Có bàn tay của quân đội

trong vụ thứ trưởng Lê Hải An “rơi” lầu?

Tin Vietnam.- Cộng đồng mạng facebook Việt Nam tiếp tục loan truyền những thông tin liên quan đến cái chết đầy bí ẩn của ông Lê Hải An, Thứ trưởng bộ Giáo Dục Và Đào Tạo cộng sản Việt Nam.
Thông tin từ facebook mang tên Chinh Bui cho biết, trích xuất camera tại cổng bảo vệ bộ Giáo Dục Và Đào Tạo không thấy ông An đến cơ quan vào ngày 16 tháng 10. Chiều tối cùng ngày, xe của văn phòng bộ Giáo dục đi đón ông An tại phi trường Nội Bài sau khi ông này đi Đà Nẵng về. Vợ ông An cho biết, tối ngày 16 tháng 10, chồng bà không về nhà. Phía văn phòng bộ Giáo dục cho biết ông ngủ lại cơ quan để chuẩn bị cho cuộc họp ngày 17 tháng 10.
Về phía tài xế lái xe đón ông An ở phi trường thì cho hay, sau khi đón ông An thì người này đã đưa ông An đến trước cửa chung cư, và ông An xuống xe lên nhà như những lần khác. Vì vậy, facebooker này đặt câu hỏi, ông An đã “biến đâu” trong đêm 16. Và tại sao lại được phát hiện chết ở sân trụ sở cơ quan vào sáng 17 tháng 10?
Còn trên facebook mang tên Thuy Trang Nguyen loan tin, vào sáng ngày phát hiện thi thể ông An tử vong, có một chiếc xe biển số đỏ của quân đội chạy vào khuôn viên bộ Giáo Dục bằng cổng sau lúc 6 giờ sáng, và 30 phút sau chiếc xe này rời đi cũng bằng cổng sau. Đến 7 giờ sáng cùng ngày,  bảo vệ cơ quan làm việc từ cổng sau và phát hiện thi thể ông An nằm dưới đất lúc 7 giờ 10 phút. Đến 9 giờ sáng cùng ngày, xe cứu thương quân đội mang biển đỏ số hiệu PP-10-09 chạy vào trụ sở bộ Giáo dục, và 25 phút sau rời đi.
Ông An được cho là rơi từ lầu 8 xuống đất, nhưng lại không có vết máu nơi xuất hiện thi thể ông. Vì vậy, facebook Thuy Trang Nguyen phán đoán, ông An đã bị ám sát, và có bàn tay của quân đội nhúng vào.
An Nhiên
https://www.sbtn.tv/co-ban-tay-cua-quan-doi-trong-vu-thu-truong-le-hai-an-roi-lau/

