Trong một động thái kiện toàn nhân sự cho dàn lãnh đạo mới của đảng Cộng sản Việt Nam hậu Đại hội 13 của đảng này, một tướng lĩnh là Phó Chủ nhiệm Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân VN vừa được Bộ Chính trị đảng Cộng sản cử nắm chức vụ Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đảng.

Hôm 19/02/2021, cơ quan truyền thông nhà nước Việt Nam đồng loạt đưa tin Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, nguyên quán tỉnh Tiền Giang, miền Nam Việt Nam, được ban lãnh đạo đảng Cộng sản bổ nhiệm vào chức vụ này thay thế cho ông Võ Văn Thưởng, cựu Trưởng ban, người vừa trước đó được cử nắm vị trí Thường trực Ban Bí thư của đảng Cộng sản.

"Ngày 19-2, tại Hà Nội, đã diễn ra Hội nghị triển khai quyết định của Bộ Chính trị về công tác cán bộ. Tham dự hội nghị, có các đồng chí: Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Đại tướng Lương Cường, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; cùng nhiều đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương," báo Nhân dân của ĐCSVN đưa tin hôm thứ Sáu.

Việt Nam: Có bao nhiêu ứng cử viên để Đảng bầu ra 18 ủy viên Bộ Chính trị?

'Tôi kiến nghị đảng giải thích vì sao ĐH13 không sửa Điều lệ'

ĐH 13: Nhân sự ‘thành công’ mà sao để miền Nam ‘sa sút’?

Hậu Đại hội 13: Lựa chọn lãnh đạo, sao cứ khép kín?

"Tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương đã công bố Quyết định số 06-QĐNS/TW ngày 18-2-2021 của Bộ Chính trị về việc phân công Ủy viên Ban Bí thư.

"Theo Quyết định số 06, Bộ Chính trị phân công đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Thượng tướng, Bí thư T.Ư Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam giữ chức Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư. Đồng chí Võ Văn Thưởng đã trao quyết định, tặng hoa và chúc mừng đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa."

Cùng ngày, trang thông tin điện tử của đảng Cộng sản Việt Nam cho biết thêm:

"Phát biểu tại buổi lễ, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng chúc mừng Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam được Bộ Chính trị phân công đảm nhiệm chức vụ Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.

"Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng nhấn mạnh, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa được đào tạo cơ bản, được rèn luyện, thử thách trưởng thành trong quân đội, đã trải qua nhiều nhiệm vụ quan trọng từ cơ sở đến lãnh đạo chủ chốt Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam. Với kinh nghiệm phong phú được tích lũy từ những năm tháng công tác trong quân đội, với sự am hiểu về công tác tư tưởng, văn hóa, văn nghệ, báo chí, truyền thông và sự gắn bó chặt chẽ của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa với Ban Tuyên giáo Trung ương thời gian vừa qua, Bộ Chính trị tin tưởng đồng chí sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao."

Theo trang tin của đảng Cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Trọng Nghĩa sinh năm 1962, là Bí thư Trung ương đảng, Thượng tướng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, ông có trình độ lý luận chính trị Cao cấp, trình độ chuyên môn là Cử nhân Khoa học Xã hội và Nhân văn.

Vẫn theo trang này, ông Nghĩa được bầu là Ủy viên Trung ương Đảng khóa 12 vào tháng 01/2016, là Đại biểu Quốc hội khóa 14; Mới đây, tại Đại hội 13 của ĐCSVN, ông được bầu lại là Ủy viên Trung ương Đảng khóa 13 (nhiệm kỳ 2021 - 2026).

Và tại Hội nghị thứ nhất BCHTƯ đảng khóa 13, ông trúng cử vào Ban Bí thư Trung ương Đảng. Ông Nguyễn Trọng Nghĩa là Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam từ năm 2012 đến nay, ông được thăng quân hàm Trung tướng năm 2013 và Thượng tướng vào tháng 9/2017.

