BBC nói chuyện với phóng viên, quan chức và nhân chứng địa phương tại một số quận bị ảnh hưởng nặng nề nhất của Uttar Pradesh, và khám phá ra rằng, đằng sau các thi thể trôi nổi là tập quán, nghèo đói và một đại dịch giết người với tốc độ cực nhanh.

Lòng sông rải rác những ngôi mộ

Sự kinh hoàng ở Uttar Pradesh lần đầu tiên được đưa ra ánh sáng ngày 10/5 khi 71 xác chết dạt vào bờ sông ở làng Chausa thuộc Bihar, gần biên giới của bang.

Neeraj Kumar Singh, giám đốc cảnh sát khu vực, nói với BBC rằng các thi thể phân hủy gần hết đã được khám nghiệm, lấy mẫu ADN và được chôn trong những hố gần bờ sông.

Giới chức nói một số hài cốt có thể là phần cơ thể rơi xuống sông Hằng sau các cuộc hỏa táng định kỳ bên bờ, nhưng họ ngờ rằng xác chết đã bị vứt xuống sông. Cảnh sát hiện đã giăng một tấm lưới chắn ngang mặt nước để chặn không cho điều tương tự xảy ra.

Một ngày sau, cách Chausa khoảng 10km, người ta thấy chó và quạ bu vào hàng chục thi thể đang phân hủy trên một bờ dòng sông tại làng Gahmar, thuộc vùng Pradesh Ghazipur của bang Uttar.

Thời dịch bệnh: đọc tin xấu để bớt sợ hãi?

Giữa khủng hoảng, Ấn Độ tung ra thuốc Covid nội địa mới

Ấn Độ ngừng xuất khẩu vaccine, Nepal rơi vào khủng hoảng Covid

Dân ở đây nói thi thể đã trôi dạt vào bờ trong nhiều ngày, nhưng chính quyền phớt lờ lời kêu nàn của họ về mùi hôi thối cho đến khi báo chí đưa tin về những xác chết được tìm thấy ở hạ lưu Bihar.

Tờ Hindustan tường trình là hàng chục thi thể phình to và phân hủy trôi trên sông cũng chào đón dân làng ở quận Ballia lân cận, khi họ đi ngâm mình buổi sáng ở dòng sông linh thiêng nhất Ấn Độ. Cảnh sát vớt được 62 xác chết.

Ở Kannauj, Kanpur, Unnao và Prayagraj, lòng sông rải rác những ngôi mộ nông.

Những thước video được gửi đến BBC từ bờ Mehndi ghat ở Kannauj cho thấy hàng loạt gò đất có hình dáng của xác người. Nhiều gò trông giống như một vết lồi dưới đáy sông, nhưng mỗi gò này chứa một thi thể. Tại Mahadevi ghat gần đó, người ta tìm thấy ít nhất 50 thi thể.

Số người chết ''không ăn khớp''

Theo truyền thống, người theo đạo Hindu hỏa táng người chết. Nhưng nhiều cộng đồng có tập tục được gọi là "Jal Pravah" - tập tục thả trôi sông thi thể của trẻ em, phụ nữ chưa chồng, hoặc những người chết vì bệnh truyền nhiễm hoặc bị rắn cắn.

Nhiều người nghèo cũng không có tiền hỏa táng thân nhân, nên họ quấn thi thể bằng vải dạ trắng và đẩy xác xuống nước. Đôi khi, thi thể được buộc vào đá để đảm bảo chúng chìm xuống đáy, nhưng có nhiều xác được thả trôi mà không buộc đá. Trong thời trước đại dịch, xác chết trôi trên sông Hằng không phải là một cảnh tượng hiếm thấy.

Điều hiếm thấy là có quá nhiều xác trên sông và ở rất nhiều nơi dọc theo bờ trong một thời gian ngắn như vậy. Một nhà báo ở Kanpur nói với BBC rằng xác chết là bằng chứng cho thấy "sự khác biệt lớn giữa số liệu tử vong chính thức của Covid-19 và số người chết thực sự.''