“Cú ngã” của Thứ trưởng và “trí thức tinh hoa” gặp khó

Hoàng TrúcGửi cho BBC News Tiếng Việt từ Sài Gòn
Cái chết đầy bí ẩn của Thứ trưởng bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Lê Hải An, khi ông vừa mới 48 tuổi gây ra sự thương tiếc của đồng sự, đồng nghiệp và mạng xã hội, nhiều người mong chờ Thứ trưởng Lê Hải An sẽ có vị trí cao hơn và “đổi vận” cho giáo dục nước nhà.
Vào cái thời khắc định mệnh, Thứ trưởng Lê Hải An đã rơi từ tầng tám tòa nhà bộ GDĐT, gói thuốc lá trên bàn và ly nước uống dỡ là nhân chứng câm lặng cho cái chết đến khó tin.
Tuy nhiên , tôi dành việc công bố nguyên nhân tử vong cho cơ quan điều tra và bộ Công an, nơi có thẩm quyền phát ngôn.
Thứ trưởng Lê Hải An chết vì ‘rơi từ tầng 8′
Bàn tròn BBC: Giáo dục VN “bát nháo, khủng hoảng?”
Từ Mỹ nhìn về giáo dục ở Việt Nam
Tiếng Việt thời ‘Công nghệ giáo dục’
Báo chí trong nước dành cho Thứ trưởng Lê Hải An sự kính trọng và tình cảm hiếm thất đối với các quan chức qua cách đưa tin tai nạn.
Theo xác nhận của Bộ GD-ĐT, hơn 7h sáng 17/10/2019, Thứ trưởng Lê Hải An đã qua đời do bị ngã từ lan can tầng 8, tòa nhà thuộc trụ sở Bộ GD-ĐT.
Theo dự kiến, buổi sáng cùng ngày tại Bộ GD-ĐT sẽ diễn ra một hội thảo quan trọng với Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực, bàn về kế hoạch triển khai khung trình độ quốc gia Việt Nam đối với các trình độ thuộc giáo dục đại học.
Tầng 8, nhà D trụ sở Bộ GD-ĐT là nơi bố trí căng-tin phục vụ ăn uống cho cán bộ, nhân viên làm việc tại trụ sở Bộ.
Theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, trước khi xảy ra tai nạn, Thứ trưởng Lê Hải An có mặt ở căngtin. Thời gian xảy ra vụ việc được xác định là 7h10. Thời điểm này, nhiều cán bộ, nhân viên đã có mặt ở trụ sở Bộ GD-ĐT.
Sau khi sự việc xảy ra, các đơn vị của Công an TP Hà Nội, Công an quận Hai Bà Trưng đã tổ chức khám nghiệm hiện trường. Khoảng hơn 10h, thi thể Thứ trưởng Lê Hải An được chuyển đi. Hiện (*) cơ quan công an chưa thông tin gì về vụ tai nạn.
Tháng 11/2018, ông Lê Hải An đang là hiệu trưởng Trường Đại học Mỏ – Địa chất thì được bổ nhiệm giữ chức thứ trưởng Bộ GD-ĐT phụ trách bậc giáo dục đại học. Tháng 2/2019, ông Lê Hải An giữ chức Bí thư Đảng ủy Bộ GD-ĐT.
Chia sẻ về Thứ trưởng Lê Hải An, một số hiệu trưởng các trường Đại học cho biết họ luôn nhận được sự ủng hộ của thứ trưởng trong các đề xuất nhằm xây dựng, phát triển đào tạo thể hiện ở sự rốt ráo, xem xét, xử lý ngay những việc thuộc phạm vi giải quyết của ông.
Các cộng sự của Thứ trưởng Lê Hải An thời ông còn làm việc ở Trường Đại học Mỏ – Địa chất nhận xét ông là người “tận tụy hiếm có, luôn đến sớm nhất và về muộn nhất”. Ông luôn “theo sát, chỉ dẫn tỉ mỉ trong công việc của các cán bộ dưới quyền”.
Nhận nhiệm vụ thứ trưởng Bộ GD-ĐT, ông Lê Hải An phải đảm đương nhiều việc nhưng chủ yếu phụ trách mảng giáo dục đại học. Ông tiếp quản công việc với nhiều vấn đề phải xử lý trong bối cảnh Luật Giáo dục Đại học vừa thông qua, nhiều thách thức đặt ra trong việc thúc đẩy tự chủ đại học, cải thiện chất lượng đào tạo, xử lý những tiêu cực tồn đọng trong việc quản lý, kiểm soát hoạt động đào tạo của các cơ sở đại học.
“Tinh hoa,” ”bảo châu” gặp khó
Vào hồi cuối năm ngoái, tháng 11-2018 khi có tin ông Lê Hải An sẽ nhận chức thứ trưởng Bộ GD-ĐT, một nhà báo chuyên đưa tin về hoạt động của Chính phủ và Quốc hội đã bày tỏ sự vui mừng lẫn lo ngại “liệu một người trí thức không quen các phép tắc cung đình có thích ứng được với hệ thống hay không?”
Đó là lời tiên lượng về kết cục của một cá nhân hay tổng kết vễ lỗi hệ thống trong việc sử dụng “hiền tài”.
Gian lận thi cử và ‘cơn lũ’ lòng dân
So sánh việc xử lý gian lận thi cử ở Mỹ và VN
Giáo dục Hà Giang có ‘gian lận điểm thi’
Hình ảnh giáo sư Ngô Bảo Châu xuống sân bay theo lời mời của Việt Nam với trang phục giản dị và chiếc ba lô như khách lữ hàng được Chủ tịch Nước đương nhiệm khi đó, ông Nguyễn Minh Triết khen và kỳ vọng giáo sư sẽ đóng góp nhiều cho đất nước.
Sự nghiệp của giáo sư Châu khi về Việt Nam như người ta nói “như diều gặp gió”.
Nhưng chỉ với một dòng trạng thái trên mạng xã hội phản ứng với việc xây tượng đài, giáo sư Châu đã bị “ném đá” dữ dội .
Nhắc chi tiết này không khỏi nhớ tới câu lục bát của chính GS Ngô Bảo Châu: “Ta về làm khách cha ta/ Kẻ tóc bạc lại mời trà người đầu xanh”.
Là người Việt dù ở bất cứ nơi đâu đề hướng về quê nhà và khao khát cống hiến điều gì đó nhưng dù được lãnh đạo ưu ái như giáo sư Ngô Bảo Châu thì việc muốn cống hiến cũng không dễ.
Những nhà khoa học luôn thẳng thắn trong phát biểu, không như những nhà ngoại giao, chính trị gia… và nếu như giáo sư Ngô Bảo Châu phát biểu góp ý cho nền quản trị nước nhà bằng ngôn ngữ của một nhà ngoại giao thì mới là sự lạ.
Sự việc được lặp lại, mỗi khi GS Ngô Bảo Châu góp ý, lập tức có một bộ phận nào đó công kích vào cá nhân giáo sư. Lần này họ vẫn nói giáo sư “non nớt” về chính trị, điểm mới là họ nhắc giáo sư phải “biết điều” khi nêu những quyền lợi mà giáo sư được nhà nước và doanh nghiệp tặng cho như căn hộ, quỹ toán học…
