Tin Biển Đông – 07/01/2019
Chiến hạm Mỹ đi qua Hoàng Sa
lúc đàm phán thương mại Mỹ-Trung bắt đầu
Khu trục hạm tên lửa dẫn đường USS McCampbell đã đi qua quần đảo Hoàng Sa, ngay vào lúc đàm phán thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc được mở lại hôm nay 07/01/2019. Bắc Kinh gọi đây là một « hành động khiêu khích » của Mỹ.
Phát ngôn viên Hạm đội Thái Bình Dương Rachel McMarr tuyên bố, chiến hạm USS McCampbell đã tuần tra bên trong khu vực 12 hải lý của quần đảo Hoàng Sa để thực hiện « quyền tự do hàng hải », « thách thức các yêu sách quá đáng trên biển ».New York Times dẫn nguồn tin Hải quân cho biết thêm, khu trục hạm Mỹ đã đi ngang qua ba đảo là đảo Cây (Tree Island), Linh Côn (Lincohn Island) và Phú Lâm (Woody Island).
Theo bà McMarr, hoạt động này không nhắm vào một quốc gia cụ thể hay mang ý nghĩa chính trị nào.
Trước đó, vào tháng 9/2018, chiến hạm USS Decatur cũng đã tuần tra tại Trường Sa, đi vào vùng 12 hải lý giữa hai cụm đảo san hô là Đá Ga Ven (Gaven Reefs) và Đá Cô Lin (Johnson Reef).
Hoàng Sa đã bị Trung Quốc dùng vũ lực cướp đoạt từ tay quân đội Việt Nam Cộng Hòa năm 1974, xây lên nhiều cơ sở quân sự, triển khai chiến đấu cơ trên ít nhất một hòn đảo. Còn tại Trường Sa, Hoa Kỳ và các đồng minh châu Á đều tố cáo việc Trung Quốc xây dựng bảy đảo nhân tạo, trên đó có ba phi đạo lớn.
Tuyên bố của phía Mỹ được đưa ra vào lúc cuộc đàm phán thương mại bắt đầu tại Bắc Kinh. Đây là vòng thương lượng trực tiếp đầu tiên kể từ khi đôi bên thỏa thuận « hưu chiến » 90 ngày, cho đến đầu tháng Ba.
Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Lục Khảng nói rằng chiến hạm Mỹ đã « vi phạm luật pháp của Trung Quốc và quốc tế », và Bắc Kinh đã có những « cảnh báo nghiêm khắc ». Ông Lục Khảng « kêu gọi Hoa Kỳ chấm dứt ngay kiểu khiêu khích này » và nói thêm là Trung Quốc đã gởi tàu chiến, máy bay đến để cảnh báo khu trục hạm Mỹ.
Khi được hỏi về sự trùng hợp giữa thời điểm sự kiện này và cuộc đàm phán thương mại, Lục Khảng nói rằng « cả hai bên đều có trách nhiệm tạo ra không khí tích cực ».
Đoàn đại biểu Mỹ đến Bắc Kinh hôm nay, do phó đại diện thương mại Jeffrey Gerrish dẫn đầu, gồm đại diện Nhà Trắng, bộ Ngoại Giao, và các bộ Nông Nghiệp và Năng Lượng, Tài Chính.
Từ sau cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Tập ở Buenos Aires, Trung Quốc đã có nhiều động thái hòa dịu như tạm ngưng đánh thuế lên xe hơi và phụ tùng của Mỹ trong ba tháng, đặt mua một lượng lớn đậu nành, cho phép nhập cảng gạo Mỹ. Theo giới phân tích, trước tình hình kinh tế xuống dốc và những chỉ trích trong nội bộ, ông Tập Cận Bình đang cố gắng đạt được một thỏa thuận với Washington để chấm dứt cuộc chiến tranh thương mại.
Chiến đấu cơ Trung Cộng phát tín hiệu khuyến cáo
đối với máy bay ngoại quốc trong
khu vực nhận dạng không quân biển Đông
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng trích dẫn truyền thông Trung Cộng cho hay, một phi công chiến đấu cơ phản lực đã đụng độ với một máy bay ngoại quốc. Sự việc xảy ra sau khi máy bay này bị phát hiện đang ở trong khu vực nhận dạng không quân của Trung Cộng, trên vùng biển Đông.
Trong một đoạn ghi hình của Đài truyền hình trung ương Trung Cộng phát hôm thứ Sáu (4 tháng 1), phi công của máy bay Trung Cộng đã nói tiếng Anh với phi hành đoàn của chiếc máy bay chưa xác định kia. Nội dung cuộc hội thoại cho biết, chiếc máy bay kia đã tiến vào khu vực nhận dạng không quân của Trung Cộng, và yêu cầu xuất trình số căn cước và nêu mục đích chuyến bay. Tuy nhiên, không có thông tin chi tiết được đưa ra về thời gian diễn ra sự đụng độ, cũng như nội dung trả lời của máy bay ngoại quốc.
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, khu vực nhận dạng không quân bao gồm vùng trời phía trên biển và đất liền, nơi việc xác định danh tính, vị trí và kiểm soát máy bay phải được tiến hành, vì lý do an ninh quốc gia. Bắc Kinh tuyên bố khu vực nhận dạng không quân tại biển Đông vào năm 2013. Đây được xem như một hành động tăng cường tuyên bố chủ quyền đối với khu vực biển đang tranh chấp, và vấp phải nhiều sự phản đối từ các quốc gia, trong đó có Nhật Bản, Nam Hàn và Hoa Kỳ.
