Thế Giới Mới

03/05/2019

Tôi nghĩ, hội nghị thượng đỉnh để chính thức hóa những điều các bên đã thỏa thuận xong từ trước, sau một quá trình dài thương thuyết? Chắc cũng nghĩ thế cho nên nhà cầm quyền CS Việt Nam mới huênh hoang cho rằng “Việt Nam là trung tâm hòa giải xung đột quốc tế”, đúng là “ăn ngược nói ngạo”, dân oan trong nước giải quyết không xong, lại mơ lo bao đồng chuyện quốc tế? Thực tế thì bất đắc dĩ người ta mới phải mướn Việt Nam làm nơi thương lượng, bởi những quốc gia khác trên thế giới đều ghê tởm tay giết người không gớm của lãnh đạo Bắc Hàn nên tránh né, đồng thời Tổng Thống Donald Trump lại muốn mượn mô hình tham nhũng của bọn đầu sỏ CS Việt Nam để dụ dỗ Kim Jong Un noi gương mà làm giàu cho dòng họ Kim, TT Trump viết trên Twitter: “Vietnam is thriving like few places on earth. NorthKorea would be the same, and very quickly, if it would denuclearize. The potential is AWESOME, a great opportunity, like almost none other in history, for my friend Kim Jong Un. We will know fairly soon – Very Interesting! (Việt Nam phát triển nhanh như vài nơi trên trái đất. Bắc Hàn sẽ giống như vậy, và rất nhanh, nếu họ chịu phi hạt nhân hóa. Một tiềm năng TUYỆT VỜI, một cơ hội rất lớn, mà hầu như không ai trong lịch sử có được, chỉ riêng với bạn tôi Kim Jong Un thôi. Chúng ta sẽ biết rất sớm – Tuyệt cú mèo!)”

Hội nghị thượng đỉnh lần 2 tại Hà Nội, ngày 27 và 28/02/2019, giữa Tổng Thống Hoa Kỳ và Lãnh Đạo Bắc Hàn được cả thế giới hồi hộp theo dõi với những cảm xúc lẫn lộn: người hy vọng, kẻ hoài nghi, lại có người lo lắng, sợ rằng Tổng Thống Trump có thể vì lợi ích nước Mỹ (America First), hoặc lợi ích cá nhân (giải Nobel Hòa Bình) mà thỏa thuận nhanh chóng, hy sinh lợi ích của những đối tác khác trong khu vực…

Trích tường trình diễn biến ngày đầu của phóng viên Sơn Trần (Zing.vn):

“Ngay khi ông Trump và ông Kim đến khách sạn Sofitel Legend Metropole ở Hà Nội, họ trao nhau cái bắt tay ở trước những lá cờ Mỹ và Bắc Hàn (BH). Tổng thống Mỹ sau đó nói với nhà lãnh đạo BH rằng ông hy vọng mọi thứ “sẽ được giải quyết”, và nói thêm rằng “mối quan hệ của chúng ta là một mối quan hệ rất đặc biệt”.

Ông Kim cho biết trong quãng thời gian 261 ngày kể từ lần gặp gỡ đầu tiên ở Singapore, “chúng ta đã vượt qua sự không tin tưởng, hiểu lầm và những thói quen thù địch cũ”.

Nhà lãnh đạo BH cho biết: “Giai đoạn đó đã thử thách sự quan tâm của chúng ta (đối với đất nước), những nỗ lực mà chúng ta đã bỏ ra và lòng kiên nhẫn của chúng ta, (thử thách) hơn bất cứ lúc nào khác. Bây giờ chúng ta đang gặp nhau ở đây ngày hôm nay, tôi chắc chắn chúng ta sẽ đạt được những kết quả tốt đẹp và tôi sẽ cố gắng hết sức để làm điều đó xảy ra”.

Một số chuyên gia cho rằng ông Trump muốn được thấy là đã đạt được một thành công nhất định từ cuộc gặp thượng đỉnh lần này, và có thể đề xuất việc chính thức tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên để đổi lấy việc ông Kim hứa sẽ phá hủy tổ hợp hạt nhân Yongbyon, cùng với đó là tiếp tục dừng các vụ thử hạt nhân và tên lửa.

Khi một phóng viên hỏi về việc đưa ra tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên, tổng thống Mỹ không phủ nhận khả năng đó và cho nói: “Chờ xem sao”.