'Một động thái khá bất ngờ so với quy hoạch'

Từ Hà Nội, hôm 19/02, một nhà quan sát chính trị Việt Nam, Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp khách mời thuộc Viện Đông Nam Á (Iseas, Singapore) đưa ra bình luận với BBC:

"Đây là một động thái khá bất ngờ, bởi vì trong danh sách nhân sự người ta dự kiến, ông Nguyễn Trọng Nghĩa được sắp xếp để sẽ lên làm Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐNDVN, mà bổ nhiệm như hôm nay sẽ làm xảy ra một khả năng khác.

"Đó là Đại tướng Lương Cường có thể sẽ ở lại vị trí Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, nhưng nếu điều đó xảy ra thì cũng vẫn phù hợp, bởi vì chức cụ Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐNDVN rất quan trọng, bởi vì như chúng ta biết rằng từ trước tới nay, chức vụ này không chỉ quan trọng trong quân đội Việt Nam, mà từ chức vụ này, người ta vẫn đưa người từ quân đội ra ngoài làm các việc của dân sự, việc của đảng.

"Cho nên nay từ quân đội, ông Nghĩa được đưa ra ngoài làm Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đảng cũng là một bước không phải là không có tiền lệ, nhưng do với danh sách dự kiến trước đây, thì người ta thấy có bất ngờ một chút."

Nhận xét về năng lực, tư duy, tư tưởng của tân Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đảng CSVN và liệu vị tướng này có thể phù hợp ra sao so với cương vị mới đảm nhiệm, Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp bình luận:

"Ông Nguyễn Trọng Nghĩa có quá trình công tác 42 năm ở trong quân đội, mà chủ yếu ông làm công tác đảng trong quân đội, tức là làm chính trị viên, rồi lên tới làm chính ủy, rồi lên các cấp cao hơn, trong công tác đảng đó có một phần gọi là công tác tổ chức nhân sự của quân đội.

"Rõ ràng nhìn một lý lịch như thế có thể thấy rằng ông có đậm kinh nghiệm trong lĩnh vực công tác đảng, công tác nhân sự và công tác chính trị quân sự trong quân đội mà thôi.

"Chưa thấy một tín hiệu, thông tin gì cho thấy ông có kinh nghiệm về các lĩnh vực mà Ban tuyên giáo Trung ương có nhiệm vụ cả. Ví dụ như không thể thấy được mối liên hệ giữa công việc ông ấy đã làm với những nhiệm vụ về đường lối, chính sách khoa học - công nghệ, rồi văn hóa, giáo dục, truyền thông, báo chí... chưa thấy liên hệ đó.

"Cho nên việc này nếu mà nói ra thì thấy rằng ông chưa hề có kinh nghiệm gì phù hợp và cách chọn của Ban chấp hành Trung ương khóa 13 và của của Bộ Chính trị, Ban Bí thư của ĐCSVN có vẻ chắc phải có một lý do nào đó, nhưng công luận chưa nhìn thấy rõ.

"Tuy nhiên, nếu xem lại những vị trước đây từng làm Trưởng ban này trước ông Nguyễn Trọng Nghĩa, thì cũng thấy các vị đó cũng đến thế thôi. Ví dụ có người làm báo chí trước đây như là ông Đinh Thế Huynh, ông Huynh từng làm báo Nhân dân, nhưng về khoa học - công nghệ, giáo dục, văn hóa thì trước đó cũng chưa làm gì cả, ông Nghĩa thì cũng đến thế thôi."

Từ chính trị quân đội sang tuyên giáo đảng sẽ thế nào?

Tiếp tục bình luận về việc tân Trưởng ban Tuyên giáo của đảng Cộng sản Việt Nam là một tướng vừa chuyển sang chức vụ mới từ Tổng cục Chính trị thuộc quân đội, Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp nói:

"Cái này thấy rõ từ trước là đảng giao cho quân đội một việc mà không phải chỉ chống ngoại xâm, tức là không chỉ bảo vệ Tổ quốc bằng cách chống ngoại xâm, chống lại quân đội của các nước khác đến xâm lược, ví dụ thế.

