Thùy Dương

Trong bài viết có tiêu đề “ Putin đưa ra học thuyết về chiến tranh lạnh kiểu mới“, Le Monde cho biết là trong bài diễn văn thường niên trước công chúng vào ngày 01/12/2016, tổng thống Nga Putin đã tuyên bố : “ Trái ngược với một số nước phương Tây coi nước Nga là một đối thủ, chúng ta không gây hấn và chưa bao giờ tìm cách gây hấn “.

Thế nhưng, cũng chính trong ngày hôm đó, điện Kremlin đã cho công bố sắc lệnh của tổng thống Putin về một cuộc chiến tranh lạnh mới. “ Mệnh lệnh của tổng thống Nga ” là xem xét lại học thuyết về chính sách đối ngoại mà Nga đã đề ra năm 2013.

Nếu học thuyết năm 2013 xác định mục đích chính của Nga trong quan hệ với phương Tây là hòa nhập vào văn hóa phương Tây, khuyến khích tạo một không gian kinh tế và nhân văn trải rộng từ Đại Tây Dương tới Thái Bình Dương, thì học thuyết năm 2016 khơi gợi lại những vấn đề tích tụ một cách có hệ thống từ một phần tư thế kỷ nay.

Theo nhận định của nhật báo Le Monde, Matxcơva đã “ đổi giọng ”. Trong tài liệu mỏng chỉ có 38 trang, từ “ an ninh ” xuất hiện tới 70 lần và từ “ đe dọa ” thì được dùng tới 25 lần. Liên Hiệp Châu Âu bị Nga cáo buộc là “ bành trướng về địa chính trị ” và phối hợp với Mỹ để tìm cách “ ngầm phá hoại sự ổn định trong khu vực và trên toàn thế giới ”.

Nếu vào năm 2013, Matxcơva ưu tiên đối thoại với Mỹ trên cơ sở kinh tế vững mạnh, để củng cố mối quan hệ trên tất cả các lĩnh vực, thì năm nay Nga lại không chấp nhận cái mà họ gọi là “ ý đồ áp đặt quân sự, chính trị và kinh tế của Washington lên Matxcơva, ngoài khuôn khổ luật pháp quốc tế ”. Nga tự cho mình quyền đáp trả các hành động thù hằn, bao gồm cả việc củng cố quốc phòng bằng các ” biện pháp tương xứng hoặc bất tương xứng ”.

Còn quan điểm không sử dụng sức mạnh quân sự trong chính sách đối ngoại nay đã đổi thành “ tăng cường vai trò của sức mạnh quân sự trong quan hệ quốc tế ”.

Trước đây, Matxcơva đặt vấn đề bảo vệ vị thế kẻ mạnh và gây dựng ảnh hưởng trên trường quốc tế thông qua con đường phát triển mang tính cải cách và củng cố nhân quyền. Còn giờ đây, Putin chủ trương quảng bá di sản quốc gia, các giá trị văn hóa của dân tộc và củng cố vị thế của truyền thông Nga trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, Matxcơva cũng thể hiện mong muốn xoa dịu quốc tế khi tự nhận là “ yếu tố cân bằng trong quan hệ quốc tế và phát triển văn minh nhân loại ” và “ duy trì quan hệ hữu hảo với các nước láng giềng ”.

Nói tóm lại, chính sách đối ngoại của Nga là “ cởi mở, có thể dự báo và hài hòa ”.

Còn ngày thứ Ba 06/12, ông chủ điện Kremlin đã ký một sắc lệnh về an ninh thông tin, nhằm phát triển hệ thống kiểm soát Internet trên quy mô quốc gia. Trong văn bản này, Putin cảnh báo là truyền thông nước ngoài đang có xu hướng đăng tải các bài viết tiêu cực về Matxcơva. Kremlin hứa hành động chống lại âm mưu gây ảnh hưởng lên người dân Nga, đặc biệt là lên giới trẻ, nhằm làm xói mòn các giá trị tinh thần và đạo đức truyền thống của người dân nước này.

Từ khi chính thức trở thành thành viên của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO vào năm 2001, tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc đã tăng 8 lần. Trung Quốc đã vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới, sau Mỹ và là nước xuất khẩu đứng đầu thế giới. Năm 2015, Trung Quốc đóng góp 1/3 tăng trưởng kinh tế thế giới. Theo Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, ảnh hưởng của Trung Quốc lên phần còn lại của thế giới ngày càng tăng.