Chợt nhớ hai câu thơ của Nguyễn Đình Chiểu: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi, Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”. Thấy việc nghĩa mà không làm, thấy việc sai trái mà không lên tiếng thì không phải là người anh hùng, tinh thần Lục Vân Tiên, khí phách Việt là vậy.
Việc giáo sư Ngô Bảo Châu và nhà khoa học, tri thức Việt góp ý là điều đáng quý, trong lúc họ có thể chọn thái độ khác như một thứ “nô tài cung đình” để hưởng lợi cá nhân.
Nhưng những cuộc ném đá ngày càng dữ dội và giáo sư Châu bắt đầu lặng lẽ hơn và rút vào ‘ngôi nhà toán học”.
Và con tàu không biết đi đến đâu
Nhưng không chỉ “tinh hoa” Ngô Bảo Châu, một trường hợp khác, cái tên Lê Nguyễn Minh Quang chói sáng ngay từ khi còn đi học với tư cách là người học cực giỏi và được học bổng Vì ngày mai phát triển của báo Tuổi Trẻ cũng gặp được cho là bị làm khó.
Lời ‘trần tình’ của GS Ngô Bảo Châu
‘Trí thức chỉ có con đường dấn thân’
Tiếp tục tranh cãi về vai trò trí thức
Phạm Thị Hoài: ‘Sự lạc quan vô tận’
Nhờ tài năng và bản tính thông minh, hiền lành, ông nhận được khá nhiều sự hỗ trợ của các Mạnh Thường Quân để có thể tốt nghiệp Tiến sĩ ngành Xây dựng tại Pháp năm 1995, Thạc sĩ Quản trị doanh nghiệp Nantes University năm 1997, Thạc sĩ ngành quản lý hành chính công tại trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore) và trường Chính phủ Harvard Kennedy (Mỹ) năm 2011.
Ông Quang có 20 năm làm việc tại Công ty Bachy Solatenche (một tập đoàn lớn của Pháp trong lĩnh vực nền móng và công trình ngầm xây dựng), từ vị trí Giám đốc dự án, ông đảm nhiệm đến chức Phó Tổng giám đốc, Tổng giám đốc.
Tháng 6/2016, ông bất ngờ bỏ lại tất cả chức vụ tại tập đoàn đa quốc gia này để đảm nhận Trưởng Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM theo lời mời của lãnh đạo thành phố với sứ mệnh và trọng trách nặng nề là đưa dự án metro đầu tiên của Việt Nam lăn bánh đúng hạn vào năm 2020.
“Nhiều người nói tôi không đi lên nữa mà lại đi xuống, bởi mức lương tôi nhận ở đây chỉ bằng 5% so với những gì nhận được từ Bachy Solatenche. Tôi nghĩ rằng 20 năm tôi đã trả nợ đủ cho nước Pháp – đất nước cưu mang những người như tôi được đi học, được học bổng và có điều kiện để thành đạt…”, giọng ông nghẹn ngào và đứt quãng khi nhớ về nước Pháp.
Có vẻ như Giáo sư Ngô Bảo Châu, Tiến sỹ Lê Nguyễn Minh Quang, cố Thứ trưởng Lê Hải An và những trí thức tinh hoa khác đã đang gặp khó trong cái hệ thống đang vận hành với những nguyên tắc và khuôn phép khó hiểu
Không nói hết câu nhưng có lẽ nhiều người phần nào đoán được vế sau chưa thể ghép thành lời của ông, bởi cảm xúc về đất nước từng nuôi dưỡng những con người như TS. Lê Nguyễn Minh Quang, TS. Nguyễn Hồng Phương (Giám đốc Đào tạo FSB) hay các thành viên của Hội Mồ côi – tập hợp những người Việt du học ở Pháp những năm 1990. Nợ nước Pháp ông đã trả đủ, và ông nghĩ bản thân nên làm điều gì đó cho quê hương Việt Nam.
Tiến sỹ Lê Nguyễn Minh Quang tại các diễn đàn đã nói như đinh đóng cột rằng dự án sẽ đưa vào vận hành vào năm 2020. Đó cũng là mong chờ của cả hàng triệu người dân, đó chính là việc tuyến metro đầu tiên liệu có thể vận hành vào năm 2020 như kế hoạch.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Quang cho biết bản thân và toàn đội dự án đang đặt quyết tâm cao nhất để dự án về đích đúng hạn.
“Nếu không có tuyến metro đầu tiên thì sao có tuyến metro thứ hai. Dù mất ăn mất ngủ nhưng tôi tin rằng dự án sẽ vận hành vào năm 2020″, Trưởng Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM kỳ vọng.
Nhớ lúc mới nhận chức ông Lê Nguyễn Minh Quang nói rằng “Tôi không thể đứng dưới sân ga”, rằng “Cuối cùng cũng đến lúc tôi không thể tiếp tục đứng dưới sân ga và trách móc người lái tàu lái chậm, toa tàu không chỉn chu.
“Ở cả hai phía, tôi và người lái tàu cùng đi đến quyết định là sẽ cùng chung tay, chung sức cho hành trình. Từ hôm nay, tôi thật sự làm một người trong cuộc, bắt tay vào những gì mình mong đợi, xây dựng thành phố của mình trong vai trò mới, nặng nề hơn và hứng thú hơn”.
Nhưng đến cuối năm 2018 ông Lê Nguyễn Minh Quang nói với báo chí rằng ông gặp khó khăn trong công việc và đã từng hai lần gửi đơn xin nghỉ việc tại Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM vì lý do cá nhân.
Và cách đây hai tháng Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP.HCM Nguyễn Thành Phong nói rằng đã giải quyết cho ông Lê Nguyễn Minh Quang thôi việc.
Có vẻ như Giáo sư Ngô Bảo Châu, Tiến sỹ Lê Nguyễn Minh Quang, cố Thứ trưởng Lê Hải An và những trí thức tinh hoa khác đã đang gặp khó trong cái hệ thống đang vận hành với những nguyên tắc và khuôn phép khó hiểu, thiếu khế ước xã hội, thiếu công bằng khi những khế ước xã hội làm nền tảng cho những nước phát triển.
Một xã hội công bằng được đảm bảo bởi một nhà nước pháp quyền, một nền kinh tế lành mạnh, phồn thịnh hoạt động trên nguyên tắc thị trường mà ở đó người dân có thể tự tổ chức cuộc sống cộng đồng của mình mà không bị cản trở, đó là xã hội dân sự.Cái đó rõ ràng Việt Nam đang thiếu.
Bài viết thể hiện văn phong và phản ánh quan điểm riêng của tác giả, (*) bài gửi cho BBC News Tiếng Việt hôm 18/10/2019 từ Sài Gòn.
https://www.bbc.com/vietnamese/forum-50109010

