Tú Anh

Thị trường tài chính thế giới tăng kỷ lục trong năm 2019 bất chấp thương chiến Mỹ-Trung, Đài Loan đối đầu chiến lược tuyên truyền nội gián của Bắc Kinh, Kim Jong Un nhìn nhận kinh tế suy sụp, Washington xung đột với Teheran trên chiến địa Irak, Tây phương thất bại tại Lybia là những chủ đề quốc tế trên báo Pháp trong ngày cuối năm dương lịch.

Đài Loan khẩn cấp chống Trung Quốc xâm nhập

Từ hơn nửa thế kỷ qua, Trung Quốc tìm cách chinh phục người dân Đài Loan bằng mọi thủ đoạn. Mối đe dọa này không phải là mới nhưng vì sao Nghị viện Trung Hoa Dân Quốc phải khẩn cấp thông qua đạo luật « chống xâm nhập » vào ngày cuối năm 2019, trước ngày bầu cử tổng thống 11/01/2020 ? Đâu là thế mạnh, thế yếu của Đài Bắc trước áp lực của Bắc Kinh ?

Theo thông tín viên của nhật báo thiên tả Libération tại Đài Bắc, tổng thống Thái Anh Văn và đảng Dân Tiến của bà tại Nghị Viện, nhân cơ hội kiểm sóat hành pháp lẫn lập pháp trước khi phải bầu lại vào ngày 11 tháng 01 tới, thông qua đạo luật « bảo vệ chủ quyền quốc gia, chống các thế lực thù địch sẵn sàng dùng vũ lực đe dọa lãnh thổ ».

Tuy không gọi đích danh Trung Quốc, nhưng rõ ràng chỉ có chế độ Bắc Kinh là đe dọa dùng quân sự « thống nhất » Đài Loan. Theo Libération, khi phải sử dụng đến nền tảng luật pháp bảo vệ chủ quyền, chính quyền Đài Loan nhìn nhận họ bất lực trước chiến lược mới của Trung Quốc được gọi là « Nhuệ Thực Lực » (Sharp Power), hiểm độc hơn quyền lực mềm (Soft Power) .

Facebook : chiến trường khốc liệt

Song song với chiến lược gây sức ép bằng quân sự và cô lập ngoại giao, và « quyền lực mềm » tuyên truyền khuynh đảo, vũ khí mới của Bắc Kinh là tung tin giả và mua chuộc giới chính trị Đài Loan hầu gây chia rẽ trên đất nước của họ : nào bà Thái Anh Văn làm tiến sĩ giả , nào là CIA trả tiền cho dân Hồng Kông biểu tình… Các tin giả càng ngày càng nhiều và được các mạng xã hội, các dư luận viên của Bắc Kinh và các cơ quan báo chí do các tư bản đỏ kiểm sóat quảng bá lên.

Theo một bản báo cáo của đại học Goteborg, Thụy Điển, thì Đài Loan là lãnh thổ bị chiến dịch tuyên truyền của Trung Quốc tấn công mạnh nhất. Facebook là một trong những chiến trường khốc liệt. Chưa hết, ngoài thủ đoạn tấn công, Trung Quốc còn sử dụng chiến thuật xâm nhập, tài trợ ứng cử viên có chủ trương thân Bắc Kinh. Trường hợp ông Hàn Quốc Du bị tố cáo nhận 2,8 triệu đôla để tranh cử đang được tư pháp điều tra, kiểm chứng. Mặc khác, hàng trăm tổ chức tôn giáo, bổng dưng nhận được tiền cúng dường hậu hỉ xây chùa nguy nga, được tặng tượng Phật để rồi tham gia vào vận động bầu cử cho các chính khách của Quốc Dân Đảng.

Theo dân biểu Freddy Lim, Đài Loan cần một đạo luật như Úc để có cơ sở pháp lý để ngăn chận hình thức xâm nhập nội gián này. Ai đứng sau lưng ? Nga hay Trung Quốc ? Một đạo luật chưa đủ nhưng là một bước đầu.

