RFI

Trong tuần qua, dịch bệnh Covid-19 trên thế giới vẫn là một đề tài nóng trên nhiều khía cạnh. Tình hình khá tương phản. Dịch bệnh đặc biệt nghiêm trọng tại Ấn Độ, trong lúc châu Âu đang dần dần thoát khỏi làn sóng dịch thứ ba, và nước Mỹ vượt chỉ tiêu tiêm chủng. Nhiều nước châu Á, như Cam Bốt,Thái Lan hay Nhật Bản, ngược lại đang lo ngại một làn sóng dịch mới. 

Tại nước Mỹ, trong vòng 100 ngày đầu nhiệm kỳ của tổng thống Joe Biden, đã có hơn 200 triệu liều vac-xin được tiêm, cho phép Hoa Kỳ nới lỏng quy định đeo khẩu trang. Tại châu Mỹ Latinh, nếu như Brazil vẫn đang bị nhấn chìm trong đại dịch và phải chật vật đối phó với virus corona, thì tại Chilê, một thời là tâm dịch ở khu vực, cho dù vẫn chưa hoàn toàn kiểm soát được dịch bệnh, nhưng đã có hơn 1/3 dân số được tiêm ngừa, thủ đô Santiago đã bắt đầu dỡ bỏ phong tỏa từ thứ Năm 27/04.

Trong khi đó, nhiều nước châu Á lại đón nhận làn sóng dịch mới, với số ca nhiễm thường nhật cao nhất tính từ vài tháng qua, phải thắt chặt các biện pháp phòng dịch, chẳng hạn Thái Lan, Nhật Bản. Tại Cam Bốt, thủ đô Phnom Penh từ ngày 15/04 bắt đầu đợt phong tỏa đầu tiên. Theo thông tín viên Juliette Buchez, do thiếu sự chuẩn bị, chỉ sau chục ngày phong tỏa, đa phần người dân có thu nhập thấp hoặc làm việc trong lĩnh vực kinh tế phi chính thức lâm cảnh khó khăn, thậm chí không còn tiền mua thực phẩm.

Thế nhưng, điểm nóng nhất châu Á hiện nay vẫn là Ấn Độ. Đất nước với gần 1,4 tỉ dân trong những ngày qua đã trở thành tâm dịch của thế giới, liên tục ghi nhận số người tử vong thường nhật và ca nhiễm mới thường nhật cao kỷ lục. Số ca tử vong cao đột biến không chỉ do biến thể kép của virus corona, mà còn do các bệnh viện thiếu nghiêm trọng khí ô-xy cho bệnh nhân, kể cả ở những thành phố phố lớn như New Delhi, Calcutta …

Ấn Độ : Cảm giác bất lực của bác sĩ

Riêng tại New Delhi, tình hình ngày càng nghiêm trọng đến nỗi các lò thiêu tử thi đã quá tải. Còn tại Bombay, trả lời đài RFI Pháp ngữ, bác sĩ Nikhil Patil làm việc tại một khoa chuyên chăm sóc bệnh nhân Covid-19 trong một bệnh viện tư nhân, nói đến tình trạng bi đát ở các bệnh viện và cảm giác bất lực của các bác sĩ :

« Tình hình khủng khiếp đến mức ngay sau khi một bệnh nhân Covid-19 qua đời trong bệnh viện của chúng tôi, chỉ sau chưa đầy một giờ đồng hồ sau là có bệnh nhân khác thế chỗ. Từ 3 tháng nay, tất cả các giường hồi sức chăm sóc đặc biệt trong bệnh viện nơi tôi làm việc đều có bệnh nhân Covid-19. Nhưng nếu so với các thành phố khác ở Ấn Độ như New Delhi hay Calcutta, thì tình hình ở Bombay vẫn không tồi tệ bằng.

Giờ đây, tôi có cảm giác là tất cả mọi người ở Ấn Độ đều có người quen đang điều trị tại bệnh viện hoặc nhiễm Covid-19 và lâm bệnh nặng. Tôi cũng vậy, gia đình tôi cũng có 4-5 thành viên hiện giờ đang nằm viện. Trước đây, đa số người chết vì Covid-19 đều khá lớn tuổi, điểm mới của làn sóng dịch Covid-19 lần thứ hai là trong những tuần gần đây, tôi thấy có những người trẻ hơn đã chết, có những bệnh nhân qua đời chỉ ở độ tuổi 30.

Hôm trước, có một người phụ nữ 58 tuổi đã qua đời ở khoa của tôi. Vài ngày sau đó, con trai bà, mới ngoài 30 tuổi, cũng chết ngay trên giường bệnh mà bà mẹ đã từng nằm và qua đời. Cha của cậu ấy thì nằm ở một bệnh viện khác. Chúng tôi không biết liệu ông ấy có còn sống hay không. Chỉ trong vài ngày, virus corona đã lấy mạng nhiều người trong cùng một gia đình.

Chúng tôi cảm thấy vô cùng bất lực. Bởi vì ngay cả khi chúng tôi đã chiến đấu chống virus corona suốt cả một năm qua, thì chúng tôi cũng không thể làm gì đáng kể để ngăn chặn dịch bệnh ».