Ông nói con số chính thức là 196 người chết vì virus ở Kanpur từ ngày 16/4 đến 5/5, nhưng dữ liệu từ bảy lò hỏa táng cho thấy có gần 8.000 ca hỏa táng.

Ông nói: "Tất cả các lò hỏa táng điện đều hoạt động 24/7 trong tháng 4. Kể cả như vậy, vẫn không đủ để thiêu xác, vì vậy chính quyền đã cho phép dùng gỗ ở khu đất bên ngoài để hỏa táng.

"Nhưng các lò hỏa táng chỉ nhận thi thể đến từ các bệnh viện có chứng chỉ nhiễm Covid-19, trong khi đó một số lượng rất lớn người chết tại nhà mà không cần xét nghiệm gì. Gia đình người chết đưa thi thể thân nhân ra ngoại ô thành phố hoặc đến các quận lân cận như Unnao. Khi không tìm được gỗ hoặc nơi hỏa táng, họ chôn xác dưới đáy sông."

Một nhà báo ở Prayagraj nói ông tin rằng nhiều thi thể là của bệnh nhân Covid chết tại nhà mà không được xét nghiệm, hoặc những người nghèo thân nhân không đủ tiền hỏa táng.

"Thật đau lòng," ông nói. "Tất cả những người này đều là con trai, con gái, anh, chị, cha hay mẹ của ai đó. Họ đáng được tôn trọng khi chết. Nhưng họ thậm chí còn chưa thành một phần của thống kê - không ai biết họ chết và được chôn cất như thế nào."

Chôn cất từ 7 giờ sáng đến 11 giờ tối

Việc phát hiện ra những ngôi mộ và thi thể thối rữa, cùng với nỗi lo sợ rằng những xác này có thể bị nhiễm virus corona, làm rúng động những ngôi làng dọc theo bờ sông.

Bắt nguồn từ dãy Himalaya, sông Hằng là một trong những con sông lớn nhất thế giới. Người theo đạo Hindu cho đây là dòng sông thiêng, họ tin rằng tắm ở sông Hằng sẽ tẩy rửa được tội lỗi và dùng nước sông này cho các nghi lễ tôn giáo.

Ở Kannauj, Jagmohan Tiwari, một người dân làng 63 tuổi, nói với một kênh truyền hình địa phương là đã nhìn thấy "150-200 ngôi mộ" dưới lòng sông. "Lễ chôn cất diễn ra từ 7 giờ sáng đến 11 giờ tối," ông nói. ''Đó là điều hủy diệt linh hồn."

Việc phát hiện ra những ngôi mộ gây hoảng loạn trong khu vực. Mọi người lo rằng các thi thể bị chôn vùi trên mặt đất sẽ bắt đầu trôi trên sông khi trời mưa và mực nước dâng cao.

Thứ Tư tuần trước, chính quyền tiểu bang cấm tập tục "Jal Pravah" và tài trợ cho các gia đình nghèo không đủ tiền hỏa táng. Nhiều nơi, cảnh sát dùng gậy vớt xác chết khỏi sông và chiêu mộ người chèo thuyền đưa xác vào bờ. Sau khi được vớt lên, các thi thể đã phân hủy được chôn trong hố hoặc bị thiêu trên giàn hỏa táng.

Vipin Tada, cảnh sát trưởng ở Ballia, nói đang nói chuyện với các lãnh đạo hội đồng làng để họ hiểu rằng không nên thả xác trôi sông và những người không đủ tiền hỏa táng có thể được giúp đỡ về tài chính. Thẩm phán quận Ghazipur Mangala Prasad Singh nói với BBC rằng nhiều đội đang tuần tra các bờ sông và khu hỏa táng để ngăn người dân bỏ xác xuống nước hoặc chôn xác trên bờ.

Nhưng nhóm của ông vẫn tìm thấy một hoặc hai thi thể trên sông mỗi ngày.

"Chúng tôi đã thực hiện các nghi thức cuối cùng cho tử thi, theo truyền thống," ông nói.