Sau khi Nhật Bản mua ba hòn đảo tại quần đảo Điếu Ngư vào năm 2012, Trung Cộng cũng tăng cường tuần tra hải quân và không quân tại khu vực này. Nhật Bản cho rằng, những quy định mà quân đội Trung Cộng đưa ra vi phạm quyền tự do di chuyển trên vùng trời phía trên các vùng biển mở, và không có giá trị ở Nhật Bản. (Mộc Miên)
Anh tính xây căn cứ ở biển Đông, tướng TQ mỉa mai:
Tiếng thét cuối cùng trước sự sụp đổ
Tướng Trung Quốc cho rằng, Anh cần phải cân đo đong đếm sức mình trước khi đưa ra tuyên bố về hoạt động ở biển Đông.
Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson tuyên bố, London đang lên kế hoạch xây dựng căn cứ ở khu vực Đông Nam Á.
“Đây là thời điểm để chúng tôi trở thành quốc gia có tầm hưởng trên toàn cầu một lần nữa sau khi Thế chiến thứ II kết thúc và tôi cho rằng lực lượng vũ trang là một phần đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch này”, ông Williamson nhấn mạnh.
Theo giới quan sát, động thái này của Anh có thể được coi như một tuyên bố thách thức sự bành trướng của Trung Quốc trong khu vực.
Tướng Trung Quốc mắng Mỹ
Trước tuyên bố này, chuyên gia quân sự – Thiếu tướng hải quân Trung Quốc Trương Thiệu Trung trong bài viết “Anh muốn xây dựng căn cứ quân sự ở biển Đông?… Trước tiên cần phải lượng sức mình!” đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ London, thậm chí cả đồng minh Mỹ. Tướng Trung Quốc cáo buộc, Mỹ và Anh đã “cố tình khuấy đảo cục diện biển Đông”.
“Trong năm 2018 vừa qua, Mỹ không chỉ nhiều lần sử dụng quân bài Đài Loan mà còn đưa ra một loạt các quyết định liên quan đến trao đổi, hợp tác chính trị và quân sự liên quan đến Đài Loan, tần suất các hoạt động quân sự ở Biển Đông cũng tăng lên”, Trương Thiệu Trung quả quyết rằng, những hành động triển khai tàu chiến, máy bay tuần tra, máy bay ném bom của Mỹ tới biển Đông tăng mạnh cả về tần suất và mức độ, chứng tỏ “ý đồ quân sự hóa và khiêu khích công khai” của Lầu Năm Góc.
Ông này dự đoán, sang năm 2019, Mỹ sẽ còn triển khai nhiều hành động hơn ở khu vực biển Đông, bởi theo Báo cáo khảo sát thường niên được công bố ngày 17/12 của Viện nghiên cứu hội đồng quan hệ đối ngoại Mỹ dự báo, vấn đề biển Đông được coi là nguy cơ xung đột hàng đầu cần được theo dõi trong năm 2019.
Trương Thiệu Trung cho rằng, mâu thuẫn về vấn đề biển Đông sẽ trở thành nhân tố quan trọng trong mối quan hệ quân sự Trung-Mỹ bởi không chỉ cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis luôn thể hiện quan điểm cứng rắn với Trung Quốc về vấn đề biển Đông mà người kế nhiệm ông, Quyền Bộ trưởng Quốc Phòng Patrick Shanahan thậm chí còn hô vang 3 tiếng Trung Quốc trong một cuộc họp ngày 2/1 với mục đích kêu gọi quân đội Mỹ tập trung vào Bắc Kinh.
Vào tháng 1/2018, Bộ Quốc phòng Mỹ đã ban hành báo cáo “Chiến lược quốc phòng” đầu tiên của chính phủ Trump, trong đó tuyên bố rằng các đối thủ cạnh tranh chính của Mỹ là Nga và Trung Quốc. Lầu Năm Góc tiết lộ rằng, Shanahan đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển báo cáo chiến lược này.
Cảnh cáo Anh
Bên cạnh đó, tướng Trung Quốc cho rằng, Anh – một đồng minh trung thành và luôn sát cánh bên Mỹ cũng đã có hành động ở biển Đông – cử một tàu chiến “cũ” tới khu vực này với lý do bảo vệ tự do hàng hải và tuyên bố sẽ đưa tàu sân bay tới biển Đông.
Năm ngoái, một tàu chiến Anh đã đi qua đảo Hoàng Sa – thuộc chủ quyền Việt Nam, đang bị Bắc Kinh chiếm đóng trái phép – và đã bị 16 tàu hải quân Trung Quốc ngăn chặn, theo Trương Thiệu Trung.
Theo Reuters, quân đội Anh khi đó tuyên bố họ không công nhận các yêu sách của Bắc Kinh đối với quần đảo Hoàng Sa.
Bên cạnh đó, Daily Star (Anh) dẫn lời một quan chức cấp cao của Hải quân Hoàng gia Anh khẳng định, Vương Quốc Anh sẽ tuyên bố bình thường hóa sự hiện diện quân sự ở biển Đông trong tương lai. Vì thế, tàu khu trực HMS Montrose sẽ được phái tới Singapore trong kế hoạch 4 năm.
“Vào ngày 28/12, quan chức hàng đầu của Lầu Năm Góc phụ trách các vấn đề châu Á kêu gọi Úc và các đồng minh khác của Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự ở Biển Đông để gửi tín hiệu cảnh báo tới Trung Quốc. Và người Anh đã ủng hộ ngay sau đó”, Trương Thiệu Trung cho rằng, tuyên bố Anh có thể xây dựng một căn cứ quân sự mới ở Biển Đông, Caribbean là minh chứng cụ thể cho sự hiệp đồng của London và Washington.