Giới chuyên gia tỏ ra đồng cảm với Đài Loan. Michael Cole, chủ nhiệm nhật báo Taiwan Sentinel, trong cuộc hội thảo về « tuyên truyền đầu độc » do hiệp hội Phóng Viên Không Biên Giới tổ chức tại Đài Bắc hôm thứ Sáu tuần trước cho biết « Đài Loan, cũng như nhiều nước dân chủ khác, phải tổ chức tự vệ. Đảng Cộng Sản Trung Quốc tìm cách khuynh đảo xã hội Đài Loan là chuyện có thật. Chính quyền Đài Loan đang đề nghị những biện pháp bảo vệ nền dân chủ. Khi đối lập lên án đạo luật này sẽ biến Đài Loan thành Bắc Triều Tiên thì đó là một thí dụ điển hình chứng minh là tình trạng tung tin đầu độc đã tràn ngập hải đảo ».

Cũng cùng quan điểm, Les Echos nhấn mạnh đến khẩu hiệu tranh cử của tổng thống mãn nhiệm mà theo thăm dò sẽ tái đắc cử : « Kháng cự Trung Quốc, bảo vệ Đài Loan ».

Tâm lý bài Trung Quốc tăng theo tỷ lệ ủng hộ bà Thái Anh Văn.

Tuy bị các định chế quốc tế theo lệnh Trung Quốc tẩy chay, cho dù ngày càng bị cô lập ngoại giao nhưng Đài Loan có nhiều lợi thế mà Hoa Lục rất thèm thuồng.

Ngoài trữ lượng ngoại tệ, ngoài các trung tâm nghiên cứu khoa học và các đại tập đoàn như TSMC, Hon Hai và các nhãn hiệu điện tóan tầm cỡ quốc tế như Acer, Asus, Đài Loan còn có một kho tàng trí tuệ, nhân tài và vốn đầu tư của nhà nước cũng như tư nhân.

Chủ đề Châu Á thứ hai là Bắc Triều Tiên. Kim Jong Un nhìn nhận kinh tế đang bị khủng hoảng nghiêm trọng. Nhưng ngoài những khẩu hiệu quen thuộc như là « khắc phục phấn đấu làm thay đổi cục diện » lãnh đạo tối cao không đưa ra được một chiến lược cụ thể trong bối cảnh tiến trình đàm phán với Washington bị bế tắc.

Theo nhận định của Les Echos, Kim Jong Un không đưa ra được một đề nghị gì mới, không nói rõ là sẽ làm gì nếu Hoa Kỳ không nhượng bộ gì cả trong ngày 31/12/2019, ngày mà Bình Nhưỡng gọi là kỳ hạn của tối hậu thư.

Cũng theo nhật báo kinh tế, trong bối cảnh không được Mỹ, Hàn, Châu Âu trợ giúp, Bắc Triều Tiên chỉ còn kỳ vọng vào ngành du lịch. Nhưng liệu có đạt được chỉ tiêu 2 triệu du khách vào năm 2020 hay không ? Hiện nay, trung bình mỗi ngày có 2000 du khách đến Bắc Triều Tiên mà đa số là dân Hoa Lục. Bình Nhưỡng hy vọng thu hút được một phần nhỏ trong số 150 triệu người Trung Quốc mỗi năm đi du lịch nước ngoài là cũng đủ. Thế nhưng Bắc Triều Tiên thiếu cơ sở đón tiếp và thiếu nhân viên thạo tiếng quan thoại.

Sau vụ Hoa Kỳ oanh kích vị trí của Hezbollah-Irak để trả đũa một vụ tấn công làm một người Mỹ thiệt mạng, Le Figaro và Liberation dự báo Mỹ và Iran sẽ xung đột trên lãnh thổ Irak.

