Thanh Hà

Vương quốc Anh và Trung Quốc, hai điểm nóng thời sự trong ngày. Luân Đôn lên đò rời xa bến châu Âu còn virus corona như một bức Vạn Lý Trường Thành cô lập Trung Quốc như hai bức hý họa trên các báo Libération và Le Monde số ra ngày 31/01/2020.

Làng báo Paris đồng loạt ra số đặc biệt đúng ngày nước Anh chia tay với Liên Hiệp Châu Âu sau 47 năm chung sống. Đồng hồ Big Ben ngự tọa trang nhất báo Le Figaro bên cạnh hàng tựa : “Vĩnh biệt châu Âu“, ở trang trong tờ báo chơi chữ “Vương Quốc Anh ra khơi“.

La Croix nói lời tạm biệt “See You !“, phía sau là một người đàn ông trong y phục đen, với chiếc mũ và cái ô đen rất tiêu biểu của người Anh.

“It’s Time !“, Giờ đã điểm, để nước Anh lên đường, tựa chính số báo đặc biệt của Libération. Nhật báo kinh tế Les Echos đăng ảnh một người đàn ông với hai lá cờ châu Âu và Anh trên vai, mặt cúi gằm nhìn chiếc điện thoại cầm tay : “10 vấn đề chính trong giai đoạn chuyển tiếp hậu Brexit. Lần đầu tiên Liên Hiệp Châu Âu mất một thành viên, Liên Âu bắt buộc phải tìm cách bật dậy trở lại“.

Vào giờ này, ngày 01/02/2020, khi thức dậy, Liên Hiệp Châu Âu chỉ còn có 27 thành viên thay vì 28 do thiếu nước Anh. Cả Anh Quốc lẫn Liên Hiệp Châu Âu cùng đứng trước một “thời kỳ bất định” là nhận định chung của nhiều tờ báo.

Từ nhiều ngày qua, Le Monde đã có một loạt bài nói về Brexit và hôm nay tờ báo này chú trọng đến khía cạnh địa chính trị. Liên Âu đang lo ngại chính sách ngoại giao của Luân Đôn đi ngược lại với tiếng nói chung từ trước đến nay của toàn khối. Liệu rằng, Anh Quốc có tiếp tay với Mỹ vĩnh viễn chôn vùi thỏa thuận hạt nhân Iran hồi năm 2015? Lập trường của Anh sau này trên các hồ sơ Libya, Syria ra sao? Thủ tướng Johnson sẽ còn gắn bó với châu Âu trong mục tiêu chống khủng bối Hồi Giáo nữa hay không?

Hai trang báo của tờ Le Figaro điểm lại một cuộc “hôn nhân 47 năm nhiều sóng gió” và một mối quan hệ đầy mâu thuẫn theo kiểu Je t’aime moi non plus như tựa một bài hát của nhạc sĩ Serge Gainsbourg.

Le Figaro mời một nhà sử học, hai nhà văn và thủ hiến xứ Scotland cùng nhìn về tương lai nước Anh khi đã rời khỏi mái nhà chung châu Âu. Julian Barns hẹn “Ngày tái ngộ” với những người bạn châu Âu và hy vọng rằng cuộc ly hôn này chỉ mang tính tạm thời. Dưới nhãn quan của cây bút Douglas Murray, Brexit đang mở ra một “tương lai tươi sáng cho vương quốc“. Lịch sử cho thấy, về mọi mặt, nước Anh đã vượt trội từ trước khi gia nhập mái nhà chung châu Âu vào năm 1973. Giờ đây dù có ra ngoài Liên Hiệp, Anh Quốc chắc chắn sẽ tìm cho mình một hướng đi tốt.

Nhà sử học Robert Tombs đại học Cambridge cho rằng một trong những lý do khiến người Anh nói không với châu Âu, có lẽ bởi vì “tương lai không còn thuộc về châu lục này“. Trong khi đó thủ hiến xứ Scotland bà Nicola Sturgeon thực sự muốn đứng về phía 27 thành viên còn lại trong Liên Hiệp Châu Âu.