Trước tuyên bố, “đây là thời điểm để chúng tôi trở thành quốc gia có tầm hưởng trên toàn cầu một lần nữa sau khi thế chiến thứ II kết thúc” của Bộ trưởng Anh, Thiếu tướng Trung Quốc cho rằng, câu nói này giống như “tiếng thét cuối cùng trước khi sụp đổ của Đế quốc Anh”.
“Sau khi rời EU, mất đi sự ủng hộ quan trọng của khối này, Vương Quốc Anh lo sợ sẽ dần mất vũ đài quốc tế, không được ai quân tâm nên mới chạy tới địa bàn của người khác để chứng minh sự hiện diện, coi hiện diện quân sự là bàn đạp, để rồi sau đó can thiệp vào các sự vụ của khu vực châu Á Thái Bình Dương, dần dần chiếm lấy vị trí nhất định ở khu vực này”, tướng Trương Thiệu Trung cáo buộc.
Tuy nhiên, tướng Trương cho rằng, thời đại ngày nay đã khác và Vương quốc Anh không còn hùng mạnh như xưa.
“Việc quân sự hóa của Mỹ và các đồng minh đã dẫn đến căng thẳng ở Biển Đông. Họ đã cố gắng can thiệp vào hòa bình và ổn định của tình hình Biển Đông thông qua tuyên bố và hành động nhưng tất cả đều vô ích”, Trương Thiệu Trung bình luận.
“Muốn gây rắc rối ở biển Đông thì cần phải lượng sức mình trước đã”, tướng Trung Quốc cảnh báo.
Mục đích của Anh khi tuyên bố
mở căn cứ quân sự tại Đông Nam Á
Trả lời phỏng vấn với báo The Sunday Telegraph, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson cho biết, Anh đang lên kế hoạch mở căn cứ quân sự mới tại Đông Nam Á. Hai địa điểm có thể được Anh lựa chọn để đặt căn cứ quân sự là Singapore và Brunei. Các căn cứ sẽ có quân nhân và lực lượng hậu cần kỹ thuật, các tàu vận tải và trang thiết bị quân sự, đáp ứng tình hình quân sự – chính trị trong khu vực.
Về việc Anh mở căn cứ quân sự tại Đông Nam Á
Bộ trưởng Williamson cho biết Anh sẽ mở hai căn cứ quân sự mới trong “vài năm tới”, bao gồm một căn cứ ở vùng Caribe; nhấn mạnh kế hoạch này sẽ giúp Anh trở lại vị thế của một “nhân tố toàn cầu thực sự” sau sự kiện Anh rời Liên minh châu Âu (EU). Việc mở căn cứ quân sự mới cũng đánh dấu bước chuyển biến về chính sách của Anh từ sau khi nước này rút các căn cứ quân sự tại Đông Nam Á và vịnh Persian trong thập niên 1960.
Giới chuyên gia nhận định nếu thông tin trên là thật, kế hoạch mở căn cứ quân sự ở Đông Nam Á của Anh có thể sẽ “phủ bóng” lên mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nước láng giềng châu Á, đồng thời có nguy cơ châm ngòi căng thẳng giữa Bắc Kinh và London. Tuy nhiên, kế hoạch này có thể là tin tốt đối với các đối tác và đồng minh của Mỹ trong khu vực đang thách thức sự cứng rắn của Trung Quốc trong tranh chấp Biển Đông. Giáo sư Ni Lexiong, Đại học Khoa học Chính trị và Luật Thượng Hải cho rằng kế hoạch mở căn cứ quân sự tiếp tục là bằng chứng nữa cho thấy Anh và các nước đồng minh then chốt của Mỹ ngày càng gắn bó chặt chẽ hơn với cách tiếp cận cứng rắn của Tổng thống Donald Trump về Trung Quốc; đánh giá đây là bước đi bổ sung cho chiến lược Ấn Độ – Thái Bình Dương của Mỹ và Washington sẽ hài lòng về điều này.
Trong khi đó, Giáo sư Hứa Lợi Bình, Viện Nghiên cứu châu Á – Thái Bình Dương thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng Mỹ đứng sau kế hoạch mở căn cứ quân sự của Anh tại Đông Nam Á trong bối cảnh Washington ngày càng bớt quan tâm tới việc duy trì vai trò lãnh đạo toàn cầu do chính sách “Nước Mỹ là trên hết” của Tổng thống Trump; nhấn mạnh Anh đặc biệt tăng cường hoạt động tại Biển Đông đúng vào thời điểm Mỹ quan ngại về việc đối đầu trực tiếp với Trung Quốc trong khu vực và đây là một động thái phô diễn sức mạnh nhằm vào Trung Quốc, cho thấy sự can dự ngày càng chặt chẽ hơn của các cường quốc bên ngoài vào tranh chấp Biển Đông. Ông Hứa Lợi Bình cũng cho rằng mặc dù kế hoạch của Anh vẫn đang ở giai đoạn đầu, song đây sẽ là phép thử cho mối quan hệ của Trung Quốc với Singapore và Brunei – hai nước từng là thuộc địa của Anh trước đây. Bắc Kinh vẫn đang tích cực lôi kéo Brunei, một bên trong tranh chấp Biển Đông, thông qua hợp tác kinh tế trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường. Chủ tịch Tập Cận Bình đã tới thăm Brunei hồi tháng 11/2018 để thúc đẩy quan hệ song phương, trong đó kim ngạch thương mại hai chiều tăng vọt trong những tháng gần đây. Trong khi đó quan hệ giữa Trung Quốc và Singapore được thử thách từ hai năm trước khi Bắc Kinh chỉ trích Singapore đứng về phía Mỹ trong vấn đề Biển Đông. Tại cuộc họp của lãnh đạo các nước trong khu vực hồi tháng 11/2018, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã cảnh báo rằng các nước Đông Nam Á có thể bị mắc kẹt trong cuộc đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc và có thể sẽ phải lựa chọn một trong hai.