Bắt 2 kẻ mua 10,000 lít nhớt thải

đổ xuống suối cấp nước sạch Sông Đà

Tin Vietnam.- Báo Tiền phong ngày 19 tháng 10 năm 2019 loan tin: công an tỉnh Hoà Bình đã bắt giữ Nguyễn Chương Đại, 25 tuổi, quê Bắc Ninh, và Hoàng Văn Thám, 33 tuổi, quê Lạng Sơn. Cả hai bị điều tra về hành động đổ trộm dầu thải tại khu vực nhà máy nước sông Đà.
Tại cơ quan công an, Đại và Thám khai đã được người tên Lý đình Vũ thuê lái xe tải đi từ Bắc Ninh đến công ty gạch, gốm sứ Thanh Hà tại tỉnh Phú Thọ để bơm 10 thùng dầu nhớt thải. Sau đó, hai đối tượng này lái xe lên tỉnh Hưng Yên gửi xe. Đến ngày 8 tháng 10, cả 3 đối tượng trên lái 2 chiếc xe tải chở chất thải lên xã Phúc Tiến, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hoà Bình, nơi đặt nhà máy nước sông Đà để đổ chất thải.
Theo nhà báo Hoàng Nguyên Vũ, thì số dầu nhớt thải trên được mua để đi đổ vào dòng suối cung cấp nước sạch cho dân Hà Nội.
Trên Facebook mang tên Bao Trung Nguyen cho biết, giá thu mua dầu thải ở thị trường Việt Nam dao động từ 4,500 đến 7,500 đồng một lít. Như vậy, các đối tượng trên mất khoảng 45 triệu đồng tiền mua khoảng 10,000 lít  dầu nhớt thải để mang đi đổ trộm.
Sau sự kiện này, nhiều người đặt câu hỏi: Ai là kẻ chủ mưu của hành động tàn độc trên?
Trong một diễn biến khác, vào ngày 17 tháng 10 năm 2019, trong cuộc họp với Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội, ông Bùi Đăng Khoa, Phó giám đốc công ty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà đã phát biểu rằng: ông và các lãnh đạo công ty là nạn nhân lớn nhất trong vụ nước của công ty bị ô nhiễm.
An Nhiên
https://www.sbtn.tv/bat-2-ke-mua-10000-lit-nhot-thai-do-xuong-suoi-cap-nuoc-sach-song-da/

