24/01/2019

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/1 loan báo đạt được thỏa thuận với các nhà lập pháp, cung cấp ngân quỹ tạm thời trong ba tuần để chấm dứt vụ đóng cửa một phần chính phủ nay đã sang ngày thứ 35. Một phụ tá cao cấp của phe Dân chủ cho biết thỏa thuận không bao gồm số tiền mà Tổng thống đòi cho bức tường biên giới với Mexico.

Ông Trump trước đó nhất định đòi Quốc hội phải chuẩn chi 5,7 tỉ đôla xây một bức tường dọc biên giới Mỹ-Mexico thì ông mới ký luật chi tiêu, tài trợ ngân quỹ cho các cơ quan chính phủ hoạt động. Yêu sách này bị phe Dân chủ chặn đứng. Tường biên giới là một trong những lời hứa nổi bật của ông Trump thời tranh cử Tổng thống.

Sau ba tuần thương lượng sắp tới, nếu các nhà lập pháp không đạt đồng thuận về ngân quỹ xây tường, ông Trump nói tình trạng đóng cửa chính phủ có thể tái tục hoặc ông có thể tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để huy động ngân quỹ. Ông cũng nói ông không định xây dựng một bức tường bê tông dọc theo toàn bộ biên giới phía nam.

Thỏa thuận đạt được khi áp lực gia tăng đối với ông Trump và Quốc hội để chính phủ mở cửa trọn vẹn và để khoảng 800.000 công chức liên bang trở lại làm việc. Ông Trump nói ông sẽ hành động để đảm bảo nhân viên chính phủ nhận lại tiền lương bị ngưng trệ hơn tháng nay một cách “nhanh chóng, hoặc sớm nhất có thể.”

Thỏa thuận phải được cả Hạ viện và Thượng viện thông qua và được ông Trump kí ban hành. Đòi hỏi cấp tiền xây tường của ông Trump được gác lại cho các cuộc thương thuyết sau đó, một phụ tá của phe Dân chủ trong Hạ viện cho biết.

Trước đây ông Trump cho biết đang cân nhắc tuyên bố tình trạng khẩn cấp để vượt qua thẩm quyền cấp quỹ của Quốc hội nếu các nhà lập pháp không tài trợ bức tường, một hành động gần như chắc chắn sẽ bị phe Dân chủ thách thức vì cho rằng vượt quá thẩm quyền của Tổng thống theo Hiến pháp Hoa Kỳ.

Hàng trăm ngàn công chức liên bang đã bị cho nghỉ việc hoặc, như với một số nhân viên sân bay, được yêu cầu phải làm việc mà không được trả lương. Một số cơ quan liên bang đã báo cáo tỉ lệ vắng mặt tăng vọt trong số các nhân viên liên bang khi họ phải chờ đợi không biết tới bao giờ mới nhận được chi phiếu trả lương tiếp theo.

Hàng trăm chuyến bay đã không được cất cánh hoặc bị hoãn lại tại các sân bay ở khu vực New York và Philadelphia vào ngày thứ Sáu khi nhiều kiểm soát viên không lưu gọi xin nghỉ bệnh.

Một cuộc khảo sát dư luận của Washington Post-ABC News công bố ngày 25/1 cho thấy tỉ lệ công chúng không tán thành cách làm việc của ông Trump đã tăng 5 điểm phần trăm lên mức 58 phần trăm trong ba tháng, với đa số người dân Mỹ nói ông và phe Cộng hòa trong Quốc hội chịu trách nhiệm cao nhất về vụ đóng cửa. Cuộc khảo sát cũng nhận thấy hơn một trên năm người dân Mỹ nói vụ đóng cửa gây bất tiện cho chính bản thân họ.