Với tựa « Đằng sau các vụ oanh kích của Mỹ là chiếc bóng xung đột với Iran », Liberation dành một bài dài để phân tích vì sao căng thẳng leo thang. Iran làm mọi cách để « tống 5.200 quân Mỹ » ra khỏi Irak. Trong khi đó, Hoa Kỳ muốn triệt tổ chức Hezbollah- Irak, cánh tay nối dài của lực lượng vệ binh cách mạng Iran, với hơn 100.000 chiến binh Shia tại Irak, đông hơn Hezbollah-Liban ủng hộ Damas.

Le Figaro nói đến lý do chính trị : Phong trào công dân chống tham nhũng ở Liban và tại Irak, ngay trong cộng đồng Shia, lên án thế lực ngày càng mạnh của Hezbollah. Phong trào này đòi hỏi cải cách sâu rộng chế độ chính trị tham ô và bất công, vô tình đi đúng và thuận lợi cho chính sách của Washington tại Irak. Theo một chuyên gia của Atlantic Council, Iran đóan biết Donald Trump không muốn chiến tranh nhưng sai lầm của Iran là không ngờ các nhà quân sự Mỹ biết thích ứng với tình thế.

Tổng kết tình hình 2019 , bài xã luận cuối năm của La Croix trở lại một thập niên « đen tối ở Trung Đông ». Le Figaro và Le Monde tỏ ra nghiêm khắc khi bình luận về trách nhiệm của Tây phương .

Đối với Le Monde, sự kiện tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ chuẩn bị đưa quân vào Lybia là một thất bại lớn của Liên Hiệp Châu Âu. Ankara dựa vào lý do là chính phủ Tripoli, được cộng đồng quốc công nhận nhưng cũng bị chính quốc tế bỏ rơi, phải chao đảo trước nguy cơ tấn công của một lực lượng phản loạn, nên Thổ Nhĩ Kỳ phải can thiệp để ổn định tình hình.

Trang Ý kiến của Le Figaro bi quan hơn khi khẳng định « Tây Phương đã mất thế thượng phong ». Thời kỳ nước Mỹ một mình ngang dọc tung hoành đã qua rồi. Sự kiện hải quân Nga, Trung Quốc và Iran tập trận ngay trong biển Oman chứng tỏ vùng Vịnh không còn là ao nhà của Mỹ. Trong khí đó thì ở Thái Bình Dương, Biển Đông đã biến thành ao nhà của Trung Quốc.

Từ sau vụ khủng hoảng Ukraina, Nga bỏ Châu Âu sang thuyền khác. Nếu không có Trung Quốc, liệu Matxcơva có bỏ chính sách kết nối với Châu Âu của tổng thống Yeltsin hay không ? Vì thiển cận,Tây Phương mất thế lãnh đạo thế giới trong khi Bắc Kinh có chiến lược dài hạn, với mục tiêu là trở thành siêu cường số một. Theo tác giả, Tây Phương nên tự xét mình. Cứ chia rẽ mãi, có ngày khối Châu Âu cũng không còn.

Trong bầu không khí căng thẳng này cũng có một thông tin phấn khởi trên các báo Pháp : 2019, năm kỷ lục của thị trường chứng khóan. Tuy nhiên, một sự kiện khác kéo độc giả Pháp trở về thực tại : Giao thông công cộng tiếp tục bị xáo trộn đến ngày thứ 26 . Cuộc đọ sức giữa công đoàn và chính phủ kéo dài trong khi chờ đợi phản ứng của tổng thống Macron qua thông điệp đầu năm vào chiều 31.

http://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20191231-%C4%91%C3%A0i-loan-hoa-l%E1%BB%A5c-l%C3%A1-ch%E1%BA%AFn-lu%E1%BA%ADt-ph%C3%A1p-ng%C4%83n-chi%E1%BA%BFn-l%C6%B0%E1%BB%A3c-x%C3%A2m-nh%E1%BA%ADp

(AFP) – Đài Loan thông qua dự luật « chống thâm nhập ». 