Điểm kết thúc và khởi đầu

Với báo La Croix, ngày 31 tháng Giêng năm 2020 vừa là “điểm kết thúc mà cũng là một điểm khởi đầu“: Luân Đôn sang trang 47 năm chung sống với Liên Hiệp Châu Âu nhưng đồng thời mở ra một thời kỳ mới để đôi bên cùng phác thảo ra mối quan hệ cho tương lai.

Báo Le Figaro và Les Echos nêu lên những hồ sơ chính đôi bên sẽ bắt tay vào đàm phán ngay từ đầu tháng 3/2020. Các hồ sơ đó bao gồm từ thương mại đến quyền tự do đi lại của các công dân Anh và châu lục, từ các quy định đánh bắt cá và hải sản đến an ninh, từ tài chính đến sự tham gia của nước Anh trong các dự án công nghiệp chung của Liên Hiệp Châu Âu …

Les Echos lo ngại rằng, 11 tháng là thời gian quá ngắn ngủi để chính quyền của thủ tướng Boris Johnson và đại diện Liên Hiệp Châu Âu, Michel Barnier, san bằng được những bất đồng. Không chắc Luân Đôn giữ được lời hứa “kết thúc giai đoạn chuyển tiếp hậu Brexit đúng hạn định 31 tháng 12 năm nay“.

Vào giờ chia tay, La Croix đặt câu hỏi “trong cuộc chung sống vừa qua, đôi bên đã mang lại được những gì cho nhau” ? Tờ báo đưa ra một danh sách khá dài và rất hấp dẫn : Châu Lục đã bị từ dòng nhạc Pop ở bên kia biển Manche đến môn bóng bầu dục rugby làm mê hoặc, từ tư tưởng tự do của nhà triết học John Locke đến cậu bé phù thủy Harry Potter cuốn hút. Đổi lại thì từ lâu, nào là vang đỏ Bordeaux, nào là bánh Pizza của Ý hay dòng nhạc của những Beethoven, Berlioz, Haendel đến tác phẩm Les Misérables của văn hào Victor Hugo đã trở thành những món ăn vật chất và tinh thần không thể thiếu đối với 66 triệu dân Anh.

Riêng đối với Pháp, một số từ ngữ được người Anh sử dụng ngày nay, như là từ flirt khi nói về một chuyện tình thoảng qua hay môn thể thao quần vợt tennis đều bắt nguồn từ ngôn ngữ của La Martine mà ra !

Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ cho thấy dù có chia tay, vẫn còn rất nhiều nhịp cầu nối liền vương quốc Anh với Châu Lục.

Trung Quốc là chặng dừng thứ nhì tất cả các tờ báo Paris trong ngày. Nguyên trang nhất tờ Libération đăng ảnh một nhân viên đeo khẩu trang, khoác chiếc áo màu cam để người ta có thể trông thấy từ xa đang đứng chắn một lối vào. Bên cạnh là hàng tựa lớn : “Trung Quốc rào cản virus“. Bắc Kinh đã ban hành những biện pháp phòng ngừa, Vũ Hán bị “cách ly nhưng virus vẫn lan rộng“. “Tình hình tại Trung Quốc chuyển sang báo động đỏ“.

La Croix chạy tựa : Trung Quốc bị cách biệt với thế giới. Bắc Triều Tiên đã đóng cửa biên giới với ông anh cả Trung Quốc từ hôm 22 tháng Giêng, giờ đây đến lượt nước Nga thông báo đóng cửa hơn 4200 cây số đường biên giới với nước láng giềng châu Á này. Từ Mông Cổ đến Kazakhstan từ vùng cao nguyên Tây Tạng xuống đến tận Việt Nam, ai cũng ngại đón du khách Trung Quốc.

Đất nước rộng lớn này đành phải “thu mình sau bức Vạn Lý Trường Thành“. Bài viết của tờ báo công giáo mở đầu như sau : trong lịch sử Trung Quốc, Vạn Lý Trường Thành chưa bao giờ ngăn được giặc ngoại xâm. Đầu thế kỷ 21, công trình xây dựng đó không ngăn cản siêu vi corona xuất ngoại.