Tổng thư ký quốc hội hứa

không cho công dân đi nhờ đoàn công tác nước ngoài

Tin từ Hà Nội, ngày 19/10/2019: Tổng thư ký quốc hội cộng sản Việt Nam Nguyễn Hạnh Phúc nói rằng trong tương lai, cơ quan này sẽ không cho công dân đi nhờ các đoàn công tác nước ngoài của quốc hội, nhằm tránh việc lợi dụng tháp tùng viên chức cao cấp để trốn sang nước khác.
Trong cuộc họp báo ngày 18/10 về chương trình kỳ họp thứ 8 của quốc hội cộng sản khoá 14 bắt đầu từ 21/10, ông Phúc, người chịu trách nhiệm về các chuyến công du ngoại quốc của lãnh đạo và đại biểu quốc hội, trả lời về việc 9 người trong đoàn doanh nghiệp đi tháp tùng chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trong chuyến thăm Nam Hàn tháng 12 năm ngoái và ở lại nước này.
Ông Phúc phân trần rằng 9 người này “đi nhờ” chuyên cơ của đoàn vì nhóm doanh nhân này không là thành viên của đoàn, mà chỉ đi dự diễn đàn kinh tế Việt Nam-Nam Hàn. Ông còn nói việc 9 người này đi là do Bộ Kế Hoạch Và Đầu Tư thu xếp, cùng phía Nam Hàn với visa du lịch.
Báo Dân Trí dẫn lời ông Phúc rằng việc “đi nhờ” như thế đã xảy ra trong nhiều chuyến công du của đảng cộng sản cầm quyền và nhiều cơ quan nhà nước khác từ nhiều năm trước, và đã được bộ công an thẩm tra.
Về 7 người còn ở lại Nam Hàn, ông Phúc cho biết nhà chức trách Việt Nam đã đề nghị phía Nam Hàn tìm kiếm để trục xuất về nước. Ông từ chối trả lời câu hỏi về danh tính của 9 kẻ bỏ trốn.
Nhiều người Việt đang tìm mọi cách trốn chạy khỏi đất nước, nơi đảng cộng sản độc quyền chính trị trong nhiều thập kỷ.
Quốc Tuấn
https://www.sbtn.tv/tong-thu-ky-quoc-hoi-hua-khong-cho-cong-dan-di-nho-doan-cong-tac-nuoc-ngoai/

Bắc Kinh xâm lấn Tư Chính:

