Gia đình đau buồn vì hai người con bị giam giữ ở Belarus
BBC
Gia đình nhà báo bất đồng chính kiến và bạn gái anh, bị bắt giữ sau khi máy bay chuyển hướng đến Belarus, nói về mối quan tâm của họ với sự an toàn của hai người con.
Roman Protasevich và bạn gái người Nga Sofia Sapega hiện đang bị giam giữ.
''Tôi đang kêu gọi cả cộng đồng quốc tế cứu con", mẹ của Roman, bà Natalia Protasevich nói.
Một đoạn phim về Sofia, bạn gái Roman, được công bố hôm thứ Ba giữa lúc chính quyền nói sẽ giam giữ cô trong ít nhất hai tháng.
Trong video, Sofia nói cô là người biên tập một kênh Telegram đăng tin cá nhân của cảnh sát Belarus. Tuy nhiên, dường như có vẻ cô đang nói một cách gượng gạo.
Một luật sư của Sofia nói cô sẽ bị giam giữ trong ít nhất hai tháng.
Sofia Sapega và Roman Protasevich bị bắt giữ hôm Chủ Nhật, khi một máy bay đang trên đường từ Hy Lạp đến Vilnius của nước láng giềng Lithuania, bị ép phải đáp xuống Minsk, thủ đô Belarus.
Các nước phương Tây cáo buộc Belarus cướp máy bay Ryanair, sau khi ép chuyến bay này đổi lộ trình với lý do có thể bị đánh bom.
Một số hãng hàng không châu Âu nói họ sẽ không bay qua Belarus.
"Hôm nay Sofia bị thẩm vấn. Cô bị cáo buộc phạm tội hình sự. Một biện pháp ngăn chặn đã được chọn - giam giữ trong thời hạn hai tháng", luật sư của Sofia, Alexander Filanovich, nói với đài BBC tiếng Nga hôm thứ Ba.
Sofia Sapega hiện đang ở một trung tâm tạm giam KGB tại thủ đô Belarus trước khi bị xét xử, ông nói.
Trong video, Sofia nói cô là người biên tập một kênh Telegram đăng tin cá nhân về lực lượng an ninh của Belarus.
Nhưng mẹ Sapega ngờ rằng con gái mình không được thoải mái nói chuyện trong đoạn video do một kênh Telegram ủng hộ chính phủ phát hành.
"Cả bạn bè cũng gọi cho tôi và nói... Sofia trông có vẻ không bình thường," bà nói với BBC. "Sofia lắc lư, mắt nhìn lên trời - như thể sợ mình quên điều gì đó."
"Tôi đã phóng to [video] hết mức có thể - có vẻ như [Sofia] trông ổn. Chúng tôi đang đóng gói quần áo ấm, và sẽ mang đến Minsk. Tôi muốn tìm cách gửi đồ cho Sofia - tôi thấy con nó chỉ có một áo khoác mỏng."
Khúc phim có Sofia Sapega xuất hiện sau khi hà chức trách Belarus hôm thứ Hai công bố phim về nhà báo Roman Protasevich, dường như đã được thu hình dưới sự cưỡng ép.
Nhà báo Roman Protasevich phải đối mặt với cáo buộc liên quan đến tường trình về cuộc bầu cử gây tranh cãi tháng 8 năm ngoái, và cuộc đàn áp biểu tình hàng loạt của phe đối lập sau đó. Roman được nghe nói anh sợ mình sẽ bị án tử hình sau khi bị đưa vào danh sách khủng bố.
'Nằm yên và giữ im lặng'
Phóng viên BBC Sarah Rainsford tường thuật từ Minsk
Với khách qua đường, Minsk trông có vẻ thoải mái. Tối thứ Ba, vẫn thấy thanh thiếu niên ôm guitar dạo bên bờ sông, các rapper trẻ tập luyện trên quảng trường của thành phố và không có dấu hiệu nào về cuộc hỗn loạn chính trị đã quét qua đất nước này sau cuộc bầu cử tổng thống gây tranh cãi mùa hè năm ngoái.
Nhưng đằng sau những cánh cửa đóng kín, người ta nói vụ bắt giữ Roman Protasevich một cách táo bạo chỉ cho thế giới bên ngoài thấy thực tế và nguy cơ mà các nhà hoạt động đối lập ở Belarus đang phải hàng ngày đối diện.