Dự luật được Nghị viện Đài Loan thông qua ngày 31/12/2019 nhằm chống lại các mối đe dọa được cho là từ Trung Quốc, trong khi chỉ còn hơn 10 ngày nữa là diễn ra bầu cử tổng thống tại Đài Loan. Cuộc bầu cử năm 2020 diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh gia tăng. Đạo luật « chống thâm nhập » này là một phần nỗ lực của chính quyền Đài Bắc trong nhiều năm qua để chống lại điều mà nhiều người dân Đài Loan cho là các hành động gây ảnh hưởng của Trung Quốc về chính trị và tiến trình dân chủ tại hòn đảo « bất trị » này thông qua các chương trình tài trợ mập mờ cho các chính khách và một số kênh truyền thông tại Đài Loan. Chính quyền Bắc Kinh luôn xem Đài Loan như là một phần của lãnh thổ Trung Hoa.

(South China Morning Post) – Trung Quốc và Hoa Kỳ sắp ký thỏa thuận thương mại.

Phó thủ tướng Lưu Hạc trong tuần này sẽ dẫn đầu một phái đoàn đến Washington để chuẩn bị cho việc ký kết thỏa thuận thương mại « giai đoạn 1 », theo lời mời của Washington. « Bước 1 » của thỏa thuận được đôi bên thông báo hôm 13/12/2019 sau các cuộc thương lượng căng thẳng, sẽ cho phép chấm dứt cuộc xung đột thương mại kéo dài gần một năm rưỡi qua và đe dọa sự tăng trưởng bền vững của toàn cầu.

(AFP) – Hoa Vi : Doanh thu 2019 thấp hơn dự kiến.

Tập đoàn viễn thông hàng đầu Trung Quốc, bị Washington nghi ngờ làm dọ thám cho Bắc Kinh cho biết doanh thu năm 2019 là 850 tỷ yuan (tương đương với 109 triệu euro), tăng 18% trong vòng một năm. Tuy nhiên, theo chủ tịch luân phiên của tập đoàn, ông Từ Dũng (Eric Xu), mức doanh thu này thấp hơn với các dự phóng ban đầu. Lãnh đạo Hoa Vi cho rằng tập đoàn này vẫn còn đủ sức để « kháng cự trước sự đối đầu » từ Mỹ. Và trong bối cảnh này, « sự sống còn của doanh nghiệp là ưu tiên hàng đầu », lãnh đạo Hoa Vi xác nhận.

(RFI) – Pháo và pháo hoa ngày càng bị phản đối tại Đức.

Pháo và pháo bông chiếm một vị trí quan trọng trong đêm Giao Thừa tại Đức. Trong năm 2018, nước Đức tiêu tốn hết 133 triệu euro cho pháo và pháo hoa. Thế nhưng, món hàng ưa thích này của người Đức ngày càng bị chỉ trích. Một mặt bị cho là gây ô nhiễm, mặt khác, pháo bông và pháo bắn trong dịp Tết đầu năm là nguồn cội của nhiều vụ tai nạn gây ra những thương tích nghiêm trọng đôi khi chết người, trong các vụ tấn công người đi đường hay các phương tiện giao thông. Theo thông tín viên đài RFI, Pascal Thibaut tại Berlin, giao thừa năm 2018, 49 lính cứu hỏa và 40 cảnh sát đã bị tấn công bằng các loại pháo bắn.

(AFP) – Đình công tại Pháp : Bài diễn văn chúc Tết của tổng thống Macron rất được chờ đợi. 

Tối nay 31/12/2019 tổng thống Emmanuel Macron sẽ đọc lời chúc Tết dương lịch với người dân Pháp trên truyền hình. Đây là bài diễn văn được chờ đợi trong bối cảnh cuộc đình công chống cải cách chế độ hưu bổng đã kéo dài từ gần một tháng qua, gây tê liệt giao thông công cộng, thương mại đình đốn. Cuộc xung đột chưa thấy có lối thoát, chính quyền và nghiệp đoàn đổ lỗi cho nhau, nhất là nghiệp đoàn CGT khăng khăng giữ quan điểm. Theo AFP, mặc dù cuộc phản kháng kéo dài, tổng thống Macron vẫn sẽ bảo vệ kế hoạch cải cách của mình trong bài phát biểu đêm giao thừa, ngày thứ 27 của cuộc đình công.