Kỳ quan này của Trung Quốc cũng đã được danh họa Plantu của Le Monde khai thác. Bức hý họa ở ngay trang nhất của tờ báo cho thấy Vạn Lý Trường Thành bọc chung quanh toàn lãnh thổ Trung Quốc. Ở bên trong bức tường thành kiên cố đó có lá cờ đỏ với 5 ngôi sao vàng.

Nhiều ngôi làng chung quanh thủ đô Bắc Kinh dựng “hàng rào chiến lũy” với hy vọng chận được virus gây viêm phổi như tường thuật của phóng viên của báo Les Echos cho thấy. Dân cư tại Điền Gia Anh (Tianjiayang) ở phía đông bắc của thủ đô Bắc Kinh thay phiên nhau ngày đêm canh gác cổng vào. Không một chiếc xe nào được đi qua. Chỉ có dân cư ở đây mới được vào làng nhưng vẫn phải khai báo đầy đủ những địa danh đã đi qua trong những ngày vừa rồi.

Loa phóng thanh liên tục kêu gọi 1.700 cư dân dân rửa tay thường xuyên, giữ vệ sinh tối đa, ở yên trong nhà, và nhất là báo với trưởng làng nếu phát hiện những người lạ mặt hay những ai vừa đi thăm thân nhân ở Vũ Hán về. Làng Điền Gia Anh nằm cách ổ dịch Vũ Hán 1.200 cây số. làng này không là một trường hợp ngoại lệ.

Trưa nay, chiếc máy bay chở khoảng 200 công dân Pháp từ Vũ Hán trở về. Toàn bộ hành khách được đưa vào một khu nghỉ mát ven biển ở thành phố Istres miền nam nước Pháp. Tất cả được giữ lại đây trong vòng 14 ngày để theo dõi sức khỏe.

Le Figaro tường thuật lại chiến dịch “hồi hương” này nhậy cảm đến nỗi từ tòa lãnh sự Pháp ở Vũ Hán đến đại sứ ở Bắc Kinh và cả bộ Ngoại Giao tại Paris đều hết sức kín đáo. Điều tế nhị ở đây là các chiến dịch hồi hương này để lộ rõ cách biệt giữa các công dân nước ngoài và người Trung Quốc. Nhưng Pháp không là một ngoại lệ. Tính chất tế nhị trong việc xử lý hồ sơ này cũng đã thách thức các giới chức từ của Mỹ đến Anh hay Đức như ghi nhận của phóng viên báo Le Monde.

Liên quan đến quyết định của Tổ Chức Y Tế Thế Giới ban hành tình trạng báo động toàn cầu để đối phó với dịch viêm phổi, Le Figaro không hài lòng về WHO khi nói tới một quyết định nhẽ ra đã phải được đưa ra từ hôm 22 tháng Giêng vừa rồi và tờ báo mỉa mai về thái độ của WHO cố gắng khen ngợi Bắc Kinh đã “không có gì đáng chê trách” trong nỗ lực ngăn chận dịch bệnh lây lan.

Ngoài những bài báo về Brexit và dịch viêm phổi tại Trung Quốc, Le Figaro có hai bài báo thú vị với độc giả nữ. Bài thứ nhất mang tựa đề: “Sáu điều cần biết về kim cương nhân tạo“, tức là những viên hạt xoàn được con người chế tạo ra trong các phòng thí nghiệm.

Với kỹ thuật ngày càng tiến bộ, loài người chúng ta có thế sản xuất ra những viên kim cương ngày càng lớn với muôn vàn màu sắc lung linh. Theo giới trong ngành, ngày càng khó phân biệt “xoàn thật” với “xoàn nhân tạo“. Kèm theo đó là kim cương thật đang bị mất giá. Hạt xoàn được ra lò từ những phòng thí nghiệm ngày càng được các nhà tạo mẫu thời trang và giới kim hoàn thượng hạng ưa chuộng.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để cặp mắt người thường có thể phân biệt được “hàng thật với hàng giả” ? Ta nên gọi xoàn giả là kim cương nhân tạo, là xoàn “cấy” như từng phân biệt hạt trai thật và hạt trai nuôi, hay đó đơn thuần là “hoạt xoàn của phòng thí nghiệm” ? Như vậy thì làm sao định giá của những viên kim cương nhân tạo ? Của những bộ nữ trang sử dụng loại đá quý này ?

