Điều 331 Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017, có hiệu lực thi hành ngày 01/01/2018 quy định về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân như sau:

"1-Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2-Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm."

Lên Facebook 'nói xấu'

Theo cáo trạng, bà Lê Thị Bình tham gia mạng xã hội Facebook với các tài khoản sử dụng là "Binh Lê", sau đó đổi tên thành "Lê Ngoclan Ct", "Ngoc Lan CT Ngoc CT Le", "Anna Nguyen".

Trong thời gian từ tháng 10/2019 đến tháng 11/2020, bà Bình bị nói là thường xuyên sử dụng các tài khoản Facebook này bằng điện thoại di động có kết nối Internet để phát trực tiếp (livestream), đăng tải và chia sẻ các bài viết có nội dung "nói xấu, xúc phạm, xuyên tạc, phỉ báng đối với tổ chức Đảng, Nhà nước và cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước".

Mới ngày 20/4, cơ quan An ninh điều tra, Công an thành phố Cần Thơ đã khởi tố, bắt tạm giam 3 bị can, gồm: Nguyễn Thanh Nhã (sinh năm 1980; cư trú tại căn hộ 3.01 chung cư Flora Anh Đào, phường Phước Long B, thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh); Đoàn Kiên Giang (sinh năm 1985; cư trú tại căn hộ 5.04 tầng 6, chung cư 241/1/25C, đường Nguyễn Văn Luông, phường 11, quận 6, thành phố Hồ Chí Minh); Nguyễn Phước Trung Bảo (sinh năm 1982; cư trú tại 172 Hà Huy Giáp, phường Khuê Trung, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng).

Họ bị bắt để điều tra về hành vi "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" được quy định tại Điều 331 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Công an thành phố Cần Thơ nói ba người này liên quan vụ án "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân", xảy ra tại thành phố Cần Thơ và một số tỉnh, thành do bị can Trương Châu Hữu Danh và đồng bọn thực hiện.

Trước đó, ngày 17/12/2020, cơ quan An ninh điều tra, Công an thành phố Cần Thơ đã khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt đối với ông Trương Châu Hữu Danh (sinh năm 1982; tại ấp Vĩnh Hòa, xã An Vĩnh Ngãi, thành phố Tân An, tỉnh Long An) cũng theo điều 331.

Vụ Quách Duy

Còn tại thành phố Hồ Chí Minh, ngày 15/4, Tòa án nhân dân quận Tân Phú (TPHCM) xử bị cáo Quách Duy (nguyên công chức Văn phòng UBND TPHCM) và tuyên phạt 4 năm 6 tháng tù theo điều 331.

Theo nội dung vụ án, bị cáo Quách Duy đã đăng tải nhiều bài viết, hình ảnh trên Facebook, trong đó 3 bài viết "xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín của nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; xuyên tạc, vu khống, xúc phạm lãnh đạo của thành phố".

Ngày 13/4, tại Thanh Hóa, xảy ra vụ khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Hồ Đình Tùng, Phó chủ tịch thường trực Hội đồng nhân dân Thị xã Nghi Sơn về tội "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Vào ngày 3/4, công an thành phố Hồ Chí Minh khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam ông Nguyễn Hoài Nam, sinh năm 1973, ngụ TP Hồ Chí Minh, để điều tra tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015.

Trước khi bị khởi tố, tạm giam, ông Nguyễn Hoài Nam đã đăng nhiều bài viết trong vụ sai phạm xảy ra tại Cục Đường thủy nội địa Việt Nam; một số bài viết liên quan một số cá nhân đang công tác tại một số cơ quan tố tụng trên Facebook.

Ngày 30/3, tòa án tỉnh Bình Định phạt 4 năm tù với ông Lê Văn Hải, 54 tuổi.

Cáo trạng nói, bị thu hồi đất nhưng không được bồi thường theo ý của mình, ông Lê Văn Hải lên mạng xã hội nói xấu lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định.

Ngày 10/2, công an Quảng Trị bắt tạm giam ông Phan Bùi Bảo Thy, sinh năm 1971, Trưởng Văn phòng đại diện miền Trung - Tây Nguyên của báo Giáo dục & Thời đại tại Đà Nẵng.

Ông Thy bị bắt tạm giam vì hành vi lợi dụng các quyền tự do dân chủ, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân quy định tại Điều 331, theo thông báo.