Ngày 26.07, tổng thống Recep Tayyip Erdogan của Thổ-nhĩ-kỳ cho biết hệ-thống phòng-không S-400 mua của Nga sẽ bắt đầu hoạt động kể từ tháng tư 2020. Trước đây, Hoa-kỳ đã thuận bán cho Thổ-nhĩ-kỳ 100 phi-cơ F-35 nhưng do việc Thổ đặt mua hệ-thống phòng-không S-400, Hoa-kỳ đã huỷ hợp-đồng này.

Việc này đã không làm Thổ-nhĩ-kỳ nao núng!

Tổng-thống Erdogan cho biết không một đe dọa hay trừng phạt nào có thể ngăn cản Thổ  việc tự bảo-vệ mình! Qua tuyên-bố này, người ta nghĩ rằng ông Erdogan sẽ có thể đaç(t mua các phi-cơ của Nga như Su-57 Frazor hay Su-35.

Cho đến nay, Thổ là một đồng-minh trong khối Otan nhưng là một đồng-minh khó chơi!

Gia-nhập Otan từ 1952, Thổ có một vai trò chiến-lược quan-trọng:Thổ kiểm soát thông-lộ giữa Hắc Hải và Địa-trung-hải.Điều này có nghĩa là Thổ sẽ giúp ngăn chặn không cho hạm đội Nga từ Hắc Hải đi ra Địa-trung-hải nhưng mặt khác cũng có nghĩa là Thổ có khả-năng ngăn cản không cho hải quân khối Otan đe dọa hạm-đội Nga ở Hắc Hải. Thổ cũng là đầu cầu để khối hồi-giáo ả-rập đổ vào Âu-châu do đó Thổ gặp khó khăn trong việc xin gia-nhập vào Liên Hiệp Âu Châu!

Hiện thì khối Otan có một số thuận lợi trên lãnh-thổ Thổ-nhĩ-kỳ như đài ra-đa báo-động  Kürecik và căn cứ không quân Incirlik, nơi có kho vũ khí nguyên-tử chiến-thuật B-61. Căn cứ không-quân này cũng là nới phóng đi các cuộc tấn-công của liên minh chống quân khủng-bố EI.

Với việc thiết lập hệ thống  phòng không S-400 tại đây, Mỹ và Otan phải xét lại việc xử dụng căn cứ này. Bởi vì việc thiếtlập hệ thống phòng không này đòi hỏi phải có sự hiện-diện của các chuyên-viên kỹ thuật (không có gì bảo đảm  trong số này không có các chuyên viên tình báo) và việc hiện diện của người Nga trong một căn cứ quân sự Otan và Mỹ là điều không thể chấp nhận được. Do đó, có tin căn cứ Andravida ở tây Hi Lạp đã được lựa chọn để thay thế Incirlik.

http://www.opex360.com/wp-content/uploads/b61-20160815.jpg

Việc không bán F-35 cho Thổ-nhĩ-kỳ cũng tạo khó khăn cho Mỹ, vì để bán F-35 cho Thổ-nhĩ -kỳ, Mỹ phải cho phép Thổ-nhĩ-kỳ sản xuất một số bộ phận rời cho F-35. Việc hủy bỏ hợp đồng đưa đến việc chấm dứt việc Thổ-nhĩ-kỳ sản xuất bộ phận rời F-35. Chắc chắn Mỹ sẽ gặp chậm trễ trong việc giao F-35 cho các nước đặt mua!

Cùng lúc đó, việc Thổ-nhĩ-kỳ xử dụng vũ khí của Nga sẽ tạo ra việc trong tổ chức Otan có hai hệ thống vũ khí khác nhau Liệu sẽ có việc Otan chấm dứt tư cách thành viên của Thổ-nhĩ-kỳ?

Nhữ Đình Hùng / 28.07.2019

Tổng hợp các tin từ Opex360, nghiencưquocte,Causeur…