Chủ đề thứ hai là xu hướng trồng cây xanh ở văn phòng và trong nhà riêng tại Pháp. Cũng Le Figaro chỉ ra rằng, từ hai năm nay, đây là một hiện tượng ngày càng thịnh hành. Giới trẻ thích trồng cây xanh. Doanh thu của các hiệu bán cây xanh tăng 10 % một năm. Không chỉ có thế, hình ảnh những chiếc lá xanh mượt có sức thu hút lạ thường trong mắt các nhà nhiếp ảnh và ngành thời trang.

Cây xanh được trồng trong nhà hay ở một góc trên bàn làm việc tạo không gian trong lành và thư giãn cho tất cả những người chung quanh, chúng là nguồn cảm hứng cho các dòng sáng tác nghệ thuật.

Tre, trúc hay những giống dừa, cọ của vùng nhiệt đới có sức thu hút lớn nhất. Người điểm báo hầu quý vị hôm nay hoàn toàn đồng ý với những nhận định này !

http://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20200131-brexit-t%C6%B0%C6%A1ng-lai-t%C6%B0%C6%A1i-s%C3%A1ng-ch%C3%A0o-%C4%91%C3%B3n-n%C6%B0%E1%BB%9Bc-anh

(AFP) – Hoa Vi : Mỹ hoan nghênh khuyến cáo của Liên Âu kiểm soát chặt việc tập đoàn Trung Quốc tham gia thị trường 5G. 

Ngày 30/01/2020, chính quyền Mỹ thay vì tỏ thái độ bất bình châu Âu – không nghe theo lời kêu gọi cự tuyệt Hoa Vi của Washington – đã khen ngợi việc Liên Âu « thừa nhận các nhà cung cấp thiết bị rủi ro cao » cụ thể là các doanh nghiệp có trụ sở tại các quốc gia phi dân chủ. Ngầm chỉ tập đoàn Trung Quốc, bị tố cáo là công cụ của chính quyền Bắc Kinh, nhằm thao túng các cơ sở hạ tầng viễn thông chiến lược. Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh là các khuyến cáo của Liên Âu nói rõ các quốc gia thành viên Liên Hiệp phải có trách nhiệm bảo vệ mạng lưới viễn thông của mình, chống lại các đe dọa tiềm tàng.

(AFP) – Ngoại trưởng Mỹ gọi Trung Quốc là « mối đe dọa chính trong thời đại chúng ta ». 

Phát biểu trước báo giới tại Luân Đôn ngày 30/01/2020 với đồng nhiệm Anh Dominic Raab, ông Mike Pompeo đánh giá Trung Quốc « là một nền kinh tế lớn mà nền kinh tế Hoa Kỳ có liên hệ chặt chẽ. Đó là một cơ hội hợp tác kinh doanh lớn cho chúng ta. Nhưng đảng Cộng Sản Trung Quốc, dưới thời chủ tịch Tập Cận Bình, có những mục tiêu không phù hợp với các giá trị » của phương Tây. Ông Mike Pompeo đến Luân Đôn từ ngày 29/01 trong bối cảnh Luân Đôn vừa cho phép tập đoàn viễn thông Hoa Vi của Trung Quốc tham gia triển khai mạng 5G ở Anh.

(AFP) - Mike Pompeo : Ủng hộ của Mỹ đối với Ukraina « không lay chuyển ». 