Chỉ mới hôm thứ Ba, bảy nhà hoạt động khác bị tuyên án tù dài hạn. Tuần trước, trang web tin tức độc lập nổi tiếng nhất của Belarus bị bắt bỏ xuống, với nhiều vụ bắt giữ được cho là vì những sai phạm tài chính. Kể từ khi các cuộc biểu tình bị dập tắt, nhiều bloggers, doanh nhân, chính trị gia và người biểu tình đã bị nhốt sau song sắt, và không biết ai có thể sẽ là người kế tiếp bị bắt. Đó là lý do tại sao nhiều người từng thoải mái lên tiếng ở đất nước này, giờ đây cảm thấy lo lắng. Họ chọn nằm yên và giữ im lặng, cho chắc ăn.
Belarus là quốc gia châu Âu duy nhất còn hành quyết tù nhân.
Natalia Protasevich, mẹ nhà báo 26 tuổi, nói với hãng tin AFP rằng bà đã không thể chợp mắt từ khi con trai bị bắt.
"Tôi đang yêu cầu, tôi đang van xin, tôi đang kêu gọi cả cộng đồng quốc tế cứu Roman", Natalia nói, rơi nước mắt trong cuộc phỏng vấn ở Wroclaw, miền nam Ba Lan.
"Con tôi chỉ là một nhà báo, chỉ là một đứa con nhưng làm ơn, làm ơn... Tôi đang cầu xin sự giúp đỡ. Xin hãy cứu lấy Roman! Họ sẽ giết con tôi trong đó!"
Mẹ nhà báo nói thêm rằng con bà là "người tranh đấu cho công lý".
"Họ đã điều động một chiến đấu cơ để bắt người thanh niên này! Đó là một hành động khủng bố, tôi không nghĩ có thể gọi nó là hành động gì khác. Con tôi bị bắt làm con tin. Đây là một hành động trả thù thuần túy!" bà nói.
Giọng đứt quãng, bà nói thêm: "Con trai tôi, người thanh niên này chỉ muốn nói sự thật về những gì đang xảy ra. Con tôi không làm gì sai."
Hai người bị bắt như thế nào?
Belarus điều động một chiến đấu cơ buộc chuyến bay FR4978 của Ryanair - khởi hành từ thủ đô Athens của Hy Lạp trên đường tới Vilnius ở Lithuania - hạ cánh, vì cho rằng có mối nguy cơ bị đánh bom. Máy bay đáp xuống thủ đô Minsk lúc 13:16 giờ địa phương hôm Chủ nhật.
Cảnh sát sau đó đã bắt Roman Protasevich đưa đi, khi máy bay chở 126 hành khách hạ cánh. Nhà báo đối lập, người mà các nhân chứng nói là "rất sợ hãi", bị bắt cùng với bạn gái Sofia Sapega.
Hôm thứ Ba, Bộ Giao thông vận tải Belarus công bố bản ghi cuộc trò chuyện được cho là giữa một kiểm soát viên không lưu ở Minsk và một phi công trên chuyến bay Ryanair hôm Chủ nhật.
Theo bảng ghi chép, chưa được kiểm chứng, Belarus nhiều lần đề nghị máy bay hạ cánh xuống Minsk theo "khuyến nghị của chúng tôi".
Điều này có vẻ trái ngược với tuyên bố trước đó của nhà chức trách Belarus rằng quyết định hạ cánh được phi công tự đưa ra.
Tại cuộc họp ở Brussels hôm thứ Hai, lãnh đạo của 27 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu kêu gọi lệnh cấm bay và hứa sẽ có thêm các biện pháp trừng phạt kinh tế.
Những điều căn bản về Belarus
Belarus ở đâu? Balarus có đồng minh là Nga ở phía đông và Ukraine ở phía nam. Ở phía bắc và phía tây là các thành viên của EU và Nato là Latvia, Litva và Ba Lan.
Tại sao sự kiện này quan trọng? Giống như Ukraine, quốc gia 9,5 triệu dân này đang vướng vào sự cạnh tranh giữa phương Tây và Nga. Tổng thống Lukashenko được mệnh danh là "nhà độc tài cuối cùng của châu Âu" - đã cầm quyền được 27 năm.
Chuyện gì đang xảy ra ở Belarus? Có một phong trào chống đối lớn đòi phải có giới lãnh đạo mới, dân chủ và kêu gọi cải cách kinh tế. Phong trào đối lập và các chính phủ phương Tây cho rằng ông Lukashenko gian lận trong cuộc bầu cử ngày 9 tháng 8. Chính thức thì ông giành được chiến thắng long trời lở đất. Cảnh sát Belarus đã đàn áp các cuộc biểu tình trên đường phố khiến các nhà lãnh đạo đối lập phải vào tù hoặc lưu vong.
0 comments