Về khả năng Anh sẽ xây dựng căn cứ quân sự ở Đông Nam Á
Các chuyên gia cũng đặt ra nghi vấn về tính khả thi của kế hoạch xây dựng một căn cứ hải quân của Anh tại Đông Nam Á. Giáo sư Ni Lexiong hoài nghi về việc liệu Anh có đủ kinh phí để theo đuổi kế hoạch phát triển các căn cứ ở nước ngoài hay không trong bối cảnh nước này đang phải vật lộn với tình trạng cắt giảm ngân sách trong nhiều năm để duy trì năng lực phòng vệ quân sự hùng mạnh. Được biết, trong năm 2018, Anh duy trì mức tăng ngân sách quốc phòng khiêm tốn và quân đội Anh hiện thu hẹp quy mô chỉ bằng một nửa so với giai đoạn kết thúc chiến tranh Lạnh. Kế hoạch của Bộ trưởng Quốc phòng Williamson cũng vấp phải sự chỉ trích từ ngay trong nội bộ nước Anh. Nghị sĩ Anh Luke Pollard thắc mắc về việc ngân sách chi cho kế hoạch mở căn cứ quân sự mới sẽ được lấy từ đâu và lý do Anh phải thay đổi chiến lược vào thời điểm hiện nay.
Tính đến thời điểm hiện tại, Anh đang duy trì các căn cứ quân sự thường trực ở Síp, Gibraltar, Quần đảo Falkland và Diego Garcia ở Ấn Độ Dương. Quân đội Anh là lực lượng nằm trong khối quân sự Bắc Đại Tây dương (NATO) và Anh hiện đang mua của Mỹ 72 chiếc tiêm kích tàng hình F-35, tất cả các máy bay dự kiến sẽ đua vào biên chế năm 2023.
Quan điểm của Anh liên quan vấn đề Biển Đông
Tuy không liên quan trực tiếp đến tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, nhưng Anh liên tục thể hiện quan điểm, lập trường nhất quán trong việc ủng hộ giải quyết tranh chấp chủ quyền thông qua các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật quốc tế và kiên quyết bảo vệ hoạt động tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, cũng như phản đối các hành động đơn phương, vi phạm luật quốc tế và quân sự hóa trong khu vực. Quan chức cấp cao của Anh đã nhiều lần tuyên bố thể hiện sự quan ngại về tình hình Biển Đông và cam kết bảo vệ tự do hàng hải trong khu vực như: Phát biểu trong chuyến thăm Nhật Bản, Thủ tướng Anh Theresa May (31/8/2017) tuyên bố ổn định ở khu vực Biển Đông là mối quan tâm toàn cầu và thúc giục các bên có một giải pháp hòa bình cho những khác biệt tại khu vực này. Trước đó, cựu Thủ tướng Anh David Cameron từng nhiều lần lên tiếng phản đối các hành động phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông và kêu gọi các nước giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật quốc tế. Ông David Cameron (25/5/2016) đã mạnh mẽ lên tiếng cảnh báo Trung Quốc phải tuân thủ phán quyết mà Tòa trọng tài thường trực tại La Hay, Hà Lan dự kiến sẽ đưa ra trong một vài tuần tới liên quan tới vụ việc Philippines khởi kiện Trung Quốc về yêu sách chủ quyền phi lý ở Biển Đông. Trước đó, trong chuyến thăm Việt Nam, ông David Cameron (28/7/2015) cũng đưa ra tuyên bố rất quan ngại trước tình hình căng thẳng ở Biển Đông và những ảnh hưởng có thể có đối với hòa bình, an ninh trong khu vực cũng như sự thịnh vượng của toàn cầu; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết tranh chấp một cách hòa bình cũng như việc sử dụng tự do, hợp pháp và không bị cản trở các vùng biển và đại dương trên thế giới; đồng thời tiếp tục kêu gọi các bên giải quyết các bất đồng về hàng hải và các vấn đề khác theo tinh thần của luật pháp quốc tế và UNCLOS. Trong cùng năm 2015, khi thăm Ban Thư ký ASEAN, Thủ tướng Anh David Cameron (27/7) nhấn mạnh tầm quan trọng của các nỗ lực hướng tới một giải pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS và nguyên tắc sáu điểm của ASEAN về Biển Đông.
Trong khi đó, phát biểu trên tàu HMS Sutherland trong chuyến thăm Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson cho biết, Anh cùng với Pháp và Australia muốn đảm bảo quyền tự do qua lại ở Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh “Anh đã gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng tự do hàng hải là điều quan trọng sống còn”. Ông Gavin Williamson cho biết lý do Anh đưa các tàu chiến tới thăm và tuần tra ở Biển Đông là nhằm gửi thông điệp rằng các nước phải “chơi” theo đúng luật”, nhấn mạnh những quan ngại tại khu vực đang gia tăng khi có thêm các nước sở hữu vũ khí hạt nhân và chưa kể đến việc ngăn cản quyền tiếp cận, tự do và an toàn hàng hải ở Biển Đông. Đầu năm 2018, khi trả lời phỏng vấn hãng tin ABC, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson cũng nêu tầm quan trọng của việc khẳng định quyền tự do hàng hải ở Biển Đông và nhấn mạnh Hải quân Anh sẽ bảo vệ các quyền này để phục vụ cho vận tải quốc tế cùng với hải quân các nước Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ. Trước đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Anh Michael Fallon (27/7/2017) cho biết Anh sẽ gia tăng sự hiện diện của mình ở khu vực Biển Đông bằng cách gửi tàu chiến tham gia tuần tra chung với Mỹ tại đó vào năm 2018 và mục đích của việc tham gia tuần tra chung với Mỹ ở biển Đông là thực hiện quyền tự do hàng hải của Anh ở đây.