Bà Alicia Garcia Herrero, phụ trách kinh tế châu Á của ngân hàng Pháp Natixis đánh giá là Trung Quốc gia nhập WTO là một sự kiện quan trọng nhất trong quá trình chuyển đổi kinh tế thế giới từ 15 năm nay. Còn ông Sébastien Jean, giám đốc trung tâm nghiên cứu triển vọng kinh tế quốc tế thì nhận xét là sự gia nhập của Trung Quốc còn quan trọng hơn cả việc tổ chức này ra đời. WTO là công cụ thúc đẩy Bắc Kinh mở cửa để trở thành sức mạnh kinh tế toàn cầu và thay đổi toàn cảnh kinh tế thế giới.

Thế nhưng, theo nhận định của nhật báo Le Monde, “ 15 năm sau khi gia nhập Tổ Chức Thương Mại Thế Giới, Trung Quốc khiến các đối tác bực bội ”, căng thẳng với các nước đối tác ngày càng tăng. Hiện các đối tác này đang chờ đợi Bắc Kinh mở rộng cửa thị trường hơn nữa.

Mặc dù Bắc Kinh đã giảm hàng rào quan thuế, đạt nhiều tiến bộ về kinh tế thị trường, nhưng vẫn tiếp tục chính sách bảo hộ. Vì thế, các doanh nghiệp nước ngoài còn gặp nhiều hạn chế trong đầu tư và hoạt động tại Trung Quốc. Theo kết quả một cuộc điều tra của Cơ Quan Thương Mại Châu Âu, 60% doanh nghiệp nước ngoài cảm thấy bị phân biệt đối xử so với các doanh nghiệp bản địa.

Trước thực trạng này và trước mối lo ngại về nguy cơ bành trướng của các doanh nghiệp Trung Quốc ở nước ngoài, các nước đối tác yêu cầu Bắc Kinh phải đảm bảo công bằng, “ có đi, có lại ”.

Le Monde cho biết ngày 08/12/2016, Bắc Kinh đã hứa mềm mỏng hơn trong các quy định về đầu tư nước ngoài trên một số lĩnh vực. Chúng ta hãy chờ xem thông báo này sẽ hiệu quả thế nào !

Trên lĩnh vực xã hội, trong bài viết “ Miến Điện : Bạo lực chống người Rohingya bùng phát ”, nhật báo Le Figaro cho biết các nhà hoạt động nhân quyền đã cáo buộc giải Nobel Hòa Bình Aung San Suu Kyi bỏ rơi người Hồi Giáo thiểu số Rohingya.

Khi bà Aung San Suu Kyi – biểu tượng cho nền dân chủ – lên nắm quyền lãnh đạo, người ta hy vọng bà sẽ cải thiện tình hình liên quan đến sắc tộc thiểu số Hồi Giáo Rohingya. Thế nhưng, điều đó đã không xảy ra. Trong khi quân đội Miến Điện tiến hành chiến dịch “ thanh trừng sắc tộc ” đối người Rohingya ở bang Rakhine, thì bà Aung San Suu Kyi luôn giữ yên lặng. Điều này là một cú sốc đối với Liên Hiệp Quốc. Còn thủ tướng Malaysia đã mỉa mai là giải Nobel Hòa Bình mà bà Aung San Suu Kyi nhận được là vô dụng, và kêu gọi quốc tế hành động để ngăn chặn “ nạn diệt chủng ” ở Miến Điện.

Về tình hình thời sự nước Pháp, nhật báo công giáo La Croix có bài viết về triển hạn tình trạng khẩn cấp, cho biết ngày mai 11/12/2016, tân thủ tướng Pháp Bernard Cazeneuve sẽ đệ trình lên hội đồng bộ trưởng dự luật triển hạn tình trạng khẩn cấp. Nếu được thông qua, đây sẽ là lần triển hạn thứ năm kể từ tháng 11/2015. Theo La Croix, về mặt chính trị, rất khó có thể làm khác, vì nguy cơ khủng bố chưa bao giờ cao như hiện nay.

Từ sau vụ khủng bố tại Paris vào tháng 11/2015, tư pháp đã tiến hành 4.300 vụ khám xét, truy tố vài trăm trường hợp, trong đó có 61 vụ liên quan tới khủng bố, còn lại là các vụ buôn lậu vũ khí, ma túy …, và quản thúc tại gia 430 người.

Tuy nhiên, theo chủ tịch Ủy ban giám sát tình trạng khẩn cấp của Quốc Hội, việc đặt đất nước vào tình trạng khẩn cấp là có ích và hiệu quả, nhưng không được lạm dụng để “ lấn sân” sang các lĩnh vực duy trì trật tự khác, vì trên thực tế, chính phủ đã lạm dụng tình trạng khẩn cấp để hạn chế hoạt động của các nhà bảo vệ môi trường, hạn chế biểu tình phản đối dự luật lao động mới, hay hạn chế biểu tình phản đối phá dỡ trại tị nạn Calais ở miền bắc nước Pháp.