(AFP) – Pháp : Áo Vàng bị cấm biểu tình trên đại lộ Champs-Elysées trong đêm giao thừa. 

Các cuộc biểu tình của những người Áo Vàng trong đêm giao thừa 31/12/2019 bị cấm trên đại lộ Champs-Elysées ở trung tâm Paris và tại 8 khu vực khác của thủ đô nước Pháp. Cảnh sát sẽ khám xét kỹ lưỡng, bố trí nhiều rào cản ở các ngõ vào đại lộ nổi tiếng này. Các cửa hàng, quán bar, nhà hàng dọc theo đại lộ được yêu cầu dẹp hết những vật dụng có thể dùng làm vũ khí, trong bối cảnh mối đe dọa khủng bố vẫn tồn tại. Dù đang đình công, hai tuyến métro và bốn tuyến tramway sẽ hoạt động cho đến sáng. Trên toàn nước Pháp, có 100.000 cảnh sát và hiến binh được huy động để giữ an ninh trong đêm giao thừa Tết dương lịch.

(AFP) – Cháy rừng ở Úc : Hàng ngàn người bị kẹt trên bờ biển. 

Khoảng 4.000 du khách và cư dân hôm nay 31/12/2019 phải dạt đến các bãi biển miền đông nam nước Úc để tránh trận hỏa hoạn dữ dội đang bao vây thành phố. Trên dải đất ven biển dài 200 km, nhiều người không còn cách nào hơn là chạy ra bãi biển, một số dùng tàu thuyền ra khơi tẩu thoát, ít nhất bảy người mất tích. Lính cứu hỏa đã được điều đến Mallacoota để bảo vệ những người đang bị kẹt trên bãi biển. Ngọn lửa đang tiến gần các thành phố lớn như Sydney và Melbourne, ở tiểu bang Tây Úc, nhiệt độ lên đến 47°C. Hôm qua 100.000 người đã phải sơ tán khỏi năm vùng ngoại ô Melbourne.

(Reuters) – Cựu bộ trưởng tư pháp Hàn Quốc bị khởi tố vì tham nhũng. 

Ông Cho Kuk, cựu bộ trưởng tư pháp Hàn Quốc hôm nay 31/12/2019 bị cáo buộc tội danh tham nhũng, hai tháng sau khi từ chức vì một xì-căng-đan liên quan đến việc đầu tư của gia đình và gian lận để con vào đại học. Đây là đòn nặng cho tổng thống Moon Jae In, đã bổ nhiệm cố vấn thân cận của mình vào chức vụ này nhằm cải cách lãnh vực tư pháp. Luật sư của ông Cho nói rằng việc ông bị khởi tố mang tính « chính trị ».

(AFP) – Năm 2019, các rạp chiếu bóng Pháp đã thu hút một lượng khán giả kỷ lục… nhờ phim Mỹ. 

Theo số liệu của Trung Tâm Quốc Gia Điện Ảnh, công bố ngày30/12/2019, số vé xem phim bán ra năm 2019 đã đạt mức 213,3 triệu, mức cao thứ 2 tính từ 1966 (234,2 triệu) đến nay, chỉ thua năm 2011, lượng vé bán ra đạt đỉnh 217,2 triệu vé. Những số liệu trên chứng minh sức thu hút của nghệ thuật thứ 7 đối với người Pháp. Doanh thu phòng vé năm nay có được nhờ phim Mỹ, với 117,76 triệu vé, mức cao nhất từ 1957, thời kỳ vàng son của các phim Hollywood. Bộ ba ăn khách nhất là các phim “Le Roi Lion” (10 triệu), “Avengers: Endgame” (6,9 triệu), “La Reine des Neiges II” (6,5 triệu).

http://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20191231-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p