Thời gian qua, Anh đã nhiều lần cử các loại tàu chiến tuần tra đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông và thách thức các yêu sách chủ quyền phi pháp của Trung Quốc trong khu vưc. Hải quân Hoàng gia Anh điều tàu các tàu chiến gồm tàu khu trục nhỏ chống ngầm Sutherland, tàu HMS Albion và HMS Argyll tới vùng biển châu Á-Thái Bình Dương trong năm 2018. Tàu Hải quân Hoàng gia Anh HMS Albion (31/8) do Đại tá Hải quân Tim Neild chỉ huy đã đi sát các đảo mà
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phi pháp ở quần đảo Hoàng Sa, nhằm thực thi “quyền tự do hàng hải” và thách thức Trung Quốc. Tàu hải quân Hoàng gia HSM Albion là loại tàu tấn công đổ bộ, dài 176 m, rộng 28,9 m, có tải trọng gần 18,8 tấn, đoàn thuỷ thủ trên tàu gồm 353 người, ngoài ra còn một đơn vị thuỷ quân lục chiến với tổng số 202 người.
Trước đó, Hải quân Hoàng gia Anh cũng đã cử một số tàu chiến như tàu hộ vệ HMS Sutherland F81, tàu hộ vệ FS Surcouf (F-711), tàu chiến HMS Sutherland… tuần tra ở Biển Đông. Trước đó, trong năm 2016, Anh cũng điều 4 phi cơ Typhoon bay qua Biển Đông nhằm tuần tra, đảm bảo tự do hàng hải, hàng không trong khu vực.
Biển Đông đang trở thành nơi đọ sức mới
của tàu sân bay các nước
Trong những năm gần đây, cùng với việc Trung Quốc đẩy nhanh các hoạt động phi pháp trên Biển Đông khiến tình hình khu vực trở nên căng thẳng, nhiều nước liên quan đã, đang và sẽ tiếp tục điều hàng loạt tàu sân bay tới Biển Đông để tiến hành các hoạt động tuần tra, tập trận trong khu vực.
Mỹ đã điều những tàu sân bay hiện đại nhất tới Biển Đông
Trong năm 2018, Mỹ lần lượt điều tàu sân bay USS Carl Vinson, USS Theodore Roosevelt và USS Ronald Reagan tới tuần tra tại Biển Đông, đây đều là những siêu tàu sân bay, hiện đại bậc nhất mà Hải quân Mỹ đang sở hữu.
Tàu sân bay USS Carl Vinson (2/2018) đã tham gia hoạt động tuần tra đảm bảo tự do hàng hải, hàng không thường kỳ ở Biển Đông. USS Carl Vinson (CVN-70) là siêu tàu sân bay lớp Nimitz thứ ba của Hải quân Mỹ, đang hoạt động ở khu vực Tây Thái Bình Dương. Tàu được hạ thủy năm 1980, thực hiện chuyến đi đầu tiên năm 1983, được nạp lại nhiên liệu và đại tu giữa năm 2005 và 2009. USS Carl Vinson có lượng giãn nước 103.000 tấn, dài 333 m và rộng 77 m, đủ sức chở theo tối đa 90 máy bay các loại. Các máy bay tiêm kích trang bị trên USS Carl Vinson chủ yếu là F/A-18F Super Hornet và F/A-18C Hornet, đây là lực lượng tiến công chủ yếu của cụm tàu sân bay Mỹ, có khả năng tiến công các mục tiêu trên không, trên mặt biển, mặt đất của đối phương. Super Hornet có thể mang theo tới 8 tấn vũ khí các loại, gồm bom thông minh JDAM, Paveway, tên lửa không đối không AIM-9, AIM-120, tên lửa chống bức xạ AGM-88 Harm, tên lửa không đối đất AGM-65 Maverick, đạn tấn công ngoài tầm phòng không điểm AGM-154 JSOW, AGM-158 JASSM. Ngoài ra, máy bay còn được vũ trang một pháo M61, 6 nòng 20 mm với 412 viên đạn. Trong khi đó, Hornet có thể mang theo 6 tấn vũ khí các loại. Hornet có kinh nghiệm trận mạc rất dày dặn. Trong Chiến tranh Vùng Vịnh lần thứ nhất, 84 chiếc Hornet lần đầu được triển khai chiến đấu. Hornet đã thực hiện 4.551 phi vụ chiến đấu, bắn hạ nhiều máy bay và phá hủy mục tiêu trên mặt đất của Iraq. Ngoài tiêm kích hạm ra, liên đội có 19 máy bay trực thăng SH-60 Seahawk thực hiện tác chiến chống ngầm, chống tàu mặt nước, tiếp tế cho tàu sân bay khi hoạt động xa bờ; 5 máy bay tác chiến điện tử EA-18G Glowler (được phát triển từ mẫu F/A-18) có nhiệm vụ gây nhiễu, chế áp điện tử và tiến công các hệ thống phòng không của đối phương. Thủy thủ đoàn có thể lên đến 3,200, không kể đến không đoàn gồm có 2,480 người. USS Carl Vinson được trang bị hai lò phản ứng hạt nhân A4W, được bố trí trong các khoang riêng biệt. Chúng cung cấp năng lượng cho bốn cánh quạt, và có thể đạt tốc độ tối đa trên 30 hải lý một giờ (56 km/h) và công suất tối đa 260.000 bhp (190 MW).