TT Mỹ Joe Biden vượt chỉ tiêu tiêm chủng trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ

Trong vòng 100 ngày đầu nhiệm kỳ, nguyên thủ Mỹ Joe Biden đã thực hiện một phần chương trình và nhiều lời hứa tranh cử tổng thống. Một trong những lời hứa của ông Biden trong chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ 2020 liên quan đến cuộc chiến chống Covid-19, đặc biệt là thông qua chiến dịch tiêm chủng đại trà. Cho đến ngày 28/04/2021, hơn một nửa dân số Mỹ đã được tiêm ít nhất một liều vac-xin ngừa Covid-19.

Từ Manhattan, thông tín viên Loubna Anaki gửi về bài phóng sự :

« Trước trung tâm Javits, vốn dĩ đã được chuyển thành một trung tâm tiêm chủng đại trà, không còn cảnh những hàng dài người xếp hàng chờ tiêm như chỉ cách nay ba tuần.

Một người đàn ông nói: “Khi tôi đến để tiêm mũi đầu tiên, tôi thấy ở đây chật kín người, nhưng xếp hàng chờ đợi cũng nhanh thôi, chỉ là khi đó có đông người hơn rất nhiều”. Giống như người đàn ông tên là Chris này, hơn 6 triệu người dân New York đã được tiêm ít nhất là một mũi vac-xin ngừa virus corona.

Và giờ, việc tiêm chủng đã được mở rộng cho tất cả mọi người, không có ngoại lệ và cũng không cần hẹn trước. Một người phụ nữ nhận xét : “Đây cứ như một cỗ máy đã được bôi dầu mỡ đầy đủ. Mọi việc diễn ra yên bình, công tác tổ chức rất tốt. Chỉ có thể nói là tôi rất hài lòng và cảm thấy biết ơn”. Một người đàn ông khác phát biểu: “Không có cảnh hỗn loạn. Trung tâm tiêm ngừa này được tổ chức còn tốt hơn cả ở sân bay”.

Chiến dịch chủng ngừa diện rộng là một trong những lời hứa của tổng thống Joe Biden. Ông Biden từng đề ra mục tiêu : 100 triệu vac-xin được tiêm trong 100 ngày đầu tiên ông ở Nhà Trắng. Nhưng con số này hiện giờ đã lên đến hơn 200 triệu liều. Một người phụ nữ chia sẻ: “Ban đầu, tôi không mong đợi nhiều về tốc độ của chiến dịch tiêm chủng. Tôi nghĩ rằng những người ở độ tuổi của tôi phải đợi đến mùa hè hay mùa thu thì mới đến lượt tiêm phòng. Tôi đã cảm thấy ngạc nhiên một cách dễ chịu”. Một người đàn ông thì nói :  "Tôi nghĩ tổng thống Biden đã thành công : Ông ấy không chỉ giữ lời hứa về chiến dịch chích ngừa Covid-19, mà còn mang lại cảm giác yên ổn”.

Joe Biden đã đặt cho mình một mục tiêu khác về cuộc chiến chống đại dịch Covid-19. Ông ấy hy vọng cuộc sống sẽ lấy lại vẻ bình thường trước ngày Quốc Khánh Mỹ 4/7».

Barcelona thử nghiệm hòa nhạc thành công, mở đường cho các sự kiện lớn

Châu Âu cũng đang dần thoát khỏi làn sóng dịch thứ ba, nhiều nước đã hoặc đang chuẩn bị dỡ bỏ phong tỏa, từng bước cho mở lại hàng quán và khôi phục lại các hoạt động văn hóa … Tại Ý, từ hôm thứ Hai 26/04, các quán bán đồ giải khát, nhà hàng ở ba phần tư vùng miền trong cả nước đã được phép mở trở lại, cuộc sống dần trở lại bình thường. Còn ở Pháp, tổng thống Emmanuel Macron ngày 29/04 công bố kế hoạch dỡ bỏ phong tỏa theo 4 giai đoạn, từ ngày 03/05 đến ngày 30/06.

Trong bối cảnh lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật điêu đứng suốt một năm qua vì biện pháp phong tỏa và tái phong tỏa, một số nước, đặc biệt là Tây Ban Nha, trong những tháng qua đã tiến hành các buổi biễu diễn thử nghiệm để tìm lối thoát cho ngành biểu diễn âm nhạc, nghệ thuật, tổ chức sự kiện. Hồi tháng 12/2020, thử nghiệm ở Barcelona, cho thấy không có khán giả nào bị lây bệnh sau khi tham dự sự kiện.

Cách nay một tháng, một buổi biểu diễn - thử nghiệm quy mô lớn hơn với 5.000 người tham gia ở Barcelona lại được tổ chức. Kết quả thử nghiệm được công bố hôm thứ Ba 27/04/2021 cũng được cho là « rất tích cực », mở đường cho các sự kiện mới quy mô, tầm cỡ tương tự tại nơi từng là một trong những quốc gia bị dịch Covid-19 tàn phá nặng nề nhất châu Âu về nhân mạng. 