"Mà người ta còn có một nhiệm vụ nữa là nhiệm vụ gọi là chống diễn biến hòa bình, đấy là một nhiệm vụ mà đảng Cộng sản cầm quyền giao cho quân đội.

"Còn một lĩnh vực mới mà quân đội cũng được giao, đó là tác chiến trên không gian mạng, phần tác chiến không gian mạng mà là quân sự, có tính chất quốc phòng thuần túy, thì không phải thuộc Tổng cục Chính trị nơi Tướng Nghĩa làm Phó Chủ nhiệm.

"Có một Bộ tư lệnh như thế, làm công việc đó thuộc Bộ Quốc phòng, còn phần chống diễn biến hòa bình, hay những gì chống lại những gì, những hành động nào được quy cho là chống lại nhà nước và đảng Cộng sản Việt Nam, thì Tổng cục Chính trị có những nhiệm vụ nhất định.

"Thế thì đưa Tướng Nguyễn Trọng Nghĩa ra làm việc mới như vậy ở Ban Tuyên giáo Trung ương đảng, công luận sẽ cần chờ xem một thời gian nữa xem như thế nào.

"Tuy nhiên, việc ông Nghĩa ra Ban Tuyên giáo còn gợi ý tới một ý nghĩ khác, đó là nếu trước đây ông được bầu vào Bộ Chính trị, thì nó sẽ dễ, nhưng lần này ông mới chỉ là thành viên Ban Bí thư TƯ đảng thôi.

"Do đó, đưa ra hay điều chuyển như thế có thể là một bước để trong một thời gian nào đó, ông ấy sẽ trở thành Ủy viên Bộ Chính trị, vì chức vụ Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đảng từ mấy khóa vừa rồi nằm ở hàm Ủy viên Bộ Chính trị, không phải là Ủy viên bình thường của Ban chấp hành TƯ đảng hay viên Ban bí thư nữa.

"Như vậy, có thể động thái này được đưa ra để ít nữa người ta bổ nhiệm ông vào Bộ Chính Trị chăng, còn như có ý kiến nào đó đặt ra nói rằng đưa ông ấy sang Ban Tuyên giáo TƯ đảng để mà có 'bàn tay sắt' v.v... trong nhiệm kỳ thứ ba của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thì thực sự ra là rất khó dự đoán.

"Vì người tay thấy việc ấy, tức là việc được ví với 'bàn tay sắt' nào đó trong tuyên giáo v.v..., thì lâu nay dư luận cho là vẫn đang làm, đã được làm rồi và tới đây khó có thể làm căng được hơn nữa," nhà phân tích chính trị nói với BBC từ Hà Nội hôm 19/2.

Một số cựu Trưởng Ban từng là tướng Quân đội

Được biết, từ trước tại Việt Nam, Tướng Lê Quang Đạo từ 1982 đến năm 1987 từng là Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Khoa giáo Trung ương, phụ trách công tác dân vận khoa giáo và tham gia Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam.

Sau đó, Tướng Đặng Quốc Bảo, người từng là Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa IV, nguyên Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, đã từng nắm giữ chức Trưởng ban Khoa giáo Trung ương Đảng từ năm 1987-1991.

Một trường hợp khác được biết đến nhiều là Tướng Trần Độ, ông chuyển sang ngạch dân sự, giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Văn hóa kiêm Phó Ban Tuyên huấn Trung ương phụ trách văn hóa văn nghệ.

Khi Ban Văn hóa văn nghệ Trung ương được thành lập (1981), Tướng Trần Độ giữ chức Trưởng ban kiêm Thứ trưởng Bộ Văn hóa.