Tàu sân bay USS Carl Vinson được trang bị các hệ thống vũ khí cũng như phòng thủ công nghệ cao, uy lực tiến công mạnh, tầm bắn xa, để triệt tiêu các mối đe dọa; nhất là các tên lửa chống hạm và tàu ngầm của đối phương. Các hệ thống phòng thủ gồm nhiều thiết bị cảm biến có độ nhạy cao, hoạt động gần như tự động hoàn toàn, ít khi cần sự can thiệp của con người. Hệ thống phòng thủ tầm cực gần như pháo Gatling cỡ nòng 20mm, có tốc độ bắn đến 50 phát/giây, khó có thể vũ khí nào tiếp cận được tàu sân bay mà không bị ngăn chặn quyết liệt…
Tàu sân bay USS Carl Vinson có một biên đội tàu hộ tống gồm ít nhất là 8 tàu chiến, tạo thành cụm tàu sân bay. Trong các tàu hộ tống, “hầm hố” nhất là tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke và tàu tuần dương lớp Ticonderoga. Tàu khu trục Arleigh Burke là “xương sống” của hạm đội hải quân Mỹ, được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis, có năng lực công thủ toàn diện; trong đó có cả khả năng phòng thủ tên lửa đạn đạo tầm cao. Tàu tuần dương
Ticonderoga được trang bị tên lửa phòng không RIM-161 Standard (SM-3), kết hợp với hệ thống Aegis và radar AN/SPY-1 có khả năng tiêu diệt các mục tiêu ở cự ly đến 500km và chiều cao đến 160km. Một thành phần không thể thiếu của của cụm tàu sân bay là tàu ngầm tiến công nhanh lớp Los Angles, có nhiệm vụ trinh sát, phát hiện, tiến công các tàu ngầm đối phương ở khoảng cách xa, bảo vệ cụm tàu sân bay trước mọi nguy cơ bị tiến công bất ngờ từ trong lòng biển.
Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt (4/2018) được Hải quân Mỹ triển khai tới Biển Đông để thực hiện hoạt động huấn luyện thường xuyên chỉ vài ngày sau khi Trung Quốc triển khai tập trận quy mô lớn tại vùng biển này với sự tham gia của khoảng 40 chiến hạm. USS Theodore Roosevelt là siêu tàu sân bay lớp Nimitz thứ tư của Hải quân Mỹ, ra mắt vào năm 1984 và được giao cho Hải quân vào năm 1986. Tàu được trang bị một hệ thống nhà radar 010 nặng 66 tấn, một trung tâm thông tin liên lạc và các thiết bị điện tử khác. USS Theodore Roosevelt được coi là tàu sân bay hiện đại và lớn nhất của Mỹ. Tàu có chiều dài hơn 320 m, cao 76,8 m và rộng 40,8 m, boong tàu rộng khoảng 18.000 m2, tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân. Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt được coi là biểu tượng sức mạnh của hải quân Mỹ, với 4 đường băng cùng 4 máy phóng phi cơ. Vận tốc của tàu có thể lên tới 64,8 km/h. Tàu có khả năng mang theo 90 phi cơ các loại và hơn 5.000 binh sĩ.
Nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore Roosevelt bao gồm tàu tuần dương tên lửa hành trình USS Bunker Hill và 3 tàu khu trực tên lửa dẫn đường USS Halsey, USS Preble và USS Sampson.
Tàu sân bay USS Ronald Reagan (29/5) rời khỏi căn cứ Yokouka, bắt đầu sứ mệnh tuần tra Biển Đông cùng tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Mustin, tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường USS Antietam và USS Chancellorsville.USS Ronald Reagan là một siêu hàng không mẫu hạm thuộc lớp Tàu sân bay lớp Nimitz chạy bằng Lò phản ứng hạt nhân năng lượng. Nó là chiến hạm thứ 9 của lớp Nimitz được đóng và biên chế chính thức cho Hải quân Mỹ vào năm 2003. USS Ronald Reagan là một phần của Nhóm tác chiến tàu sân bay 9 (CSG-9) của Hải quân Mỹ và được điều hành bởi Tư lệnh Không quân Hải quân Thái Bình Dương. Tàu có trọng tải 97.000 tấn, dài 333 m, thủy thủ đoàn khoảng 5.000 người và khoảng 90 chiến đấu cơ F-18. Siêu tàu sân bay này thuộc biên chế Hạm đội 7, đơn vị phụ trách khu vực Ấn Độ Dương – châu Á – Thái Bình Dương.
Tàu sân bay USS Ronald Reagan cùng biên đội tàu hộ tống gồm tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Milius và tàu tuần dương USS Antietam.
Trung Quốc cũng tích cực triển khai tàu sân bay tập trận ở Biển Đông
Tính đến nay, Trung Quốc mới tham gia vào hàng ngũ những nước sở hữu tàu sân bay trên thế giới. Bắc Kinh hiện có tàu sân bay Liêu Ninh mới đi vào hoạt động và đang chạy thử tàu sân bay nội địa đầu tiên Type 001A. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng tỏ vẻ không kém cạnh các nước, khi tích cực triển khai tàu sân bay Liêu Ninh tiến hành các hoạt động tập trận ở Biển Đông và eo biển Đài Loan.
