện của Tập cận Bình là nói ít làm nhiều, và làm ghê gớm. Còn với Tổng bí thư Trọng, chỉ cần lấy khoảng thời gian từ tháng 6/2016 đến nay, tức đã hơn 3 tháng, mà ông Trọng chưa thể xử lý được chỉ với “ruồi” Trịnh Xuân Thanh, cho thấy “cơ” của ông yếu ớt đến thế nào.
Động tác phải “tự cơ cấu” vào Đảng ủy Công an trung ương của Tổng bí thư Trọng cũng dẫn đến một kết luận quan trọng: Ủy ban Kiểm tra trung ương với trưởng ban là Ủy viên bộ chính trị Trần Quốc Vượng – người được xem là thân tín của Nguyễn Phú Trọng, đã không thể so sánh dù chỉ một phần nhỏ với Ủy ban Kỷ luật trung ương của Vương Kỳ Sơn – người thân tín của Tập Cận Bình. Từ tháng Sáu đến nay, dàn chuyên viên của Ủy ban Kiểm tra trung ương ở Việt Nam đã không lần ra được bất kỳ manh mối nào về bằng chứng tham nhũng của Trịnh Xuân Thanh ở PVC.
Mà cơ quan có khả năng “làm hồ sơ” về Trịnh Xuân Thanh chỉ còn là Bộ Công an (trên danh nghĩa và trước mắt giao cho Cục C46).
Nhưng Bộ Công an lại thuộc quyền của ông Tô Lâm. Sau vụ Trịnh Xuân Thanh ung dung đào thoát ngay trước mũi công an, có lẽ ông Nguyễn Phú Trọng đã không còn có thể tin tưởng vào đội quân “còn đảng còn mình” này.
Vấn đề đặt ra là nếu các cơ quan nghiệp vụ của Bộ Công an không chịu, hoặc không thật sự nhiệt tình trong việc “làm hồ sơ” vụ Trịnh Xuân Thanh, Tổng bí thư Trọng sẽ lấy đâu ra cơ sở để ít nhất cũng truy tố vắng mặt Thanh?
Chưa kể đến việc “truy nã quốc tế” đối với Trịnh Xuân Thanh đang vấp phải một rào cản lớn về tư pháp quốc tế. Có thông tin cho biết Trịnh Văn Thảo của PVC – ME – người trốn ra nước ngoài từ năm 2010 và đã bị Bộ công an phát lệnh truy nã quốc tế – cho tới nay vẫn chẳng thấy tăm hơi đâu, thậm chí cái tên Trịnh Văn Thảo còn không xuất hiện trong cả danh sách truy nã quốc tế của cơ quan Interpol.
Quá nhiều cái khó để Tổng bí thư Trọng “thí điểm” vụ Trịnh Xuân Thanh. Mà nếu không xử lý sớm được Thanh, ông Trọng sẽ chẳng thể lần ra được những “hổ” ở cấp cao hơn và cao hơn hẳn. Chiến dịch “chống tham nhũng” của ông cũng bởi thế sẽ có nguy cơ lớn bị tan vỡ từ trứng nước.
Còn trước mắt, nếu vụ Trịnh Xuân Thanh bế tắc, liệu ông Trọng sẽ tính toán để ra ngón đòn nào khác? Và với nhân vật nào? Sẽ bỏ qua “ruồi” để đánh thẳng vào “hổ” chăng?
Nhưng trên tất cả, cơ quan nào sẽ muốn giúp và có khả năng giúp ông Trọng thực hiện ý đồ ấy?
Lê Dung / SBTN
0 comments