Ông Trump cũng đưa ra một tương lai tích cực cho quốc gia vốn đang biệt lập với thế giới. “Tôi nghĩ đất nước của ông có tiềm năng kinh tế vô cùng to lớn, không tin nổi và không có giới hạn. Tôi nghĩ các bạn sẽ có một tương lai tuyệt vời… Tôi mong chờ nhìn thấy điều đó xảy ra, và giúp điều đó xảy ra”, tổng thống Mỹ nói với nhà lãnh đạo BH.

Hai nhà lãnh đạo gặp riêng trong vòng 20 phút, sau đó là một bữa tối chung với các phụ tá kéo dài khoảng một tiếng rưỡi đồng hồ. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và quyền Chánh văn phòng Bạch Ốc Mick Mulvaney tháp tùng ông Trump, trong khi Phó chủ tịch đảng Lao động Bắc Hàn Kim Yong Chol và Bộ trưởng Ngoại giao Ri Yong Ho ở bên cạnh ông Kim trong bữa tối này.”

Kết thúc ngày làm việc thứ nhất, cả Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump lẫn Lãnh Đạo Bắc Hàn Kim Jong Un đều tỏ ra lạc quan với mục tiêu đạt được về nền hòa bình để tiến tới phi nguyên tử hóa bán đảo Triều Tiên. Phát Ngôn viên Ngũ Giác Đài cho biết, lãnh đạo hai nước sẽ ký một thỏa thuận chung vào chiều ngày 28 tháng 02 năm 2019, sau đó, Tổng Thống Mỹ sẽ tổ chức một buổi họp báo trước khi trở về lại Hoa Kỳ, theo lịch trình thượng đỉnh ngày thứ 2 như sau:

 09h00: TT Donald Trump và CT Kim Jong Un gặp mặt tại Metropole.

 09h45: Phái đoàn hai bên gặp song phương mở rộng.

 11h55: TT Trump ăn trưa và làm việc với CT Kim.

 14h05: TT Trump tham dự lễ ký kết thỏa thuận chung với CT Kim.

 15h50: Tổng Thống Donald Trump tham dự họp báo.

Sáng hôm sau, đầu bếp Bắc Hàn và Hoa Kỳ đã chuẩn bị bữa trưa rất chu đáo cho Tổng Thống Mỹ Donald Trump và Lãnh Đạo Bắc Hàn Kim Jong Un, gồm có gan ngỗng béo, cá tuyết và mứt sâm… Nhưng bữa trưa ấy không bao giờ được dọn ra bàn.

Reuters thuật lại: “Khi đầu bếp và nhân viên khách sạn ấn định những khâu cuối cùng cho các món ăn, Bạch Ốc thông báo Trump và Kim rời Metropole sớm hơn dự kiến, khi không có thỏa thuận nào được ký kết và không dùng bữa trưa”.

Phát Ngôn nhân Bạch Ốc, bà Sarah Sanders nói: “Không có thỏa thuận nào đạt được vào lúc này, nhưng các nhóm (đàm phán) của hai nước kỳ vọng sẽ gặp nhau trong tương lai”. Thay vì buổi “lễ ký kết thỏa thuận chung” sau khi kết thúc đàm phán vào lúc 2 giờ trưa (giờ Hà Nội), phía Hoa Kỳ thông báo rằng Tổng Thống Trump chủ tọa cuộc họp báo riêng. Trích chi tiết buổi trao đổi với phóng viên được nhiều hãng truyền hình trực tiếp:

“Theo tiết lộ của ông Trump tại cuộc họp báo, Bắc Hàn muốn lệnh trừng phạt được xóa hoàn toàn, nhưng “chúng tôi không thể làm vậy”.

“Đôi khi bạn phải từ chối và lần này là vậy,” ông Trump nói thêm.

Ông Trump cho hay: “Họ muốn dỡ bỏ trừng phạt, nhưng không chịu làm đúng lĩnh vực chúng tôi muốn.”

“Họ sẵn sàng cho chúng tôi một số nơi nhưng lại không phải nơi chúng tôi muốn.”

Ông Trump nói việc dỡ bỏ khu hạt nhân Yongbyon đã được đề cập ở Hà Nội nhưng “không đủ”.

“Phải nhiều hơn. Nhưng ông ấy muốn mọi trừng phạt phải xóa đi đầu tiên.”

Tổng thống Mỹ còn cho hay Mỹ đã nêu ra các địa chỉ vũ khí bí mật của Bắc Hàn, gồm cả “kế hoạch tinh luyện uranium” mà chưa từng được báo chí đăng tải.