Tàu sân bay Liêu Ninh là chiếc tàu sân bay đầu tiên của Hải quân Trung Quốc. Nguyên bản của tàu này do Liên Xô đóng cho Hải quân Liên Xô với tên ban đầu là Varyag, sau đó được Trung Quốc mua và hoàn thiện. Liêu Ninh có chiều dài khoảng 304,5 m, rộng 37 m. Lượng giãn nước là 58.500 tấn và có thể di chuyển với tốc độ 37 hải lý/h. Hệ thống vũ khí đáng chú ý của Liêu Ninh là Type 1030 CIWS và tên lửa FL-3000N. Theo thiết kế, nó có thể được trang bị 8 súng phòng không AK-630 AA, 8 CADS-N-1 Kashtan CIWS, 12 tên lửa hải đối hải P-700 Granit SSM, 18 bệ phóng tên lửa hải đối không 3K95 Kinzhal SAM VLS và hệ thống pháo phản lực chống ngầm RBU-12000 UDAV-1 ASW. Cũng theo thiết kế, nó có thể mang 26 máy bay và 24 trực thăng.
Nhóm tàu chiến tàu sân bay Liêu Ninh gồm tàu hộ vệ tên lửa lớp Type-054A, tàu khu trục lớp Type-052C/D, tàu khu trục hạng nặng Type-055, tàu hộ vệ hạng nhẹ Type-056, tàu ngầm và tàu tiếp vận, hậu cần. Type-054A là một trong những lớp tàu mặt nước chủ lực của Trung Quốc với lượng giãn nước 4.000 tấn. Vũ khí chủ đạo của Type-054A là 32 bệ phóng VLS cho tên lửa phòng không tầm trung HQ-16 và 8 tên lửa chống hạm C-803. Phiên bản HQ-16 ban đầu có tầm bắn 40 km, nhưng tầm bắn của các biến thể mới nhất đã đạt đến mức 70 km. Type-052C/D được đặt biệt danh là tàu khu trục “Aegis Trung Quốc” do có nhiều điểm tương đồng với các khu trục hạm lớp Arleigh Burke trong biên chế hải quân Mỹ. Mỗi chiếc được trang bị cụm 64 ống phóng VLS, có thể sử dụng tên lửa phòng không tầm xa HHQ-9 với tầm bắn tối đa 200 km. Đây sẽ là tàu phòng không chủ lực trong mọi đội hình tác chiến của hải quân Trung Quốc. Tàu khu trục hạng nặng Type-055 được trang bị 112 bệ VLS dành cho tên lửa phòng không HHQ-9, tên lửa diệt hạm YJ-18 và tên lửa hành trình CJ-10. Nó sử dụng pháo chính H/PJ-38 cỡ nòng 130 mm, nhưng có khả năng được lắp pháo điện từ trong tương lai. Tàu hộ vệ hạng nhẹ Type-056 cũng sở hữu khả năng
chống ngầm tương tự lớp Type-054A, giúp bảo đảm an toàn cho nhóm tàu sân bay Trung Quốc khỏi tàu ngầm tấn công của đối phương.
Tàu sân bay Type 001A là tàu sân bay nội địa đầu tiên do Trung Quốc tự sản xuất, được hạ thủy vào năm 2017. Tuy Type 001A chưa biên chế chính thức cho Hải quân Trung Quốc, song nó cũng đã được đưa vào chạy thử ở Biển Đông trong năm 2018. Về cơ bản Type 001A có thiết kế tương tự tàu Liêu Ninh, song nó có một số điểm cải tiến hơn như tăng khả năng lưu trữ cho đạn dược và nhiên liệu, cho phép nó mang theo nhiều máy bay hơn so với Liêu Ninh (ước tính khoảng từ 30 đến 40 máy bay tải trọng từ 50.000 – 70.000 tải, sử dụng động cơ đốt trong.
Nhật Bản cũng điều tàu sân bay trực thăng tuần tra Biển Đông
Để phối hợp với Mỹ và các nước đồng minh trong việc tuần tra, đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông, Nhật Bản cũng tích cực điều tàu chiến, tàu sân bay tham gia các hoạt động tuần tra với các nước.
Tàu sân bay trực thăng JDS Kaga (DDH-184) thuộc lớp Izumo (9-10/2018) đã tham gia hoạt động tuần tra từ Biển Đông đến Ấn Độ Dương. Tàu chiến lớp Izumo là tàu sân bay trực thăng, nhưng lại hoạt động như một tàu sân bay thực thụ. JDS Kaga lớp tàu chiến lớn nhất được Nhật chế tạo sau Thế chiến II. Tàu dài 248 m, rộng 38 m, vận tốc tối đa đạt 56km/h, thủy thủ trên tàu gồm 500 người và có lượng giãn nước tối đa 27.000 tấn, lớn hơn các loại tàu sân bay hạng nhẹ của châu Âu, chỉ thua kém tàu sân bay cỡ lớn của Mỹ, Nga và Pháp. Tàu có thể chở 14 trực thăng được thiết kế để chống các loại tàu ngầm hoặc ngư lôi, và khi yêu cầu cần kíp nó có thể mang tới 28 chiếc trực thăng, hoặc với vài chuyển đổi nó còn có thể mang tiêm kích tàng hình F-35B trên hạm. Tàu lớp Izumo có thể mang các trực thăng tác chiến chống ngầm SH-60K Seahawk và trực thăng MCH-101 rà phá thủy lôi cải tiến. chiến hạm này còn được thiết kế để trong trường hợp cần huy động sẽ mang theo tối đa 7 chiếc SH-60K và 7 chiếc MCH-101. Trực thăng trên tàu có nhiệm vụ chính như chống tàu ngầm, chống thuỷ chiến, giám sát, cảnh giới và vận chuyển cứu nạn. Đáng chú ý, Izumo có boong tàu lớn và 5 bàn cất- hạ cánh nên có khả năng cất và hạ cánh đồng thời 5 máy bay một lúc và chỉ cần một vài sửa đổi cần thiết tàu chiến lớp Izumo có khả năng triển khai tới 15 máy bay tàng hình F-35B. Việc mang được tới 15 chiếc F-35B sẽ khiến tàu chiến lớp Izumo “vượt mặt” tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc khi vừa có thể tác chiến giống tàu sân bay thực sự lại có thể làm nhiệm vụ của tàu đổ bộ tấn công. Với năng lực đó, chiến hạm lớp Izumo sẽ tăng cường khả năng tấn công mặt đất và kiểm soát không phận trên biển, đồng thời thể hiện vai trò cực kỳ quan trọng trong tác chiến đổ bộ quy mô lớn.