Tướng Lê Mã Lương lên án việc chậm khởi kiện

Trọng Thành
Cuối tháng 9, đầu tháng 10/2019, tàu khảo sát Trung Quốc hoạt động ngày càng sát bờ biển quốc gia (1), cùng lúc với các tàu hải cảnh liên tục quấy nhiễu Bãi Tư Chính. Trong bối cảnh quyền chủ quyền của đất nước bị xâm phạm hiện rõ, một hội nghị chưa từng có được tổ chức tại Hà Nội. Tướng Lê Mã Lương đã lên án đích danh ngành Ngoại Giao chậm khởi kiện Bắc Kinh.
Kiện hay không kiện Trung Quốc ? Đây là câu hỏi lớn đang ngày càng ám ảnh những người lãnh đạo Việt Nam. Ngày 06/10/2019, Viện Nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển (thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam – Vusta) tổ chức hội thảo khoa học về ‘‘Vùng biển Bãi Tư Chính và luật pháp quốc tế’’ (2).
Đặc biệt gây chú ý là phát biểu của thiếu tướng Lê Mã Lương, Anh hùng Lực lượng Vũ trang. Không nhanh chóng sử dụng các biện pháp pháp lý để chế ngự tham vọng của Trung Quốc, Việt Nam có thể bị rơi vào thế để Bắc Kinh ra tay trước, tấn công Bãi Tư Chính. Chiến tranh sẽ bùng nổ và Việt Nam buộc phải tự vệ. Ông Lê Mã Lương nhấn mạnh : ‘‘Nếu như để xảy ra chiến tranh, thì lỗi lớn nhất là bộ Ngoại Giao, ban Đối Ngoại Trung Ương (đảng Cộng Sản), rồi đến Đối Ngoại Quốc Phòng’’.
Tạp chí Đặc Biệt của RFI Tiếng Việt xin chuyển đến quý vị các nhận định của nhà báo Võ Văn Tạo (Nha Trang) về tướng Lê Mã Lương – tình hình Biển Đông và chính quyền Việt Nam.
RFI : Kính chào nhà báo Võ Văn Tạo, thưa ông, trong những ngày gần đây, dư luận trong nước đặc biệt chú ý đến các phát biểu của tướng Lê Mã Lương về các hành động xâm lấn táo tợn của Trung Quốc tại Biển Đông, và trách nhiệm của chính quyền Việt Nam. Có nhiều tin đồn trên mạng là ông Lê Mã Lương bị bắt. Thực hư ra sao thưa ông ?
Nhà báo Võ Văn Tạo : Sáng hôm 12, tôi từ Hà Nội bay về Nha Trang, trên dọc đường đi, tôi có tình cờ vào mạng thì thấy có tin đồn trên youtube thì thấy đêm 11, bộ Công An triệu tập tướng Lê Mã Lương, sau khi ông phát biểu khá dữ dằn trong một hội thảo trước đó, về tình hình Bãi Tư Chính, cũng như Biển Đông.
Tôi có quen biết với tướng Lê Mã Lương. Trước đây, trong chiến tranh chống Mỹ, tôi cùng anh Lương một sư đoàn (sư đoàn 304), có tác chiến tại Quảng Trị, vào mùa hè năm 1972. Tôi vẫn biết là youtube ít khi kiểm soát chặt chẽ, ít độ tin cậy. Nhưng dù sao tin này nó đưa vào đúng thời điểm đó, làm cho mình cũng hơi băn khoăn. Tôi bèn rút điện thoại gọi cho tướng Lương, thì anh ấy trả lời là có gì đâu mình đang ngồi uống cà phê với bạn bè. Tôi lập tức viết trên Facebook một status để đính chính chuyện đó. Tôi bình luận : Chắc là ”dư luận viên thờ Tàu” nó tung tin đó thôi. Sau đó, hai ba hôm nay lại có những thông tin khác nữa. Nào là lục soát, khám nhà, thấy tài liệu đảo chính nọ kia. Riêng tôi thì tôi không tin. Nhưng nó cũng làm cho dư luận ở Việt Nam nhiều người cũng băn khoăn.
RFI : Xin ông cho biết cụ thể trong hội thảo này, tướng Lê Mã Lương nói những điều gì là chính ạ ?
Nhà báo Võ Văn Tạo : Tại hội thảo đó, trong đoạn clip anh Lương phát biểu, cái đầu tiên anh kể lại câu chuyện trước đó anh có dự một hội thảo khác. Trong cuộc hội thảo đó, có đại diện của bộ Ngoại Giao tham dự, anh đã chất vấn thẳng bộ Ngoại Giao là : Vì sao không kiện Trung Quốc ? Điểm thứ hai anh cũng nêu Tư Chính là rất quan trọng, mất Tư Chính có nghĩa là mất hết chủ quyền biển đảo của Việt Nam, và nếu để mất Tư Chính anh ấy sẽ cầm đầu các quân nhân kéo đến bộ Ngoại Giao để ”hỏi thăm” chuyện đó. Còn nội dung thứ ba quan trọng là anh ấy phê phán nhân sự cao cấp của bộ Quốc Phòng. Anh nói là lần đầu tiên trong lịch sử Quân đội Nhân dân Việt Nam, một đại tướng bộ trưởng Quốc Phòng mà không biết sử dụng bản đồ quân sự, không biết đọc bản đồ quân sự (3).
RFI : Ông tổng bí thư đảng Cộng Sản, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cũng có một số phản ứng sau các chỉ trích mạnh mẽ và trực diện của tướng Lê Mã Lương nhắm vào các cơ quan ngoại giao của Việt Nam, xin ông cho biết cụ thể ?
Nhà báo Võ Văn Tạo : Cách đây chừng ba hôm, báo chí Việt Nam có đưa tin ông Trọngtrong một cuộc tiếp xúc cử tri đã có phát biểu, mà ai cũng hiểu rằng để đập lại cái phát biểu của anh Lê Mã Lương, mặc dù ông Trọng không nêu đích danh. Ông Trọng nói nguyên văn thế này : “Có một số phần tử cố tình kích động, to tiếng lên, lên gân lên, ra vẻ ta là anh hùng, ra vẻ ta là yêu nước, vậy còn Trung Ương Đảng, chính phủ, tổng bí thư không yêu nước à?”
Tôi theo dõi ông Trọng nhiều năm rồi tôi biết. Từ lâu rồi ông Trọng đã lên án những người trí thức luôn luôn muốn đòi hỏi quyền tự do, dân chủ, cho Việt Nam, giống như những nước văn minh trên thế giới. Theo tôi được biết, trong hình chụp hội nghị mùng 6 tháng 10 vừa rồi, mấy chục người đó đều là trí thức, họ không có ý đồ lật đổ đâu, họ chỉ muốn gây dựng thôi. Chúng tôi thường gọi họ là các trí thức trung thành.
Thế nhưng ông Trọng mà có thái độ như thế, tôi cho rằng không phù hợp, không thiện chí, không đoàn kết, những lời nói gan ruột, bộc trực của tướng Lương, lẽ ra một người biết ứng xử, một người cầm cương của đất nước, như ông Nguyễn Phú Trọng thì tôi nghĩ rằng ông Trọng cần phải đến tận nhà ông Lương, mà cám ơn, mà mời mọc, đề nghị ông Lương rủ bạn bè tướng lính cao cấp từng trải chiến trận có mưu lược, mời một cuộc hội thảo với Bộ Chính Trị : Trong tình hình hiện nay đất nước đang lâm nguy như thế nào, thế lực mình rất kém so với Trung Quốc, mà nó đang muốn ăn cướp tất cả biển của mình như thế này !
RFI : Dù sao thì mọi người cũng để ý, trong hội nghị Trung Ương 11 vừa qua, lần đầu tiên ông Trọng có nêu vấn đề Biển Đông ra để thảo luận. Cho đến giờ kết quả thảo luận ra sao, thưa ông ?
