RFI

Chính quyền Hà Nội đã gia tăng trấn áp những người cổ vũ cho các quyền dân sự và chính trị cơ bản trong năm 2020, đặc biệt là quyền tự do ngôn luận và quyền lập hội. Đó là nhận định của tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch, trong Báo cáo Thế giới năm 2021 (World Report 2021), công bố hôm qua, 13/01/2021.

Theo báo cáo của Human Rights Watch (HRW), nhà cầm quyền Việt Nam đã bắt giữ hoặc truy tố ít nhất 24 người, vì vi phạm các tội về an ninh quốc gia được định nghĩa quá rộng và mơ hồ, chẳng hạn như « tuyên truyền » chống Nhà nước, hoặc « lợi dụng các quyền tự do, dân chủ để xâm phạm lợi ích của Nhà nước ». Ông John Sifton, giám đốc pháp lý của HRW nhận định năm 2020 là « thêm một năm tồi tệ khủng khiếp nữa đối với nhân quyền ở Việt Nam ». Trong suốt năm 2020, công an đã câu lưu nhiều nhà bất đồng chính kiến, và bắt giam nhiều người đã « chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận cơ bản, là nói lên các suy nghĩ của mình ».

Theo giám đốc pháp lý của HRW, « chính quyền Việt Nam đang lo sợ dân chủ, truyền thông độc lập và (việc người dân thực thi) các quyền tự do ». Ông John Sifton kêu gọi « các nhà tài trợ và đối tác thương mại cần công khai bày tỏ quan ngại về hồ sơ nhân quyền tồi tệ của chính quyền và gây áp lực để Việt Nam đáp ứng các nghĩa vụ quốc tế về nhân quyền ».

Việc gia tăng trấn áp những người cổ vũ cho tự do ngôn luận diễn ra trước thềm Đại Hội Đảng Cộng Sản Việt Nam lần thứ 13. HRW đặc biệt chú ý đến việc công an bắt giữ hai nhà báo của Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam, các ông Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn, vào tháng 5 và tháng 6 năm nay. Hồi tháng 4, chính quyền bắt cựu tù nhân chính trị Trần Đức Thạch, một thành viên của tổ chức dân sự Hội Anh Em Dân Chủ. Ông Thạch bị cáo buộc tội lật đổ chính quyền. Tháng 6, chính quyền bắt giữ ba cộng tác viên của Nhà xuất bản Tự Do, gồm bà Cấn Thị Thêu, một cựu tù nhân lương tâm và hai con trai, Trịnh Bá Phương và Trịnh Bá Tư. Nhà xuất bản Tự Do là một nhà xuất bản không được chính quyền công nhận. Tháng 10, chính quyền bắt giữ người đồng sáng lập Nhà xuất bản Tự Do, blogger độc lập nổi tiếng, nhà báo Phạm Đoan Trang. Tất cả đều bị bắt theo điều 117 Bộ Luật Hình sự, « tuyên tryền chống Nhà nước ».

Báo cáo của HRW cũng đặc biệt lên án việc các mạng xã hội đồng lõa với chính quyền siết chặt kiểm soát và gia tăng trấn áp trên không gian mạng. Đầu tháng 9, bộ Thông Tin và Truyền Thông đã khen ngợi các công ty Facebook và YouTube vì « những thay đổi thay đổi tích cực trong việc phối hợp với bộ Thông Tin Truyền Thông để ngăn chặn thông tin vi phạm pháp luật Việt Nam ». Hồi đầu năm, theo HRW, việc Facebook nhượng bộ trước áp lực của chính quyền, xóa bỏ nhiều tài khoản của người bất đồng chính kiến, hạn chế truy cập, đã « tạo một tiền lệ đáng lo ngại ».