Hệ thống vũ khí trên tàu Izumo được trang bị tên lửa RIM-16, pháo bắn nhanh Phalanx, ngư lôi Mark 46…
Anh và Pháp đưa ra cam kết sẽ điều tàu sân bay tuần tra ở Biển Đông
Trong bối cảnh Mỹ đẩy mạnh hoạt động tuần tra ở Biển Đông, Anh và Pháp đã, đang và sẽ tích cực phối hợp với Mỹ nhằm đảm bảo lợi ích của mình ở Biển Đông. Trong năm 2018, giới chức quốc phòng Anh và Pháp đều đã đưa ra cam kết sẽ điều tàu sân bay của minh tham gia các hoạt động tuần tra ở Biển Đông.
Tầu sân bay Charles de Gaulle của Pháp: Charles de Gaulle là tàu sân bay hạt nhân duy nhất của Pháp. Charles de Gaulle là chiếc PAN (Porte-Aéronefs Nucléaire) đầu tiên, dài 261,5m và rộng 64,36m. Trên tàu có 2 máy phóng thủy lực C-13, tương tự như tàu sân bay lớp Nimitz của Mỹ. Charles de Gaulle có thể vận hành tổng cộng 40 máy bay. Năm 2013, theo tài liệu Combat Fleets of the World, lực lượng tiêm kích hạm trên tàu Charles de Gaulle gồm 10-14 máy bay chiến đấu Rafale M, 12-16 máy bay tiêm kích tấn công Super Étendards, 2-3 máy bay cảnh báo sớm E-2C Hawkeye, 2 trực thăng vận tải và 2 trực thăng tìm kiếm-cứu hộ/liên lạc Panther/Dauphin. Lượng giãn nước đầy tải của Charles de Gaulle là 40.600 tấn, thủy thủ đoàn 1.350 người, thêm 550 nhân sự trực thuộc không đoàn tiêm kích hạm. Con tàu còn hoạt động như soái hạm của Hải quân Pháp và với vai trò này, nó có thể chở thêm 50 nhân viên nữa. Tàu được trang bị 2 lò phản ứng hạt nhân K15, động cơ đẩy tương tự như trên 4 tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo của Pháp, điều này cho phép nó đạt vận tốc tối đa lên tới 27 hải lý/giờ.
Để phòng vệ, tàu de Gaulle có 32 tên lửa Aster 15 với sức mạnh tương tự như tên lửa Evolved Sea Sparrow của Mỹ và được phóng từ các ống phóng thẳng đứng. Ngoài ra, tàu còn có 4 hệ thống phòng thủ tầm gần Sadral và cuối cùng là 8 pháo F-2 20mm do tập đoàn GIAT (nay là Nexter Systems) sản xuất để đối phó với mối đe dọa từ các tàu mặt nước cỡ nhỏ.
Tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Anh: HMS Queen Elizabeth mới hạ thủy năm 2017, có lượng giãn nước 65.000 tấn, dài 280m. Tàu sử dụng 4 động cơ diesel, tổng công suất 48.000 mã lực, giúp đạt tốc độ tối đa 46 km/giờ và tầm hoạt động 19.000km. Được thiết kế đúng theo triết lý
tàu sân bay, siêu tàu sân bay mới của Anh có thể mang theo tối đa 50 máy bay, với khả năng mở rộng lên thành 70 máy bay. HMS Queen Elizabeth được trang bị 36 chiến đấu cơ F-35B Lightning, 9 trực thăng săn ngầm Merlin và 4 máy bay cảnh báo sớm.
Tàu chỉ được trang bị năng lực phòng thủ hạn chế với 3 tổ hợp phòng thủ Phalanx CIWS. 4 súng máy 30mm và nhiều súng máy hạng nặng để đối phó với các mối đe dọa ở cự ly gần.
Kết luận:
Trong năm 2018, các nước lớn trong khu vực và trên thế giới có lợi ích ở Biển Đông liên tục điều tàu sân bay tham gia tập trận, tuần tra trong khu vực cho thấy mức độ quan tâm và vị thế quan trọng của Biển Đông. Theo diễn biến trên, trong năm 2019, Biển Đông sẽ tiếp tục trở thành vùng biển có lượng tàu sân bay hiện diện đông đảo và rầm rộ. Ngoài Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc, hai đồng minh quan trọng của Mỹ là Anh và Pháp cũng sẽ cử đại diện của mình tham gia hoạt động tuần tra, tập trận ở Biển Đông.
0 comments