Paris đóng cửa công viên vì chuột

Cũng liên quan đến nước Pháp, nhưng trên lĩnh vực sức khỏe, đời sống, nhật báo Le Figaro cho biết ở Paris, ngày càng có nhiều chuột và chính quyền thành phố đã buộc phải đóng cửa nhiều công viên. Theo một chuyên gia về đô thị, ở Paris, hiện có khoảng 3,8 triệu con chuột, 75-80% sống trong cống rãnh, và con số này tăng nhanh trong thời gian gần đây, một phần do người dân vứt đồ ăn thừa bừa bãi, còn các thùng rác nơi công cộng thì không có nắp đậy kín, tạo điều kiện cho chuột sinh sôi nhanh chóng. Mỗi năm, thành phố Paris phải chi 150.000 euro để tiêu diệt bớt loài gặm nhấm có hại này.

Trang nhất các báo Pháp

“ Nước Pháp đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí trầm trọng nhất 10 năm qua ” là tít lớn trên trang nhất của nhật báo Le Monde. Ngày hôm qua, 08/12/2016, Paris, Lyon, Marseilles và nhiều thành phố lớn khác của Pháp phải chịu ô nhiễm không khí mùa đông ở mức cao đỉnh điểm. Hôm qua là ngày thứ ba liên tiếp người dân thủ đô Paris bị hạn chế đi lại bằng xe hơi cá nhân, tùy theo biển số chẵn hay lẻ. Nhưng hiệu quả của biện pháp này vẫn đang gây nhiều tranh cãi.

Còn nhật báo Libération cảnh báo : “ Ô nhiễm : Ngày mai chúng ta sẽ ngưng thở ”. Libération cho biết có nhiều giải pháp để tránh cho nước Pháp khỏi bị “ ngạt thở ” và một số giải pháp có thể được áp dụng ngay lập tức, nếu nhà chức trách chấp thuận.

Nhật báo kinh tế Les Echos lại quan tâm các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế châu Âu qua hàng tựa lớn: “ Tăng trưởng : Thêm một đợt hỗ trợ từ Ngân Hàng Trung Ương Châu Âu ”. Les Echos cho biết là hôm qua 08/12, lãnh đạo định chế này đã thông báo quyết định tiếp tục hỗ trợ các nước trong khu vực đồng euro thêm chín tháng so với kế hoạch ban đầu, tức là đến hết tháng 12/2017.

Trên lĩnh vực xã hội, nhật báo công giáo La Croix hướng sự chú ý tới thái độ phản kháng của giới trẻ Hàn Quốc, trong bối cảnh nước này đang rơi vào cuộc khủng hoảng trầm trọng liên quan tới vụ bê bối chính trị của tổng thống Park Gyun-Hye. La Croix ví phong trào của thanh niên Hàn Quốc với phong trào đấu tranh của sinh viên Pháp năm 1968 qua hàng tựa chính: “ Sự kiện tháng Năm 1968 của giới trẻ Hàn Quốc ”. La Croix nhận định sinh viên Hàn Quốc đã thức tỉnh, rũ bỏ văn hóa phục tùng.

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20161209-tong-thong-nga-vladimir-putin-cong-bo-hoc-thuyet-moi-ve-chien-tranh-lanh

(AFP) – Báo cáo về tình trạng doping trong giới vận động viên Nga được công bố. Bản báo cáo McLaren, mang tên thẩm phán điều tra Canada, được công bố hôm nay tại Luân Đôn. Hơn 1000 vận động viên và 30 bộ môn thể thao Nga có liên can với quy mô quốc gia. Một trong những kỷ xáo đánh lừa xét nghiệm doping là để ít muối và café tan liền của hãng Nestlé vào mẫu nước tiểu. Bác sĩ Grigori Rodtchenkov, cựu giám đốc phòng xét nghiệm ở Matxcơva, tiết lộ với New York Times vào tháng 5/2016 về vai trò của sở mật vụ Nga FSB, đã đưa đến vụ điều tra này.

(AFP) – Thổ Nhĩ Kỳ đưa thêm 300 quân vào Syria. Theo báo chí Ankara, chiều 08/12/2016, một đơn vị lực lượng đặc biệt khoảng 300 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đã được đưa đến Denizli, nơi mà lực lượng can thiệp chống Daech bị nhiều thiệt hại trong thời gian gần đây. Sự kiện này chứng tỏ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đụng phải kháng cự mãnh liệt của Daech cố thủ vùng biên giới hai nước Thổ Nhĩ Kỳ-Syria.