Nhà báo Võ Văn Tạo : Ở hội nghị Trung Ương 11, ông Trọng gợi ra chuyện thảo luận về Biển Đông. Chỉ đăng thế thôi, nhưng cụ thể thảo luận như thế nào, thì hoàn toàn bị giữ kín. Phương tiện truyền thông của Nhà nước không hề truyền tải.
Còn chuyện ông ấy đặt vấn đề mà báo chí đã đăng, thì tôi thấy rằng trên mạng lâu nay đã lên án ông Trọng rất dữ dội là đã không nói năng gì trước hành động khiêu khích của Trung Quốc. Không nói tiếng nào, đặc biệt từ tháng 7 đến giờ, từ sự kiện tầu thăm dò và kể cả tầu khác, dàn khoan nữa, vào Tư Chính và cả vùng biển phía bắc nữa. Người ta lên án dữ dội lắm. Tôi biết khả năng là những chuyện đó cũng đến tai ông Trọng, và ông có đặt vấn đề đó cũng chẳng qua là thanh minh, thanh nga với dư luận thôi, mà không phải là một chiến lược có từ lâu nay.
RFI: Theo ông, vì sao tướng Lê Mã Lương lại lên tiếng kiên quyết, đưa ra những phát biểu gây chấn động như vậy ?
Nhà báo Võ Văn Tạo : Phát biểu của tướng Lê Mã Lương, tôi biết là do anh ấy xuất thân là người lính, rất là nhiệt tình, yêu nước. Anh ấy là con liệt sĩ Điện Biên. Anh ấy được tuyển chọn đi học ở nước ngoài và anh ấy đã từ chối đi học. Anh ấy phát biểu một câu rất nổi tiếng : Đất nước còn chiến tranh thì cuộc đời đẹp nhất đối với thanh niên là trên trận tuyến chống quân thù. Thế hệ của chúng tôi sau anh ấy vài năm cũng đã biết đấy là một người rất nhiệt huyết, yêu nước, trải qua trận mạc, hàng trăm trận. Anh ấy là người rất lo lắng và giận dữ trước thái độ của Trung Quốc đối với Việt Nam, đối với biển đảo Việt Nam. Bản chất con nhà lính lời nói của anh ấy rất bộc trực, không có rào đón trước sau, tránh né.
Anh nói thẳng vào sự thực. Tình hình rất căng thẳng như vậy, cả thế giới cũng phẫn nộ. Hoa Kỳ là nước lên tiếng chỉ đích danh Trung Quốc đã lấn hiếp Việt Nam. Châu Âu, Anh, Pháp… các cường quốc đều có ý kiến phản đối Trung Quốc như thế, rõ ràng là người Việt Nam, ai cũng giận dữ.
(Mà) Nhà nước Việt Nam trong thời gian vừa qua dứt khoát chưa kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế, (chính quyền) Việt Nam rất là yếu hèn trước Trung Quốc, bị Trung Quốc lấn hiếp rất là nhiều. Trung Quốc ra rằng vi phạm luật pháp quốc tế, nhưng Việt Nam vẫn chưa đệ đơn kiện. Khi dư luận rất bức xúc rất nhiều trên mạng, cả trên báo chí nữa, thì bộ Ngoại Giao Việt Nam, các quan chức trả lời một cách bóng bẩy rằng, tuy thế nhưng hồ sơ kiện đã sẵn sàng rồi. Sẵn sàng mà 5, 6 năm nay mà chưa thấy nộp đơn.
RFI: Khép lại chương trình Tạp chí Đặc biệt hôm nay về vấn đề Bắc Kinh xâm lấn Tư Chính, phản ứng tướng Lê Mã Lương và thái độ của chính quyền Việt Nam, xin nhà báo Võ Văn Tạo cho biết nhận xét chung của ông về tình hình hiện nay !
Nhà báo Võ Văn Tạo : Theo tôi nghĩ, trước tình hình biển đảo của ta bị xâm phạm như thế này, và những ý đồ và những hành vi thực tế của Trung Quốc quá hung hăng, nguy cơ chúng ta mất dần chủ quyền là không tránh khỏi. Các lo lắng của anh Lê Mã Lương cũng như các trí thức, cũng như đông đảo người dân trong nước là hoàn toàn có cơ sở.
Chuyện này có những sai lầm từ trước cộng lại cho đến bây giờ. Trước chủ trương ngả theo Trung Quốc, gọi là để giữ ”chủ nghĩa xã hội”, thực tế là để giữ ”chế độ vua tập thể”, lời của ông Nguyễn Văn An, cựu chủ tịch Quốc Hội Việt Nam. Ai nghiên cứu về ”chủ nghĩa xã hội” thì biết rồi, Trung Quốc và Việt Nam giờ bỏ hết, chỉ giữ lại một đặc điểm : đảng Cộng Sản giữ độc quyền cai trị, không chia sẻ quyền lực với ai.
Rõ ràng Việt Nam hiện nay gay go, bảo vệ được chủ quyền là rất khó khăn, mà thái độ của đảng Cộng Sản, đứng đầu là ông Nguyễn Phú Trọng là như thế, không tập hợp được sức mạnh của các tầng lớp, đặc biệt là các tướng lĩnh có kinh nghiệm trận mạc, để củng cố sức mạnh quốc phòng.
Thứ hai là chính sách của Việt Nam cứ khi nào cũng khư khư ”Ba Không” (Không liên minh quân sự, Không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự, Không là đồng minh quân sự với nước khác), cứ sợ rằng liên minh quân sự sẽ mất chủ quyền, lệ thuộc người ta. Thế thì hiệp ước an ninh Nhật – Mỹ có làm Nhật mất chủ quyền so với Mỹ không ?
Ông Trọng trả lời dùm tôi cái này ! Liên minh giữa Mỹ và Hàn Quốc bảo đảm cho Hàn Quốc yên ổn phát triển hòa bình. Một khi anh liên minh quân sự tất nhiên các nước khác muốn lấn hiếp cũng phải nhìn mặt cái liên minh đó, như Trung Quốc bắt nạt Việt Nam. Để cứu vãn được tình thế, đảng Cộng Sản Việt Nam phải lập tức thay đổi quyết liệt, thì may ra, nếu không thì chuyện mất chủ quyền sẽ không tránh khỏi !
RFI : Xin chân thành cảm ơn nhà báo Võ Văn Tạo !
Ghi chú
1 – “Biển Đông: Tàu Trung Quốc thăm dò ngày càng sát bờ biển Việt Nam”, RFI, ngày 06/10/2019.
2 – Theo nhiều nhà quan sát, đây là lần đầu tiên diễn ra một hội thảo về Biển Đông, kêu gọi khởi kiện Trung Quốc, có sự tham gia của các cựu quan chức – chuyên gia hàng đầu cùng nhiều trí thức phản biện, bao gồm cả những người thường xuyên lên án chế độ đảng trị. Cuộc hội thảo được nhiều báo chính thống trong nước giới thiệu. Xem thêm bài : “Dã tâm bất tận của Trung Quốc ở Biển Đông“, báo mạng Thanh Niên, ngày 07/10/2019.
3 – Tướng Lê Mã Lương cũng nêu nhận định về thực trạng các lãnh đạo ngành Quốc Phòng hiện nay chưa từng trải qua chiến tranh…. Phát biểu của tướng Lê Mã Lương dường như đã gây rúng động bộ Quốc Phòng. Báo Quân Đội Nhân Dân (hôm 13/10/2019) có bài ‘‘Đấu tranh mạnh mẽ với bệnh công thần, kiêu ngạo cộng sản bằng sức mạnh của cả cộng đồng’’, lên án ‘‘một vị tướng được phong danh hiệu anh hùng nhưng lại lên mạng xã hội nói về vấn đề Biển Đông, nói về các tướng lĩnh quân đội không đúng sự thật’’.
http://vi.rfi.fr/viet-nam/20191019-bac-kinh-xam-lan-anh-hung-le-ma-luong-len-tieng