Từ Barcelona, ​​thông tín viên Élise Gazengel cho biết thêm chi tiết :

« Đây là trải nghiệm chưa từng có ở châu Âu và kết quả đã được xác nhận. Buổi diễn nhạc - thử nghiệm ở Barcelona được tổ chức hồi tháng Ba. 5.000 người tham gia không cần giữ khoảng cách an toàn, nhưng phải đeo khẩu trang. Sự kiện đó đã không làm lây lan virus corona.

Các kết quả được thông báo vào hôm thứ Ba (27/04) cho thấy chỉ có 6 người dương tính với virus corona vào thời điểm 14 ngày sau buổi biểu diễn. Tuy nhiên, trong số 6 trường hợp này, các nhà khoa học chắc chắn rằng có 4 ca không phải là do bị lây nhiễm virus corona trong buổi biểu diễn. Đối với 2 trường hợp còn lại, không thể xác định được nguồn gốc lây nhiễm, nhưng các chuyên gia cũng "không chắc" là khán giả bị nhiễm Covid-19 từ buổi diễn thử nghiệm đó.

Những kết quả nói trên dẫn đến việc người đứng đầu nghiên cứu khẳng định tham dự một buổi biểu diễn trong khán phòng còn an toàn hơn bất cứ nơi nào khác ở thành phố Barcelona. Và trên hết, kết quả này mở đường cho việc tổ chức các sự kiện khác ở quy mô tương tự - đặc biệt là vào mùa hè năm nay - với điều kiện khán giả phải tuân thủ cùng một quy định : xét nghiệm kháng nguyên trong ngày diễn ra sự kiện, đeo khẩu trang FFP2 trong buổi diễn và không khí trong khán phòng phải được lưu thông ».

Thổ Nhĩ Kỳ : 17 ngày phong tỏa nhằm giảm số ca nhiễm mới từ 40.000 xuống 5.000/ngày

Trong khi người dân nhiều nước Tây Âu cảm thấy nhẹ nhõm vì đã qua đỉnh dịch, thì ngược lại Thổ Nhĩ Kỳ hôm 28/04 lại bước vào giai đoạn phong tỏa « hoàn toàn », 17 ngày sau khi số ca nhiễm thường nhật tăng bùng nổ. Cho đến ngày 17/05, người dân chỉ được ra khỏi nhà để đi mua thực phẩm, hoặc trong một số trường hợp đặc biệt. Các cửa hàng nhu yếu phẩm cũng chỉ mở cửa từ 10 giờ đến 17 giờ.

Từ Istanbul, thông tín viên RFI Anne Andlauer cho biết chi tiết :

« Ông Hasan, một thợ cạo từ 35 năm nay vẫn sinh sống tại cùng một quận ở Istanbul, đã đóng cửa cửa hàng, giống như tất cả các cửa hàng tại Thổ Nhĩ Kỳ xếp vào diện "không thiết yếu". Nhưng người thợ cạo đang vướng nhiều khoản nợ nần, không biết liệu có thể mở cửa hàng trở lại sau đợt phong tỏa này không. Ông than thở : “Tôi vô cùng lo lắng. Hơn một năm qua, tôi đã mất 70% lượng khách. Bây giờ lại phải đóng cửa hoàn toàn. Về mặt tài chính, tôi không thể trụ được nữa. Vì đại dịch, tôi chỉ có thể kiếm sống lần hồi qua ngày. Nếu tôi làm việc, tôi có cái ăn. Nếu tôi đóng cửa, tôi không biết mình còn gì để ăn."

Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ hứa sẽ có các khoản trợ cấp và hy vọng rằng đợt phong tỏa nghiêm ngặt này cũng sẽ là đợt phong tỏa cuối cùng. Mục tiêu là giảm số ca nhiễm mới thường nhật xuống dưới ngưỡng 5.000/ngày, so với con số hơn 40.000 ca/ngày như hiện tại.

Ông Recep Koç, một lãnh đạo của Cơ quan quản lý bác sĩ ở Istanbul, không thấy thuyết phục bởi biện pháp mà ông gọi là « nửa vời ». Ông giải thích : “Tháng này, dịch bệnh tại Thổ Nhĩ Kỳ đã lên cao đến mức chưa từng có. Vì vậy, biện pháp phong tỏa này là quá muộn, quá ít ... Trước đó, chúng tôi đã đề nghị cho phong tỏa 4 tuần. Một năm nay, chúng tôi cứ đóng, mở, đóng, mở mãi ... Tôi thấy một hiệu ứng trái ngược ở các bệnh nhân : một mặt, họ không còn tin tưởng vào các biện pháp phong tỏa, mặt khác, chiến dịch tiêm chủng khiến họ chủ quan, lơ là hơn trong việc đề phòng dịch bệnh"

Vị bác sĩ gia đình này càng lo lắng hơn vì chiến dịch tiêm chủng diễn ra chậm hơn so với thông báo. Cho đến nay, mới chỉ có 13,5 triệu người Thổ Nhĩ Kỳ, tương đương 16% dân số, được tiêm ít nhất một mũi ».