(AFP) – USA/ không gian : Phi hành gia đầu tiên của Mỹ từ giả trái đất. John Glenn, phi hành gia Mỹ đầu tiên bay vòng quanh trái đất vào năm 1962 đã từ trần hôm thứ năm 08/12/2016, thọ 95 tuổi. Tin này do đại học mang tên John Glenn ở Ohio thông báo. Vào tháng 02/1962, trong cuộc chạy đua chinh phục không gian giữa Liên Xô và Mỹ, John Glenn đã cùng phi thuyền Friendship 7 bay vòng quanh trái đất, một năm sau người hùng Yuri Gagarine, trong chiếc Sputnik của Nga.

(AFP) – Fukushima : Phí tổn khắc phục tai nạn hạt nhân cao gắp đôi dự kiến. Thiệt hại do vụ sóng thần gây cho các nhà máy hạt nhân ở Fukushima cách nay 5 năm lên đến 190 tỷ đôla. Theo thẩm định mới nhất của chính phủ Nhật, tổng số tiền này –kể cả tiền bồi thường, tẩy rửa phóng xạ – cao gắp hai lần dự tính cách nay ba năm.

(AP) – Trung Quốc : Lại có một nhà sư Tây Tạng tự thiêu ở Cam Túc. Vụ việc xảy ra ngày 08/12/2016 trên một con đường bên ngoài thành phố Mã Khúc (Machu), tỉnh Cam Túc, miền Tây Trung Quốc. Công an đã nhanh chóng đến nơi để mang người tự thiêu đi nơi khác. Không ai biết danh tánh và số phận người này ra sao.

Đây là trường hợp mới nhất từ kể tháng 5. Trong những năm gần đây, theo AP, đã có ít nhất 146 người Tây tạng tự thiêu trong đó 125 người chết. Theo các nhân chứng, những người tự thiêu thường hô khẩu hiệu Tây Tạng độc lập hay cầu nguyện cho đức Đạt Lai Lạt Ma trở về.

(AFP) – LHQ kêu gọi bà Aung San Suu Kyi can thiệp ngăn chặn bạo lực nhắm vào người Rohingya tại bang Rakhine Miến Điện. Trong thông cáo công bố ngày hôm qua, 08/12/2016, tại New York, đại diện Liên Hiệp Quốc kêu gọi lãnh đạo Miến Điện can thiệp, hãy đến vùng phía tây bắc Miến Điện, nơi quân đội nước này đang bị cáo buộc có những hành động bạo lực nhắm vào cộng đồng thiểu số Hồi Giáo Rohingya.

Đại diện Liên Hiệp Quốc tỏ ra « rất lo ngại về tình hình » tại bang Rakhine, yêu cầu chính quyền cho phép các tổ chức nhân đạo tiếp cận khu vực này và đề nghị giải Nobel Hòa Bình can thiệp.

(AFP) – Theo chuyên gia Mỹ, Bắc Triều Tiên có thể phóng được tên lửa mang đầu đạn hạt nhân, nhưng chưa làm chủ được cách thức đưa đầu đạn hạt nhân vào khí quyển để tấn công mục tiêu. Hiện nay, các chuyên gia Bắc Triều Tiên đang cố gắng giải quyết vấn đề này.

Tên lửa tầm trung Musudan, trên lý thuyết, có tầm bắn từ 2500 đến 4000 km, đã được thử nghiệm 8 lần trong năm nay, nhưng chỉ có một lần thành công.

(AFP) – Hai phần ba dân Pháp ủng hộ việc chỉ định ông Bernard Cazeneuve làm thủ tướng.Theo thăm dò dư luận của viện Odoxa, Pháp, được công bố ngày hôm nay, 09/12/2016, có tới 68% số người Pháp được hỏi ủng hộ việc chỉ định cựu bộ trưởng Nội Vụ Bernard Cazeneuve làm thủ tướng. Con số này lên tới 81% trong số các cảm tình viên cánh tả.

Vẫn theo cuộc thăm dò này, 63% dân Pháp đánh giá là các hoạt động của tổng thống François Hollande giờ đây đã tốt hơn, do việc ông không ra ứng cử thêm một nhiệm kỳ nữa. Bên cạnh đó, 60% dân Pháp nghĩ rằng tổng thống Hollande không nên ủng hộ bất kỳ ứng viên nào ra tranh cử kế nhiệm ông.

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20161209-tin-doc-nhanh