“Họ ngạc nhiên là chúng tôi biết hết,” ông Trump bảo.

Có mặt cùng tổng thống ở buổi họp báo, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói việc không đạt thỏa thuận ở Hà Nội chưa có nghĩa là việc giải giáp hạt nhân đã bế tắc.

“Tôi vẫn lạc quan,” ông Pompeo nói.

Ông Pompeo bày tỏ hy vọng hai phía sẽ mở lại đàm phán cấp chuyên viên “trong những ngày, tuần sắp tới”.

Chia sẻ tại buổi họp báo sau hội nghị tại Hà Nội, ông Trump cho biết chưa có kế hoạch nào cho buổi hội nghị lần ba.Image caption: Chia sẻ tại buổi họp báo sau hội nghị tại Hà Nội, ông Trump cho biết chưa có kế hoạch nào cho buổi hội nghị lần ba.” (ngưng trích)

Trên chiếc  Air Force One bay về lại Hoa Kỳ, Tổng Thống Donald Trump đăng trên Twitter cảm ơn Việt Nam đã đón tiếp và giúp tổ chức hội nghị: “THANK YOU to our generous hosts in Hanoi this week: President Trong, Prime Minister Phuc, and the wonderful people of Vietnam!”

10 tiếng đồng hồ sau, Ngoại Trưởng Bắc Hàn chủ tọa cuộc họp báo sau 0 giờ ngày 01/03/2019 tại khách sạn Melia ở Hà Nội. Trong cuộc họp báo, Ngoại Trưởng Ri Yong Ho cho rằng phía Chủ Tịch Kim Jong Un tại cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ hai với Tổng Thống Donald Trump ở Hà Nội vào ngày 27 và 28 tháng 02, chỉ yêu cầu dỡ bỏ cấm vận một phần nhằm đổi lại việc đóng cửa căn cứ nguyên tử Yongbyong. Ông nói thêm là Bắc Hàn cũng sẵn sàng đề nghị một văn bản ngưng vĩnh viễn các vụ thử nguyên tử và hỏa tiễn xuyên lục địa.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Bắc Hàn nói với báo giới là Washington đã bỏ lỡ một cơ hội mà “có thể không xảy ra lần nữa”. Ông còn phát biểu mạnh mẽ rằng quan điểm của Bắc Hàn không thay đổi ngay cả khi Hoa Kỳ đề nghị tái tục một vòng đàm phán khác.

Ngay sau đó, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đã làm rõ lập trường của Mỹ: Theo Bắc Hàn, ông Kim chỉ đòi tháo gỡ tất cả lệnh trừng phạt mà Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã áp đặt kể từ tháng 03 năm 2016, chứ ông Kim không đòi hỏi dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí vốn được áp đặt trước đó nữa, từ năm 2006, khi Bình Nhưỡng tiến hành cuộc thử nguyên tử đầu tiên.

Tổng Thống Donald Trump và các nhà đàm phán của ông xem yêu cầu đó về căn bản là dỡ bỏ tất cả lệnh cấm vận và đi quá xa bởi vì họ đã cân nhắc rằng dỡ bỏ các lệnh cấm vận từ sau năm 2016 sẽ đồng nghĩa với việc cho BH “hàng tỷ đô la” và về căn bản số tiền này có thể được dùng để tiếp tục chương trình nguyên tử  và hỏa tiễn của họ.

Nên nhớ rằng cuộc hội nghị thượng đỉnh lần 2 này do Lãnh Đạo Bắc Hàn yêu cầu. Tôi đoán rằng hai bên đã thỏa thuận văn kiện ký kết đàng hoàng, trong đó chính thức tuyên bố chấm dứt chiến tranh Triều Tiên, đổi lấy việc ông Kim cam kết sẽ phá hủy tổ hợp NT Yongbyon, cùng với việc chấm dứt thử nghiệm NT và hỏa tiễn xuyên lục địa; bù lại, căn cứ vào tốc độ và kết quả thực thi cam kết của Bắc Hàn, Mỹ sẽ dần dần giải trừ lệnh cấm vận và giúp đỡ Bắc Hàn phát triển kinh tế, nhưng dứt khoát là Bắc Hàn phải tỏ thiện chí trước và chứng minh cụ thể rõ ràng.