Sau Luân Đôn, Mike Pompeo đến Kiev trấn an Ukraina. Mở đầu chuyến thăm viếng hai ngày, ngoại trưởng Mỹ khẳng định với tổng thống Volodymir Zelensky, « Mỹ xem Ukraina là một quốc gia quan trọng và sẽ luôn ủng hộ Ukraina trong cuộc chiến vì tự do, dân chủ và thịnh vượng ». Ngoại trưởng Mỹ đến Kiev trong bối cảnh tại Washington đang diễn ra phiên xử truất phế tổng thống Donald Trump cũng vì nghi án gây áp lực với tổng thống Volodymir Zelensky.

(AFP) – Hy Lạp phê chuẩn thỏa thuận hợp tác quân sự với Mỹ.

Theo văn bản được ký kết ngày 30/01/2020, quân đội Mỹ sẽ được phép sử dụng các cơ sở hạ tầng quân sự Hy Lạp, trong đó có các khu căn cứ không quân Larissa và Stefanovikio. Hoa Kỳ có thể dùng những căn cứ này cho các hoạt động tiếp tế, huấn luyện, bảo dưỡng, cất trữ và can thiệp khẩn cấp. Ngoài ra, quân đội Mỹ còn được ưu tiên « cập cảng và sử dụng không sợ bị cản trở » trong vòng 48 tiếng cảng biển Alexandroupolis, một cảng chiến lược quan trọng cho các đội tầu chiến của Mỹ và khối NATO.

(AFP) – Kế hoạch hòa bình Cận Đông : Thổ Nhĩ Kỳ lên án « sự phản bội » của một số nước Ả Rập.

Ngày 31/01/2020, trong bài phát biểu trước các quan chức của đảng AKP, hiện đang cầm quyền ở Thổ Nhĩ Kỳ, tổng thống Erdogan chỉ trích mạnh mẽ thái độ « im lặng đáng xấu hổ » của nhiều nước Ả Rập về kế hoạch hòa bình cho Cận Đông của Mỹ. Nguyên thủ Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh « Ankara không công nhận và không chấp nhận bản kế hoạch triệt hạ đất nước Palestine và kiểm soát Jerusalem ».

(AFP) – Iran tấn công một căn cứ quân sự Irak, 64 lính Mỹ bị thương.

Vụ tấn công xảy ra hồi đầu tháng Giêng năm 2020, sau khi Mỹ loan báo hạ sát tướng Soleimani của Iran. Thống kê mới nhất do bộ Quốc Phòng Mỹ công bố ngày 30/01/2020 xác nhận số thương vong là 64 người. Trong số này, hiện đã có 39 người đã trở về đơn vị, số còn lại được hồi hương về Mỹ. Ngay sau vụ oanh kích, tổng thống Mỹ từng khẳng định không có một lính Mỹ nào bị thương.

(AFP) – Mỹ trừng phạt Tổ chức Năng lượng Hạt nhân Iran và giám đốc cơ quan này. 

Lệnh trừng phạt được bộ Ngân Khố Mỹ công bố ngày 30/01/2020 và sẽ gây ảnh hưởng đến các hoạt động hạt nhân dân sự của Iran. Tuy nhiên, chính quyền Trump, thông qua xác nhận của ông Brian Hook – đại diện của Mỹ về Iran, miễn thêm hai tháng cho các doanh nghiệp Trung Quốc, Nga và châu Âu có liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, có nghĩa là được tiếp tục ba dự án không phổ biến hạt nhân, tại Arak, Teheran và Bushehr.

(AFP) – Đại lộ Walk of Fame ở Hollywood gắn sao ca sĩ nhạc Rap Mỹ 50 Cent. 

