Tổng thống Mỹ Donald Trump lần thứ hai đọc Thông điệp Liên bang (State of the Union) trong nhiệm kỳ hôm 5/2, giữa lúc đối mặt với sức ép gia tăng của việc tái tranh cử sau đợt đóng cửa chính phủ dài ngày nhất lịch sử Mỹ.

"Chiến thắng không phải là giành thắng lợi cho đảng của chúng ta, mà chiến thắng là giành thắng lợi cho đất nước chúng ta", ông Trump phát biểu trong đoạn đầu bài phát biểu tại khán phòng hạ viện, đứng trước Phó tổng thống Mike Pence và Chủ tịch hạ viện Nancy Pelosi. Ông nhận được tràng pháo tay lớn từ các thành viên của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa.

"Tối nay tôi kêu gọi quý vị hãy 'lựa chọn sự vĩ đại'", tổng thống Mỹ nhấn mạnh chủ đề ông lựa chọn cho bài phát biểu - "Choosing Greatness".

“Chúng ta phải loại bỏ chính trị của trả thù, chống đối và trừng phạt để cổ súy những cơ hội vô hạn của hợp tác, nhượng bộ và vì lợi ích chung. Cùng nhau, chúng ta có thể phá vỡ hàng thập kỷ bế tắc chính trị", ông Trump nói trong bài phát biểu thường niên được trông chờ.

"Chúng ta phải lựa chọn giữa sự vĩ đại hoặc sự bế tắc, thành tựu hoặc sự phản kháng, tầm nhìn hoặc sự trả thù, sự tiến bộ đáng kinh ngạc hoặc sự hủy diệt vô nghĩa".

Sau khi ca ngợi những thành tựu kinh tế, ông Trump nói "những cuộc điều tra mang tính đảng phái lố bịch" là một trở ngại, ám chỉ cuộc điều tra do công tố viên đặc biệt Robert Mueller dẫn đầu liên quan cáo buộc ông Trump thông đồng với Nga trong mùa bầu cử 2016.

Ông tiếp tục bằng việc đề cập đến vấn đề nhập cư và an ninh biên giới - mâu thuẫn lớn nhất giữa ông và phe Dân chủ dẫn đến vụ đóng cửa chính phủ Mỹ kéo dài kỷ lục 35 ngày, kết thúc hôm 25/1.

“Không có vấn đề nào minh họa rõ hơn sự phân chia giữa tầng lớp lao động Mỹ và tầng lớp chính trị Mỹ hơn là nhập cư bất hợp pháp. Các chính trị gia và nhà tài trợ giàu có thúc đẩy biên giới mở trong khi sống cuộc sống kín cổng cao tường với bảo vệ canh gác", ông nói.

"Bao dung với nhập cư bất hợp pháp không phải là từ bi, mà thực sự là sự độc ác", ông nhấn mạnh.

Tổng thống Mỹ một lần nữa khẳng định sự cần thiết của việc xây dựng một "barrier thông minh, chiến lược và có thể nhìn xuyên thấu" trên biên giới Mỹ với Mexico.

"Trong quá khứ, hầu hết người trong khán phòng này đã nhất trí xây dựng bức tường, nhưng bức tường đúng đắn ấy chưa bao giờ được xây lên. Tôi sẽ cho xây nó", ông nói. Xen lẫn phát biểu của ông Trump là những tiếng reo hò "USA! USA!".

Đề cập đến chiến tranh thương mại với Trung Quốc, Tổng thống Trump nói với các thành viên quốc hội rằng cuộc đàm phán tích cực của Washington với Bắc Kinh sẽ đồng nghĩa với việc chấm dứt "hành vi trộm cắp" việc làm và sự giàu có của Mỹ.

Ông cũng kêu gọi Trung Quốc thực hiện các thay đổi "cơ cấu" sâu rộng đối với chính sách công nghiệp mà các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh sẽ không tuân theo.

"Chúng tôi đang nói rõ với Trung Quốc rằng sau nhiều năm nhắm vào các ngành công nghiệp của chúng ta và đánh cắp tài sản trí tuệ của chúng ta, hành vi trộm cắp công việc và sự giàu có của Mỹ phải chấm dứt", ông Trump nói trong bài phát biểu hàng năm.

Bất kỳ thỏa thuận nào với Bắc Kinh "phải bao gồm thay đổi thực sự, về cấu trúc để chấm dứt các hoạt động thương mại không công bằng", ông nhấn mạnh.

Ông Trump cũng chính thức tuyên bố địa điểm cho cuộc gặp lần hai giữa ông và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un là Việt Nam. Sự kiện dự kiến diễn ra trong hai ngày 27 và 28/2 giữa lúc mối quan hệ giữa hai lãnh đạo được ông Trump mô tả là "tốt đẹp".

Trước đó, các trợ lý cho biết Tổng thống Trump sẽ kêu gọi đoàn kết trong bài phát biểu tại hạ viện giữa bối cảnh chia rẽ đảng phái sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hồi tháng 11/2018. Tuy nhiên, theo New York Times, mọi hy vọng hòa hợp đã bị xua tan từ lâu trước khi ông Trump rời Nhà Trắng.

Vài giờ trước khi đọc Thông điệp Liên bang, tổng thống và các đảng viên Dân chủ tiếp tục khắc khẩu. Điều này báo hiệu triển vọng kém khả quan về sự hợp tác giữa hai đảng sau bài phát biểu tối 5/2.