Trong khi Tổng Thống Donald Trump đang đàm phán với Lãnh Đạo Kim Jong Un về chuyện giải trừ vũ khí NT thì đảng Dân Chủ ở Hạ Viện lại tổ chức điều trần cho Michael Cohen vu khống để hạ uy tín Tổng Thống Trump nhằm phá vỡ nỗ lực ngoại giao quan trọng đó.

Và ai đó đã tin rằng Tổng Thống Donald Trump đang lâm vào thế kẹt, chắc chắn phải nhượng bộ, sẵn sàng ký kết thỏa hiệp đặng mang thành tích (tồi) về đắp đổi sự chỉ trích ở quốc nội, ngõ hầu vớt vát lại uy tín của cá nhân và đảng Cộng Hòa…, nên đã “xuýt chó bụi rậm”, khiến Lãnh Đạo Kim Jong Un tưởng bở, thay đổi thái độ vào giờ chót, đòi Mỹ phải tháo gỡ tất cả lệnh trừng phạt mà Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã áp đặt kể từ tháng 03 năm 2016. Họ quên rằng ngày 15/02/2019, Tổng Thống Donald Trump đã kêu gọi lưỡng đảng hãy bỏ qua quyền lợi đảng mình, cùng đoàn kết, bắt tay nhau làm việc vì lợi ích chung của nước Mỹ. Người quân tử hiểu sâu việc nghĩa, cho nên mới dốc lòng muốn làm việc nghĩa; kẻ tiểu nhân hiểu sâu việc lợi, cho nên mới dốc lòng làm việc lợi. Nghĩa là cái chính đáng của thiên lý, lợi là cái đam mê của nhân dục. Làm việc nghĩa mà có lợi là chính đáng, làm việc lợi mà quên nghĩa là trái lẽ. “Quân tử dụ ư nghĩa, tiểu nhân dụ ư lợi: Quân tử hiểu rõ chưng nghĩa, tiểu nhân hiểu rõ chưng lợi” (Luận ngữ: Lý nhân, IV). Thế là Tổng Thống Donal Trump tuyên bố kết thúc hội nghị và ra về!

Tôi nghĩ rằng đánh rắn phải đánh nát đầu, ông Thần Trump sẽ sớm tìm ra tên “xuýt chó bụi rậm” và sẽ không tha thứ cho tội đó của hắn.

Y như rằng, sáng 02/03/2019, BBC Tiếng Việt đăng tựa bài “Ông Trump muốn TC bỏ toàn bộ quan thuế  áp trên hàng nông sản Mỹ”, với lời lẽ của ông trên Twitter: “I have asked China to immediately remove all Tariffs on our agricultural products (including beef, pork, etc.) based on the fact that we are moving along nicely with Trade discussions… (Tôi đã yêu cầu Trung Cộng gỡ bỏ ngay lập tức tất cả các biểu thuế trên các sản phẩm nông nghiệp của chúng tôi (bao gồm thịt bò, thịt heo, v.v.) dựa trên thực tế là chúng ta đang triển khai tốt đẹp những cuộc thảo luận thương mại…)”

Và: “...and I did not increase their second traunch of Tariffs to 25% on March 1st. This is very important for our great farmers – and me! (…và tôi đã không tăng đợt thuế quan thứ hai của họ lên 25% vào ngày 01 tháng 03. Điều này rất quan trọng đối với những người nông dân vĩ đại của chúng ta – và tôi!)”

Cùng ngày, ông Dennis Shea, Đại Sứ Mỹ tại Tổ Chức Thương Mại Quốc Tế (WTO), đã yêu cầu Tổ Chức loại Trung Cộng ra khỏi nhóm những quốc gia đang phát triển. Thật xấu hổ, một quốc gia có nền kinh tế thứ nhì toàn cầu với dự trữ ngoại tệ hơn 4 ngàn tỷ đô la, là chủ nợ của nhiều quốc gia trên thế giới, từng ôm mộng “Make in China 2025” và làm chủ thế giới trong kế hoạch “Một vành đai một con đường” 2050…, lại khăng khăng nhận mình nghèo để hưởng ưu đãi, đó là “có của đóng cửa đi ăn mày”, một hành động bỉ ổi bị người đời khinh bỉ nhất. Ông Dennis Shea mai mỉa: “Thật phi lý khi một quốc gia đã đáp tàu thám hiểm lên vùng tối Mặt Trăng, lại ngửa tay xin hưởng ưu đãi như một quốc gia nghèo nhất trong Tổ Chức Thương Mại Quốc Tế”.

Phạm Khắc Trung