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến VN

và số phận Cá Voi Xanh

Phạm Chí Dũng
Tân bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper sắp đến Việt Nam trong bối cảnh cuộc chiến giàn khoan của Trung Quốc còn lâu mới chịu kết thúc.
Tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8, và sau đó là hàng lô hàng lốc phương tiện khai thác dầu như tàu cẩu Lam Kình, giàn khoan Hải Dương Thạch Du 982 kéo vào Biển Đông, giễu qua ngay trước mũi Bộ Chính trị Việt Nam, chỉ còn cách bờ biển Việt Nam 4 giờ tàu chạy, và có trời mới biết còn bao nhiêu hình ảnh ngáo ộp nữa sẽ được Bắc Kinh cho trình diễn trong tương lai gần…, đã và sẽ làm tê tái những kẻ vẫn cắm mặt giương cao lá cờ mang tên ‘Mười Sáu Chữ Vàng’ ở Hà Nội.
Tiền trạm cho Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper là Randall Schriver – Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách an ninh khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương. Randall Schriver đã có một cuộc gặp với Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam – Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh. Không biết vô tình hay hữu ý, chuyến tiền trạm này lại trùng với thời gian diễn ra Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền ở Việt Nam, khi lần đầu tiên sau hơn 3 tháng ‘ngậm hột thị’, Bí thư quân ủy trung ương Nguyễn Phú Trọng đã dám hé môi về ‘phân tích và dự báo tình hình Biển Đông’, dù vẫn tuyệt đối ngậm miệng trước hai cái tên Bãi Tư Chính và Trung Quốc.
Trong khi đó, những nguồn tin từ ngành dầu khí cho biết sau một thời gian chững lại bởi biến cố dự án khai thác mỏ dầu khí Cá Rồng Đỏ bị Trung Quốc gây sức ép chặn lại, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang trở lại nhịp hoạt động bình thường. Những dự án như mỏ Lan Đỏ và mỏ Cá Voi Xanh đang được ‘hô hấp nhân tạo’ và hy vọng sẽ sống sót qua cơn binh lửa.
ExxonMobil cũng bởi thế vẫn còn lý do để trụ lại ở Việt Nam.
Vào năm 2018, kết quả được xem là thành công nhất của người tiền nhiệm của Mark Esper – Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis – với phía Việt Nam là một hàng không mẫu hạm của Mỹ là USS Carl Vinson cập cảng Đà Nẵng vào tháng 3 năm 2018. Con tàu khổng lồ này mang thông điệp bảo vệ cho ExxonMobil và dự án Cá Voi Xanh.
Vì sao Trung Quốc thèm muốn Cá Voi Xanh?
Người Mỹ có mối quan tâm đặc biệt ở Đà Nẵng, bởi nơi đây rất gần với mỏ khí đốt Cá Voi Xanh ngoài khơi Quảng Nam, Quảng Ngãi, nằm cách đất liền khoảng 100km, được liên doanh khai thác giữa tập đoàn dầu khí khổng lồ của Mỹ là ExxonMobil với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. Mỏ này có trữ lượng khí đốt đến 150 tỷ mét khối và hứa hẹn mang lại doanh thu lên đến 60 tỷ USD, trong đó 2/3 thuộc về ExxonMobil và 1/3 dành cho nền ngân sách đang lâm vào tình trạng hộc rỗng ngoại tệ của chính thể độc tài ở Việt Nam.
Nhưng cũng bởi triển vọng siêu lợi nhuận trên, Cá Voi Xanh đã lọt vào lòng tham và tầm đe dọa của Trung Quốc, cho dù mỏ này hoàn toàn nằm ngoài ‘đường Lưỡi Bò 9 đoạn’ mà Bắc Kinh tự vẽ nhằm gom các mỏ dầu khí của Việt Nam vào trong đó. Động thái Trung Quốc điều giàn khoan Hải Dương 981 xâm phạm vùng lãnh hải Việt Nam vào năm 2014 là một thông điệp rất rõ ràng về việc Bắc Kinh muốn nuốt trọn mỏ Cá Voi Xanh, hoặc chí ít cũng đòi ‘đảng em’ phải ‘cùng hợp tác khai thác dầu khí’ theo một tỷ lệ ăn chia nào đó – chẳng hạn 60% cho Trung Quốc và phần còn lại cho chủ sở hữu mỏ này…, nếu dự án Cá Voi Xanh không được hỗ trợ bởi hải quân Mỹ.
Thế còn ExxonMobil?
Kể từ khi Trung Quốc tuyên bố “đường Lưỡi Bò 9 đoạn” chiếm tới 90% diện tích Biển Đông, nhiều hãng dầu khí khác của Mỹ đã bỏ cuộc trước áp lực từ Trung Quốc. Nhưng ExxonMobil vẫn tiếp tục thăm dò và tập đoàn này đã phát hiện mỏ khí đốt lớn nhất của Việt Nam từ trước đến nay là Cá Voi Xanh.
Tuy thế, mọi chuyện đã suýt đổ vỡ vào tháng 11 năm 2017. Khi đó và trùng với thời gian Tổng thống Trump dự Hội nghị thượng đỉnh kinh tế APEC Đà Nẵng, ExxonMobil đã mang lại nỗi thất vọng lớn lao cho giới chóp bu Việt Nam: Chủ tịch Liam Mallon của Công ty Phát triển ExxonMobil thình lình tuyên bố sẽ hoãn dự án hợp tác với Việt Nam trên biển Đông tới năm 2019, với lời giải thích rất cô đọng: “chúng tôi cần phải đạt được một số thỏa thuận cụ thể” trước khi triển khai đầu tư chính thức.
Khi đó, một số đánh giá đã giả thiết về nguyên nhân chủ yếu và có thể là duy nhất của việc phải hoãn dự án có thể là Trung Quốc gây sức ép mà đã khiến Việt Nam có thể phải điều đình để ExxonMobil tạm ngừng khai thác mỏ Cá Voi Xanh.
Đến tháng Ba năm 2018 khi xảy ra vụ Repsol – công ty Tây Ban Nha liên doanh với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cùng khai thác mỏ Cá Rồng Đỏ ở Bãi Tư Chính – phải lần thứ hai liên tiếp rút khỏi dự án này, giả thiết đã biến thành thực tế được xác nghiệm một cách sống sượng: vẫn là “đối tác chiến lược toàn diện lớn nhất của Việt Nam” là Trung Quốc đã nhảy bổ vào nhà của giới chóp bu Việt Nam để đòi không được hợp tác với Mỹ mà phải hợp tác với Trung Quốc để khai thác dầu khí.
Vào tháng Tư năm 2018, lần đầu tiên ExxonMobil đã lên tiếng liên quan đến mỏ Cá Voi Xanh. Tuy không xác nhận về một sức ép của Trung Quốc đối với mỏ dầu khí dồi dào trữ lượng này, ExxonMobil vẫn khẳng định kế hoạch và lộ trình sắp tới – một biểu hiện cho thấy tập đoàn này không mấy lo ngại cho dù Bắc Kinh sẽ làm những động tác nhằm bắt buộc ExxonMobil phải rút khỏi mỏ Cá Voi Xanh như đã khiến Repsol phải rút khỏi mỏ Cá Rồng Đỏ.
Sự tự tin của ExxonMobil khi lên tiếng về mỏ Cá Voi Xanh phát xuất từ sự hiện diện của hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson của Mỹ cập cảng Đà Nẵng vào đầu tháng Ba năm 2018, nằm trong chiến lược tăng cường sự hiện diện của Mỹ tại Biển Đông và sẵn sàng đối đầu với hải quân Trung Quốc.
Mark Esper sẽ làm gì?
Vào trung tuần tháng 10 năm 2018 và cùng lúc với thông tin chính thức về chuyến thăm Việt Nam bất ngờ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ khi đó là James Mattis, Thượng Viện Hoa Kỳ đã thông qua đạo luật cắt đứt đường lưỡi bò của Trung Quốc trên Biển Đông, còn Cố vấn An ninh Mỹ là John Bolton đã thẳng thừng tuyên bố “Mỹ sẽ hợp tác khai thác dầu khí ở Biển Đông dù có Trung Quốc hay không”.
Tuy không đề cập cụ thể Mỹ sẽ hợp tác khai thác với nước nào trong số các quốc gia đang tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan, nhưng phát ngôn thách thức rất đáng chú ý trên được cho là ám chỉ mỏ Cá Voi Xanh.
Sau khi nổ ra vụ Trung Quốc điều tàu thăm dò địa chất Hải Dương và nhiều tàu hộ vệ gây hấn khu vực Bãi Tư Chính và đe dọa cả vùng biển Quảng Nam, Quảng Ngãi nơi có mỏ Cá Voi Xanh, đến lượt Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng vào tháng 8 năm 2019: “Các công ty của Mỹ là những công ty hàng đầu thế giới trong việc khai thác và thăm dò các nguồn hydrocarbon, kể cả ở ngoài khơi và tại Biển Đông” và Mỹ “mạnh mẽ phản đối bất cứ nỗ lực nào của Trung Quốc nhằm đe dọa hay cưỡng chế các quốc gia đối tác phải rút lại sự hợp tác với các công ty không phải của Trung Quốc hay quấy nhiễu những hoạt động hợp tác của họ”. Lời lên tiếng này phát ra trong bối cảnh tàu thăm dò địa chất Hải Dương 8 của Trung Quốc, sau khi đến mỏ Đá Chữ Thập để tiếp nhiên liệu, đã ‘trở về’ khu vực Bãi Tư Chính nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam để quấy phá.
Những hành động bảo vệ công khai trên, cùng với những hoạt động hải quân mang tính thống nhất giữa Mỹ và Việt Nam nhưng không công khai, đã dẫn tới kết quả là ExxonMobil có tương lai tươi hồng hơn hẳn các đối tác nước ngoài khác liên doanh khai thác dầu khí với Việt Nam.
Dù việc triển khai khai thác Cá Voi Xanh của ExxonMobil vẫn phải chịu thách thức bởi một làn sóng đồn đoán về khả năng ExxonMobil sẽ rút khỏi dự án này – có thể do những tranh cãi chưa thể thống nhất giữa tập đoàn này với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, cho tới nay xác suất ở lại Việt Nam của ExxonMobil vẫn được đánh giá vượt trên 50%, để hầu như chắc chắn sau chuyến công du Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper, Cá Voi Xanh sẽ trở thành một mục, thậm chí thành một tiêu điểm trên bàn nghị sự giữa Donald Trump với Nguyễn Phú Trọng, hoặc với một quan chức cao cấp và đủ thẩm quyền thay cho Trọng, tại Washington trong thời gian tới.
https://www.voatiengviet.com/a/mark-esper-ca-rong-do-ca-voi-xanh/5130104.html