Căn cứ vào luật đất đai 2013, nếu tranh chấp đất quốc phòng thì rõ ràng, thẩm quyền thuộc về các cơ quan thuộc Bộ Quốc phòng sẽ phải là người đứng ra giải quyết. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng gần như “vô hình” trong hầu như toàn bộ các sự kiện đã xảy ra: Họ không lên tiếng đòi lại đất mà bị người dân “chiếm giữ”, họ cũng không đứng ra phân giải việc đúng sai. Khi dân có văn bản hỏi thì đại diện Bộ Quốc phòng cho hay: việc này bên UBND TPHN và TTCP đang làm, qua đó mà hỏi! Và, UBND TPHN và TTCP đã làm gì thì tất cả đều biết…

Chưa có bất kỳ cuộc đối thoại đúng nghĩa nào được thực hiện và sự ấm ức của người dân được đẩy lên cao trào, từ bất bạo động tới hành động phản kháng. Khi “nắm đấm” được thay cho những lời nói ôn hoà nghĩa là lúc người ta đã hết kiên nhẫn với nhau hoặc mâu thuẫn vượt quá giới hạn của sự chịu đựng. Năm 2017, khi sự kiện xảy ra, có sự ra tay của nhiều người, mâu thuẫn tạm thời được xoa dịu; tuy nhiên, dù chưa có thương vong xảy ra nhưng phía chính quyền vẫn xem đó như là một nỗi nhục mà có ngày phải rửa hận.

Đầu năm 2020, một sự kiện động trời mà không mấy ai tưởng tượng được đã xảy ra trong thời bình, khi nổ ra cuộc đụng độ không khác gì thước phim quay chậm của một trận chiến giữa các đối thủ không đội trời chung.

Máu đã đổ và nhiều người đã ngã xuống. Dù là các chiến sỹ công an hay dân thường thì mạng người cũng quý như nhau, họ đều là người dân Việt và không ai đáng phải bị tước đoạt mạng sống của mình cả. Gia đình các chiến sỹ đã chết trong sự kiện này có lý do để hận thù những ai đã gây nên cái chết cho con em họ nhưng xét một khía cạnh nào đó họ cũng có thể có lòng trắc ẩn đối với những người dân bị dồn vào đường cùng. Người dân Đồng Tâm có người thân bị chết trong sự kiện này càng có lý do để hận thù.

Giờ đã quá muộn để nói đến hai từ “giá như” đối với sự kiện đã xảy ra ngày 09/01/2020 và sự kiện xảy ra trước đó nhưng cách hành xử trong phiên toà bắt đầu từ 07/9/2020 tới đây và những ngày sau đó nữa sẽ chứng tỏ rằng vết thương hằn sâu trong lòng người dân Đồng Tâm có cơ hội được chữa lành hay không, chính quyền này có phải là chính quyền của dân hay không và tình quân dân cá nước có thực sự tồn tại trong thời bình nữa hay không hay chỉ là những khẩu hiệu sáo rỗng, nhạt nhoà.