Tham dự buổi lễ gắn ngôi sao mang tên 50 Cent trên đại lộ nổi tiếng diễn ra ngày 30/01/2020 còn có Eminem và Dr. Dre, hai người bạn, kiêm nhà sản xuất và những người đỡ đầu của ngôi sao nhạc Rap trong thập niên 2000. 50 Cent, tên thật là Curtis Jackson, là ngôi sao thứ 2.686 trên đại lộ Walk of Famenổi tiếng, thu hút rất nhiều du khách.

http://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20200131-tin-tong-hop

Điểm tin thế giới 31/1:

Triệu Hằng

Mục Điểm tin thế giới chiều thứ Sáu (31/1) của Đại Kỷ Nguyên xin gửi tới bạn đọc những tin sau:

Hàn Quốc xác nhận 11 ca lây virus corona từ người sang người

Hàn Quốc hôm nay (31/1) đã xác nhận có thêm 5 trường hợp nhiễm virus corona gây tử vong, nâng tổng số người mắc tại quốc gia này lên 11 ca, trong đó 2 người trở về từ Vũ Hán qua thành phố cảng Thanh Đảo phía đông Trung Quốc vào tuần trước.

Hàn Quốc cũng đã xác nhận các trường hợp này lây từ người sang người, vì ba cá nhân nhiễm virus đã không đi du lịch đến Trung Quốc, tờ SCMP dẫn lời các quan chức y tế Seoul. Một trong số họ là một người đàn ông khoảng 50 tuổi đã phát hiệu triệu chứng sau khi ăn tối với người mắc virus tại một nhà hàng.

Một máy bay chở 83 người Anh và 27 người nước khác đã bay ra khỏi thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) – tâm chấn của dịch virus gây viêm phổi cấp đã giết chết hơn 200 người và lây nhiễm hơn 9.000 người, chính phủ Anh cho biết hôm nay (31/1). Chiếc máy bay dân sự được Bộ Ngoại giao thuê nguyên rời Vũ Hán lúc 9h45′ sáng (giờ địa phương), chính phủ Anh thông báo trên website.

Reuters thông tin, chuyến bay được dự kiến rời Vũ Hán vào sáng thứ Năm với khoảng 150 công dân Anh và 50 người không phải là công dân Anh, nhưng các quan chức Trung Quốc đã chặn chuyến bay không cho đi. Chưa rõ lý do trì hoãn và vì sao số lượng hành khách thấp hơn dự kiến.

Trong bài phát biểu truyền hình trực tiếp hôm 30/1, ông Hun Sen kêu gọi người dân Campuchia bình tĩnh trước các thông tin về dịch viêm phổi khởi phát từ Vũ Hán và dọa đuổi các phóng viên đeo khẩu trang, NYTimes thông tin.

“Thủ tướng còn không đeo khẩu trang, vậy tại sao các bạn phải đeo khẩu trang ở đây”, ông Hun Sen phát biểu. Ông nói người dân không cần phải lo lắng vì hiện chưa có người Campuchia nào bị nhiễm virus.

Ông Hun Sen cũng thông báo ông không cấm các chuyến bay trực tiếp giữa Campuchia – Trung Quốc. Ông cho rằng điều đó sẽ làm xáo trộn mối quan hệ giữa hai nước và gây tổn hại cho nền kinh tế Campuchia, vốn có nhiều nhà đầu tư và khách du lịch Trung Quốc.

Reuters thông tin, thủ đô Canberra (Úc) và các khu vực lân cận được đặt trong tình trạng khẩn cấp hôm nay do lo ngại không kiểm soát được cháy rừng. Đây là quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp với Canberra lần đầu kể từ vụ cháy rừng nghiêm trọng năm 2003.

Giới chức địa phương cho biết đám cháy chưa thể kiểm soát cuối tuần qua ở phía nam đã thiêu rụi hơn 18.500 hecta. Đám cháy được xem là mối đe dọa hỏa hoạn tồi tệ nhất với khu vực này trong gần hai thập niên.

Hàng không Kenya Airways đã đình chỉ tất cả các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc cho đến khi có thông báo mới trong bối cảnh dịch virus corona đã giết chết hơn 200 người ở Trung Quốc và lan sang 18 quốc gia, theo Reuters (31/5).

Động thái của Kenya Airways theo sau các hãng hàng không lớn trên thế giới đã ngừng bay sang quốc gia có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vì dịch bệnh đã lây nhiễm cho hàng ngàn người.

https://www.dkn.tv/the-gioi/han-quoc-xac-nhan-11-ca-lay-virus-corona-tu-nguoi-sang-nguoi.html